Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Στόχος όσων θέλουν να πάει αυτή η χώρα μπροστά πρέπει να είναι να κλείσει το «εργοστάσιο της οργής». Πώς θα γίνει αυτό; Αν μπορέσουμε να βάλουμε τη χώρα σε μια τροχιά δίκαιης ανάπτυξης που θα δώσει προοπτική, ειδικά στους νεότερους. Οι σημερινοί 30άρηδες βλέπουν το «χιλιάρικο» σαν ένα όνειρο, μάλλον άπιαστο. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να δουν τον εαυτό τους να κάνει οικογένεια ή να βγάζει πολύ περισσότερα χρήματα στο μέλλον. Η ζωή παραμένει ακριβή και η στήριξη της οικογένειας έγινε δύσκολη πια. Ορισμένοι κλάδοι και ειδικότητες εξαφανίσθηκαν ή συρρικνώθηκαν.
Η επιβίωση δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Και δεν μιλάμε για τώρα, μέσα στην πανδημία, που πολλοί ζουν με τα 534 ευρώ. Ο ιός χτύπησε τους νέους ύπουλα σε μια στιγμή που, έπειτα από μια μεγάλη δοκιμασία, ένιωθαν ότι έβγαζαν το κεφάλι τους πάνω από το νερό για να πάρουν μία ανάσα.
Μία, τουλάχιστον, γενιά αισθανόταν δομικά καθηλωμένη εδώ και πολλά χρόνια. Ενιωθε ότι όσο και να προσπαθούσε, η ανέλιξή της ήταν ανέφικτη. Πολλοί από τη γενιά αυτή έφυγαν έξω αναζητώντας ευκαιρίες. Αλλοι ρίζωσαν, άλλοι ψάχνουν τρόπο να επιστρέψουν. Βλέπουν ότι κάποια πράγματα αλλάζουν και αυτό τους δίνει ελπίδα. Τους χρειαζόμαστε γιατί μπορούν να μας μπολιάσουν με επαγγελματισμό, εξωστρέφεια και καθαρό μυαλό.
Οταν κάποιος ζει σε μια «γυάλα» είναι φυσικό να βλέπει το μέλλον με μια σχετική ευφορία. Η πανδημία θα τελειώσει, ο κόσμος θα αρχίσει να βγαίνει και να ξοδεύει. Το σύνδρομο του συμπιεσμένου ελατηρίου μπορεί πράγματι να λειτουργήσει και να μας εκπλήξει. Είναι όμως ανάγκη το μεγάλο μέρος της κοινωνίας να νιώσει ότι αυτό είναι κάτι που την αφορά. Η εύκολη λύση είναι τα κονδύλια που θα μπουν στη χώρα να καταλήξουν μόνο σε «ώριμα» projects και σε έναν κλειστό κύκλο ανθρώπων. Ο τουρισμός είναι πολύτιμος και ζωτικός, αλλά δεν φτάνει. Το δύσκολο είναι να δημιουργηθούν και αλλού καλές θέσεις εργασίας σε αξιοπρεπές εργασιακό περιβάλλον. Και επίσης οι πολίτες να δουν τη διαφορά στα νοσοκομεία, στα σχολεία, στο Δημόσιο. Τους δίνει τεράστια ικανοποίηση όταν βλέπουν απτά δείγματα αλλαγής, όπως, π.χ., με τους εμβολιασμούς ή την άυλη συνταγογράφηση.
Τίποτα δεν θα είναι χειρότερο από μία διχασμένη κοινωνία που ένα κομμάτι της θα «απογειώνεται» και ένα θα νιώθει στάσιμο να κοιτάει. Ελπίζει κανείς ότι η επιχειρηματική τάξη δεν θα ξαναπέσει στην… αστακομακαρονάδα και πως έμαθε κάτι από την κρίση. Θα το δούμε στην πράξη.
Ο στόχος πάντως πρέπει να είναι να κλείσει ή τουλάχιστον να υπολειτουργεί το «εργοστάσιο της οργής», έστω και αν κάποιοι θέλουν να το κρατήσουν ανοικτό γιατί από εκεί αλιεύουν πάντοτε την πελατεία τους.