Τσίπρας: Φοβάμαι ότι θα μιλάμε για μια ολόκληρη χαμένη γενιά

Συζήτηση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα με νέες και νέους για τα κυρίαρχα ζητήματα της επικαιρότητας που διαμορφώνεται στη χώρα, μέσω της νέας λειτουργικότητας live events της πλατφόρμας isyriza.gr 

 

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ (ΑΝΝΑ ΕΛΕΦΑΝΤΗ): Φίλες και φίλοι και αγαπητά μέλη της πλατφόρμας iSyriza, καλησπέρα. Έχουμε συγκεντρωθεί, σήμερα, σε αυτό το υπαίθριο θεατράκι του κέντρου της Αθήνας για να σας παρουσιάσουμε ένα ακόμα, καινοτόμο ψηφιακό εργαλείο του iSYRIZA, τη λειτουργικότητα LIVE EVENTS, η οποία έρχεται να προστεθεί σε μια ομπρέλα χρήσιμων ψηφιακών εργαλείων που έχουν ως στόχο να ενισχύσουν την αδιαμεσολάβητη επαφή με τους πολίτες. Να δυναμώσουν τη φωνή των νέων στη μετά-Covid εποχή. Κυρίως όμως να βοηθήσουν όλους μας να αποκτήσουμε μια πιο ουσιαστική σχέση με την πολιτική. Μια πιο ουσιαστική και μια πιο ζωντανή σχέση με την πολιτική.

Σήμερα έχουμε την πολύ – πολύ μεγάλη χαρά να εγκαινιάζει τη νέα λειτουργικότητα Live Events ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας, σε μια εκδήλωση που μπορείτε να παρακολουθήσετε όλοι και όλες ζωντανά από την οθόνη του υπολογιστή σας όπου και εάν βρίσκεστε.

Μια εκδήλωση, μια συζήτηση για τη ζωή μετά την καραντίνα και κατά πόσο πλήττει το πιο δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας, τους νέους ανθρώπους.

Τι είναι το Live Event με μια λέξη; Εσείς. Οι προβληματισμοί, οι ανησυχίες, οι αγωνίες, οι σκέψεις σας. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι σήμερα εδώ για να μοιραστεί μαζί σας αυτές τις σκέψεις συνομιλώντας χωρίς προαποφασισμένα σενάρια και σκαλέτες, με νέες και νέους που αντιπροσωπεύουν διάφορους επαγγελματικούς χώρους, για τη νέα πραγματικότητα έτσι όπως διαμορφώνεται στη χώρα, αλλά και στη ζωή μας, την καθημερινότητά μας.

Ας μην μακρηγορήσω όμως άλλο, διότι νομίζω ότι η ουσία είναι να ξεκινήσει η συζήτηση, να ακουστούν οι δικές σας τοποθετήσεις και φυσικά του Προέδρου του Αλέξη Τσίπρα. Καλή μας αρχή. Να είμαστε καλά.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θα ήθελα για άλλη μια φορά να σας ευχαριστήσω για τη συμμετοχή σας και την παρουσία σας εδώ, παρά το γεγονός ότι είναι ιδιαίτερα ζεστή η βραδιά.

Έχω περίεργα συναισθήματα. Είναι η πρώτη δημόσια ανοιχτή εκδήλωση μετά από δυόμισι μήνες καραντίνας. Αλλά είναι μια περίεργη ανοιχτή εκδήλωση. Δεν είναι και τόσο μαζική. Αυτό το θέατρο θα μπορούσε να χωρέσει 200 ανθρώπους. Είμαστε εδώ περίπου 50 για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε, να τηρήσουμε τα πρωτόκολλα τα οποία είμαστε υποχρεωμένοι να τηρούμε, καθώς βρισκόμαστε σε μια νέα πραγματικότητα που πρέπει να τη λάβουμε υπόψη.

Όμως αυτή η νέα πραγματικότητα κατά τη γνώμη μου έχει όσο ποτέ άλλοτε ανάγκη τη συλλογικότητα, την ανταλλαγή άποψης. Έχει όσο ποτέ άλλοτε περισσότερο ανάγκη την αλληλεγγύη και την επαφή. Την επαφή όχι σώμα με σώμα τόσο εύκολα, αλλά τη συναισθηματική επαφή.

Διότι, βγαίνοντας από το σπίτι που όλοι με συναίσθηση της ατομικής ευθύνης τηρήσαμε τους κανόνες και μείναμε μέσα, βγαίνοντας από το σπίτι ο καθένας και η καθεμιά συνειδητοποιεί ότι η ζωή που την αφήσαμε πριν από δυο μήνες δεν είναι ίδια.

Πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Πριν από δυο μήνες το μυαλό μας, η σκέψη μας, και σωστά, ήταν προσκολλημένη στην προστασία της ανθρώπινης ζωής. Το σύνθημά μας ήταν να νικήσει η ζωή. Και σήμερα το σύνθημά μας είναι παρόμοιο.

Όμως, πρέπει να διακρίνουμε εάν μιλάμε για ζωή ή για επιβίωση. Αν μιλάμε για ζωή, πρέπει να έχουμε και τη δυνατότητα να ονειρευτούμε, να δουλέψουμε, να ζήσουμε με αξιοπρέπεια. Πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα να σχεδιάσουμε την επόμενη μέρα της ζωής μας. Κανείς και καμία από εμάς δεν βρίσκεται σε αυτή τη θέση σήμερα.

Και αυτό είναι το κρίσιμο και το μεγάλο ερώτημα. Εγώ θα ήθελα να κουβεντιάσω και να ακούσω από όλους εσάς και όσοι μας παρακολουθούν από τον υπολογιστή, που φαντάζομαι ότι θα είναι αρκετοί και αρκετές, να αναδείξομε το πώς βίωσε ο καθένας και η καθεμία από εμάς αυτή τη νέα πραγματικότητα όλη την προηγούμενη περίοδο και πώς τη βιώνουμε τώρα. Ποιες είναι οι ανάγκες, οι καινούργιες ανάγκες που προκύπτουν, και ποιες μπορεί να είναι οι πιθανές λύσεις που πρέπει να δώσουμε σε αυτές τις νέες ανάγκες.

Και ένα τελευταίο. Είμαι πολύ προβληματισμένος διότι φοβάμαι πως η κυβέρνηση δεν αξιοποίησε το χρόνο που της έδωσε η κοινωνία, όλοι εμείς, όλοι εσείς, προκειμένου να αλλάξει τα θέσφατα με τα οποία κινούνταν προκειμένου να ενισχύσει το δημόσιο σύστημα υγείας, προκειμένου να στηρίξει την εργασία και τη μικρή και τη μεσαία επιχειρηματικότητα την περίοδο της κρίσης.

Φοβάμαι, και όλοι οι οικονομικοί αναλυτές το λένε αυτό, ότι είναι πολύ πιθανό να βρεθούμε μπροστά σε μια πολύ βαθιά ύφεση τη χρονιά στην οποία βρισκόμαστε. Το 2020. Και ακριβώς επειδή η ελληνική οικονομία έχει τις δικές της ιδιομορφίες, ενδεχομένως σε άλλες χώρες να υπάρξει γρηγορότερη ανάκαμψη, δεν θα είναι εύκολη αυτή η ανάκαμψη και δεν θα είναι τόσο γρήγορη στην Ελλάδα.

Όμως, αναλογιζόμενος ότι εμείς μόλις τώρα βγήκαμε από μια σχεδόν δεκαετή κρίση, σκέφτομαι πως οι νέοι άνθρωποι που το 2010 ήταν 25 με 30 και σήμερα είναι 35 με 40 χρονών, βίωσαν δέκα χρόνια εξαιρετικών δυσκολιών, τεράστιων δυσκολιών με μια ανεργία να έχει σκαρφαλώσει στο 28%, με την επισφάλεια την εργασιακή, την αδυναμία να σχεδιάσουν το μέλλον τους και τώρα, που ανοίχτηκε ένα παράθυρο ελπίδας ξανά, αυτή η γενιά βρίσκεται μπροστά στο μεγάλο κίνδυνο να δούμε όσα κερδίσαμε σε 5 χρόνια να χάνονται σε 5 μήνες.

Και φοβάμαι ότι εάν αφήσουμε αυτό να συμβεί χωρίς να παρέμβουμε, δεν θα μιλάμε πια για μια χαμένη ευκαιρία, ή για μια χαμένη δεκαετία, αλλά θα μιλάμε για μια ολόκληρη χαμένη γενιά. Και όταν το πιο δυναμικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας δεν μπορεί, δεν του δίνεις το δικαίωμα να ονειρευτεί και να σχεδιάσει το μέλλον, τότε νομίζω ότι όλη η χώρα έχει μια αδυναμία να πατήσει στα πόδια της και να σχεδιάσει το μέλλον. Αυτή είναι η μεγάλη μου αγωνία και αυτή την αγωνία θέλω να μοιραστώ μαζί σας και θέλω να ακούσω και τις δικές σας σκέψεις και κυρίως να βρούμε τους τρόπους για να μην αφήσουμε αυτό να συμβεί.

