Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή
σχετικά με το εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας
και των επιπτώσεών της στην οικονομία
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, και ευχαριστώ και για την υπόμνηση της ανάγκης τήρησης του χρόνου, αναγνωρίζοντας βέβαια ότι πάντα τον τόνο τον δίνει ο πρώτος ομιλητής. Επομένως, θα προσπαθήσω να μην ξεφύγω πολύ από τα χρονικά περιθώρια τα οποία έχετε θέσει έτσι ώστε συνολικά αυτές οι συζητήσεις να μην ξεπερνούν κατά πολύ την προγραμματισμένη διάρκειά τους.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, παίρνω το λόγο για δέκατη φορά μέσα σε 12 μήνες προκειμένου να μιλήσω στην Εθνική Αντιπροσωπεία για την πανδημία. Και αυτό χωρίς να αθροίζω τις δεκάδες αναφορές μου σε αυτήν με άλλες κοινοβουλευτικές αφορμές. Νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο αναδεικνύει, ακόμα μια φορά, ότι η Δημοκρατία μας, η Κοινοβουλευτική μας Δημοκρατία λειτουργεί παρά τις δυσκολίες που προκαλεί ο κορονοϊός, αλλά και ότι η Κυβέρνηση είναι πάντα πρόθυμη να ενημερώνει τόσο τους πολίτες όσο και τα κόμματα διεκδικώντας, όσο αυτό είναι εφικτό, από όλους κοινή στάση απέναντι σε ένα κοινό πρόβλημα.
Θα ευχόμουν, βέβαια, οι συνεδριάσεις για το θέμα αυτό να ήταν λιγότερες. Όλοι θα ευχόμασταν να είχαμε βάλει τελεία στο κεφάλαιο της πανδημίας και να γράφαμε τώρα τις πρώτες γραμμές μιας νέας περιόδου ευημερίας. Όμως, δυστυχώς, παντού στον κόσμο ο ιός παρουσιάζεται εξαιρετικά ανθεκτικός στον επίλογό του. Και οι επιθετικές του μεταλλάξεις επιβάλλουν προσαρμογές στις δικές μας αμυντικές τακτικές μέχρις ότου ο μαζικός εμβολιασμός να φέρει την τελική νίκη.
Γι’ αυτό και θεωρώ εξαιρετικά χρήσιμη τη σημερινή συζήτηση που προκάλεσε η Πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής. Γιατί βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ακόμα, η αλήθεια είναι ότι το έχουμε πει πολλές φορές, αλλά βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ακόμα κρίσιμο δίμηνο της μάχης με τον COVID-19. Ελπίζουμε βάσιμα πια ότι θα είναι και το τελευταίο. Και είναι μια ακόμα ευκαιρία να δούμε τι έγινε, τι γίνεται, κυρίως τι πρέπει να γίνει, τι πετύχαμε ως κράτος, που σκοντάψαμε. Να διαλύσουμε ψέματα και μύθους. Και κυρίως είναι μια ευκαιρία να αντικρίσουμε κατάματα την πραγματικότητα ώστε με ένα ρεαλιστικό σχέδιο η φετινή άνοιξη να φέρει επιτέλους το αληθινό καλοκαίρι στην ελληνική κοινωνία και στην ελληνική οικονομία.
Έχω ξαναπεί ότι δεν θα ήθελα να επικαλούμαι διεθνή στοιχεία τα οποία μάλιστα αποτυπώνουν επώδυνα, πολύ δυσάρεστα δεδομένα. Κάποτε όμως θα πρέπει να συμφωνήσουμε επιτέλους σε μία κοινή βάση συζήτησης. Η γλώσσα των αριθμών, η γλώσσα της τεκμηρίωσης είναι ο μόνος δημοκρατικά έγκυρος τρόπος για να μπορούμε να συνυπάρχουμε και να συνεννοούμαστε. Χωρίς αυτούς απλά θα έχουμε παράλληλους μονολόγους και αυτό δεν είναι κάτι το οποίο πηγαίνει τη Δημοκρατία μας παρακάτω. Χωρίς ένα κοινό κώδικα κατανόησης και ερμηνείας αυτού του εξαιρετικά σύνθετου πανδημικού φαινομένου κινδυνεύουμε είτε να υποβαθμίζουμε σοβαρές επιτυχίες είτε, το χειρότερο, να μην αναγνωρίζουμε λάθη η υπέρβαση των οποίων θα μας κάνει καλύτερους.
Ελπίζω, λοιπόν, σήμερα τουλάχιστον να αναγνωρίσουμε και εμείς αυτά που αναγνωρίζει ο κόσμος όλος: τους αριθμούς των διεθνών Οργανισμών που αποτυπώνουν τη συνολική μας απόδοση από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Υγείας η Ελλάδα βρίσκεται και σήμερα ακόμα στην 23η θέση σε απώλειες ανά εκατομμύριο κατοίκων. Αυτό είναι το σχετικό γράφημα.
Θα ξαναπώ ότι αν ήμασταν στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, κ. Γεννηματά, κ. Τσίπρα, κ. Κουτσούμπα, κ. Βαρουφάκη, κ. Βελόπουλε, αν ήμασταν στον ευρωπαϊκό μέσο όρο θα είχαμε ακόμα 8.000 νεκρούς, μία κωμόπολη. Αυτή, λοιπόν, είναι μία επιτυχία της χώρας στην πιο σκληρή, στην πιο οδυνηρή στατιστική η οποία αποτυπώνει, όμως, το πώς έχουμε αντιμετωπίσει την πανδημική κρίση από την αρχή της. Είναι μία καταστροφή κάθε ανθρώπινη απώλεια, αλλά αυτό δεν μπορεί να ακυρώνει τη συνολική προσπάθεια της χώρας η οποία αποτυπώνεται με πραγματικά στοιχεία και με πραγματικά δεδομένα. Θα επανέλθω στο ζήτημα αυτό σε λίγο. Το καταθέτω στα πρακτικά.
Στο ζήτημα των εμβολιασμών, επειδή διέκρινα και μία αναφορά στην ερώτηση της κυρίας Γεννηματά για καθυστερήσεις, για αστοχίες στους εμβολιασμούς, ας συμφωνήσουμε ότι με βάση τα διαθέσιμα εμβόλια τα οποία έχουμε -θα επανέλθω στο θέμα αυτό- η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται στην 5η καλύτερη ευρωπαϊκή θέση ως ποσοστό του πληθυσμού που έχει εμβολιαστεί με δύο δόσεις από τα εμβόλια. Αντίστοιχη απόδοση έχουμε και ως προς την πρώτη δόση. Καταθέτω και αυτό στα πρακτικά.
Επειδή μας έχει ασκηθεί πολλή κριτική για το ζήτημα των τεστ καταθέτω στην Εθνική Αντιπροσωπεία τον πίνακα του ECDC σχετικά με τον μέσο αριθμό των τεστ που γίνονται στην χώρα μας. Βρισκόμαστε λίγο καλύτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Πράγματι, υπάρχουν κάποιες χώρες, κάποιες περιοχές που είναι καλύτερες από μας και έχουμε δυνατότητα και στο κομμάτι αυτό να βελτιωθούμε σημαντικά. Γίνονται, όμως, στην χώρα μας πολλά περισσότερο τεστ σήμερα σε σχέση με το πόσα γινόντουσαν πριν από δύο μήνες και μάλιστα, επειδή ακούω συχνά κατηγορίες από την αντιπολίτευση, κυρίως από την αξιωματική αντιπολίτευση, για μαζικά δωρεάν τεστ, θέλω να επισημάνω ότι παραπάνω από 2 στα 3 τεστ τα οποία έχουν γίνει στην χώρα είναι δωρεάν. Δωρεάν είναι τα τεστ, τα περισσότερα τεστ τα οποία έχουν γίνει στην χώρα. Καταθέτω και αυτούς τους δύο πίνακες στα πρακτικά.
Και κάτι τελευταίο. Το οποίο περιλαμβάνεται πλέον στις παγκόσμιες μετρήσεις καθώς πια συμπληρώνονται 13 μήνες από τότε που χτύπησε όλο τον πλανήτη ο Covid. Ο δείκτης (θα το καταλάβετε αυτό, κ. Ξανθέ, καθώς είστε ειδικός γιατρός), ο δείκτης της πρόσθετης θνησιμότητος: Τι είναι η πρόσθετη θνησιμότητα; Είναι οι απώλειες οι οποίες καταγράφονται σε μια χώρα πέραν όσων σημειώνονται κάθε χρόνο. Πόσο, δηλαδή, συνεισέφερε ο Covid, πόσους θανάτους πρόσθεσε ο Covid πέρα και πάνω από τους συμπολίτες μας οι οποίοι θα έχαναν την ζωή τους σε μια φυσιολογική χρονιά. Σύμφωνα, λοιπόν, με μια έγκυρη γαλλική μελέτη, η χώρα μας έχει μια από τις καλύτερες επιδόσεις στην Ευρώπη. Με πρόσθετη θνησιμότητα μόλις 6,6%, όταν ενδεικτικά η Ιταλία έχει 24,8, η Τσεχία 26,7. Καταθέτω την μελέτη και αυτή στα πρακτικά για να την μελετήσετε.
Έχουμε πει εξ αρχής ότι η διαχείριση της πανδημίας είναι μαραθώνιος και δεν είναι σπριντ. Και είναι λάθος να αξιολογούμε την διαχείριση με στιγμιότυπα, με φωτογραφίες της στιγμής. Να χάνουμε την μεγάλη εικόνα και τους συνολικούς δείκτες που προκύπτουν αθροιστικά από όλη την διάρκεια της πανδημίας.
Συνεπώς, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, ένα είναι το συμπέρασμα όλων των επιστημονικών προσεγγίσεων: Ότι ενώ ο πλανήτης βιώνει ένα νέο κύμα πανδημίας το οποίο χτυπάει και την Πατρίδα μας, η Ελλάδα τα κατάφερε καλύτερα σε σχέση με άλλα κράτη, που είχαν πιο οργανωμένα συστήματα υγείας. Θα σπεύσω να πω πρώτος ότι φυσικά και έγιναν λάθη. Πρώτος εγώ εξάλλου τα έχω αναγνωρίσει. Όμως η εικόνα καταστροφής που προβάλλει συστηματικά η αντιπολίτευση είναι ένα ψέμα, είναι ψέμα που αδικεί τη χώρα, αλλά κυρίως προσβάλει όλους όσοι ξεπερνούν τον εαυτό τους παλεύοντας νύχτα- μέρα με τον ιό.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, προφανώς και κανείς δεν πανηγυρίζει, ούτε καν χαμογελά όταν έχουμε σχεδόν 8.000 νεκρούς. Αλλά δεν πρέπει να μηδενίζουμε όλα αυτά τα οποία έχουμε πετύχει. Το ότι οι μονάδες εντατικής από 557 που παραλάβαμε είναι σήμερα 1.475 δεν είναι ισχυρισμός, είναι πραγματικότητα. Οι χιλιάδες προσλήψεις οι οποίες έγιναν στο Σύστημα Υγείας δεν είναι φήμη, είναι γεγονός. Όπως και γεγονός είναι, και το ξέρετε καλά, ότι από τις 241 ιδιωτικές κλίνες Μ.Ε.Θ. οι 174 έχουν ήδη δεσμευτεί από το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Γιατί σε πείσμα των ψεμάτων που κυκλοφορούν, στη δική μας πολιτική αντίληψη, όλες οι δομές νοσηλείας, δημόσιες, στρατιωτικές και ιδιωτικές, όταν χρειάζεται αποκτούν ενιαίο κέντρο και ενιαίο σκοπό. Γίνονται δηλαδή κυριολεκτικά ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Πράγματι, η τελευταία επίθεση του covid χτύπησε και χτυπά σφοδρά όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά στην Ελλάδα μερικώς, το τονίζω, μερικώς αναχαιτίστηκε χάρις σε μέτρα τα οποία πήραμε τον Φεβρουάριο. Και ήδη, παρά την έξαρση των κρουσμάτων, η θετικότητα του ιού παραμένει και σήμερα που μιλάμε σε χαμηλότερα επίπεδα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ενώ τα νοσοκομεία μας, έστω και με πολύ μεγάλες δυσκολίες, ανταποκρίνονται. Ναι, δέχονται μία πίεση χωρίς προηγούμενο, τις τελευταίες εβδομάδες τα νοσοκομεία της Αττικής, αλλά και οι επιδόσεις των ανθρώπων τους δεν έχουν προηγούμενο. Και η προσπάθεια συνεχίζεται. Επιτάξεις έγιναν όταν χρειάστηκε και θα ξαναγίνουν αν χρειαστεί. Έτσι στην Αττική τουλάχιστον που δέχτηκε μεγάλη πίεση, η αναλογία εισαγωγών και εξιτηρίων δείχνει ευτυχώς τάσεις σταθεροποίησης. Ενώ και οι πιο ηλικιωμένοι ασθενείς μας μειώνονται καθώς τους θωρακίζει πια ο εμβολιασμός.
