Γράφει ο Μιχάλης Ιγνατίου
Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, με απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, αποφάσισε να άρει μερικώς και προσωρινώς το αμερικανικό εμπάργκο όπλων εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το εμπάργκο, που ήταν άδικο 100%, επιβλήθηκε στο νησί πριν από 33 χρόνια.
Τιμωρήθηκε έτσι η Κύπρος, η οποία ήταν το θύμα της τουρκικής εισβολής, και όχι η κατοχική δύναμη Τουρκία. Οι Αμερικανοί διορθώνουν, έστω και μερικώς, εκείνη την αδικία και είναι σημαντικό ότι γίνεται τώρα η μερική άρση, αυτή ειδικά τη στιγμή που η Τουρκία απειλεί την Κύπρο και την Ελλάδα.
- Πρόκειται για μία καλή εξέλιξη που έρχεται σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για την Κύπρο, αλλά και την Ελλάδα, οι οποίες είναι θύματα της άνευ προηγουμένου επιθετικότητας της κατοχικής Τουρκίας. Από την πλευρά της αποστολής μηνυμάτων, η κίνηση για άρση του εμπάργκο ήρθε την κατάλληλη στιγμή αν και ο Ταγίπ Ερντογάν απέδειξε ότι δεν ακούει ούτε τον φίλο του τον πρόεδρο Τραμπ.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο επικοινώνησε με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, και του ανακοίνωσε την απόφαση του Προέδρου Τραμπ. Μίλησαν για την επιθετικότητα και την προκλητικότητα της Τουρκίας, μίλησαν για την Αμμόχωστο και το Κυπριακό και την προκλητικά της κατοχικής δύναμης σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Πομπέο είπε στον κ. Αναστασιάδη ότι η άρση του εμπάργκο εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά και της Κύπρου, την οποία θεωρεί εταίρο της Ουάσιγκτον.
Από πλευράς ουσίας, η κίνηση είναι θετική καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορεί πια να προμηθευτεί αμερικανικά όπλα, όχι όλων των ειδών ακόμα. Και επίσης, όπως συμβαίνει με όλες τις χώρες, πρέπει να δώσει έγκριση το Κογκρέσο, που λόγω των δεσμών της κυπριακής κοινότητας στις ΗΠΑ με βουλευτές και γερουσιαστές δεν θα υπάρχει πρόβλημα.
- Όμως, και δίνω ένα παράδειγμα, η Κύπρος δεν θα μπορεί να αγοράσει μαχητικά αεροπλάνα από τις ΗΠΑ. Ίσως αυτό αλλάξει στη συνέχεια, αν και είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Από την άλλη πλευρά, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η τουρκική κυβέρνηση προσπάθησε πολύ να σταματήσει την άρση του εμπάργκο και δεν τα κατάφερε. Η άρση του εμπάργκο επιτεύχθηκε μετά από προσπάθειες των γερουσιαστών Ρόμπερτ Μενέντεζ και Μάρκο Ρούμπιο και της ομογενειακής οργάνωσης HALC.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ, δήλωσε ότι με την απόφαση για άρση του εμπάργκο εξυπηρετούνται τα κυπριακά και τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος ζήτησε αποκλιμάκωση, ζήτησε να σταματήσει η Τουρκία τις έρευνες στο Αιγαίο και την κυπριακή ΑΟΖ, ζήτησε επιστροφή στο διάλογο, και ζήτησε να επιλύσουν τις διαφορές τους για τις θαλάσσιες ζώνες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ο κ. Πάλμερ και ο υφυπουργός για στρατιωτικές υποθέσεις Μάικ Μίλερ, σημείωσαν ότι η μερική άρση του εμπάργκο θα ισχύει για ένα χρόνο, με δυνατότητα ανανέωσης, και θα αφορά «μη φονικά» (non lethal) συστήματα.
Οι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν κατηγορηματικοί ότι η προσέγγιση στο θέμα αυτό θα είναι βήμα με βήμα, και δεν συνδέεται με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Τονίστηκε ότι δεν έχει σχέση και με τις κινήσεις της Ρωσίας αναφορικά με την Κύπρο.
- Ο κ. Πάλμερ είπε ότι η Κύπρος είναι σημαντικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών για την ειρήνη και την ασφάλεια στη Μεσόγειο. Η σχέση είναι εξαιρετική, τόνισε. Δεν παρέλειψε, βεβαίως, να τονίσει ότι η Αμερική δεν αλλάζει θέση για τη λύση του Κυπριακού, και συνεχίζει να υποστηρίζει τη δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία, η οποία βεβαίως εξυπηρετεί απόλυτα την Τουρκία.
Η μερική άρση του εμπάργκο είναι μία κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά η αμερικανική κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει και σε άλλες κινήσεις που θα βοηθήσουν στον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και στη δικαίωση των αγώνων του κυπριακού λαού. Έχει υποχρέωση και καθήκον.
