Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Από την επομένη κιόλας της εκλογικής νίκης του Αλέξη Τσίπρα το 2015- στις κοινωνικές συναναστροφές του αυτών που αποκαλούμε «κατεστημένο» η πιο συχνή φράση ήταν: «Αυτό δεν πρέπει να μας ξανασυμβεί».
Εννοούσαν να μην τους επιφυλάξουν αντίστοιχες εκπλήξεις οι κάλπες.
Είναι η μετεξέλιξη της θεωρίας παλαιού κραταιού παράγοντα της διαπλοκής: «Δεν μας νοιάζει ποιος θα κυβερνάει, αρκεί να κάνει ό,τι του λέμε εμείς». Ο Κ. Καραμανλής που δεν έκανε ό,τι του έλεγαν το πλήρωσε. Το ίδιο ο Ανδρέας Παπανδρέου παλαιότερα.
Έτσι τα κόμματα έγιναν εντολοδόχοι των μεγάλων οικονομικών και μιντιακών παραγόντων, με τις δικές τους οριζόντιες Κοινοβουλευτικές Ομάδες στη Βουλή. Δεν ήθελαν πολλά: να κατευθύνεται το κρατικό, το κοινοτικό και το τραπεζικό χρήμα- αργότερα και το ιδιωτικό, με το κόλπο του Χρηματιστηρίου- σε συγκεκριμένες τσέπες και από εκεί στην υπερορία.
Από Μητσοτάκη σε Μητσοτάκη
Όταν προέκυψε το ενδεχόμενο να κυβερνήσει η Αριστερά, η πρώτη αντίδραση ήταν η δημιουργία όρων για να καταστεί παρένθεση. Η πολιτική χρεοκοπία των Σαμαρά -Βενιζέλου και το ταπεραμέντο του Τσίπρα οδήγησε το σχέδιο σε ναυάγιο και η Αριστερά έμεινε.
Ακολούθησε η επένδυση στο πρόσωπο ενός ακόμη Μητσοτάκη. Όπως είχαν κάνει στη δεκαετία του 1980 για να αντιμετωπισθεί ο Α. Παπανδρέου με μεθόδους που κανείς πολιτικός της συντηρητικής παράταξης δεν θα υιοθετούσε.
Δεν θα απέδιδε, αν δεν τον διευκόλυναν οι Συριζαίοι. Με πολιτικά λάθη, αλλά κυρίως με συμπεριφορές ορισμένων που εκμεταλλεύθηκαν οι αντίπαλοί του, όπως ήταν αναμενόμενο.
Ένα κόμμα που μετά από πέντε χρόνια διακυβέρνησης έμεινε χωρίς οικονομικά σκάνδαλα και με επικεφαλής έναν πολιτικό με ασύγκριτα πιο ισχυρή δημόσια παρουσία απέναντι στον αντίπαλό του- ηττήθηκε επειδή τα στελέχη πάτησαν τα κορδόνια τους. Η επιλογή του Κατεστημένου να δώσει τη ΝΔ στον φιλόδοξο Κυριάκο Μητσοτάκη καρποφόρησε.
Δεν κατάλαβαν γιατί έχασαν
Αν παρακάμψουμε τον Καμμένο που ήταν από μόνος του λόγος για ήττα, οι «μοιραίοι» του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2019 ήταν συγκεκριμένοι και είναι γνωστοί, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Και αόμματος να ήταν ο αντίπαλος του θα κέρδιζε- με τόσα λάθη.
Ενώ ο Τσίπρας παρέδωσε στον Μητσοτάκη λυμένα προβλήματα – διαχειρίσιμη οικονομία, το Μακεδονικό, την έξοδο από το Μνημόνιο, και καβάτζα 37 δισ. ευρώ- οι υπουργοί του παρέδωσαν και το σύνολο της τηλεοπτικής ισχύος- συν την ασυδοσία των δημοσκόπων, που προηγήθηκε. Οι φωστήρες στους που ανέλαβαν να νομιμοποιήσουν το τηλεοπτικό τοπίο, έκαναν κόλπα που τελικά άφησαν κόμμα τους χωρίς κανένα φιλικό κανάλι.
Το χειρότερο: το κόμμα στραπατσαρίστηκε, αλλά τα στελέχη του όχι μυαλό δεν έβαλαν, αλλά δεν κατάλαβαν καν γιατί έχασαν. Ούτε κοίταξαν στον καθρέφτη τους.
Ένα χρόνο τώρα δεν μπορούν να ανασυντάξουν το κόμμα τους, να το οργανώνουν και να το ανοίξουν στην κοινωνία, να ανανεώσουν την πολιτική τους και να ασκήσουν συντονισμένη αντιπολίτευση.
Πορεύονται χωρίς πυξίδα, καυγαδίζουν για το συνέδριο, τη διεύρυνσή και την φυσιογνωμία τους ως κόμμ .