Όμως μην έχουμε αυταπάτες, τα προβλήματα παραμένουν. Οι περιορισμοί τους οποίους επιβάλαμε τις τελευταίες έξι εβδομάδες προστέθηκαν στις δυσκολίες ενός ολόκληρου χρόνου. Και αυτό μεγέθυνε την πίεση στους πολίτες οι οποίοι σταδιακά άρχισαν να ξεστρατίζουν. Δεν ήταν μόνο οι σχεδόν 700 διαδηλώσεις, το ρίσκο των οποίων κάποιος δέχτηκε. Ήταν και οι καθημερινές μικρές ή μεγάλες παραβάσεις, από τις απλές παραλείψεις αποστολής ενός SMS μέχρι τα επιπόλαια πάρτι, τις συναντήσεις σε σπίτια. Και όλα αυτά ενώ όσο μεγαλύτερη μαζικότητα αποκτούσε αυτό το φαινόμενο τόσο εκ των πραγμάτων δυσκολότερος γινόταν και ο έλεγχός τους. Γιατί δεν είναι κουρασμένοι μόνο οι πολίτες, κουρασμένοι είναι και οι μηχανισμοί επιτήρησης.
Χρειάζεται, λοιπόν, μια ειλικρινής, νέα ανάγνωση της πραγματικότητας. Και αυτό ξεκινάει με τη βασική παραδοχή ότι τα ισχύοντα μέτρα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αναχαίτιση του τρίτου κύματος. Αποφασίστηκαν νωρίς, είχαν αποτέλεσμα και έτσι αποφύγαμε τα χειρότερα. Τώρα μπαίνουμε σε μια νέα φάση, η οποία έχει άλλα χαρακτηριστικά. Ξέρουμε ότι απέναντί μας έχουμε μια πιο επιθετική μετάλλαξη. Έχουμε δει τα αποτελέσματα. Η μεταδοτικότητα της βρετανικής μετάλλαξης είναι από 40% έως 60% αυξημένη σε σχέση με την αρχική εκδοχή του ιού, την οποία αντιμετωπίσαμε μέχρι τον Οκτώβριο, το Νοέμβριο. Έχουμε όμως πια και σύμμαχο ένα πιο φιλικό καιρό. Έχουμε μια πιο εξαντλημένη κοινωνία αλλά έχουμε και τον πιο ισχυρό σύμμαχο στη διάθεσή μας που είναι τα εμβόλια.
Η στάση μας λοιπόν αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με την ευέλικτη πολιτική την οποία ακολουθήσαμε από την αρχή. Έτσι συμβαίνει παντού, κυρίες και κύριοι. Δείτε για παράδειγμα αλλεπάλληλες αλλαγές τακτικής στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ισπανία, στη Πορτογαλία. Καμία χώρα δεν ακολούθησε την ίδια στρατηγική με αυτή την οποία ξεκίνησε όταν χτύπησε για πρώτη φορά η πανδημία. Εκ των πραγμάτων οφείλουμε όλοι μας να προσαρμοζόμαστε σε ένα φαινόμενο το οποίο συνεχώς αλλάζει, να αξιολογούμε μέτρα τα οποία έχουν δουλέψει και να τα ενισχύουμε, να καταργούμε μέτρα τα οποία δεν δούλεψαν, και να έχουμε μία προσέγγιση η οποία πρέπει να χαρακτηρίζεται από ρεαλισμό, ευελιξία και διαρκή προσεκτική επιτήρηση των πραγματικών επιδημιολογικών δεδομένων. Και εγώ προσωπικά δεν είναι λίγες φορές που αναγκάστηκα σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας να αλλάξουμε σχεδιασμούς, πότε διαπιστώνοντας ένα νέο δεδομένο, όπως η ταχύτητα διάδοσης της μετάλλαξης της βρετανικής εκδοχής του ιού και πότε όταν προέκυπτε ένα απροσδόκητο γεγονός, όπως παραδείγματος χάριν, οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμβολίων αποτέλεσμα της αδυναμίας, μίας συγκεκριμένης εταιρείας, της Astrazeneca, να τηρήσει τις δεσμεύσεις της συμφωνίας που είχε υπογράψει με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γιατί πράγματι, εδώ η Ευρώπη δεν μας τα είπε όλα καλά. Από τη μία πέτυχε στην αλληλεγγύη με την από κοινού αγορά εμβολίων για όλα τα μέλη της και τη διάθεσή τους με μοναδική κλείδα κατανομής τον πληθυσμό χωρίς να ξεχωρίζει πλούσιες από φτωχές χώρες, μεγάλες από μικρές. Ναι, πράγματι, αυτή ήταν μία σημαντική ευρωπαϊκή απόφαση. Απέτυχε, όμως, η Ευρώπη, ταυτόχρονα, στην έγκαιρη προμήθεια των απαραίτητων ποσοτήτων και στην τροφοδοσία των κρατών μελών με αποτέλεσμα σήμερα όλοι να αναγνωρίζουν, και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ότι, δυστυχώς, η πορεία του εμβολιασμού στην Ευρώπη είναι απελπιστικά αργή.
Θα το ξαναπώ, όμως, αυτό δεν οφείλεται στις αδυναμίες των κρατών μελών, σίγουρα δεν οφείλεται στην αδυναμία της Ελλάδος. Η Ελλάδα σήμερα αν είχε διπλάσια εμβόλια στη διάθεσή της θα έκανε διπλάσια εμβόλια, αν είχε τριπλάσια εμβόλια στη διάθεσή της θα έκανε τριπλάσια εμβόλια. Άλλες χώρες δεν τα έχουν καταφέρει τόσο καλά ούτε στην οργάνωση της διαδικασίας εμβολιασμού. Και πράγματι θεωρώ, το θεωρώ μικρότητα, θα το πω όπως το αισθάνομαι, μία επιχείρηση, όπως η επιχείρηση “Ελευθερία”, η οποία κατά τεκμήριο δουλεύει υποδειγματικά χάρη στην αυτοθυσία χιλιάδων δημόσιων λειτουργών, στρατιωτικών, υγειονομικών και χάρη στην εξαιρετικά επιτυχημένη στήριξη από το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής κάνοντας όλη αυτή τη διαδικασία πολύ εύκολη για τους χρήστες, αυτή η διαδικασία, η επιτυχημένη διαδικασία να μην τυγχάνει της στοιχειώδους αναγνώρισης από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Είναι επιτυχία για τη χώρα η επιχείρηση “Ελευθερία” και είναι θετικό για τη χώρα όταν υπάρχουν δημοσιεύματα στο εξωτερικό και αναφορές σε χώρες που θεωρούνται πολύ πιο προηγμένες: δείτε πόσο καλά τα κατάφερε η Ελλάδα στον εμβολιασμό όταν άλλες χώρες είναι ακόμα κολλημένες στην εποχή του χαρτιού.
Πάντως, οι καινούργιες συνθήκες είναι βέβαιο ότι απαιτούν στοχευμένες παρεμβάσεις. Προσοχή. Είναι λάθος να μιλάμε για άνοιγμα, θα το ξαναπώ. Είναι λάθος να μιλάμε για άνοιγμα και πολύ πιο σωστό είναι να μιλάμε για αναπροσαρμογή δραστηριοτήτων. Γι’ αυτό και με την συνεργασία των επιστημόνων η Κυβέρνηση πήρε μια σειρά αποφάσεις.
Πρώτον, αποφάσισε τα Σαββατοκύριακα, σε πρώτη φάση, να επιτρέψει, ειδικά στα μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα όπως η Αττική, τις μετακινήσεις για αναψυχή, για άσκηση, μεταξύ των Δήμων. Γιατί το κάναμε αυτό; Ώστε οι πολίτες να μην συνωστίζονται για ατομική άσκηση ή για αναψυχή στους λίγους ανοιχτούς χώρους μιας περιοχής. Εξάλλου το μέτρο αυτό, εάν το διατηρούσαμε για μεγάλο χρονικό διάστημα θα αποκτούσε πια ταξικά χαρακτηριστικά, αδικώντας εκείνους οι οποίοι δεν ζουν σε κάποιο προάστιο. Και για αυτό και κρίναμε σκόπιμο το Σαββατοκύριακο το οποίο ξεκινάει αυτό το μέτρο να το αλλάξουμε, να το τροποποιήσουμε.
Επίσης, από Δευτέρα θα επαναλειτουργήσει το λιανεμπόριο, αλλά με έναν εξαιρετικά συντεταγμένο και οργανωμένο τρόπο. Κάτι με το οποίο συμφώνησαν όλα τα μέλη της Επιτροπής, με εξαίρεση έναν επιστήμονα, αν δεν κάνω λάθος, γιατί έχει αποδειχθεί ότι το λιανεμπόριο μπορεί να λειτουργήσει οργανωμένα και ενδεχομένως και επιδημιολογικά είναι πιο καλό να έχουμε τους πολίτες να εκτονώνονται στηρίζοντας ταυτόχρονα την τοπική τους αγορά από το να μαζεύονται χωρίς να ενημερώνουν σε σπίτια, να βγάζουν τις μάσκες και να χαλαρώνουν, διευκολύνοντας έτσι την μετάδοση του ιού σε κλειστούς χώρους.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι και από επιδημιολογικής πλευράς αυτό είναι ένα μέτρο το οποίο μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα, υπό την προϋπόθεση πάντα, το τονίζω, υπό την προϋπόθεση ότι θα οδηγήσει και τους πολίτες σε μια αναπροσαρμογή συμπεριφορών, οι οποίες από την μια είναι απολύτως αναμενόμενες, από την άλλη γνωρίζουμε, όμως, ότι έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στην διάδοση του ιού. Και βέβαια, αμέσως μετά και αφού δούμε τα αποτελέσματα εντός της επόμενης εβδομάδος, θα πρέπει να εξετάσουμε και την λειτουργία της εκπαίδευσης, ξεκινώντας από τα Λύκεια, γιατί οι μαθητές, ειδικά της 3ης Λυκείου, έχουν μπροστά τους πανελλήνιες εξετάσεις και σε αρκετές περιοχές της χώρας συμπεριλαμβανομένης και της Αττικής, έχουν λείψει πολλές εβδομάδες, μήνες ολόκληρους από τα σχολεία τους.
Όπως διαπιστώνεται, λοιπόν, αυτά τα δύο αντίβαρα ελευθερίας έχουν ένα κοινό νήμα που τα συνδέει. Επιχειρούν από τη μία να ανακουφίσουν την πολύμηνη πίεση που δέχονται οι πολίτες, να στρέψουν την κοινωνική δράση σε υπαίθριους χώρους τώρα που μας βοηθάει και ο καιρός αντί των συγκεντρώσεων στα σπίτια, να απαντήσουν και στις ανάγκες των νέων μας και βεβαίως να οδηγήσουν και την οικονομία στα πρώτα δειλά βήματα επαναλειτουργίας της. Γιατί δεν υπάρχουν μόνο όσοι διατηρούν όλο αυτό το διάστημα το εισόδημά τους, αλλά και αυτοί οι οποίοι θέλουν να το διεκδικήσουν ξανά.