Το σημαντικότερο όμως πριν φτάσουμε στους τρόπους και στις προτάσεις και στις λύσεις, το λιγότερο που θα περίμενε κανείς είναι απέναντι σε αυτή τη γενιά να μην κουνάμε το δάχτυλο. Εντάξει, σήμερα καθόμαστε αραιά μεταξύ μας, φαντάζομαι ότι δεν θα μας επιτεθούν τα ΜΑΤ του κ. Χρυσοχοΐδη. Αλλά χθες στη Θεσσαλονίκη, πριν από μια εβδομάδα στην πλατεία Αγίου Γεωργίου στην Κυψέλη, στην Αγία Παρασκευή, είδαμε στις ειδήσεις, κάποιοι και δια ζώσης, μια συμπεριφορά η οποία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ακόμα και εάν κάποιοι συμπολίτες μας έπραξαν έξω από το πλαίσιο που τα μέτρα προστασίας όλων μας επιβάλλουν.

Και το πιο υποκριτικό, το πιο οξύμωρο είναι η υποκρισία. Όταν κουνάμε το δάχτυλο στους νέους ανθρώπους αλλά την ίδια στιγμή κάποιες άλλες πλατείες δεν κολλάνε. Η πλατεία Ομονοίας όσο η πλατεία Αγίου Γεωργίου στην Κυψέλη, ή στην Αγία Παρασκευή και αλλού.

Αυτή η αντίφαση, αλλά κυρίως αυτή η πατερναλιστική διάθεση απέναντι σε μια γενιά που βρίσκεται μπροστά σε μεγάλες αγωνίες για το αύριο, είναι κάτι το οποίο θα ήθελα να σχολιάσω εισαγωγικά, να στηλιτεύσω, διότι πιστεύω ότι το τελευταίο που έχουμε να κάνουμε όλοι εμείς που ασχολούμαστε με τα κοινά είναι τουλάχιστον να μην κουνάμε το δάχτυλο στους ανθρώπους που  βρίσκονται σε μια τρομακτική δυσκολία, ακόμα και να ονειρευτούν το αύριο και την ίδια τους τη ζωή.

Νομίζω όμως ότι ήδη μακρηγόρησα. Ήρθα εδώ περισσότερο για να ακούσω εσάς και λέω Άννα εάν δεν έχεις αντίρρηση να δώσουμε το λόγο.

ΑΝΝΑ ΕΛΕΦΑΝΤΗ: Νομίζω ότι είναι μια πολύ καλή στιγμή να ξεκινήσει η συζήτηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Κύριε Πρόεδρε, μιας και μου δόθηκε πρώτη ο λόγος, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω εκ μέρους όλων των νέων σήμερα που πάντα λαμβάνετε πολύ σοβαρά υπόψη το, λόγο μας και ακούτε τα προβλήματά μας.

Ονομάζομαι Μυρτώ, είμαι 22 χρονών και σπουδάζω Νομική στην Αθήνα και όπως πολλοί συμφοιτητές και συνομήλικοί μου δουλεύω κι εγώ σε ένα κατάστημα εστίασης. Ήταν ένας χώρος στον οποίο και πριν την καραντίνα και πριν την πανδημία δουλεύαμε εκ περιτροπής. Ειδικά τώρα, μέσα στην πανδημία και κατά το διάστημα της καραντίνας, εμάς μας δόθηκε το ποσό των 800 ευρώ για να ζήσουμε για ενάμιση μήνα θεωρητικά.

Όμως για το μήνα Μάιο που ήδη διανύουμε και δεν δουλεύουμε, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι τα 534 ευρώ θα καταβληθούν μετά το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου. Άρα, πρακτικά εμείς έχουμε να ζήσουμε με 800 ευρώ όχι για ενάμιση μήνα, αλλά για δυόμισι μήνες.

Και ας μην ξεχνάμε ότι, ανάμεσά μας, στον χώρο της εστίασης εργάζονται και οικογενειάρχες με αυτό να είναι το μόνο τους εισόδημα. Πέρα από αυτό, θα ήθελα να πω ότι με προβληματίζουν τα νέα υγειονομικά μέτρα που λαμβάνονται για την επαναλειτουργία των καταστημάτων εστίασης που θα γίνει τη Δευτέρα, γιατί, όπως το βλέπω εγώ, αυτά σημαίνουν μείωση των τραπεζιών. Και μείωση των τραπεζιών, προφανώς, όπως το αντιλαμβάνομαι, σημαίνει και μείωση του προσωπικού. Και εδώ διερωτώμαι: δεν θα έπρεπε πρώτα απ’ όλα η κυβέρνηση να διασφαλίσει και να πάρει πρωτοβουλίες για τη μη απόλυση των εργαζομένων;

Γιατί κ. Πρόεδρε, και νομίζω σε αυτό με καταλαβαίνουν όλοι οι νέοι που βρίσκονται εδώ σήμερα, για μας το παρελθόν ήταν ήδη δύσκολο, αλλά πλέον το μέλλον μας και μετά την πανδημία, όταν ειδικά κάνουν λόγο για μισές δουλειές και μισά λεφτά, φαίνεται πλέον αβέβαιο. Ευχαριστώ πολύ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Νομίζω ότι μέσα σε ενάμισι λεπτό τα είπες σχεδόν όλα για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στον χώρο της εργασίας.

Ιδιαίτερα ο χώρος της εστίασης, αλλά και συνολικότερα, νομίζω ότι όσοι ασχολούνται με τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα έχουν βρεθεί όλες αυτές τις μέρες μπροστά σε ένα πολύ μεγάλο αδιέξοδο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία βέβαια ότι εδώ βρεθήκαμε μπροστά στην ανάγκη να προχωρήσουμε οικειοθελώς σε μια συμμετρική παύση των εργασιών. Γιατί θέσαμε -και σωστά – προτεραιότητα την ανθρώπινη ζωή. Δεν το κάναμε μόνο εμείς. Το κάνανε σε όλη την Ευρώπη, το κάνανε σε όλο τον κόσμο.

Ας δούμε όμως ποια ήταν η διαφορά με την οποία αντιμετώπισαν σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ζήτημα της στήριξης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της εργασίας και τι έκανε εδώ η κυβέρνησή μας.

Στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Ισπανία, στη Γερμανία, στις Σκανδιναβικές χώρες, παντού, δοθήκανε επιδοτήσεις προκειμένου να στηριχτεί η εργασία. Δεν δοθήκανε επιδοτήσεις προκειμένου να στηριχτεί η αναστολή της εργασίας.

Σε άλλες χώρες οι επιδοτήσεις αυτές κάλυπταν,  όσο διάστημα υπήρχε αυτό το lockdown, το 100% του μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων, δηλαδή κάλυπταν το 100% του μισθού σου παρά το γεγονός ότι δεν εργαζόσουνα. Άρα, εσύ είχες τη δυνατότητα να πληρώνεσαι κανονικά παρότι δεν εργαζόσουνα και ο εργοδότης σου είχε τη δυνατότητα να απαλλαγεί από το μισθολογικό και ασφαλιστικό σου κόστος όσο διαρκούσε το lockdown. Αυτό συνέβη σε όλες αυτές τις χώρες.

Σε ορισμένες από αυτές ενδεχομένως, για παράδειγμα η Δανία έδωσε το 70%. Άλλες δώσανε το 80%. Αλλά η λογική ήταν ότι στηρίζουμε το μισθολογικό κόστος και το ασφαλιστικό των εργαζόμενων των επιχειρήσεων, προκειμένου να μην γίνουν απολύσεις.

Αυτό έδινε και θα έδινε τη δυνατότητα και έδωσε τη δυνατότητα σε αυτές τις χώρες να στηριχτεί και η ζήτηση, δηλαδή τα νοικοκυριά των εργαζόμενων κατά τη διάρκεια της κρίσης και του lockdown να έχουν το εισόδημα που είχανε και πριν, αλλά και την προσφορά, καθώς αυτό δεν ήταν απώλεια την ίδια στιγμή από τον εργοδότη, τον μικροεπιχειρηματία που θα ήταν αναγκασμένος  να σε πληρώνει χωρίς να έχει εισόδημα.

