Γράφει ο Μιχάλης Ιγνατίου
Ανησυχούν πολύ στην Ουάσιγκτον με την επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας και το δείχνουν. Και δεν εκδηλώνουν την ανησυχία τους, μόνο με την χθεσινή ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά υπογραμμίζουν και την υποστήριξη τους προς την Αθήνα, η οποία -όπως ομολογούν- δεν είναι αυτή που προκαλεί.
Εδώ και μέρες, οι Αμερικανοί ασκούν διπλωματία μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και στέλνουν στους Τούρκους δύο πολύ σημαντικά μηνύματα:
- Πρώτον, ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος δεν εξυπηρετεί καθόλου, μα καθόλου τα στρατηγικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ, και
- Δεύτερον, ο πόλεμος αυτός θα εξυπηρετήσει μόνο τα στρατηγικά συμφέροντα της Ρωσίας και των εχθρών της Αμερικής.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο φοβάται πολύ αυτό το σενάριο και εργάζεται για να μην πραγματοποιηθεί. Έχει τοποθετηθεί δημόσια, και ο ίδιος και άλλοι αξιωματούχοι, οι οποίοι πολύ ορθά εντοπίζουν τον ρωσικό κίνδυνο πίσω από τις τουρκικές προκλήσεις. Ο Ταγίπ Ερντογάν κάνει τη δουλειά του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο κ. Πομπέο δεν είναι ο μόνος, που παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Λευκός Οίκος δεν επιβεβαίωσε την πληροφορία επίσημα, αλλά έγινε γνωστό ότι ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Ρόμπερτ Ομπράιαν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ιμπραήμ Καλίν -τον πιο στενό συνεργάτη του Ταγίπ Ερντογάν-, ο οποίος και έδωσε στη δημοσιότητα μόνο τι είπε αυτός στον αξιωματούχο του Λευκού Οίκου.
Το αμερικανικό μήνυμα είναι αυτό που περιείχε η χθεσινή ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ:
Η Τουρκία να σταματήσει τις μονομερείς προκλήσεις. Και είναι πολύ σημαντικό ότι πιά η επίσημη Αμερική δεν κρατά και τα δύο σχοινιά στο θέμα αυτό. Καταγγέλλει την Τουρκία ότι αυτή προκαλεί την Ελλάδα και υπογραμμίζει ότι οι μονομερείς δράσεις δεν μπορούν να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη και δεν θα παράγουν λύσεις που θα έχουν διάρκεια.
Και επίσης απαίτησε από την Άγκυρα να τερματίσει αυτήν την προμελετημένη πρόκληση και να ξεκινήσει αμέσως διερευνητικές συνομιλίες με την Ελλάδα.
Αυτή θα συνεχίσει να είναι η αμερικανική θέση. Απόσυρση των τουρκικών δυνάμεων, πλήρης αποκλιμάκωση και διάλογος.
- Υποστηρίζουν σθεναρά τις διερευνητικές επαφές μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας για τις θαλάσσιες ζώνες.
- Και ζητούν από την Τουρκία να αποφύγει τις ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν περαιτέρω τη δυσπιστία.
Βεβαίως, μέχρι και σήμερα, ο Ταγίπ Ερντογάν δεν δίνει σημασία στις αμερικανικές συμβουλές και συστάσεις. Και πρέπει να παραδεχθεί κανείς ότι παρόμοια συμπεριφορά -να μην ακούει και να συνεχίζει τις προκλήσεις- είχαμε εντοπίσει σε ηγέτες χωρών όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν. Και είναι κάτι που ανησυχεί την αμερικανική διπλωματία, η οποία, βεβαίως, συνεχίζει -σε επίσημο επίπεδο- να αποφεύγει επισκέψεις αξιωματούχων στην Τουρκία.
Ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών Ρ. Κλάρκ Κούπερ, υπεύθυνος για τις πολιτικο-στρατιωτικές υποθέσεις στο Στέιτ Ντπάρτμεντ έφτασε στην Αθήνα, όπου ξεκίνησε ήδη επαφές με κυβερνητικούς παράγοντες. Την Τετάρτη βρέθηκε στο υπουργείο Άμυνας, συνοδευόμενος από τον πρέσβη Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος βρίσκεται πίσω απ’ όλα.
Στη συνέχεια θα πάει στη Σούδα και μετά στην Κύπρο. Θα επισκεφθεί και άλλες χώρες, όχι όμως την Τουρκία. Ο κ. Κούπερ είναι ο κατ’ εξοχήν άνθρωπος του κ. Πομπέο, είναι η «γέφυρα» μεταξύ των διπλωματών και των στρατιωτικών. Η επίσκεψη του είναι συνέχεια του ταξιδιού του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
Ο Αμερικανός βοηθός υπουργός θα παραμείνει τέσσερις μέρες στην Ελλάδα και όπως αναφέρει η ανακοίνωση, θα ασχοληθεί με την επικράτηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην ανατολική Μεσόγειο.
Είναι πολλά τα ερωτήματα για το τι θα πράξει η Αμερική μετά την ανακοίνωση της Τρίτης. Είμαι βέβαιος ότι ο κ. Πομπέο γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα την κίνηση η οποία θα αναγκάσει τον Ταγίπ Ερντογάν να τερματίσει τις προκλήσεις. Είναι η πιο εύκολη λύση. Ο Αμερικανός υπουργός κρατά το “κλειδί” για να τερματιστεί η προκλητικότητα της Τουρκίας. Μαζί με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ το δοκίμασαν το καλοκαίρι του 2018 με απολυτη επιτυχία.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Σήμερα αναμένεται η απάντηση του κ. Πομπέο στο αίτημα Αμερικανών γερουσιαστών για να απαντήσει στο ερώτημα που έθεσαν γραπτώς: αν η Τουρκία λειτούργησε τους S-400 εναντίον ελληνικών F-16 που επέστρεφαν στην Ελλάδα από την Κύπρο. Η απάντηση αναμένεται με αγωνία…