Προσοχή όμως! Περισσότερη ελευθερία σημαίνει και περισσότερη υπευθυνότητα. Από τη στιγμή, παραδείγματος χάριν, που επιτρέπουμε τις διαδημοτικές μετακινήσεις δεν πρέπει πια να βλέπουμε φαινόμενα συνωστισμού ούτε σε πλατείες, ούτε στην παραλία όπου μπορεί να μαζεύονται μόνο οι δημότες ή να μας λένε ότι μαζεύονται μόνο οι δημότες των δήμων οι οποίοι είναι παράκτιοι. Άρα, με τον ίδιο τρόπο, θα το ξαναπώ, που οι περιορισμοί μειώθηκαν, εάν διαπιστώσουμε ότι έχουμε και πάλι φαινόμενα συνωστισμού, οι περιορισμοί μπορούν να επανέλθουν. Έχουμε όμως απόλυτη εμπιστοσύνη στους πολίτες, ότι θα κάνουν σωστή χρήση αυτής της ανάσας ελευθερίας, θα αποφύγουν τους συνωστισμούς και θα αξιοποιήσουν τη δυνατότητά τους να βρεθούν έξω μόνο σε πολύ μικρές ομάδες των τριών ή με την οικογένειά τους χωρίς να υπάρχουν υπερβολικοί συνωστισμοί.
Για την οικονομία θα έχω την ευκαιρία να μιλήσω λίγο πιο αναλυτικά και στη δευτερολογία μου, γιατί αποτελεί και ένα σκέλος της ερώτησης που μου έκανε η κ. Γεννηματά. Θα πω μόνο στην πρωτολογία μου ότι στα 24 δισεκατομμύρια, τα οποία δαπάνησε η ελληνική κυβέρνηση μέσα στο 2020, θα προστεθούν τουλάχιστον 14 δισεκατομμύρια ακόμα για το 2021. Ο συνολικός προϋπολογισμός δηλαδή θα αγγίξει τα 40 δισεκατομμύρια ευρώ. Στήριξη της ελληνικής οικονομίας από την ελληνική Κυβέρνηση. Και έχουμε τη δυνατότητα να μπορούμε να παρέχουμε αυτή τη στήριξη επειδή η χώρα έχει κερδίσει και πάλι την αξιοπιστία της ως προς την πρόσβασή της στις διεθνείς αγορές. Δανείζεται με ιστορικά χαμηλά επιτόκια και μπορεί ταυτόχρονα να κρατά τα ταμειακά της διαθέσιμα σε ένα τέτοιο επίπεδο που μας επιτρέπει στοχευμένα και πάντα με τρόπο που θεωρούμε ότι είναι αποτελεσματικός να μπορούμε να στηρίξουμε την πραγματική οικονομία, όταν και όπως το χρειάζεται. Πολύ καλό παράδειγμα μιας τέτοιας στοχευμένης στήριξης είναι το μέτρο το οποίο ανακοίνωσα μόλις χθες, 330 εκατομμύρια στον κλάδο της εστίασης για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τους εστιάτορές μας να ξανά ανοίξουν τα εστιατόρια τους όταν το επιτρέψουν οι επιδημιολογικές συνθήκες. Θα δοθεί αυτό το ποσό ως κεφάλαιο κίνησης για τους τρεις πρώτους μήνες επαναλειτουργίας της εστίασης, έτσι ώστε να μπορέσουν, οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων εστίασης, να προμηθευτούν πρώτες ύλες. Ένα μέτρο το οποίο χαιρετίστηκε με πολύ μεγάλη θέρμη από τον κλάδο της εστίασης.
Ο Απρίλιος του 2021 δεν είναι ο Απρίλιος του 2020. Στις μεταλλάξεις της επιδημίας έχουν προστεθεί τώρα και οι αλλαγές νοοτροπίας. Τότε ο εχθρός ήταν ακόμα άγνωστος. Οι καθολικοί περιορισμοί συναντούσαν καθολική αποδοχή. Αντίθετα σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα πολύ πιο επιθετικό στέλεχος του Covid, αλλά και με τις αντοχές της οικονομίας και των πολιτών να είναι στα όριά τους. Θα έλεγα ότι η αυτοκυριαρχία από τον φόβο του 2020 κινδυνεύει να μετατραπεί σε απειθαρχία και σε συνύπαρξη με το φόβο, το 2021. Και η συσσωρευμένη κόπωση της κοινωνίας να καθυστερήσει την επικείμενη ήττα της επιδημίας. Δεν είμαστε φυσικά μόνοι σε αυτή την εξέλιξη.
Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, το βλέπετε καθημερινά στους δέκτες των τηλεοράσεων, υπάρχει κούραση. Υπάρχει ταυτόχρονα και αμφισβήτηση των μέτρων. Μια μερίδα ευρωπαϊκών κοινωνιών αντιδρά και συμμορφώνεται όλο και λιγότερο. Στην Ελλάδα είμαστε σε πολύ καλύτερο επίπεδο. Πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό. Και παρά την κούραση του κόσμου -και τις μικρές παρασπονδίες στις οποίες αναφέρθηκα- η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών τηρεί τα μέτρα και θέλω να τους ευχαριστήσω γι’ αυτό. Διότι αν δεν είχε συμβεί αυτό με έναν τόσο επιθετικό ιό τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα. Αλλά στους συμπολίτες μας οι οποίοι μας λένε και ειδικά στα νέα παιδιά: “Είμαι κουρασμένος, θέλω να βγω έξω”, τους ζητώ αναλογιστείτε την κόπωση των υγειονομικών μας. Αναλογιστείτε την κόπωση των γιατρών, των νοσηλευτών που δίνουν ασταμάτητα μια μεγάλη μάχη για να φροντίζουν την υγεία μας, την υγεία όλων.
Συμμερίζομαι, λοιπόν, απόλυτα αυτή την κόπωση και την διάχυτη αγωνία. Ειδικά για τους νέους μας είναι πάρα πολύ δύσκολο αυτό το οποίο συμβαίνει διότι ήδη αισθάνονται από τη μία άτρωτοι, και ξέρουμε πραγματικά ότι ο ιός δεν τους επηρεάζει ουσιαστικά, στη χειρότερη περίπτωση θα αρρωστήσουν ελαφρά, στην καλύτερη περίπτωση και στην πιο επικίνδυνη ταυτόχρονα θα είναι ασυμπτωματικοί και θα μεταδίδουν τον ιό. Όμως, έχουμε να διαχειριστούμε δύο δύσκολους μήνες ακόμα και θα πρέπει όλοι να κάνουμε αυτή την τελική προσπάθεια έχοντας όμως στην φαρέτρα μας δύο σημαντικά πρόσθετα εργαλεία.
Το πρώτο είναι το εργαλείο των self tests. Δεν θα σταθώ στον απαράδεκτο τρόπο που η αξιωματική αντιπολίτευση αντιμετώπισε όλη αυτή την ιστορία και στις αναρτήσεις των στελεχών σας που δήθεν προσπάθησαν να ταυτίσουν αυτή τη σημαντική επένδυση την οποία κάνει το ελληνικό Κράτος με προνομιακές σχέσεις με μία συγκεκριμένη εταιρεία. Ήταν θλιβερή αυτή η προσπάθειά σας και νομίζω ότι καταρρίφθηκε από τον ίδιο τον διαγωνισμό στον οποίο η συγκεκριμένη εταιρεία ούτε καν συμμετείχε. Θα πω, όμως, μόνο ότι είναι πολύ σημαντικό να συμφωνήσουμε σε αυτή την αίθουσα ότι τα self tests είναι ένα πολύ σημαντικό επικουρικό εργαλείο για να μπορέσουμε να επανέλθουμε σε συνθήκες κανονικότητας.
Παραδείγματος χάριν, είναι πάρα πολύ σημαντικό για να μπορέσουμε να ανοίξουμε ξανά τα σχολεία μας να έχουμε δώσει τη δυνατότητα σε όλους τους μαθητές του Λυκείου, καταρχάς, να έχουν κάνει 24-48 ώρες πριν ανοίξουν τα σχολεία ένα self test και να μπορούν να δίνουν μία βεβαίωση στο σχολείο ότι πράγματι είναι αρνητικοί για να μπορούν να επιστρέψουν στις τάξεις τους. Αυτό είναι καλό, είναι καλό για όλους μας, να το συμφωνήσουμε σε αυτή την αίθουσα ότι τα self tests είναι σημαντικά, δεν υποκαθιστούν ούτε τα τεστ PCR, ούτε τα οργανωμένα τεστ αντιγόνου, τα οποία θα συνεχίσουν με ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Είναι πάρα πολύ σημαντικό, όμως, αν μπορούμε να ξέρουμε στην ασφάλεια του σπιτιού μας εάν έχουμε ή δεν έχουμε τον κορονοϊό. Και φυσικά αν είμαστε θετικοί, έχουμε μία υποχρέωση αυτό να το δηλώνουμε και να κάνουμε τεστ επανεπιβεβαίωσης.
Θέλω να τονίσω, ότι είμαστε η πρώτη χώρα, η πρώτη χώρα, η οποία προχωρά στην μαζική προμήθεια self tests και στην οργανωμένη διάθεσή της σε ολόκληρο τον ελληνικό πληθυσμό. Και επειδή πάλι θα σπεύσετε να πείτε διάφορα για προνομιακές συμβάσεις και σχέσεις διαπλοκής, θέλω να καταθέσω το πρακτικό του Ελεγκτικού Συνεδρίου το οποίο μέσα σε τρεις μέρες -και θέλω να ευχαριστήσω το Ελεγκτικό Συνέδριο για την ταχύτητά του διότι αντελήφθη την κρισιμότητα αυτής της προμήθειας- έβγαλε την απόφασή του και απεφάνθη ότι όλα έχουν καλώς με τον συγκεκριμένο διαγωνισμό. Αυτό, λοιπόν, είναι το πρώτο εργαλείο το οποίο έχουμε στη διάθεσή μας. Και αν υπάρχουν σκέψεις, προτάσεις, ιδέες για το πώς μπορούν τα self tests να αξιοποιηθούν καλύτερα, εδώ είμαστε για να μπορούμε να το ακούσουμε, να τα συζητήσουμε και όπου χρειάζεται να αναπροσαρμόσουμε την στρατηγική μας.
Το δεύτερο εργαλείο το οποίο έχουμε στην διάθεσή μας, φυσικά, είναι τα εμβόλια. Είχαμε δεσμευτεί με τον Υπουργό ότι μέχρι το τέλος Μαρτίου θα έχουμε εμβολιάσει 1.700.000 συμπολίτες μας. Εμβολιάσαμε, πέσαμε έξω κατά 1.500 εμβόλια. Εμβολιάσαμε 1.698.500 συμπολίτες μας. Κάναμε 1.698.500 εμβόλια. Και με την ίδια ασφάλεια μπορώ να σας πω και τώρα ότι τον Απρίλιο θα κάνουμε 1.500.000 εμβόλια. Και τον Μάιο και τον Ιούνιο ακόμα περισσότερα. Έτσι ώστε μέχρι τα τέλη Μαΐου, να έχουμε καταφέρει να προστατεύσουμε, με τουλάχιστον μια δόση, όλους τους συμπολίτες μας άνω των 60, το σύνολο των ευπαθών με βαριά υποκείμενα νοσήματα και την κατηγορία Β με τα λιγότερο βαριά υποκείμενα νοσήματα, ώστε μέχρι το Πάσχα να έχουμε χτίσει ένα πρώτο τείχος ανοσίας και μέχρι τα τέλη Μαΐου να έχουμε αρχίσει να μπαίνουμε και στον εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού.
Και φυσικά, εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση καταφέρει να προμηθευτεί περισσότερα εμβόλια, έχουμε την πλήρη επιχειρησιακή δυνατότητα, ανά πάσα στιγμή, να αυξήσουμε τη δυναμικότητα του συστήματος και να κάνουμε καθημερινά πολλά περισσότερα εμβόλια από τα 30.000 και κάτι εμβόλια, τα οποία κάνουμε σήμερα. Και βεβαίως, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποχρέωση -και αυτό ανέφερα και στην τελευταία Σύνολο Κορυφής- να αξιοποιήσει όλα τα νομικά εργαλεία τα οποία έχει στην διάθεσή της, ώστε να υποχρεώσει εταιρείες που έχουν υπογράψει συμβάσεις με την Ένωση να τηρήσουν τις συμβατικές τους δεσμεύσεις. Κι αν αυτό σημαίνει και απαγόρευση εξαγωγών από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι να καλυφθούν οι ανάγκες της Ευρώπης, σε συνέχεια της συμφωνίας που έχουν υπογράψει αυτές οι εταιρείες, και αυτό είναι κάτι το οποίο επιβάλλεται και πρέπει να γίνει.