Διότι η κρίση αυτή ήταν μια συμμετρική κρίση και ζήτησης και προσφοράς. Και άρα, σιγά σιγά όταν θα βγαίνουμε, καλή ώρα τώρα, από αυτή την κρίση, και θα υπήρχε δυνατότητα σε μεγάλο μέρος των πολιτών να έχουν χρήματα και να ξοδέψουν και οι επιχειρήσεις θα ξεκινούσαν από μια καλύτερη βάση στη δύσκολη ανηφορική πορεία της επανεκκίνησης.

Αυτό έγινε έξω, δεν έγινε εδώ. Εδώ πιστεύω πραγματικά ότι αξιοποιήθηκε αυτή η κρίση ως ευκαιρία για να εγκαθιδρυθούν, να θεσμοθετηθούν και de facto να γίνουν πραγματικότητα, μια σειρά από ιδέες που υπήρχαν και πριν στα σκληρά μυαλά –ας το πούμε έτσι– του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων, ας τα πούμε. Αυτές ήταν προτάσεις, δεν ήταν κρυφά πράγματα.

Η εκ περιτροπής εργασία και η γενίκευσή της ήταν μια ιδέα που υπήρχε εδώ και πάρα πολύ καιρό για να αντιμετωπιστεί ο πολύ υψηλός αριθμός ανέργων που υπάρχει στην Ελλάδα. Οι ιδέες που πέσανε στο τραπέζι για δανειζόμενους εργαζόμενους, για να δημιουργηθεί αυτή η λογική της τράπεζας εργαζομένων, ήταν παλιές ιδέες που απλά βγήκανε από τα συρτάρια την περίοδο της κρίσης.

Και έτσι έχουμε τη θεσμοθέτηση της εκ περιτροπής εργασίας και πολύ φοβάμαι με τα δεδομένα στα οποία βρισκόμαστε μπροστά, τη μονιμοποίηση μιας ιδέας που λέει ότι θα έχουμε μισή εργασία και μισό μισθό. Το οποίο όμως οδηγεί τελικά και σε μισή ζωή. Διότι, οι ανάγκες οι πραγματικές που έχει το κάθε νοικοκυριό συνεχίζουν να τρέχουν. Δεν γίνονται και αυτές μισές.

Επίσης, με φοβίζει και η θεσμοθέτηση, μάλλον η de facto νομιμοποίηση και μονιμοποίηση της εξ αποστάσεως εργασίας χωρίς να μπουν κάποιοι όροι, χωρίς να μπουν κάποιοι κανόνες. Υπάρχει νομοθεσία στην περίοδο που ήμαστε εμείς στην κυβέρνηση φροντίσαμε το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας και διάφορες τεχνικές ρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα να τους υποχρεώσουμε ηλεκτρονικά τους εργοδότες να δηλώνουν τις υπερωρίες και το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας να είναι πολύ ενεργό.

Αυτές οι ρυθμίσεις είχαν δημιουργήσει τη δυνατότητα να υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος, αλλά, όταν βρίσκεσαι στον εργασιακό  σου χώρο, είναι πολύ πιο εύκολο να υπάρξει έλεγχος. Όταν είσαι στο σπίτι σου, ποιος θα ελέγξει αν δουλεύεις υπερωριακά και αν φυσικά ο εργοδότης σου σε πληρώνει δουλεύοντας υπερωριακά;

Όλα αυτά λοιπόν τα στοιχεία είναι στοιχεία μιας νέας πραγματικότητα που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε. Εμείς λοιπόν τι προτείναμε; Εμείς προτείναμε από την πρώτη στιγμή ένα γενναίο πρόγραμμα ενίσχυσης της εργασίας και της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, ακριβώς διότι θεωρήσαμε ότι μόνο μ’ αυτό τον τρόπο θα μπορούσαμε να ανασχέσουμε το βάθος αυτής της ύφεσης που έρχεται. Και ακριβώς επειδή δεν μιλούσαμε στον αέρα, μιλούσαμε στη βάση των πραγματικών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας, καθώς είμαστε ίσως η μόνη κυβέρνηση από το ’74 και μετά, τουλάχιστον, που μπορεί να θυμηθεί κανείς, που αφήσαμε στην επόμενη κυβέρνηση ένα μαξιλάρι ασφαλείας, ένα πακέτο ρευστότητας δηλαδή στα Δημόσια Ταμεία.

Εμείς το κάναμε για να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που είχε η ελληνική οικονομία, λόγω του υψηλού χρέους, να έχει πρόσβαση στις αγορές. Αλλά αυτό το μαξιλάρι ασφαλείας ήταν εκεί και είναι εδώ, για να αξιοποιηθεί για οποιαδήποτε δύσκολη στιγμή για μια κρίση όπως η σημερινή. Δεν την είχαμε προβλέψει προφανώς. Αλλά τώρα  θα μπορούσε να αξιοποιηθεί γι’ αυτό τον λόγο.

Δεν ακολουθείται λοιπόν αυτή η λογική. Πολύ φοβάμαι ότι  ειδικά στο χώρο της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και της εστίασης που αναφέρθηκες πιο πριν, θα βρεθούμε πολύ σύντομα μπροστά σε φαινόμενα λουκέτων. Γενικευμένο θα είναι αυτό το φαινόμενο. Μίλησα προχθές, είχα τη δυνατότητα να βγω μαζί με άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, να περπατήσουμε εδώ στην οδό Αθηνάς, να μιλήσουμε  με καταστηματάρχες, με ανθρώπους της εστίασης, άνθρωποι οι οποίοι είναι συνήθως, έτυχε εδώ στο κέντρο της Αθήνας να είναι και νέοι επιχειρηματίες, οι περισσότεροι από αυτούς είναι στο νοίκι.

Υπήρξε μια ρύθμιση που αφορούσε τους δύο πρώτους μήνες, να έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν μόνο το 60% του ενοικίου, το 40% το χρεώθηκαν οι ιδιοκτήτες. Τώρα οι ιδιοκτήτες θ’ αρχίσουν προφανώς να διεκδικούν το 100%. Οι άνθρωποι αυτοί δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν και θα αρχίσουν σιγά σιγά να βγαίνουν από τα μαγαζιά τους.

Και σε ό,τι αφορά τους εργαζομένους, για να ξαναγυρίσω στο θέμα που έθιξες, 533 ευρώ είναι πολύ κάτω από τον κατώτατο μισθό που εμείς θεσμοθετήσαμε, που ήταν 650, και για το οποίο μας ασκήθηκε κριτική ότι δεν ήταν αρκετό. Πράγματι, ίσως δεν ήταν αρκετό, αλλά τώρα αρχίζει να θεσμοθετείται de facto το 533. Και φοβάμαι ότι  θα πάμε ακόμα πιο κάτω.

Άρα λοιπόν, νομίζω ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια πολύ μεγάλη και γενικευμένη κρίση στην αγορά εργασίας και σε μια γενικευμένη προσπάθεια αυτή η κρίση ν’ αντιμετωπισθεί ως ευκαιρία για να θεσμοθετηθούν ρυθμίσεις που θα συρρικνώνουν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Και, ταυτόχρονα, μπροστά και σε μια γενικευμένη προσπάθεια αναδιάρθρωσης της ίδιας της αγοράς.

Διότι η ζήτηση θα επανέλθει κάποια στιγμή. Πιστεύω, όλοι το πιστεύουμε, όλοι το ελπίζουμε, ότι η ανθρωπότητα θα ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο αργά ή γρήγορα. Και προφανώς η Ελλάδα θα ξαναγίνει ένας ελκυστικός τουριστικός προορισμός. Όμως, η αναδιάρθρωση της αγοράς  σημαίνει ότι μια σειρά από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που προεκλογικά ο κ. Μητσοτάκης είχε κάνει σημαία γιατί ήταν η μεσαία τάξη που έπρεπε να στηριχτεί, τώρα έχουν γίνει ζόμπι και μπαταχτσήδες, έτσι τους αποκαλούν.

Το σχέδιο λοιπόν είναι ανοσία αγέλης στην οικονομία. Οι ισχυροί να αντέξουν και να στηριχθούν με κάποια από τα χρήματα που θα έχουν περισσέψει από το περιβόητο μαξιλάρι. Όσοι δεν θα έχουν τη δυνατότητα να επιβιώσουν, δυστυχώς θα κλείσουν και τη θέση τους θα καταλάβουν οι ισχυροί, μια αναδιάρθρωση την οποία την είδαμε και την περίοδο 2010-2014. Και πολύ φοβάμαι ότι θα την ξαναδούμε και τώρα αν δεν υπάρξουν δραστικές παρεμβάσεις στο επόμενο διάστημα.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Επίτρεψέ μου Αλέξη πριν περάσουμε στην επόμενη ερώτηση, και αυτό  βέβαια μας κάνει πολύ χαρούμενους, ότι υπάρχει πολύ μεγάλη συμμετοχή, ότι η πλατφόρμα iSYRIZA έπεσε λόγω του μεγάλου όγκου χρηστών που την επισκέπτονται.