Η παθογένεια των ολίγων καίει τους πολλούς
Ίσως η μεγαλύτερή πλάνη στον ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτό που προωθεί ο ντελικανής Παύλος Πολάκης: Δεν είχαμε την εξουσία, αλλά μόνο την κυβέρνηση. Δεν υπάρχει χειρότερη δικαιολογία. Μια μικρή ομάδα συνεχίζει την παθογένεια που τους σακάτεψε.
Το κάνει για να κρύψει ότι ο Τσίπρας βρισκεται μπροστά στο έξης παράδοξο: ενώ ο ίδιος οδήγησε την χώρα σε κατακτήσεις και κύλισε μπροστά τον τροχό της πορείας της, οι υπουργοί του αποδείχθηκαν ανίκανοι απλώς να εφαρμόσουν τους νόμους.
Δεν φταίει ότι οι προηγούμενοι έλεγχαν τους «αρμούς της εξουσίας», αλλά η αποτυχία των Συριζαίων να οργανώσουν σε υγιείς βάσεις το κράτος, τους θεσμούς τη Δικαιοσύνη, την νομοθετική εργασία, την κοινωνική παρέμβαση, τη δημόσια τηλεόραση.
Κανείς δεν τους εμπόδισε. Μόνοι τους τα θαλάσσωναν. Έτσι ενώ ο Τσίπρας νίκησε τα λιοντάρια, τον έφαγαν οι κοριοί, που δεν αντιμετώπισαν οι δικοί του.
Από παγίδα σε παγίδα
Αναπόφευκτα αυτό που τους συμβαίνει σήμερα, είναι αποτέλεσμά δικών τους παραλείψεων, δικών τους λαθών, δικής τους ηλιθιότητας- και δικής τους αθωότητας σε κάποιες περιπτώσεις.
Έπεφταν από παγίδα σε παγίδα καθώς δεν κατάλαβαν το ιζνογκούντειο «πρέπει νάσαι πολύ λέρα για να κυβερνάς γαλέρα».
Λέρες δεν ήταν. Δεν έκλεβαν, δεν πλούτισαν, δεν άλλαξαν τρόπο ζωής, δεν απέκτησαν σύμβολα του χρήματος. Από όσο ξέρουμε τουλάχιστον. Αλλά υπήρξαν απρόσεκτοι, ασυνάρτητοι και αδαείς. Αυτοί κυβερνούσανε και οι άλλοι τους τύλιγαν σε κόλλες χαρτιού και σε κασέτες.
Σήμερα εκπλήσσονται όταν τους κρεμάνε στα μανταλάκια -και ποιος ξέρει τι άλλο θα δούμε ακόμη. Όσο διογκωμένο, διαστρεβλωμένο και φορτισμένο ηθικά παρουσιάζεται δεν αλλάζει η ουσία: κάποιοι Συριζαίοι υπήρξαν ή άχρηστοι ή κορόιδα.
Πρέπει να προσπαθήσεις ώστε ένα πασιφανές σκάνδαλο σαν τη Νοβάρτις, να γυρίσει εναντίον σου. Αντί να πάει κόσμος και κοσμάκης στο σκαμνί, οι συμμορίτες να αποκαλούν το κόμμα σου «συμμορία».
Αν θέλει να δείρει κάποιους γι’ αυτή την εξέλιξη ο Τσίπρας ας αρχίσει από τον Τζανακόπουλο και τον Παπαγγελόπουλο. Με τις χοντράδες τους συνέβαλαν να τιναχθεί η δικαστική έρευνα στον αέρα.
Ή μεγαλύτερη ανοησία είναι ότι οι Συριζαίοι οργάνωσαν σκευωρία. Όχι μόνο δεν είναι ικανοί, αλλά υπήρξαν θύματα σκευωρίας, αφού ενώ κυβερνούσαν άφηναν πίσω τους κασέτες και βούτυρο στο ψωμί των αντιπάλων τους.
Προγραμμένοι από την πρώτη μέρα
Προφανώς στον ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάλαβαν ποτέ με ποιους έχουν να κάνουν. Πόσο ισχυρό και αδίστακτο είναι το σύστημα απέναντί τους. Κούνια που τους κούναγε, αν νομίζουν ότι υπήρξε έστω και μία στιγμή που είχαν την ανοχή του κατεστημένου, της οικονομικής ολιγαρχίας και των μιντιαρχών.
Από την ώρα που ο Τσίπρας αρνήθηκε- προς τιμή του- τις προσφορές της γάτας Ιμαλαΐων είχαν προγραφεί. Τα υπόλοιπα τα βλέπουμε τώρα επί σκηνής: τα πιο τυχοδιωκτικά στοιχεία από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ έγιναν κήρυκές εντιμότητας και ήθους κατά της Αριστεράς.