Κλείνω, λοιπόν, κύριε Πρόεδρε, για να δώσω εγώ πρώτος το μήνυμα ότι καταβάλλω προσπάθεια να είμαστε σχετικά συνεπείς με τους καθορισμένους χρόνους, λέγοντας ότι σήμερα είναι πράγματι μια ευκαιρία να αφήσουμε πίσω μας μία στείρα αντιδικία, η οποία θεωρώ ότι και τους πολίτες τους αφήνει αδιάφορους, να μπορέσουμε να συμφωνήσουμε σε κάποιους βασικούς άξονες για το πώς θα κινηθούμε τους επόμενους μήνες, να ακούσουμε, εφόσον υπάρχουν χρήσιμες προτάσεις από τα κόμματα που να μπορούμε να τις ενσωματώσουμε στη στρατηγική μας. Εξάλλου, ο κ. Ξανθός το γνωρίζει, έχουν γίνει πάρα πολλές ενημερώσεις από το Υπουργείο Υγείας στα κόμματα. Kαι βέβαια όταν γίνονται αυτές οι συνεδριάσεις κεκλεισμένων των θυρών το κλίμα είναι πολύ διαφορετικό από το «πολεμικό κλίμα» το οποίο υπάρχει κάθε φορά που ειδικά το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης βγάζει μία δημόσια ανακοίνωση επικριτική για την πανδημία. Είμαστε, λοιπόν, εδώ να συζητήσουμε, αναγνωρίζοντας όμως, και θα κλείσω με αυτό, ότι απέναντι στην πανδημία υπάρχουν ουσιαστικά τρεις στρατηγικές.
Υπάρχουν τρεις στρατηγικές. Η μία είναι η στρατηγική των αυταρχικών καθεστώτων. Οριζόντιοι περιορισμοί. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό το οποίο λέει το Kράτος. Και εν πάση περιπτώσει με αυτό τον τρόπο κάποιες χώρες κατάφεραν και έλεγξαν την πανδημία επιτυχημένα. Η δεύτερη στρατηγική είναι η στρατηγική της ανοσίας της αγέλης. Δεν μας ενδιαφέρει λίγο – πολύ τι θα γίνει, να τα αφήσουμε όλα ελεύθερα. Κάποια στιγμή θα αρρωστήσουν αρκετοί, θα πεθάνουν και πολλοί αλλά τουλάχιστον θα σώσουμε την οικονομική μας ζωή. Υπάρχει και η τρίτη στρατηγική που είναι η στρατηγική που ακολούθησε τελικά η Ευρώπη, είναι ο δρόμος της ευρωπαϊκής Δημοκρατίας, ο οποίος είναι διαφορετικός δρόμος.
Προτάξαμε πάνω απ’ όλα την ανθρώπινη ζωή. Δεχθήκαμε να επιβάλουμε μεγάλους περιορισμούς στην οικονομική δραστηριότητα αναγνωρίζοντας ότι θα υποστούμε μεγάλο κόστος. Σπεύσαμε ως Ευρώπη να δανειστούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να στηρίξουμε τα κράτη-μέλη με πρόσθετους πόρους, ώστε να μπορέσουμε να ξαναβάλουμε μπροστά τις μηχανές της οικονομίας μας. Θα συζητήσουμε για το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» όταν αυτό έρθει στη Βουλή. Αλλά ταυτόχρονα ο δρόμος της ευρωπαϊκής Δημοκρατίας έχει και το δικό του τίμημα. Είναι το τίμημα της συνεννόησης και προϋπόθεση γι’ αυτήν είναι ο πολιτικός λόγος να μην είναι πολεμικός. Γιατί ο βίαιος λόγος πολύ συχνά παράγει και βίαιη πράξη.
Θα επαναλάβω, λοιπόν, ότι είμαι εδώ για να αναζητήσω συνθέσεις. Και όλα αυτά, αγαπητοί συνάδελφοι, και κλείνω με αυτό, κύριε Πρόεδρε, πιστεύω ότι παίρνουν άλλη διάσταση στο φως και μιας πιο αισιόδοξης προοπτικής. Η οικονομία και η κοινωνία, παρά τις δυσκολίες, άντεξαν στην πολύμηνη δοκιμασία, βγαίνουν από αυτήν πιο ώριμες, πιο δυνατές. Έτοιμες να υποδεχθούν όχι μόνο τον τουρισμό το καλοκαίρι και είμαι ανοιχτός να συζητήσω μαζί σας και για τον τρόπο με τον οποίο θα ανοίξουμε τον τουρισμό το καλοκαίρι, για να μη δούμε πάλι τις ίδιες παλινωδίες ανοίξτε τουρισμό και μετά γιατί ανοίξατε τον τουρισμό. Τον τρόπο και τις προϋποθέσεις με τους οποίους θα ανοίξουμε τον τουρισμό.
Θέλω να θυμίσω, ότι η Ελλάδα ήταν αυτή η οποία βγήκε πρώτη μπροστά για το πράσινο πιστοποιητικό το οποίο κάποιοι λοιδόρησαν τότε και χλεύασαν και σήμερα γίνεται ευρωπαϊκή πολιτική, για να μπορέσουμε να έχουμε ένα ενιαίο ψηφιακό αποδεικτικό στοιχείο του αν κάποιος έχει εμβολιαστεί ή αν κάποιος έχει κάνει αρνητικό τεστ. Είναι μια μεγάλη επιτυχία αυτή για την Ευρώπη και επιτυχία για τη χώρα μας, γιατί μόνο έτσι μπορούμε να υποδεχθούμε τουρίστες με ασφάλεια. Και βέβαια έχουμε μπροστά μας τη μεγάλη πρόκληση του Ταμείου Ανάκαμψης για τη νέα Ελλάδα, την “Ελλάδα 2.0” του μέλλοντος. Και είμαι σίγουρος, είμαι σίγουρος πως φτάνουμε στο τέλος της νύχτας. Δικό μας χρέος είναι να φέρουμε πιο κοντά το φωτεινό ξημέρωμα, να φτάσουμε δηλαδή στο Πάσχα πιο ασφαλείς και στο καλοκαίρι πιο ελεύθεροι.
Σας ευχαριστώ.
Δευτερολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή σχετικά με το εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας και των επιπτώσεών της στην οικονομία
Ευχαριστώ, κ. Πρόεδρε. Επιτρέψτε μου ένα σχόλιο επί της διαδικασίας. Ήρθα σήμερα σε μία προ ημερησίας συζήτηση την οποία προκάλεσε η κυρία Γεννηματά, κάνοντας χρήση της διάταξης του Κανονισμού που δίνει τη δυνατότητα σε κάθε αρχηγό κόμματος να προκαλέσει μία τέτοια συζήτηση ανά κοινοβουλευτική περίοδο. Και πρέπει να σας πω ότι το θεωρώ άκομψο όταν έχεις προκαλέσει μία συζήτηση να απουσιάζεις από όλους τους ομιλητές οι οποίοι ακολουθούν της δικιάς σου ομιλίας.
Η κυρία Γεννηματά ακόμα δεν είναι εδώ για τις δευτερολογίες. Ελπίζω τουλάχιστον να με ακούει από την ασφάλεια του γραφείου της. Αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι αν θέλουμε όλοι να κερδίσουμε πίσω τον σεβασμό στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες υπάρχουν ορισμένοι κανόνες οι οποίοι πρέπει να τηρούνται από όλους όσοι συμμετέχουν σε αυτές τις συζητήσεις.
Κύριε Πρόεδρε, ήρθα και τοποθετήθηκα στην πρωτολογία μου κάνοντας μία απόπειρα να μη διαφωνήσουμε για στοιχεία της πραγματικότητας και να έχουμε ένα ελάχιστο πλαίσιο συνεννόησης, τουλάχιστον επί των δεδομένων βάσει των οποίων μπορούμε να εξετάσουμε διαφορετικές επιλογές πολιτικής. Τι εισέπραξα; Από την κα Γεννηματά μαξιμαλισμό, από τον κ. Τσίπρα μηδενισμό, από τον κ. Κουτσούμπα αρνητισμό, από τον κ. Βελόπουλο λαϊκισμό, από τον κ. Βαρουφάκη σουρεαλισμό.
Συνεχίζω με τον ελληνικό λαό στο μόνο δρόμο τον οποίο γνωρίζω, αυτόν του ρεαλισμού διότι οι πολιτικές μας από ρεαλισμό διακατέχονται και ουχί από τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά τα οποία, ποιητική αδεία, απέδωσα στους υπόλοιπους πολιτικούς Αρχηγούς.
Ξεκινώ την τοποθέτησή μου με μια αναφορά στη σημασία της σημερινής μέρας την οποία επισήμανε μόνο ο κ. Κουτσούμπας από τους πολιτικούς αρχηγούς που έλαβαν το λόγο και πράγματι ήταν αβλεψία μου ότι δεν το έκανα στην πρωτολογία μου. Σήμερα είναι Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού και πιστεύω ότι η σκέψη όλων μας θα πρέπει να στρέφεται προς εκείνα τα παιδιά, τις οικογένειές τους, αλλά και όλους τους επαγγελματίες που καταβάλλουν μια εξαιρετικά δύσκολη προσπάθεια να παρέχουν στα παιδιά με αυτισμό την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής και τις καλύτερες προοπτικές στη ζωή τους άπαξ και τελειώσουν την εκπαίδευσή τους.
Θέλω να επισημάνω ότι στα ζητήματα που αφορούν στην ειδική αγωγή η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχώρησε και ολοκλήρωσε μια δράση η οποία είχε δρομολογηθεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, την πρόσληψη δηλαδή 4.500 μόνιμων εκπαιδευτικών στην ειδική αγωγή. Είναι μια σημαντική παρακαταθήκη μόνιμων προσλήψεων για να μπορέσουμε να στηρίξουμε εκείνα τα παιδιά τα οποία, σήμερα, έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Και προφανώς το Υπουργείο Υγείας έχει ξεδιπλώσει ένα συνολικό σχέδιο, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας και με τις δομές του, το οποίο ξεκινάει από το κρίσιμο ζήτημα της έγκαιρης διάγνωσης, τόσο σημαντικό για να μπορούμε να παρέχουμε στα παιδιά με αυτισμό την απαραίτητη υποστήριξη από νεαρή ηλικία. Στη συνέχεια περνά στην εκπαίδευσή τους και μετά βέβαια στο πολύ δύσκολο και ακανθώδες ζήτημα της ενσωμάτωσης των παιδιών αυτών, ειδικά των παιδιών με τις πιο βαριές μορφές αυτισμού που βρίσκονται στη μια άκρη του φάσματος, στην κοινωνική δραστηριότητα και στην επαγγελματική απασχόληση.
Εχθές είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στον Άγιο Δημήτριο και να θαυμάσω -για ακόμη μια φορά- το σπουδαίο έργο το οποίο κάνουν οι εκπαιδευτικοί εργαζόμενοι στην ειδική αγωγή, αλλά βέβαια και το περίσσευμα ψυχής το οποίο καταθέτουν οι οικογένειες των παιδιών με αυτισμό, προκειμένου να παρέχουν στα παιδιά τους το καλύτερο δυνατό μέλλον.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να απαντήσω πρωτίστως στις τοποθετήσεις που άκουσα από την κα Γεννηματά και από τον κ. Τσίπρα Πρέπει να σας πω, κα Γεννηματά ότι καθώς σας άκουγα σκεφτόμουν ότι σε αυτή την αίθουσα όντως συγκρούεται ο κόσμος του παραδοσιακού κομματικού βερμπαλισμού με τον κόσμο της πραγματικότητας και του ρεαλισμού. Ήρθατε και διαβάσατε μία έτοιμη ομιλία ωσάν να μην ακούσατε απολύτως τίποτα από όλα όσα είπα, ωσάν να μην δώσατε καμία σημασία στην πρότασή μου να προσέλθετε με ρεαλιστικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Και αν συγκράτησα καλά -και αν έπρεπε να βάλω σε τίτλους τις προτάσεις σας- θα έλεγα πρώτον, «τα κάνατε όλα λάθος», δεύτερον «λύσεις είναι οι προσλήψεις και τα περισσότερα λεφτά», και τρίτον «ευτυχώς που υπάρχει και το ΠΑΣΟΚ που έσωσε την Ελλάδα της Μεταπολίτευσης». Αν έπρεπε να κάνω μία περίληψη της ομιλίας σας κάπως έτσι θα την περιέγραφα.