Ως εκ τούτου, μπορείτε να επισκεφθείτε το left.gr, το avgi.gr και το facebook του Αλέξη Τσίπρα για τη διαδικασία του live event και αμέσως μόλις αποκαταστήσουμε το τεχνικό πρόβλημα, θα σας ενημερώσουμε.

Συνεχίζουμε με την επόμενη ερώτηση ή τοποθέτηση.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Καλησπέρα κ. Πρόεδρε. Είμαι νοσηλευτής, εργάζομαι στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ιπποκράτειο». Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη δυνατότητα που μου δίνετε, που μπορώ να εκφράσω τις απαιτήσεις των συναδέλφων μου, οι οποίοι δεν είναι καθόλου παράλογες, γιατί όπως είδαμε, πέρα από το χειροκρότημα που εκτιμούμε, δεν τρώγεται όμως το χειροκρότημα αυτό. Ούτε μας προστατεύει.

Και το είδαμε πολύ καλά στις 7 του Απρίλη ότι αυτό το χειροκρότημα ήταν υποκριτικό. Γιατί όταν κάποιοι συνάδελφοί μας στον «Ευαγγελισμό» τόλμησαν να ζητήσουν το πιο φυσιολογικό πράγμα που ζητάμε σήμερα -δεν ζητάμε ούτε αυξήσεις μισθών, το έχουμε αφήσει στην άκρη γιατί ξέρουμε σε ποια χώρα ζούμε και σε τι κατάσταση έχουμε βρεθεί- ζητάμε μόνο τ’ απαραίτητα μέσα για να μπορούμε να προστατευτούμε και να κάνουμε σωστά τη δουλειά μας.

Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν είχατε μέσα προστασίας στο «Ιπποκράτειο»;

ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ: Θα σας πω. Στις 7 Απριλίου, όταν λοιπόν κάποιοι συνάδελφοί μας το ζήτησαν αυτό, όπως ξέρουμε όλοι πολύ καλά, έστειλαν την Αστυνομία.

Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Στον «Ευαγγελισμό» έγινε αυτό.

ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ: Ακριβώς, στον «Ευαγγελισμό». Εμείς λοιπόν κ. Πρόεδρε, στο «Ιπποκράτειο» τα μέσα που έχουμε είναι μια μάσκα το οκτάωρο, τη χάρτινη μάσκα, η οποία, όπως και ο κ. Τσιόδρας μας έχει πει, άμα την ακουμπήσουμε, άμα τη βγάλουμε, αχρηστεύεται ουσιαστικά, αλλά 8 ώρες εγώ πρέπει να πιω μια γουλιά νερό, πρέπει να φάω κάτι. Με αυτή τη μάσκα λοιπόν, εγώ βγάζω τη βάρδιά μου όπως και όλοι οι συνάδελφοί μου.

Πού είναι οι μάσκες λοιπόν που υπάρχουν σε αφθονία; Αυτό ρωτάω την κυβέρνηση και αυτός είναι ο προβληματισμός μου. Πού είναι τα υλικά σε αφθονία; Πού είναι οι προσλήψεις που έγιναν; Εγώ εργάζομαι σήμερα σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, Καρδιοχειρουργική Μονάδα. Οι προσλήψεις φαίνονται. Όταν εμείς έχουμε οκτώ κρεβάτια, κ. Πρόεδρε, και τα επτά είναι ανοιχτά. Οπότε, και αυτές οι προσλήψεις έχουν μείνει μάλλον στα χαρτιά. Γιατί δεν μπορώ να καταλάβω κάτι άλλο.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν έχει έρθει κανένας σ’ εσάς; Γιατί κι εγώ αναρωτιέμαι πού πήγαν.

ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ: Αυτό αναρωτιόμαστε όλοι. Σ’ εμάς γενικά έχουν έρθει κάποιοι συνάδελφοι με διετείς συμβάσεις που ξέρουμε πολύ καλά  ότι από τη στιγμή που είναι διετείς συμβάσεις και δεν έχει έρθει προσωπικό σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, αλλά καλύπτουν κάποια κενά, κυρίως εκεί που υπήρχε διασπορά του ιού, αυτοί οι άνθρωποι στη συνέχεια θα φύγουν.

Όταν λοιπόν δεν στέλνεις προσωπικό στην πρώτη γραμμή και στέλνεις προσωπικό μόνο εκεί που εσύ ο ίδιος δημιούργησες το πρόβλημα γιατί δεν έχεις μέσα προστασίας και είναι διασπορά του ιού, σημαίνει ότι το ΕΣΥ απλά το βάλαμε στον πάγο αυτή τη στιγμή και θα δούμε αργότερα το τι θα γίνει.

Το θεωρώ επίσης μεγάλη υποκρισία, όταν κλείνεις τον κόσμο 45 μέρες στο σπίτι και, την ίδια στιγμή, το ΕΣΥ συνεχίζει και βρίσκεται ακριβώς στην ίδια κατάσταση. Λένε οι επιστήμονες ότι από Σεπτέμβρη θα έχουμε ένα  δεύτερο, μεγαλύτερο κύμα. Εκεί θα φανεί, ελπίζω να βγω ψεύτης, ότι δεν έγιναν τα απαραίτητα. Εμείς αυτό το ζούμε καθημερινά. Μόνο μια μάσκα έχουμε. Στολές, μόνο άμα μπεις σε επιβεβαιωμένο κρούσμα σου δίνουν.

Γι’ αυτό υπάρχει διασπορά του ιού. Κι εγώ είμαι πιο επικίνδυνος από όλους εσάς. Γιατί αν εγώ κολλήσω και δεν το ξέρω, έρχομαι σ’ επαφή καθημερινά με πολλούς ασθενείς,  με πολλούς συνοδούς. Τσάμπα λοιπόν ο κόπος που κλείνεται ο κόσμος σπίτι, όταν δεν προστατεύουν τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το  «Ιπποκράτειο» ήταν νοσοκομείο αναφοράς στην κρίση;

ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ: Το «Ιπποκράτειο» έχει κάποιες κλίνες μόνο στα επείγοντα, που έρχονταν ύποπτα κρούσματα, κάποια ήταν και επιβεβαιωμένα, και μετά τα στείλαμε στα νοσοκομεία αναφοράς. Μόνο εκείνοι οι συνάδελφοι είχαν τη δυνατότητα να είναι απόλυτα προστατευμένοι. Έχω έρθει σ’ επαφή με ύποπτο κρούσμα που στη συνέχεια επιβεβαιώθηκε. Μια μάσκα είχα. Κανένα άλλο μέτρο προστασίας, ούτε γυαλιά, ούτε σκούφο, ούτε στολή. Απλά ήμουν τυχερός και δεν κόλλησα. Δε μπορώ να το εξηγήσω κάπως διαφορετικά.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Τώρα πιάνεις ένα τεράστιο θέμα, το οποίο έχει και την ηθική του διάσταση. Πώς ξαφνικά όλοι αυτοί οι οποίοι όλα τα προηγούμενα χρόνια, στις εκλογές έλεγαν ότι πρέπει να γκρεμίσουμε τα δημόσια νοσοκομεία διότι μας πιάνουν χώρο και πώς να συνεννοηθούμε μ’ αυτόν τον ΣΥΡΙΖΑ που δεν θέλει να τα γκρεμίσουμε, ξαφνικά έγιναν θιασώτες του Εθνικού Συστήματος Υγείας και ανακάλυψαν και πόσο σημαντικό είναι;

Κοίταξε όμως τώρα να δεις: εδώ πρέπει να βγάλουμε ένα συμπέρασμα κατά τη γνώμη μου. Η κρίση του κορωνοϊού ανέδειξε τις τεράστιες συστημικές ανεπάρκειες του κυρίαρχου μοντέλου οικονομίας και του κυρίαρχου μοντέλου κοινωνικής και πολιτικής σκέψης σε όλο τον πλανήτη, του νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Διότι όλοι αυτοί οι θιασώτες της αγοράς και της οικονομίας της αγοράς που μπορεί να τα λύσει όλα και της ιδιωτικής υγείας, ιδιωτικής παιδείας, ιδιωτικά όλα τα θέλουν, ξαφνικά συνειδητοποίησαν ότι για να σώσουν τη ζωή των ίδιων των συγγενών τους, των εαυτών τους, θα έπρεπε να προστρέξουν στο δημόσιο σύστημα Υγείας.