Οι παλιοί λωποδύτες μπαινοβγαίνουν στις κολυμβήθρες του Σιλωάμ και μιλούν για ηθικά πλεονεκτήματα. Η πυραμίδα της ηθικής έχει αναστραφεί. Απίθανοι τύποι της νεομητσοτακικης ορχήστρας, – συν η κομπανία της Φώφης – ξεσαλώνουν και ρίχνουν «τα άγια τοις κυσί».
Το μέτρο χάθηκε. Τα ήθη εξαχρειώνονται. Η Αριστερά διασύρεται ως ιδέα. Πάσης κατηγορίας άνθη της διαφθοράς- δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες και πολιτικοί -έγιναν κήνσορες και τιμητές. Αναμενόμενο από τη στιγμή που οι Συριζαίοι δεν πήραν μυρουδιά τι συμβαίνει στη χώρα, ακόμη και όταν είχαν τη λαϊκή εντολή να κυβερνήσουν.
Ο δρόμος της επιστροφής
Ως κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δει διακυβέρνηση αν δεν καταλάβει δυο βασικά ζητήματα πρακτικής πολιτικής και αν τα στελέχη του δεν λειτουργήσουν ανάλογα.
Πρώτο: Να συνταχθούν υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Είναι το μόνο «άσετ» τους, ως φυσικός επικεφαλής της Δημοκρατικής Παράταξης. Ακόμη και αν χρειαστεί να απομακρύνουν από το κόμμα όσους δεν το αντιλαμβάνονται, προέχει η σύγκλιση Αριστεράς -Κεντροαριστεράς.
Ο στόχος είναι να διαμορφωθεί νέο κόμμα με δομή, ιδεολογία, οργάνωση, να αναδειχθεί νέα ηγετική ομάδα από στελέχη της γενιάς Τσίπρα, ικανούς του παλαιού ΠΑΣΟΚ και φρέσκα πρόσωπα από την κοινωνία και να καταστεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εναλλακτική λύση για τη χώρα και τα προβλήματα της, με βάση το πρόγραμμά του.
Δεύτερο: Να αντιληφθούν τα κομματικά στελέχη ότι η υπεράσπιση της ηθικής είναι ατομική υπόθεση. Τα στελέχη ενός κόμματος οφείλουν να υπερασπίζονται μόνα τους τους εαυτό τους, αναστέλλοντας την κομματική τους ιδιότητα, όταν στοχοποιούνται.
Ας μην κρυβόμαστε: η ανάδειξη της πολιτικής ενός κόμματος δεν γίνεται με όσους επέτρεψαν στους αντίπαλους τους να τους «κάψουν», έστω αδίκως.
Μπορεί ο Παππάς να κρατήσει το όνομά του στη μαρκίζα; Ο Παπαδημούλης να γίνει αποδεκτός ως επικεφαλής της ευρωπαϊκή πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ; Η Δούρου να είναι …αρμόδια για την κλιματική αλλαγή;
Δεν μπορεί να συνεχίζει ο Πολάκης να ξεμαλλιάζεται στη Βουλή με τον Γεωργιάδη πέφτοντας στις παγίδες του. Ο Σκουρλέτης να διευθύνει τον κομματικό μηχανισμό. Ούτε ο περίεργος Παπαγελόπουλος να παριστάνει τον Κουταλιανό, όταν τον έδεσαν κόμπο οι ερευνώμενοι από τη Δικαιοσύνη.
Κάτω από το τρένο
Ο Αλέξης Τσίπρας έχει ένα πλεονέκτημα: τα προβλήματα με στελέχη που αντιμετωπίζουν προβλήματα είναι ελάχιστα και για κανέναν δεν υπάρχει ποινική επιβάρυνση. Μαλακίες έχουν κάνει, πολιτικά λάθη, μικροζαβολιές, όχι εγκλήματα. Αλλά γι’ αυτό πρέπει να πάνε στα πίσω καθίσματα.
Μερικοί να κατέβουν και από το τρένο, όταν το αξίζουν. Π.χ. ο γελοίος από την Πάτρα που εξέλαβε τη Βουλή ως χαμαιτυπείο, ή εξέδρα γηπέδου, ή σαν την παρέα του, διέσυρε το κόμμα του -θα το συνέχιζε αν δεν τον έπιανε από το σβέρκο η Γεροβασίλη– και έπρεπε να έχει ήδη εξοβελιστεί.
Ότι αυτά τα φαινόμενα δεν αντιμετωπίζονται ακαριαία δείχνει πως στον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν καταλάβει ότι αυτή είναι η άμυνά τους, απέναντι σε έναν αντίπαλο με υπεροπλία.
Με άλλα λόγια δεν έχουν καταλάβει πού βρίσκονται και με ποιους έχουν να κάνουν. Παραμένουν ατζαμήδες και ερασιτέχνες, απέναντι σε επαγγελματίες και αδίστακτους.