Πρέπει να σας πω ότι ως προς το περιεχόμενο μου θυμίσατε έντονα τον κ. Τσίπρα, χωρίς όμως το ταλέντο στο ψέμα και στον λαϊκισμό. Και θα πρέπει κάποια στιγμή να αντιληφθείτε και να σας προβληματίσει γιατί οι ψηφοφόροι του κόμματός σας σε όλες τις μετρήσεις -γιατί δεν με ενδιαφέρει να ασχολούμαι τόσο πολύ με τα ποσοτικά χαρακτηριστικά των μετρήσεων, αλλά νομίζω όλους θα πρέπει να μας ενδιαφέρουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά- γιατί οι ψηφοφόροι του κόμματός σας μεγάλη πλειοψηφία φαίνεται να στηρίζουν τις κυβερνητικές πολιτικές και εσείς επιμένετενα χρεώνετε στην κυβέρνηση όλα τα πιθανά στραβά τα οποία μπορεί να συμβαίνουν στον τόπο, ενδεχομένως για να ξεφύγετε από τα δικά σας αδιέξοδα.
Δεν θα απαντήσω αναλυτικά σε όλες τις τοποθετήσεις σας, αλλά δεν μπορώ να μην αφήσω ασχολίαστη, κα Γεννηματά, μία φράση την οποία είπατε και διαβάζω επί λέξει από τα πρακτικά: «Ανισότητες πολιτικές με τη φωνή των πολλών που εκπροσωπείτε ή να μην ακούγεται κάτω από δεκάδες εκατομμύρια της κρατικής προπαγάνδας με μπίζνες από τη Μαξίμου Α.Ε. μόνο για φίλους». Αλήθεια; Μπίζνες; Μαξίμου; Έχετε να πείτε κάτι συγκεκριμένο; Σαν να ακούω τον κ. Τζανακόπουλο τις προάλλες. Αν έχετε να πείτε κάτι συγκεκριμένο να ανεβείτε στο βήμα αυτό και να τα πείτε, αλλά υπονοούμενα τέτοια, αυτή η κυβέρνηση από εσάς δεν τα δέχεται.
Συγκεκριμένες καταγγελίες να έχετε το θάρρος να ανεβείτε σε αυτό το βήμα και να τις κάνετε. Αλλά όπως σας είπα, δυστυχώς, μου θυμίζετε ολοένα και περισσότερο τον κ. Τσίπρα ως προς τον καταγγελτικό σας λόγο. Λυπάμαι διότι αλλιώς είχατε ξεκινήσει τη διαδρομή σας και αλλιώς καταλήγετε. Αλλά αυτές είναι δικές επιλογές τις οποίες δεν θέλω να σχολιάσω περισσότερο.
Έρχομαι τώρα σε αυτά τα οποία είπε ο κ. Τσίπρας, ο οποίος επανέλαβε το γνωστό μοτίβο ότι λίγο-πολύ όλα τα έχουμε κάνει θάλασσα και ότι αυτή είναι η αλήθεια. Και αναρωτιέμαι, αλήθεια, κ. Τσίπρα πώς προσδιορίζετε τον όρο αλήθεια, αν όχι επικαλούμενοι πραγματικά δεδομένα τα οποία δεν είναι φωτογραφίες της στιγμής αλλά αποτυπώνουν -όπως σας είπα- την συνολική αντιμετώπιση της πανδημίας εδώ και 13 μήνες.
Ήρθατε και μας δείξατε έναν χάρτη που δείχνει, όντως, αυτή την εβδομάδα την Ελλάδα «κόκκινη» στον χάρτη του ECDC. Αλήθεια είναι, κ. Τσίπρα. Δεν το κρύψαμε ποτέ. Δεν είπαμε ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει αυτή την στιγμή ένα έντονο τρίτο κύμα. Αυτό το οποίο περιέγραψα είναι τα στατιστικά στοιχεία κατά τη διάρκεια των 13 μηνών και της συνολικής αντιμετώπισης της πανδημίας. Και γι’ αυτά τελικά θα κριθούμε και για αυτά θα αξιολογηθούμε.
Και όπως σας είπα, αυτά τα στοιχεία δεν επιδέχονται αμφισβήτησης. Είναι πολύ εύκολο, ξέρετε, κάποιος να κόβει και να ράβει, να παίρνει νούμερα και να προσπαθεί να ωραιοποιήσει μια συνολική εικόνα. Το κάνατε και για τα εμβόλια, αλλά σε αυτό θα έρθω στην συνέχεια. Πλην όμως, εδώ πρέπει να είστε πολύ πιο προσεκτικός όταν μιλάτε για δραστική αποτυχία της χώρας στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Γιατί πολύ απλά και τα δεδομένα δεν σας επιβεβαιώνουν και επιτρέψτε μου να πω, δεν είναι και αυτή η εντύπωση η οποία υπάρχει στους πολίτες σήμερα. Οι πολίτες, ναι, είναι κουρασμένοι. Η κοινωνία είναι απογοητευμένη από το γεγονός ότι περίμενε, ενδεχομένως, την άνοιξη, η περιπέτεια αυτή να τελειώσει πολύ νωρίτερα, και βρεθήκαμε αντιμέτωποι με ένα δεύτερο και με ένα τρίτο κύμα, όπως και όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Θα το ξαναπώ. Δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα η πανδημία. Είναι ένα συμβάν το οποίο συμβαίνει μια φορά τα 100 χρόνια και το οποίο όλες οι χώρες κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν χωρίς κανείς να έχει εγχειρίδιο αντιμετώπισης πανδημίας έτοιμο. Δεν υπάρχει αυτό. Δεν υπάρχει. Εξ ου και πολλές χώρες έκαναν πισωγυρίσματα, αναπροσάρμοσαν την στρατηγική τους, είδαν τι δούλεψε, τι δεν δούλεψε. Αυτή είναι μια πραγματικότητα.
Το να έρχεστε εδώ και να λέτε «αποτύχατε σε όλα», θα το επαναλάβω, δεν αδικεί μόνο την κυβέρνηση. Αδικεί τη συνολική προσπάθεια που κάνει όλος ο κρατικός μηχανισμός, που κάνουν οι υγειονομικοί μας, οι γιατροί μας, οι νοσηλευτές μας, η Πολιτική Προστασία, αυτοί που στελεχώνουν τα εμβολιαστικά κέντρα της Επιχείρησης «Ελευθερία» και τελικά όλοι οι πολίτες.
Διότι όλοι οι πολίτες, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, πιστεύω ότι έχουν αντιληφθεί και την κρισιμότητα της κατάστασης και την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε τη σημερινή πραγματικότητα έχοντας πια στην διάθεσή μας πληροφόρηση που μπορεί να μην είχαμε πριν από κάποιους μήνες.
Υπάρχει ένα εύλογο ερώτημα το οποίο θέλω να το απαντήσω. Γιατί νομίζω το ερώτημα είναι εύλογο. Τέθηκε από σας και από την κυρία Γεννηματά. Απλοϊκό αλλά εύλογο, ενδεχομένως. «Μα καλά, κλείνετε με 1.000 κρούσματα και ανοίγετε με 3.500»; Ποια είναι η απάντηση, λοιπόν, σε αυτό; Η πραγματικότητα είναι ότι όταν κλείσαμε τον Ιανουάριο βλέπαμε την τάση των κρουσμάτων. Ποτέ δεν έχει σημασία ο απόλυτος αριθμός αλλά η ανοδική τάση των κρουσμάτων. Και εάν δεν είχαμε κλείσει τον Ιανουάριο έτσι όπως κλείσαμε είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι η αύξηση θα ήταν εκθετική. Και η επιβάρυνση στο σύστημα υγείας θα ήταν τέτοια που πιθανώς να μην μπορούσαμε να τη διαχειριστούμε.
Γιατί το λέω αυτό; Διότι τον Ιανουάριο -θα σας τα ξαναπώ και νομίζω ότι μπορεί να σας τα εξηγήσει και ο κ. Ξανθός- το βρετανικό στέλεχος το οποίο έχουμε να αντιμετωπίσουμε, σε συνδυασμό με τον κακό καιρό του Ιανουαρίου, του Φεβρουαρίου, του Μαρτίου, το καταχείμωνο δηλαδή, έκαναν τη μεταδοτικότητα του ιού πολύ πιο γρήγορη, πολύ πιο έντονη. Δεν νομίζω ότι είναι δύσκολο αυτό να το καταλάβει κάποιος.
Έπρεπε, λοιπόν, τότε και κρίναμε ότι έπρεπε να πάρουμε μέτρα τότε. Και τα πήραμε νωρίτερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και βάλαμε ένα φρένο όχι τόσο αποτελεσματικό όσο θα περιμέναμε για δύο λόγους: Διότι ο ιός είναι πιο μεταδοτικός και διότι, ναι, υπήρχε κούραση στην κοινωνία και οι πολίτες δεν συμμορφώθηκαν στο βαθμό που συμμορφώθηκαν τον Απρίλιο και τον Μάιο. Όλοι οι πολίτες. Μην κοροϊδευόμαστε εδώ πέρα.
Και δεν θα αναφερθώ ούτε στις πορείες, ούτε στο γεγονός ότι ποτέ δεν βάλατε πλάτη ως αντιπολίτευση να στηρίξετε πραγματικά τα βασικά μέτρα προστασίας. Θα πω όμως μόνο ότι αυτή τη στιγμή ο κουρασμένος πολίτης είναι πολύ πιο εύκολο να ξεχάσει τη μάσκα του, να πάει στο σπίτι ενός φίλου και να πιει ένα καφέ χωρίς να τηρήσει τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και να αισθάνεται ότι είναι ασφαλής ενώ δεν είναι. Και βέβαια είναι και πάρα πολύ δύσκολο, το έχω ξαναπεί, και δεν επιδιώξαμε ποτέ να το κάνουμε, να έχουμε ελεγκτικούς μηχανισμούς παντού να παρεμβαίνουν κάθε φορά που ο κάθε πολίτης μπορεί να κάνει τη μικρή παρανομία. Δεν το κάναμε αυτό. Και εμπιστευτήκαμε τους πολίτες και σε μεγάλο βαθμό οι πολίτες μας επέστρεψαν αυτή την εμπιστοσύνη.
Όμως μην έχουμε καμία αμφιβολία ότι ο βαθμός συμμόρφωσης σήμερα δεν είναι ο ίδιος με αυτόν που ήταν τον Απρίλιο, τον Μάιο, όταν υπήρχε μεγάλος φόβος και δυστυχώς ή ευτυχώς -αναλόγως πώς θα το δείτε- είχαμε να αντιμετωπίσουμε έναν εχθρό ο οποίος ήταν τελείως άγνωστος. Αυτή, λοιπόν, είναι η πραγματικότητα. Και σήμερα αυτό το οποίο κάνουμε δεν είναι άνοιγμα, θα το ξαναπώ, είναι μία προσεκτική ανακατανομή δραστηριοτήτων.
Για το ζήτημα των διαδημοτικών μετακινήσεων, δεν νομίζω ότι έχουμε διαφορετική άποψη. Εξάλλου εσείς πρώτος είχατε πει ότι κακώς είχαν κλείσει οι διαδημοτικές μετακινήσεις. Θα συμφωνήσω εκ των υστέρων μαζί σας. Ήταν μία εισήγηση της Επιτροπής, εμένα δεν με έβρισκε απολύτως σύμφωνο. Προσαρμοστήκαμε για κάποιο διάστημα. Κρίναμε εκ των υστέρων ότι αυτό δεν είναι ένα μέτρο το οποίο είναι αποτελεσματικό.