Αν το δει κανείς αυτό, είναι συγκλονιστικό. Ακόμα και  άνθρωποι οι οποίοι είχαν αφιερώσει τη ζωή τους στα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, βρέθηκαν να δίνουν μάχη για τη ζωή τους σε κάποιες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Άρα λοιπόν, εδώ αυτή η κρίση πρέπει να μας αναγκάσει όλους να αναθεωρήσουμε ορισμένα πράγματα. Διότι δεν μπορεί  τα πάντα να υπόκεινται στους νόμους της αγοράς.

Δεν μπορεί η ίδια η ανθρώπινη η ζωή να υπόκειται στους νόμους της αγοράς. Ας είναι έστω η αφορμή αυτή η κρίση ώστε να αρχίσουμε  σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, να συνειδητοποιούμε ότι θα πρέπει να ξαναστήσουμε σε σταθερή βάση τα συστήματα Υγείας, τουλάχιστον. Εγώ θα έλεγα όχι μόνο της Υγείας, αλλά και της Παιδείας. Τα αγαθά, τα σημαντικά αγαθά που είναι αγαθά για τη ζωή μας. Η Υγεία, η Παιδεία, δεν μπορεί να προσφέρονται μονάχα σε αυτούς που έχουν την οικονομική δυνατότητα.

Και πάω τώρα στο υλικό, όχι στο ηθικό θέμα. Τι σημαίνει στήριξη του δημόσιου συστήματος Υγείας; Κακά τα ψέματα, μετά από οκτώ μνημονιακά χρόνια και μετά από μια δεκαετία τουλάχιστον λιτότητας σε όλη την Ευρώπη, τα συστήματα Υγείας είναι ξεχαρβαλωμένα. Γιατί παντού κυριάρχησε αυτό το μοντέλο.

Κάποιοι έφερναν ως παράδειγμα τις ΗΠΑ. Μα εκεί είναι ακόμα χειρότερο. Εκεί έχουν το χειρότερο σύστημα και υπήρξε η προσπάθεια της κυβέρνησης Ομπάμα να δημιουργήσει δυνατότητες μέσα από το Obama Care  ώστε αυτοί οι οποίοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να μην πεθαίνουν στο δρόμο.

Έρχομαι όμως στην Ελλάδα. Εμείς, σε μια πολύ δύσκολη δημοσιονομικά πραγματικότητα, δώσαμε μάχες με την τρόικα και καταφέραμε κάποια μικρά πράγματα. Πρώτον, εκεί που για πέντε χρόνια δεν είχε γίνει καμία πρόσληψη και ήταν ο κανόνας 1 πρόσληψη για κάθε 10 αποχωρήσεις, εμείς στην Υγεία κάναμε 19.000 προσλήψεις και επαναφέραμε τον κανόνα 1 προς 10 στο 1 προς 1. Και δώσαμε τη δυνατότητα πρόσβασης στο σύστημα Υγείας στους ανασφάλιστους συμπολίτες μας που ήταν 2,5 εκατομμύρια εκείνη την περίοδο, τώρα είναι λιγότεροι. Αλλά, για φαντάσου να έπρεπε να πληρώσεις ή να έπρεπε να σου έγραφαν στην Εφορία τα χρέη σου αν σε πήγαιναν για να σε σώσουν τώρα με τον κορωνοϊό. Αυτή θα ήταν η πραγματικότητα αν δεν το είχαμε αλλάξει αυτό και φυσικά καταργήσαμε το 5ευρω κι όλα αυτά στην εισαγωγή στα εξωτερικά ιατρεία.

Όμως, παρά τις 19.000 προσλήψεις οι κενές οργανικές θέσεις στα δημόσια Νοσοκομεία σήμερα στη χώρα μας είναι 30.000. Έρχεται η κυβέρνηση και λέει «αντιμετωπίσαμε και ενισχύσαμε το εθνικό σύστημα υγείας». Πώς το αντιμετωπίσαμε; Ενώ είχε ακυρώσει 1.250 προσλήψεις τις οποίες είχαμε προκηρύξει εμείς και ακυρώθηκαν, και ενώ είχε ακυρώσει τον σχεδιασμό για 10.000 προσλήψεις το ’20-’21, ’22, ’23 την τετραετία που έρχεται, έρχεται και λέει ότι «ενισχύσαμε το δημόσιο σύστημα υγείας διότι την περίοδο της κρίσης, κάναμε 4.000 προσλήψεις» -συμβασιούχων, όχι μονίμων- εκ των οποίων οι 950, αν δεν κάνω λάθος, περίπου, είναι γιατροί, τους οποίους ψάχνουμε να βρούμε και πού βρίσκονται. Δεν το αμφισβητώ, πιθανώς να έχουν πάρει τον διορισμό τους, κάποιοι να έχουν εμφανιστεί, κάποιοι άλλοι να μην έχουν εμφανιστεί, αλλά είναι συμβασιούχοι δεν είναι μόνιμοι.

Και την ίδια στιγμή, οι επικουρικοί γιατροί των οποίων λήγουν οι συμβάσεις τους, αυτοί οι ήρωες για τους οποίους μας καλούσαν να χειροκροτήσουμε στα μπαλκόνια, απολύονται. Όσων λήγει η σύμβασή τους.

Αν θέλουμε πραγματικά να δούμε τις ανάγκες του Εθνικού Συστήματος Υγείας, πρέπει να πάμε σε μια ριζική αλλαγή πολιτικής. Αυτό απαιτεί δαπάνες, προφανώς απαιτεί δαπάνες. Βλέπω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δίνει τη δυνατότητα χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας και ιδίως στήριξης του Συστήματος Υγείας, χωρίς –είναι το μόνο που δίνει χωρίς αιρεσιμότητα, χωρίς δηλαδή να ζητάει μέτρα σκληρά οικονομικά- που πρέπει να αξιοποιηθούν.

Είναι υποκριτικό να λέμε ότι πήραμε το μήνυμα, θα στηρίξουμε το Σύστημα Υγείας και να λέμε αυτή ήταν η στήριξη, οι 4.000 συμβασιούχοι νοσηλευτές και γιατροί, εκ των οποίων οι 950 είναι γιατροί.

Είδα προχθές τα αποτελέσματα που εξέδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Δεν τα είδατε σε κανένα τηλεοπτικό Μέσο, είδα ότι ο ΣΚΑΪ έδειξε ότι είμαστε οι πρώτοι στα test ανά κρούσμα! Τώρα τι είναι αυτό, δεν ξέρω ακριβώς τι είναι το test ανά κρούσμα, δηλαδή κάποιο επιβεβαιωμένο κρούσμα του έχουμε κάνει test και το έχουμε βρει. Μάλλον αυτό σημαίνει και εγώ δεν κατάλαβα τι σημαίνει αυτό.

Αλλά δεν είδατε πουθενά ότι είμαστε οι τελευταίοι στην Ευρώπη σε test. Προτελευταίοι. Και προτελευταίοι επίσης, όχι στην Ευρωζώνη, σε μια έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας,  αλλά σε 24 ευρωπαϊκές χώρες, όχι  μόνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης -είμαστε πάνω από τη Σερβία, αν δεν κάνω λάθος- στις έκτακτες δαπάνες που βγήκαν από τον δημόσιο προϋπολογισμό για την αντιμετώπιση της κρίσης στην υγεία την περίοδο της κρίσης.

Αυτά είναι στοιχεία απογοητευτικά. Αν θέλουμε να δούμε την κρίση αυτή ως ευκαιρία όχι για αναδιάρθρωση της αγοράς και της αγοράς εργασίας, αλλά για να ξεφύγουμε από τη νεοφιλελεύθερη λογική που λέει ότι τα πάντα τα ρυθμίζει η αγορά και όποιος έχει τη δυνατότητα να επιβιώσει, επιβίωσε και πάρουμε το μάθημα ότι τώρα είναι τουλάχιστον η ώρα να στηρίξουμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, κατά την δική μας εκτίμηση πρέπει τουλάχιστον 1 δισ. σε ετήσια βάση να αυξήσουμε.

Εμείς αυξήσαμε 1 δισ. τον προϋπολογισμό σε ετήσια βάση για την υγεία την προηγούμενη τετραετία. Χρειάζεται άλλο 1 δισ. για να μπορέσουμε να καλύψουμε τα τεράστια οργανικά κενά, δηλαδή να κάνουμε προσλήψεις, να μπορέσουμε να ενισχύσουμε τα Νοσοκομεία σε υλικοτεχνική υποδομή και να μπορέσουμε να ενισχύσουμε την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.

Διότι ένα σύστημα υγείας δεν κρίνεται μόνο από την επάρκεια των μεγάλων Νοσοκομείων του. Αλλά κρίνεται και από το κατά πόσο υπάρχει ο γιατρός της γειτονιάς, το Κέντρο υγείας της γειτονιάς ή της Περιφέρειας, ο οικογενειακός γιατρός, η δυνατότητα δηλαδή να στηριχθεί η μέση οικογένεια, το μέσο νοικοκυριό. Και, εν πάση περιπτώσει, η δυνατότητα όχι με ένα απλό κρυολόγημα να πηγαίνει σε ένα Νοσοκομείο τεράστιο, όπου εκεί, τα ξέρεις πάρα πολύ καλά εσύ, υπάρχει υπερφόρτωση ορισμένες φορές για περιστατικά τα οποία δεν είναι σημαντικά, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.

Πιστεύω ότι πρέπει να δώσουμε αυτή τη μάχη, να μην ξεχάσουμε τι συνέβη. Μακάρι να μην ξαναθυμηθούμε λέω εγώ, να μην μας ξαναβρεί το κακό τον Οκτώβρη – Νοέμβρη. Αλλά να μην ξεχάσουμε κιόλας τη μάχη που δίνεται χωρίς Μέσα Ατομικής Προστασίας και χωρίς σοβαρούς μισθούς και χωρίς σοβαρή στελέχωση στις Υπηρεσίες τότε που σας χειροκροτούσαμε όλοι. Και τώρα θα το ξεχάσουμε όλο αυτό και ξαναγυρίσουμε σαν να μη συνέβαινε τίποτε να πορευόμαστε όπως πορευόμασταν πριν.

Άρα, νομίζω ότι το κρίσιμο στοιχείο στη νέα φάση είναι να επενδύσουμε στο δημόσιο σύστημα υγείας και να επενδύσουμε στα κοινά αγαθά, στα συλλογικά κοινά αγαθά. Αυτό είναι κατά τη γνώμη μου το δίδαγμα της κρίσης. Και πιστεύω ότι δεν έχω πολύ μεγάλες ελπίδες ότι η κυβέρνηση αυτή και το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας που είναι οι κατεξοχήν εκπρόσωποι του νεοφιλελευθερισμού από τη δεκαετία του ’80, όχι τώρα, θα μπορέσουν να το συνειδητοποιήσουν.

Όμως εγώ πιστεύω ότι είναι μεγάλη ευκαιρία των προοδευτικών δυνάμεων και του ΣΥΡΙΖΑ. Και, κυρίως, μεγάλη ευκαιρία τώρα που ο κόσμος καταλαβαίνει. Διότι το προηγούμενο διάστημα δεν καταλάβαινε και πολύ η κοινωνία μας πόσο μεγάλη αξία έχει να δώσουμε χρήματα στην υγεία.

Σου έλεγε ο άλλος «α, εγώ θέλω να μη με φορολογήσεις» και όταν του έλεγες «μα η φορολογία σου μπορεί να πάει για να φτιάξουμε Νοσοκομεία, να έχουμε γιατρούς». «Όχι, δεν θέλω να με φορολογήσεις». Τώρα που αρχίζει να συνειδητοποιεί ο κόσμος πόσο σημαντικό πράγμα είναι να μπορούμε να έχουμε ένα στήριγμα, πιστεύω ότι μπορούμε να κάνουμε αυτή τη συλλογική στροφή. Και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πρωτοστατήσει σε αυτή την προσπάθεια. Και θα πρωτοστατήσει με το πρόγραμμα το οποίο θα ανακοινώσουμε όχι τώρα, το άμεσο -θα σας πω αργότερα γι’ αυτό- αλλά το πρόγραμμα που θα ανακοινώσουμε στη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης και το οποίο θα αφορά ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για να στηρίξουμε τα κοινά αγαθά, να στηρίξουμε το σύστημα υγείας, να στηρίξουμε το κοινωνικό κράτος και την κοινωνική πρόνοια για να μπορέσουμε συλλογικά ως κοινωνία να πάμε πιο μπροστά.

ΘΟΔΩΡΗΣ: Καλησπέρα και από εμένα Πρόεδρε. Με λένε Θοδωρή, είμαι 29 χρονών, θέλω να μιλήσω για τον τομέα μου για τον κλάδο μου, είμαι ξενοδοχοϋπάλληλος, τα ξέρετε.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πού ήσουν Θοδωρή;

ΘΟΔΩΡΗΣ: Στη Ρόδο.  Εργάζομαι στη Ρόδο τα τελευταία δέκα χρόνια, τις τελευταίες δέκα σεζόν από το 2010…

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εποχικός.

ΘΟΔΩΡΗΣ: Ναι, εποχικός. Στη Ρόδο είναι μεγάλη σεζόν βέβαια, επτά μήνες. Το 2010 είχαμε την οικονομική κρίση, είχαμε την επιλογή της σεζόν. Τώρα δεν έχουμε ούτε αυτή και υπάρχει ένα μέλλον αβέβαιο. Διότι έχει χαθεί ήδη ο Απρίλιος, ο Μάιος, ο Ιούνιος… Μήνες που χάνουμε μισθό, ασφάλεια. Και είναι ένας κλάδος που έχει εισφέρει πάρα πολύ στην ελληνική οικονομία και υπάρχει μια αβεβαιότητα στο τι θα γίνει με εμάς.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πότε θα κατέβεις κάτω; Δεν ξέρεις.

ΘΟΔΩΡΗΣ: Δεν ξέρω. Αρχές Απρίλη ξεκινάγαμε συνήθως και τέτοια ώρα συνήθως ήμασταν στην εξυπηρέτηση του κόσμου και δουλεύαμε. Είναι αβέβαιο. Είναι και θέμα εργοδότη δηλαδή αν θα ανοίξει ή δεν θα ανοίξει καθόλου. Διότι η κυβέρνηση μιλάει για τρίμηνη σεζόν. Αλλά πώς θα γίνει αυτή η τρίμηνη σεζόν, όταν συγκεκριμένα στη Ρόδο δουλεύουμε με τουρίστες που οι χώρες τους, ας πούμε η Γερμανία, η Αγγλία, το Ισραήλ που έχουμε πάρα πολλούς, έχουν πληγεί πάρα πολύ; Δηλαδή με τι κόσμο θα δουλέψει αυτό το τρίμηνο;

Υπάρχει μια αβεβαιότητα για τον κόσμο, για τα άτομα που είναι πάρα πολλά που εργαζόμαστε σε αυτό τον κλάδο.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θοδωρή, όλο αυτό το διάστημα είχες κάποια ενίσχυση εσύ; Μπήκες σε αυτό το 800ρι;

ΘΟΔΩΡΗΣ: Στο 800ρι όχι, απλά μια δίμηνη παράταση του Ταμείου Ανεργίας.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ναι, γιατί η πανδημία σε έπιασε όντας σε κατάσταση αναστολής εργασίας.

ΘΟΔΩΡΗΣ: Ναι, ήταν κλειστά και όλοι περιμέναμε να ανοίξει αυτός ο κλάδος, να ανοίξει ο τουρισμός ο οποίος έχει πληγεί πάρα πολύ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και τώρα δεν σε έχει ειδοποιήσει κανένας αν θα ξαναπιάσεις δουλειά;

ΘΟΔΩΡΗΣ: Όχι, τίποτα.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αν δεν κάνω λάθος, πρέπει να είναι περίπου 250.000 οι άνθρωποι που είναι σαν κι εσένα.

ΘΟΔΩΡΗΣ: Και παραπάνω. Και είναι και άνθρωποι και σε μεγαλύτερη ηλικία βέβαια, δεν είναι μόνο νέοι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Η πραγματικότητα είναι ότι στον τομέα του τουρισμού τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα, αντιλαμβανόμαστε όλοι το γιατί. Ακριβώς αυτός θα είναι και ο λόγος που στην Ελλάδα οι θεωρητικοί λένε ότι η κρίση θα έχει μεγαλύτερο βάθος υφεσιακό. Διότι η Ελλάδα η ελληνική οικονομία στηρίζεται κατά ένα πολύ μεγάλο μέρος στον τουρισμό, είναι περίπου το 20% του ΑΕΠ.

Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια δυσκολία, αλλά και σχεδιασμός δεν βλέπω να υπάρχει. Έχω κάνει δυο τηλεδιασκέψεις με ανθρώπους επιχειρηματίες στον χώρο του τουρισμού και με τους εκπροσώπους τους συνδικαλιστές εν πάση περιπτώσει εκπροσώπους των εργαζομένων στον κλάδο. Όταν έχουμε φτάσει, σήμερα είναι 18 Μαΐου, και δεν ξέρουμε ούτε καν το πότε, ούτε καν το πώς θα επανεκκινήσει ο τουρισμός -εγώ δεν λέω για τα οικονομικά μεγέθη- δεν ξέρουμε το πότε και το πώς, ποια θα είναι τα Πρωτόκολλα και πότε θα ξεκινήσει η διαδικασία.