Και για τον τρόπο με τον οποίο ανοίγουμε πάρα-πάρα πολύ προσεκτικά το λιανεμπόριο, ενδεχομένως να είναι καλύτερο να έχουμε εργαζόμενους οι οποίοι να μπορούν να είναι στο χώρο της δουλειάς τους, με προσοχή, με τη μάσκα, από το να κάθονται στο σπίτι. Διότι και αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι θα πάνε να δουλέψουν στο λιανεμπόριο όταν δεν δουλεύουν στο σπίτι θα είναι και πολύ πιο εύκολα μπορούν να πάνε σε ένα άλλο σπίτι να πιούν έναν καφέ.
Λοιπόν, αυτή τη στιγμή πάρθηκε μια απόφαση. Πάρθηκε λοιπόν συνολικά από την Επιτροπή, η οποία ζυγίζοντας τα δεδομένα έκρινε ότι στη φάση την οποία βρισκόμαστε και κάνοντας την εκτίμηση ότι φτάνουμε σε ένα «πλατό» (plateau) στο τρίτο κύμα είναι κάτι το οποίο το αντέχουμε αυτή τη στιγμή. Είναι μια επιλογή η οποία δεν εγκυμονεί σημαντικό κίνδυνο να επιταχύνει τη διάδοση της πανδημίας.
Και θέλω να μου πείτε ευθέως αν συμφωνείτε ή διαφωνείτε, διότι αρκετά πια με αυτές τις γενικές θεωρήσεις να τα έχουμε όλα και εν πάση περιπτώσει -θα έρθω στα εμβόλια- συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την απόφαση αυτή; Της επαναλειτουργίας του λιανεμπορίου με τους κανόνες που έθεσε η Επιτροπή. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε; Θα ήθελα μια τοποθέτηση ξεκάθαρη και από την κα Γεννηματά και από εσάς και από τον κ. Κουτσούμπα και από τον κ. Βελόπουλο και από τον κ. Βαρουφάκη.
Μας έκαναν μια εισήγηση οι ειδικοί, σχεδόν ομόφωνη, από ό,τι καταλαβαίνω υπήρξε μια διαφοροποίηση στην Επιτροπή. Να μας πείτε αν συμφωνείτε ή αν διαφωνείτε. Αν πρέπει να κάνουμε κάτι άλλο. Αν πρέπει να ανοίξουμε τα mall ή τα πολυκαταστήματα. Αν δεν κρίνετε ότι πρέπει να χρειαζόμαστε το SMS το ειδικό για την τρίωρη.
Πείτε κάτι συγκεκριμένο επιτέλους. Και αν συμφωνήσουμε ότι αυτό είναι το σωστό τότε να βγούμε να το εξηγήσουμε όλοι μαζί στους πολίτες, ώστε να πετύχουμε τη μέγιστη δυνατή συμμόρφωση με τα βασικά μέτρα ατομικής προστασίας τα οποία ξέρουμε ότι θα μας συνοδεύουν για αρκετό καιρό, μέχρι που να φτάσουμε να πετύχουμε την ανοσία των εμβολίων.
Έρχομαι τώρα στα εμβόλια. Κοιτάξτε, εδώ δεν μπορώ να μην θυμίσω, κ. Τσίπρα, ότι στο θέμα των εμβολίων έχετε μια ιστορία. Θέλω να θυμίσω τη δήλωση την οποία κάνατε στις 2 Νοεμβρίου, όταν αναφερόμενος σε εμένα λέγατε «ο κύριος Μητσοτάκης λαμβάνει μέτρα αλλά διαρκώς κατόπιν εορτής». Και προσέξτε «και πουλάει ελπίδα», 2 Νοεμβρίου αυτό, «λέγοντας πως έχει ήδη εξασφαλίσει και μάλιστα δωρεάν ένα εμβόλιο που δεν έχει ακόμα ανακαλυφθεί ενώ δεν φροντίζει ούτε καν για δωρεάν πρόσβαση σε τεστ».
Αυτά τα λέγατε 2 Νοεμβρίου, όταν η χώρα προετοιμαζόταν για την Επιχείρηση «Ελευθερία» γιατί ξέραμε ότι τα εμβόλια δουλεύουν και εσείς 2 Νοεμβρίου υπονομεύατε την προσπάθεια του εμβολιασμού με τέτοιες δηλώσεις.
Και έρχεστε τώρα και λέτε τι; Λέτε «πολύ ωραία χρειαζόμαστε περισσότερα εμβόλια». Τι ωραία. Και ποια πρέπει να είναι η στρατηγική του εμβολιασμού; Να κάνουν τα εμβόλια, προσέξτε τι μας είπατε, οι ηλικιωμένοι, όσοι έχουν υποκείμενα νοσήματα, αλλά και οι παραγωγικές τάξεις. Όλοι δηλαδή. Όλοι δηλαδή να κάνουν τα εμβόλια.
Μα τι ωραία. Πώς το σκεφτήκατε αυτό; Μα πώς το σκεφτήκατε; Πώς το σκεφτήκατε; Αυτό είναι πάρα πολύ σοφό αυτό το οποίο μας είπατε. Βεβαίως, κ. Τσίπρα, σας διαβεβαιώνω ότι αν είχα 10 εκατομμύρια εμβόλια θα άνοιγα την πλατφόρμα και θα τα έκαναν όλοι. Το ζήτημα δεν είναι αυτό. Το ζήτημα είναι με βάση τους αριθμούς των εμβολίων που έχουμε και που τους προσδιορίζει η παραγωγική δυνατότητα των εταιρειών παραγωγής εμβολίων. Δεν θα σταθώ πάλι στο ζήτημα της πατέντας αν πιστεύετε πραγματικά ότι με την πρότασή σας αυτή θα μπορούσαμε με μαγικό τρόπο να παράγουμε εμβόλια στην Ελλάδα και να έχουμε λύσει το θέμα μας.
Λοιπόν, αυτή η προτεραιοποίηση των εμβολιασμών καθορίζεται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού. Έχετε άλλη άποψη; Να μας την πείτε. Κύριε Ξανθέ, έχετε άλλη άποψη; Έχετε άλλη άποψη; Πιστεύετε ότι δεν έπρεπε να εμβολιαστούν πρώτα οι ηλικιωμένοι, αμέσως μετά αυτοί που έχουν τα βαριά υποκείμενα νοσήματα, αμέσως μετά η κατηγορία Β και μετά να πάμε στις παραγωγικές ηλικίες; Αν έχετε άλλη άποψη να μας την πείτε. Σεβαστή θα είναι. Αλλά δεν μπορείτε να έρχεστε εδώ να λέτε «κακώς δεν έχετε αρκετά εμβόλια», όταν ξέρετε πολύ καλά ότι τα εμβόλια τα αγοράζει η Ευρώπη. Να αφήνετε υπονοούμενα ότι άλλες χώρες έχουν αγοράσει εμβόλια στο πλάι, κάτι το οποίο δεν έχει γίνει. Αναφερθήκατε στη Γερμανία. Είναι βαριά κουβέντα αυτή.
Μην το πείτε σε εμένα. Στην κα Μέρκελ να το πείτε. Η κα Μέρκελ το έχει διαψεύσει, να βγείτε το πείτε αυτό, να βγείτε να πείτε στην Γερμανία, παρακαλώ πολύ, η οποία αυτή τη στιγμή είναι πολύ πίσω από την Ελλάδα στους εμβολιασμούς, ότι έχει παραπάνω εμβόλια. Χειρότερα τα λέτε (για την Γερμανία): Αμ απέτυχε στη διαδικασία του εμβολιασμού αμ έχει και παραπάνω εμβόλια και δεν μπορεί να τα κάνει.
Αυτό το οποίο λέτε δεν επιβεβαιώνεται από κανέναν. Εσείς πού το γνωρίζετε, λοιπόν; Πού γνωρίζετε ότι υπάρχει σήμερα ευρωπαϊκή χώρα η οποία να έχει παρακάμψει τη διαδικασία και να έχει αγοράσει, τώρα που μιλάμε, παραπάνω εμβόλια από όσα της αναλογούν στην κατά κεφαλήν κατανομή όπως την έχει προσδιορίσει η Ευρώπη.
Διότι γνωρίζετε όλοι σας πολύ καλά ότι το πρόβλημα αφορά το τώρα. Δεν αφορά τον Ιούνιο, τον Ιούλιο, τον Αύγουστο. Θα υπάρχει κάποια στιγμή, πολύ σύντομα, που θα έχουμε περισσότερα εμβόλια από όσα θα χρειαζόμαστε, γιατί όλες οι ευρωπαϊκές χώρες προνόησαν να αγοράσουν περισσότερα εμβόλια από όσα χρειαζόμαστε διότι έπρεπε να είμαστε σίγουροι ότι θα τα πάρουμε το συντομότερο δυνατόν.
Άρα εδώ έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα χρονισμού και το πρόβλημα χρονισμού είναι το πρόβλημα το οποίο ανέδειξα και ανεδείχθη μέσα από την αποτυχία της Ευρώπης να ακολουθήσει τους ρυθμούς εμβολιασμού του Ισραήλ, του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αλλά αυτό είναι συνολικό πρόβλημα της Ευρώπης, δεν είναι πρόβλημα της Ελλάδας. Άσκησα κριτική για αυτό. Ασκήσατε κι εσείς, όπως και πολλοί άλλοι. Αλλά πώς το χρεώνετε στην ελληνική κυβέρνηση; Πώς αφήνετε το υπονοούμενο να πλανάται σε μια συζήτηση ότι θα μπορούσαμε με κάποιο τρόπο να έχουμε περισσότερα εμβόλια και δεν τα έχουμε;
Εισηγείστε να αγοράσουμε εμβόλια από την Ρωσία; Το εισηγείστε; Να το πείτε. Διότι η επιλογή αυτή… Να το πείτε ευθέως, «ναι, πρέπει να αγοράσουμε εμβόλια από την Ρωσία». Τι θα σήμαινε αυτό; Να το ξεκαθαρίσουμε, θα σήμαινε ότι η χώρα θα παρέκκλινε από το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να το κάνει εάν υπήρχαν διαθέσιμα εμβόλια από την Ρωσία. Ξέρετε αν υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια από την Ρωσία; Το ξέρετε; Λοιπόν, μπορώ να σας πω ότι δεν υπάρχουν αυτή την στιγμή σημαντικές ποσότητες διαθέσιμων εμβολίων από τη Ρωσία. Και να θέλαμε να αγοράσουμε από την Ρωσία και να πάρουμε το ρίσκο να παρακάμψουμε την ευρωπαϊκή διαδικασία, μπορώ να σας πω μετά βεβαιότητας ότι δεν υπάρχουν τέτοιες ποσότητες που να αξίζει κανείς να μπει στον κόπο να κάνει αυτή την συζήτηση. Και σταματώ εδώ.
Λοιπόν, από εκεί και πέρα, αν έχετε άλλη άποψη, κ. Τσίπρα, για τη διαδικασία του εμβολιασμού, αν έπρεπε, δηλαδή, ή όχι, να ακολουθήσουμε τις ευρωπαϊκές οδηγίες και να κάνουμε αμέσως την δεύτερη δόση ή να προχωρήσουμε σε μια διαδικασία να κάνουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα την πρώτη δόση και να περιμένουμε για την δεύτερη, αυτό θα ήταν ενδεχομένως ένα θέμα το οποίο θα έπρεπε να συζητήσουμε. Είναι επιστημονικό θέμα. Αυτό είναι ένα επιστημονικό ζήτημα. Διότι υπάρχουν χώρες οι οποίες ακολούθησαν την στρατηγική, «πάμε ό,τι εμβόλιο έχουμε να εμβολιάσουμε με μια δόση και έχει ο Θεός πότε θα πάρουμε τα εμβόλια για την δεύτερη δόση», παρ’ ότι το εμβόλιο -θα το τονίσω αυτό- έχει εγκριθεί για να χορηγείται τρεις εβδομάδες ή τέσσερις εβδομάδες για την περίπτωση της Moderna, μετά την χορήγηση της πρώτης δόσης.