Αντιλαμβανόμαστε ότι κανείς δεν μπορεί να είναι αισιόδοξος. Διότι η τουριστική επιχείρηση δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ένα προγραμματισμό, χωρίς να μπορεί να κάνει κρατήσεις από πριν, να ξέρει αν θα ανοίξει και πώς θα ανοίξει.

Ο στόχος που διαμορφώνεται από τους ανθρώπους του κλάδου είναι να μπορέσουν να φτάσουν, αν όλα πάνε καλά, τουλάχιστον να φτάσουμε το 25% του τζίρου της τουριστικής κίνησης. Κάποιοι ενδεχομένως θεωρούν ότι κι αυτός είναι μεγαλεπήβολος στόχος. Εμείς πιστεύουμε όμως ότι θα πρέπει να υπάρξουν κάποια μέτρα πάρα πολύ ουσιαστικά για την ενίσχυση του τουριστικού κλάδου μέσα από τρεις διαφορετικές πτυχές.

Η πρώτη πτυχή αφορά κι όλες τις άλλες επιχειρήσεις. Αναφέρθηκα πριν για την εστίαση, το ίδιο και για τις επιχειρήσεις του τουρισμού αλλά και για κάθε άλλη επιχείρηση: η στήριξη της εργασίας. Δηλαδή η δυνατότητα, καλή ώρα τώρα εσείς, να μπορέσει ο επιχειρηματίας στον οποίο δούλευες να σε προσλάβει και εσένα και όλο το προσωπικό που είχε όλη την προηγούμενη χρονιά, ανεξάρτητα από το αν θα έχει ή δεν θα έχει ζήτηση, αν θα έχει ή δεν θα έχει τζίρο ή κόσμο στο ξενοδοχείο. Ακριβώς επειδή αυτό το διάστημα, τους τέσσερις επόμενους μήνες -αυτό θα προτείνουμε μεθαύριο στο πρόγραμμα «Μένουμε Όρθιοι ΙΙ» που θα παρουσιάσουμε αυτή την εβδομάδα- να έχει τη δυνατότητα να στηρίξει το κράτος στο 100% του  μισθολογικού και του ασφαλιστικού κόστους.

Και άρα δεν θα έχει καμία επίπτωση ο εργοδότης αν σε προσλάβει. Ίσα ίσα, θα έχει και μια σειρά από οφέλη διότι θα μπορεί να μπει και σε μια σειρά από άλλα προγράμματα ενίσχυσης και χρηματοδότησης.

Η δεύτερη πτυχή ενίσχυσης των τουριστικών επιχειρήσεων, πέρα από την ενίσχυση της εργασίας, είναι η ένταξη της πλειονότητάς τους, της συντριπτικής τους πλειονότητας, σε ένα πρόγραμμα μη επιστρεπτέας ενίσχυσης που έχουμε προτείνει με 3 δισ. ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων που έχει η κάθε επιχείρηση, ώστε να μπορέσουν να σταθούν όρθιες αυτές οι επιχειρήσεις, να έχουν τα έξοδα κίνησης, να μπορέσουν να ανοίξουν.

Διότι με το 25%, στην καλύτερη περίπτωση, κάποιες μεγάλες τουριστικές επιχειρήσεις σκέφτονται ότι θα έχουν μεγαλύτερο κόστος αν ανοίξουν από το να μην ανοίξουν καθόλου. Άρα, εσύ δεν θα προσληφθείς ποτέ. Η προστασία της εργασίας είναι το βασικό και το να μην κλείσει η μηχανή της επιχειρηματικότητας. Γιατί αν κλείσει, μετά δύσκολα ανοίγει ξανά.

Άρα, η δεύτερη πτυχή είναι το πρόγραμμα μη επιστρεπτέας ενίσχυσης.

Και η τρίτη πτυχή είναι ένα πρόγραμμα εσωτερικού τουρισμού. Βεβαίως, γνωρίζουμε ότι ο εσωτερικός τουρισμός είναι περίπου το 10% του συνολικού τουριστικού τζίρου. Αλλά, έστω κι αυτό το 10% αν επιδοτηθεί από το κράτος, αυτό έχει μια διπλή θετική αντανάκλαση και ο μέσος πολίτης που δεν έχει τη δυνατότητα να πάει μια εβδομάδα διακοπές θα μπορεί να το κάνει, να αλλάξει περιβάλλον έχοντας καλυμμένα τα έξοδα και μεταφοράς και διαμονής.

Και φυσικά οι επιχειρήσεις αυτές να κρατηθούν, αλλά και οι τοπικές οικονομίες στα νησιά ή σε άλλα τουριστικά θέρετρα να μπορέσουν στοιχειωδώς να κινηθούν και να λειτουργήσουν.

Αυτή είναι η τριπλή δέσμη προτάσεων που θα καταθέσουμε για τις τουριστικές επιχειρήσεις. Επαναλαμβάνω, βρισκόμαστε σε μια ειδική συνθήκη που ίσως για πρώτη φορά είναι τόσο άρρηκτα συνδεδεμένα τα συμφέροντα της μισθωτής εργασίας και της επιχειρηματικότητας. Της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένα.

Στόχος μας είναι να προστατεύσουμε τον εργαζόμενο και μέσα από αυτή την προστασία που εμείς προτείνουμε, προστατεύεται και η επιχειρηματικότητα. Μένει στη ζωή, δεν βάζει λουκέτο και μπορεί να σχεδιάσει με καλύτερους όρους την επόμενη χρονιά που όλοι ευχόμαστε ότι δεν θα είμαστε μπροστά σε αυτή την κρίση.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Ενημερώνω ότι η πλατφόρμα εξακολουθεί να αγκομαχά. Αυτό βέβαια είναι πολύ ευχάριστο, γιατί σημαίνει ότι υπάρχουν πολλές συμμετοχές και φίλες και φίλοι που θέλουν να πάρουν μέρος σε όλη αυτή την πολύ σημαντική ιστορία που ξεκίνησε σήμερα.

Δεσμευόμαστε να δυναμώσουμε.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Την προσέβαλε ιός την πλατφόρμα.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Δεσμευόμαστε να δυναμώσουμε τη διαδικασία και σε μια επόμενη εκδήλωση σαν τη σημερινή να μπορέσουμε να έχουμε και μια διαβούλευση.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θα έχουμε βρει το εμβόλιο.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Να έχουμε βρει το εμβόλιο και να πάμε στο παρασύνθημα. Ναι.

ΔΗΜΗΤΡΑ: Γεια σας και από εμένα. Είμαι η Δήμητρα μαθήτρια της Γ’ Γυμνασίου.

Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Μαθήτρια;

ΔΗΜΗΤΡΑ: Ναι.

Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ξεκίνησες σήμερα;

ΔΗΜΗΤΡΑ: Όχι, εγώ δεν πήγα. Δεν θα ήθελα να το διακινδυνεύσω, αλλά ήθελα και εγώ να μιλήσω για τα ζητήματα παιδείας που με απασχολούν.

Καταρχάς, η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και οι τηλεδιασκέψεις που παρακολουθούσαμε κατά την διάρκεια της καραντίνας, οι πλατφόρμες έπεφταν συνέχεια.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θα ήταν isyriza και αυτές…

ΔΗΜΗΤΡΑ: Ναι. Και ήταν πολύ βαρετές μπορώ να πω. Τόσο βαρετές που προτιμούσα να κάνω κοπάνα από…

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Από πού να κάνεις κοπάνα; Από το δωμάτιό σου;

ΔΗΜΗΤΡΑ: Ναι, όταν έκανα ζωντανό μάθημα.

Επίσης θα ήθελα να πω για τις κάμερες στις τάξεις και ότι θέλουν να κάνουν τα μαθήματα reality show.

Επίσης, για τους νέους νόμους που επαναφέρει η κυρία Κεραμέως, όπως η τράπεζα θεμάτων, η βάση του δέκα, η διαγωγή που θα  μας στιγματίζει για όλη μας τη ζωή και προσευχόμαστε να μην επαναφέρει και την ποδιά.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να προσεύχεστε τώρα που ανοίξανε οι εκκλησίες. Κάτι μπορεί να γίνει.