Εμείς δεν επιλέξαμε αυτή την στρατηγική. Άλλες χώρες επέλεξαν κάτι διαφορετικό. Είναι οι χώρες που σήμερα εμφανίζονται στους πίνακες να έχουν κάνει πολλές πρώτες δόσεις εμβολίου. Αυτό μάλιστα,θα ήταν ένα αντικείμενο συζήτησης, όχι κριτικής. Διότι θέλω να τονίσω ότι είμαστε απολύτως εναρμονισμένοι με την διαδικασία έγκρισης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Και μετά έπρεπε να πάμε να εξηγήσουμε στους ηλικιωμένους συμπολίτες μας γιατί δεν τους κάνουμε την δεύτερη δόση και τους αφήνουμε να περιμένουν δυο και τρεις μήνες, όταν ξέρουν πολύ καλά ότι τα εμβόλια αυτά είναι διδοσικά. Αυτό, όμως, θα μπορούσα να καταλάβω ότι είναι ένα αντικείμενο συζήτησης στο οποίο θα μπορούσαμε να έχουμε, ενδεχομένως, διαφορετικές επιστημονικές απόψεις. Αν έχετε διαφορετική άποψη επ’ αυτού θα ήμουν απολύτως διατεθειμένος να το συζητήσω.
Τώρα, ως προς το δεύτερο κομμάτι της πρότασής σας, διότι η πρότασή σας ήταν πάρα πολύ γενική αφού ασκήσατε πάλι την γενική σας κριτική, ήταν δηλαδή εμβόλια, να κάνουμε εμβόλια πολλά σε όλους, να κάνουμε τεστ σε όλους. Αυτό κάνουμε με τα seft test. Και να τοποθετηθούμε ξεκάθαρα, λοιπόν, για το ζήτημα αυτό. Αυτό ακριβώς κάνουμε και προσπαθούμε να προσδιορίσουμε ένα πλαίσιο το οποίο θα εκπαιδεύσει τελικά την ελληνική κοινωνία να αναλαμβάνει, ναι, την ευθύνη του να κάνει το τεστ αυτό. Δεν είναι κάτι σύνθετο, δεν είναι κάτι δύσκολο. Και στη συνέχεια βέβαια να δηλώνει το αποτέλεσμα.
Και πρέπει να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι ειδικά για τους εργαζόμενους τα εργασιακά τους δικαιώματα θα διαφυλαχθούν. Και ότι η δήλωση, ενδεχομένως, ενός θετικού τεστ δεν θα τύχει αντικείμενο καταστρατήγησης και ότι δεν υπάρχει εργαζόμενος ο οποίος θα κάνει ένα τεστ, θα βγει θετικό και θα φοβηθεί να το δηλώσει μήπως τυχόν και έχει αρνητικές συνέπειες στη δουλειά του. Αυτό είναι ζήτημα που πρέπει να μας απασχολήσει όλους πάρα πολύ σοβαρά. Και είναι ζήτημα και των ελεγκτικών μηχανισμών.
Αλλά αυτή τη στιγμή εάν θέλουμε πραγματικά να έχουμε μία συνολική εικόνα της επιδημίας με πολλά περισσότερα τεστ, άλλη λύση πλην των self-tests δεν υπάρχει. Θα είμαστε από τις πρώτες χώρες που θα το κάνει και είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι, παρά τις όποιες μικρές αστοχίες μπορεί να προκύψουν, κάνουμε το απολύτως σωστό.
Και θα ανοίξουμε τα σχολεία μας όταν θα έχουμε τη δυνατότητα όλοι οι μαθητές, κατ’ αρχάς του λυκείου, να έχουν προμηθευτεί το τεστ αυτό και κάθε εβδομάδα να μπορούν να κάνουν από ένα τεστ ώστε να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα έρθουν ασυμπτωματικοί στο σχολείο, για να μπορέσουν χωρίς να το γνωρίζουν να διασπείρουν τον ιό.
Στο ζήτημα τώρα των ΜΕΘ. Δεν ήθελα να επανέλθω και μάλιστα διαπίστωσα με ενδιαφέρον ότι στη σημερινή συζήτηση από τους βουλευτές που καλέσατε να είναι στην αίθουσα αποσύρατε προσεκτικά τον αψύ συντοπίτη μου κ. Πολάκη, ο οποίος θα έδινε αγώνα για να μας πείσει…
Ναι, υπάρχει όριο το οποίο το πληροίτε. Εάν έρθει θα παραβιάσει τους κανόνες σχετικά με τους αριθμούς των βουλευτών που πρέπει να είναι στην αίθουσα. Αλλά δεν μπορώ να αντισταθώ να μην σας διαβάσω κάποιους τίτλους δημοσιευμάτων από την δική σας εποχή, επί δικής σας Υπουργίας (κ. Ξανθέ). «Η αγωνία για ένα κρεβάτι ΜΕΘ – 75 άτομα λίστα αναμονής και πάνω από 5 εικοσιτετράωρα», «Διασωληνωμένοι ασθενείς σε διαδρόμους λόγω αδυναμίας των ΜΕΘ», «Τραγωδία στο Σωτηρία – Ξεψύχησε περιμένοντας να βρει κρεβάτι στην Εντατική», «1.000 θάνατοι το χρόνο από ελλείψεις ΜΕΘ», «Δεν αρκούν οι ήρωες στις ΜΕΘ, χρειάζεται σχεδιασμός – Έρευνα που δείχνει 24ωρη αναμονή για μέσα στην Αθήνα» -το τελευταίο μάλιστα είναι και της «Εφημερίδας των Συντακτών» κείμενο- «Λίστα θανάτου για μια θέση σε ΜΕΘ».
Αυτά συνέβαιναν, κ. Τσίπρα, για τέσσερα χρόνια επί δικής σας διακυβέρνησης και χωρίς πανδημία. Σταματήστε, λοιπόν, να κουνάτε το δάχτυλο σε αυτή την κυβέρνηση που μέσα σε πανδημία διπλασίασε τα κρεβάτια των ΜΕΘ.
Εσείς δεν κάνατε απολύτως τίποτα για αυτό το πρόβλημα, απολύτως τίποτα. Απολύτως τίποτα. Και έρχεστε τώρα να μας κουνάτε το δάχτυλο γιατί σε μια πρωτοφανή υγειονομική κρίση υπάρχουν όντως διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ και υπάρχει όντως μια μικρή αναμονή για να μπουν σε ΜΕΘ, όταν εσείς σε κανονικές συνθήκες με την ετήσια γρίπη, η κατάσταση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας ήταν πολύ χειρότερη από αυτήν που είναι σήμερα.
Επειδή λοιπόν όλοι έχουν μια ιστορία, ειδικά εσείς και το επιτελείο το Υπουργείο Υγείας το οποίο εξακολουθεί να σας συμβουλεύει, στο ζήτημα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας πρέπει να είστε πολύ πιο προσεκτικός.
Κλείνω, κύριε Πρόεδρε, και ζητώ συγγνώμη εάν έκανα λίγο κατάχρηση του χρόνου, έχω την εντύπωση πραγματικά ότι υπάρχουν κόμματα σε αυτή την αίθουσα που τρέφονται από την πανδημία. Που θεωρούν ότι όσο υπάρχει η πανδημία έχουν ένα συνεχές αντιπολιτευτικό όπλο για να ασκούν μόνιμη κριτική -τις πιο πολλές φορές άδικη, κάποιες φορές δικαιολογημένη- στην κυβέρνηση.
Ξέρετε, κ. Τσίπρα, κάποτε οι αντιμνημονιακοί έμειναν χωρίς μνημόνια, μόνο με το νταούλι στο χέρι. Προσέξτε διότι και οι κορονο-κάπηλοι κάποια στιγμή θα μείνουν χωρίς κορονοϊό, διότι θα τελειώσει ο κορονοϊός και τότε τι θα γίνετε χωρίς βαρβάρους; Τι θα γίνετε;
Για να τελειώσουμε και με μια λίγο πιο εύθυμη νότα, επειδή είχατε έναν διάλογο με την κα Μπακογιάννη που σας θύμισε το δίσκο του Σαββόπουλου «Τραπεζάκια έξω», μου θύμισε ένας καλός μου φίλος ότι στο δίσκο αυτό υπάρχει κι ένα τραγούδι ακόμα, το «Τσάμικο», είναι το τελευταίο του δίσκου. Και συμπεριλαμβάνει το τραγούδι αυτό το στίχο «η Ελλάδα που αντιστέκεται, η Ελλάδα που επιμένει, και όποιος δεν καταλαβαίνει δεν ξέρει που πατά και που πηγαίνει». Να είναι καλά ο Διονύσης Σαββόπουλος, νομίζω ότι ο στίχος αυτός γράφτηκε για εσάς.
Τριτολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην προ ημερησίας διάταξης συζήτηση στη Βουλή σχετικά με το εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας και των επιπτώσεών της στην οικονομία
Αντιπαρέρχομαι την φιλοσοφική προσέγγιση του κ. Βαρουφάκη για το πώς είναι δυνατόν να κυβερνάει το «τίποτα». Και εάν το «τίποτα», εν πάση περιπτώσει, εκφράζει το 40% του ελληνικού λαού νομίζω ότι η έκφρασή σας είναι επιεικώς προσβλητική. Και θα πρέπει να σας θυμίσω επίσης, κ. Βαρουφάκη -γιατί το παρεξηγήσατε λίγο- ότι ο σουρεαλισμός ήταν ένα σημαντικότατο ρεύμα τέχνης της δεύτερης και τρίτης δεκαετίας του 20ου αιώνα ο οποίος έχει ως κύριο χαρακτηριστικό να αφήνει κανείς ελεύθερη τη φαντασία του.
Όταν λοιπόν άκουσα να μας παρουσιάζετε πώς θα μπορούσαν να ήταν τα πράγματα και αναφερθήκατε στη δυνατότητά μας -παραδείγματος χάρη- να χρησιμοποιήσουμε τεστ αντιγόνων πριν αυτά εμφανιστούν στην αγορά, αυτόματα αυτό ήρθε στο μυαλό μου. Και δεν νομίζω ότι η αναφορά αυτή ήταν άστοχη, ούτε και προσβλητική.
Από εκεί και πέρα, έρχομαι να απαντήσω πολύ σύντομα σε μια σειρά από ζητήματα τα οποία τέθηκαν από τους πολιτικούς αρχηγούς, ξεκινώντας με τον κ. Τσίπρα, ο οποίος με ρώτησε εάν το πρόγραμμα το οποίο εξαγγείλαμε εχθές για την υποστήριξη της εστίασης -330 εκατομμύρια, θυμίζω, κεφάλαιο κίνησης σε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν μείωση τζίρου- εάν θα υπάρχει κόφτης με βάση τον αριθμό των εργαζομένων. Η απάντηση είναι «όχι». Αφορά σε όλες τις επιχειρήσεις, οι οποίες όμως πρέπει να δείξουν ότι είχαν μείωση τζίρου της τάξης του 30% μεταξύ ’20 και ’19. Εάν μάλιστα είναι καινούργιες επιχειρήσεις και άνοιξαν το ’20 τότε υπάγονται αυτόματα στο πρόγραμμα.
Επειδή σχεδιάζουμε κάποια μελλοντικά προγράμματα τα οποία όντως θα έχουν κάποιο «σκαλοπάτι» και κάποιον κόφτη για άλλες κατηγορίες, για άλλους κλάδους της οικονομίας, ίσως να αναφέρεστε σε αυτά και χαίρομαι ιδιαίτερα που παρακολουθείτε και τον σχεδιασμό μας για το πώς θα στηρίξουμε και άλλους κλάδους της οικονομίας. Πάντως, το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν έχει κανέναν κόφτη.
Και μιας και γίνεται μια μεγάλη συζήτηση σε αυτή την αίθουσα, ότι δήθεν η οικονομική μας πολιτική εγκαταλείπει τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και ενδιαφέρεται μόνο για τις μεγάλες επιχειρήσεις, θα σας ζητούσα πραγματικά να επικοινωνήσετε με τον κλάδο της εστίασης και να δείτε πώς οι ίδιοι είδαν το πρόγραμμα αυτό. Διότι χθες τουλάχιστον, στην επίσημη συνάντηση που είχα με τον Πρόεδρο της ΓΣΕΒΕΕ, ο οποίος δεν προέρχεται από το δικό μας χώρο, άκουσα μόνο θετικά σχόλια, όχι μόνο για το πρόγραμμα αυτό αλλά και για το συνολικό πλέγμα στήριξης, κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Θυμίζω ότι στον κλάδο της εστίασης, για να δώσω μόνο κάποια ενδεικτικά νούμερα τα οποία πιστεύω ότι έχουν αξία, Επιστρεπτέα Προκαταβολή πήραν 6 στις 7 επιχειρήσεις. Δηλαδή από τις 76.000 επιχειρήσεις πάνω από τις 65.000 επιχειρήσεις της εστίασης πήραν κάποιου είδους Επιστρεπτέα Προκαταβολή.
Όλες υπάχθησαν, προφανώς, στην κάλυψη των μισθών και των εργοδοτικών εισφορών μέσω του προγράμματος αναστολής εργασίας. Μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ, μπορούν να υπαχθούν στο νέο πρόγραμμα για την κάλυψη των παγίων δαπανών. Καλύπτονται τα ενοίκιά τους.
Όλα αυτά μόνο αμελητέα δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Και για αυτό και πιστεύω ότι παρά τις μεγάλες οικονομικές δυσκολίες -και με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι δεν είναι δυνατόν ποτέ το κράτος να έρθει να αναπληρώσει όλη τη ζημιά σε μία ύφεση της τάξης του 8%, εξωγενή την οποία δεν προκαλέσαμε εμείς με τις δικές μας αστοχίες- λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος της ύφεσης και την δυνατότητα να στηρίξουμε την πραγματική οικονομία η κυβέρνηση αυτή κινήθηκε γρήγορα και ανταποκρίθηκε σε μεγάλο βαθμό στις προσδοκίες, ειδικά της μικρής και της μεσαίας επιχειρηματικότητας.
Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι η ανάκαμψη της επόμενης μέρας θα είναι αυτόματη ή θα υλοποιηθεί με κάποιο μαγικό τρόπο η θεωρία του ελατηρίου, την οποία εξάλλου και εσείς είχατε επικαλεστεί κάποια εποχή όταν ήσασταν Πρωθυπουργός, χωρίς όμως αυτή να υλοποιηθεί στην πράξη. Θα χρειαστεί σημαντική υποστήριξη και η επόμενη μέρα.
Και το πιλοτικό πρόγραμμα της εστίασης ακριβώς εκεί κατατείνει. Όταν ανοίξει η εστίαση, και η εκτίμησή μου είναι ότι η εστίαση θα ανοίξει μετά το Πάσχα, λαμβάνοντας υπόψη τα επιδημιολογικά δεδομένα, να έχουν προφτάσει οι επιχειρηματίες να προετοιμαστούν, να έχουν αγοράσει τις πρώτες ύλες, ώστε να μην έχουν πρόβλημα στο κεφάλαιο κίνησης για να μπορέσουν γρήγορα να ανοίξουν ξανά και να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους.
Βέβαια θα έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε συζήτηση για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά επειδή είδα πολιτικούς αρχηγούς με μεγάλη ευκολία να το αφορίζουν, θα με ενδιέφερε πάρα πολύ όταν θα γίνει η συζήτηση -και σε πρώτη φάση θα γίνει στη Βουλή σε επίπεδο Επιτροπής την ερχόμενη Τρίτη- τα στελέχη σας, αυτό ισχύει για όλους τους πολιτικούς αρχηγούς, να δουν τα 170 έργα και τις μεταρρυθμίσεις που πολύ αναλυτικά παρουσιάστηκαν για το Ταμείο και να μας πουν με ποια συμφωνούν και με ποια διαφωνούν. Πολύ απλό. Είναι μία απλή άσκηση, έχουμε κάνει εμείς όλη την δουλειά, η δική σας κρίση υπεισέρχεται μόνο στο αν θεωρείτε ότι αυτές οι παρεμβάσεις είναι σωστές ή όχι. Και να μας εξηγήσετε, εν πάση περιπτώσει, γιατί η πλειοψηφία των δράσεων, που αφορούν το σύνολο της κοινωνίας, αφορούν μόνο τους λίγους και τους εκλεκτούς.
Προφανώς κάποιες μεγάλες επενδύσεις θα υλοποιηθούν από μεγάλες εταιρείες, όμως ένα μεγάλο κομμάτι των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης κατευθύνεται σε δράσεις που θα στηρίξουν όλη την επιχειρηματικότητα στη χώρα, θα στηρίξουν τον κόσμο της εργασίας, θα καταρτίσουν ανέργους, θα στηρίξουν περαιτέρω το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ήταν λάθος τα νούμερα τα οποία παρουσιάσετε για το πόσοι πόροι διοχετεύονται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα στηρίξουν τις ψηφιακές δεξιότητες.
Όλα αυτά κατατείνουν σε έναν ουσιαστικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας προς μια πιο πράσινη και μία πιο ψηφιακή κατεύθυνση. Και, εν πάση περιπτώσει, εμείς έχουμε δώσει και δείγματα γραφής, κ. Τσίπρα, σε αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε να επιδείξουμε αποτελέσματα, το gov.gr λειτουργεί ένα χρόνο και έχει αποσπάσει πολύ θετικά σχόλια από τους πολίτες. Ως προς την πράσινη μετάβαση, εμείς πήραμε τις αποφάσεις, πήραμε τη δύσκολη απόφαση να κλείσουμε μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη στην Μεγαλόπολη και στην Πτολεμαΐδα. Αλλά και να παρουσιάσουμε στην τοπική κοινωνία ένα συγκροτημένο σχέδιο μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή. Οπότε εμείς έχουμε εχέγγυα, για να μπορούμε να υποστηρίξουμε αυτές τις πολιτικές, τις οποίες ερχόμαστε τώρα και συμπληρώνουμε με σημαντικούς πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Και όπως και το ΕΣΠΑ, κυρία Γεννηματά, αναφέρεται σε μία περίοδο η οποία εκτείνεται πέραν της θητείας της μίας κυβέρνησης, το ίδιο ισχύει και για το Ταμείο Ανάκαμψης. Και θα παρακαλούσα ούτε να το απαξιώνουμε, ούτε να μειώνουμε τη σημασία του.
Μιλάμε για πολύ σημαντικούς πόρους οι οποίοι προστίθενται στην φαρέτρα μας και έχουν τη δυνατότητα με τη σειρά τους να κινητοποιήσουν άλλους τόσους ιδιωτικούς πόρους, για να καλύψουν αυτό το οποίο πάντα όλοι οι οικονομολόγοι, ασχέτως ιδεολογικής αφετηρίας, μας έλεγαν ότι είναι το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, που είναι το κενό επενδύσεων. Χρειαζόμαστε επενδύσεις για να δημιουργήσουμε καλά πληρωμένες θέσεις εργασίας. Αυτό, λοιπόν, το κενό σε μεγάλο βαθμό αναπληρώνεται από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Δύο κουβέντες μόνο για το ζήτημα των εμβολίων. Κοιτάξτε, η προτεραιοποίηση των εμβολιασμών έχει γίνει με ιατρικά κριτήρια. Εάν εννοείτε ότι αφού καλυφθούν όλες οι ομάδες του πληθυσμού, δηλαδή οι άνω των 60 που είναι και οι πιο ευάλωτοι εξ ορισμού λόγω ηλικίας, και οι ευάλωτοι υψηλής και λιγότερο υψηλής ευαλωτότητας, να συζητήσουμε στο γενικό πληθυσμό εάν πρέπει να προτεραιοποιήσουμε κάποιες κατηγορίες εργαζομένων. Εάν εννοείτε αυτό, εγώ είμαι διατεθειμένος να την κάνουμε αυτή τη συζήτηση με τα κόμματα.
Διότι κάποια στιγμή, όντως, από τον Μάιο θα έχουμε πολύ περισσότερα εμβόλια. Και εκεί δεν θα υπεισέρχονται πια υγειονομικοί λόγοι, αλλά λόγοι που μπορεί να έχουν να κάνουν με την οικονομία, με την προστασία κάποιων κατηγοριών εργαζομένων. Είμαι ανοιχτός να την κάνουμε αυτή τη συζήτηση. Εάν όμως εννοείτε ότι πρέπει να προταθούν κάποιοι συμπολίτες μας εις βάρος αυτών των κατηγοριών -δεν νομίζω ότι εννοείτε αυτό- τότε προφανώς εκεί θα έχουμε μία διαφωνία διότι πάνω από όλα πρέπει να προστατεύσουμε τους πιο ευάλωτους στον ιό.
Από τον Μάιο και μετά, καθώς θα ανοιγόμαστε στο γενικό πληθυσμό, είναι μια συζήτηση που λαμβάνοντας υπόψη και τις προτεραιότητες της ελληνικής οικονομίας πιστεύω ότι μπορούμε να την κάνουμε. Και θα ήταν καλό στο ζήτημα αυτό να εξασφαλίσουμε μια διακομματική συναίνεση. Διότι πάντα κάποιοι θα πουν «γιατί η άλφα κατηγορία και όχι η βήτα», είναι λογικό αυτό, το καταλαβαίνετε, κάποιοι θα προταθούν και κάποιοι θα μείνουν πίσω. Όταν μπορούμε σε αυτό να διασφαλίσουμε κάποια διακομματική συναίνεση λίγο-πολύ για τις κατηγορίες τις οποίες προσδιορίσατε πιστεύω ότι αυτό θα ήταν καλό και χρήσιμο και θα ήμουν ανοιχτός να κάνω αυτή τη συζήτηση.
Τώρα, για τα περιβόητα εμβόλια άλλης προέλευσης. Χαιρετίζω την ευθύτητα με την οποία η κα Γεννηματά είπε ότι θα ήταν λάθος να σπάσουμε το ευρωπαϊκό μέτωπο. Έτσι είναι, κυρία Γεννηματά, αυτό είναι το σωστό. Και για αυτό και δεν το κάναμε. Ποιες χώρες το έκαναν; Έχει ένα ενδιαφέρον αυτό, δεν ήταν ακριβώς έτσι όπως μας τα είπατε. Η Γερμανία όντως έχει αγοράσει εμβόλια όχι για τώρα όμως, το τονίζω. Το πρόβλημά μας είναι το τώρα, είναι οι επόμενοι τρεις μήνες. Σας διαβεβαιώνω ότι από τον Ιούνιο και μετά θα έχουμε πολλά περισσότερα εμβόλια από όσα χρειαζόμαστε. Το πρόβλημα είναι το τώρα, όχι τι θα γίνει κατ’ ανάγκη μετά.
Λοιπόν, αυτή τη στιγμή οι χώρες οι οποίες έχουν αγοράσει το «Sputnik» είναι οι εξής: η Ουγγαρία του κ. Όρμπαν, πρώτη και καλύτερη, χωρίς έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, χωρίς καν έγκριση από τον εγχώριο οργανισμό, μόνο με την υπόσχεση της Ρωσίας ότι το εμβόλιο δουλεύει. Το εμβόλιο μπορεί να δουλεύει, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι κατά πάσα πιθανότητα είναι ένα καλό εμβόλιο, πλην όμως οι Ρώσοι δεν έχουν στείλει στοιχεία στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για να εγκριθεί.
Εμείς έχουμε πιέσει την Ευρώπη να εγκρίνει το «Sputnik» και η Ευρώπη να αγοράσει -εάν υπάρχει, που έχω σοβαρή αμφιβολία ότι υπάρχει, παραγωγική δυνατότητα από τη Ρωσία- και το ρωσικό εμβόλιο και να το μοιράσει και αυτό όπως μοιράζει τα υπόλοιπα εμβόλια. Πλην όμως οι Ρώσοι δεν έχουν στείλει στοιχεία στον ΕΜΑ. Και δεν φαντάζομαι να θέλετε να πάμε να κάνουμε ένα εμβόλιο το οποίο δεν έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.
Εκτός αν στο βάθος του μυαλού σας, και θα κλείσω με αυτή την παρατήρηση, υπάρχει μια σατανική σκέψη. Η σατανική σκέψη είναι ότι θα μπορούσε να συμβεί στην Ελλάδα αυτό το οποίο έγινε στη Σλοβακία. Όπου ο τέως συνάδελφός μου Πρωθυπουργός επιχείρησε να αγοράσει το εμβόλιο «Sputnik», έγινε φοβερή κυβερνητική κρίση και αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του.
Αν αυτό έχετε στο μυαλό σας φοβάμαι ότι δεν θα σας κάνω το χατίρι.