Έχεις βάλει πολλά θέματα σε μια ερώτηση. Εγώ θα ήθελα να σε ρωτήσω. Δεν θα πας καθόλου στην τάξη; Έχεις αποφασίσει να μην πας;

ΔΗΜΗΤΡΑ: Δεν ξέρω. Το σκέφτομαι ακόμα.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Φοβάσαι;

ΔΗΜΗΤΡΑ: Έρχομαι σε επαφή και με ηλικιωμένους ανθρώπους και δεν θα ήθελα να το διακινδυνεύσω.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εμείς ήμασταν πολύ αρνητικοί στο άνοιγμα των σχολείων. Ήμασταν πολύ επιφυλακτικοί γιατί ακριβώς επειδή ουσιαστικά θα ανοίξετε τώρα για τέσσερις εβδομάδες. Δεν πιστεύω ότι το ρίσκο που παίρνουμε συλλογικά ως κοινωνία. Μακάρι να μην υπάρξει τίποτα. Μακάρι να διαψευστούμε. Αλλά παίρνουμε ένα πολύ μεγάλο ρίσκο χωρίς να βλέπω τον λόγο. Διότι, εντάξει, προφανώς εάν είναι να ξεκινούσε τώρα η χρονιά, θα το έπαιρνες το ρίσκο.

Αλλά όταν πας για τέσσερις εβδομάδες, ουσιαστικά δεν θα προλάβεις να μπεις σε μια σειρά. Και το θέμα δεν είναι προφανώς εάν τα νέα παιδιά που θα κολλήσουν, γιατί ακόμα και εάν κολλήσουν τα νέα παιδιά τον ιό, οι επιστήμονες λένε ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία τον περνάνε εύκολα. Αλλά είναι αυτό. Η επαφή με μεγαλύτερους ανθρώπους, με τους παππούδες μας, με ανθρώπους που έχουνε υποκείμενα νοσήματα. Όλα αυτά για τα οποία συλλογικά καθίσαμε στο σπίτι, και καλά κάναμε, δυο μήνες. Και εδώ  λίγο μπερδευόμαστε.

Δηλαδή, όταν βλέπεις ότι άλλα μέτρα και σταθμά είχαμε δυο μήνες πριν κι άλλα μέτρα έχουμε τώρα, κάπου αρχίζει ο κόσμος και λέει τι ακριβώς συμβαίνει.

Μπαίνω όμως στα θέματα τα εκπαιδευτικά τα οποία έθεσες και τα οποία είναι πάρα πολύ σημαντικά. Πρώτα απ’ όλα είναι, προφανές ότι δεν μπορεί με κανένα τρόπο να υποκατασταθεί η άμεση διδασκαλία μέσα στην τάξη από την ψηφιακή διδασκαλία εξ αποστάσεως. Ήταν ένα αναγκαίο μέτρο. Ήταν ένα αναγκαίο κακό, ας το πω έτσι, αλλά ήμασταν υποχρεωμένοι να το θεσμοθετήσουμε.

Αργήσαμε να το θεσμοθετήσουμε, γιατί θα έχανε κάθε επαφή ο μαθητής με την εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά νομίζω και δίκιο θα έχεις, εσύ το έζησες, εγώ το ζω με τα δυο παιδιά μου, αλλά είναι πολύ μικρότερα, είναι στο δημοτικό, όπου εκεί και οι γονείς γίνονται δάσκαλοι ταυτόχρονα. Γιατί είναι αναγκασμένοι ο ένας από τους δυο να είναι διαρκώς μέσα στο σπίτι και να μη δουλεύει. Ή να έχει το ένα μάτι στην άλλη τηλεδιάσκεψη που κάνει για να εργάζεται και το άλλο μάτι στην τηλεδιάσκεψη του παιδιού για να μπορεί να πηγαίνει να ανοίγει και να κλείνει τον υπολογιστή, για να μπορεί να γίνεται η διαδικασία.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η διαδικασία αυτή δεν μπορεί να αντικαταστήσει. Πρέπει όμως να συνεχιστεί. Εδώ θέλω να κάνω δυο παρατηρήσεις. Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι πρέπει να υπάρξει αναδιάρθρωση των προγραμμάτων σπουδών. Δηλαδή, δεν μπορεί να θεωρήσουμε ως ύλη η οποία έχει διεκπεραιωθεί την ύλη που διδάχτηκε μέσω τηλεδιασκέψεων. Θα πρέπει να αναθεωρηθούν τα προγράμματα σπουδών εκτάκτως για την επόμενη χρονιά, ώστε κάποια από την ύλη των τάξεων των προηγούμενων να επαναδιδαχτούν στις επόμενες τάξεις στην αρχή της επόμενης χρονιάς.

Το δεύτερο είναι ότι η κυβέρνηση άργησε πάρα πολύ να ορίσει την ύλη των εξετάσεων των εισαγωγικών. Με αποτέλεσμα να ενταθεί η αβεβαιότητα και η αγωνία γι’ αυτούς τους μαθητές που βρίσκονται σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή της ζωής τους, δίνουν εισαγωγικές εξετάσεις για να περάσουν σε κάποια πανεπιστημιακή σχολή.

Το τρίτο που θέλω να πω είναι ότι η κυβέρνηση αυτή, είπα και εισαγωγικά, δείχνει να έχει ένα θέμα με τη νέα γενιά. Να έχει ένα κώλυμα με τη νεότητα. Την αντιμετωπίζει με μια εχθρική στάση. Τη στοχοποιεί πολλές φορές και δεν είναι μόνο αυτά που βλέπομε στις πλατείες.

Είδαμε πώς η νέα Υπουργός Παιδείας ήρθε να επαναφέρει παρωχημένες αντιλήψεις. Τη βάση του δέκα για την εισαγωγή, θεωρούμε ότι αν αυτό υλοποιηθεί θα είναι ένα πισωγύρισμα ακριβώς επειδή θα είναι ένας τεχνητός τρόπος να μειωθούν οι εισακτέοι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Βλέπω τώρα ότι εν μέσω πανδημίας φέρνει ένα νομοσχέδιο το οποίο εισάγει την αύξηση του αριθμού των μαθητών στα δημοτικά σχολεία, ενώ εμείς τον μειώσαμε στους 22 ανά τάξη. Ήταν 25. Το ανεβάζει στους 26. Όλοι γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά ότι όσο πιο μικρός είναι ο αριθμός ανά τάξη τόσο καλύτερα θα γίνεται η εκπαιδευτική διαδικασία.

Μαθαίνω ένα από τα θέματα της ημέρας ήταν σήμερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι θέλει να επιβάλλει το πλαφόν του δεκαεπτά. Να έχεις δεκαεπτά για να μπορείς να πας στα ΕΠΑΛ. Άλλο ένα κοφτήρι δηλαδή για μια μεγάλη μερίδα, ιδίως παιδιών λαϊκών τάξεων που μέσα από τα Επαγγελματικά Λύκεια είχανε μια προοπτική.

Και  μια σειρά από  μέτρα συντηρητικοποίησης, κατά την άποψή μου, τα οποία βάζουν τους νέους ανθρώπους στο στόχαστρο. Αν η κυβέρνηση αισθάνεται, και κλείνω με αυτό, την αλαζονεία της δημοσκοπικής της ευτυχίας που της δίνει τη δυνατότητα να κάνει τα πάντα και θελήσει να επιβάλει πέρα και έξω από τη θέληση της νέας γενιάς και της εκπαιδευτικής κοινότητας -δεν είναι μόνο η νέα γενιά, είναι και οι δάσκαλοι, είναι οι καθηγητές, είναι οι γονείς- ρυθμίσεις και μέτρα τα οποία έρχονται καταφανώς σε σύγκρουση με τις ανάγκες και τις επιθυμίες της εκπαιδευτικής κοινότητας και της νέας γενιάς, πιστεύω ότι θα την πατήσει. Πολύ πιο ισχυρές κυβερνήσεις το επιχείρησαν αυτό και σε περιόδους που δεν φαινόταν ότι θα κουνηθεί φύλλο. Έχω ιδίαν πείρα. Προέρχομαι από τα κινήματα της παιδείας.

Εκεί ήταν στα πρώτα μου χρόνια της πολιτικοποίησης το ’90 – ’91. Μητσοτάκης πάλι ήταν πρωθυπουργός τότε. Ε, τι ήταν να το πω αυτό; Δεν θα ξαναπώ κακές λέξεις. Το υπόσχομαι.

Έλεγα ότι και άλλες κυβερνήσεις αισθάνθηκαν παντοδύναμες και αισθάνθηκαν αλαζονικές απέναντι στην εκπαιδευτική κοινότητα για να επιβάλουν τις δικές τους απόψεις χωρίς διάλογο, χωρίς συναίνεση και την πάτησαν. Διότι οι μαθητές, οι σπουδαστές, αλλά και το κίνημα το εκπαιδευτικό αψηφά πολλές φορές συσχετισμούς δύναμης με μια αποφασιστικότητα παρεμβαίνει για να διεκδικήσει μια καλύτερη ζωή.

Νομίζω ότι έτσι θα γίνει και τώρα εάν συνεχίσουν στην ίδια λογική. Παρόλα αυτά, σου εύχομαι να έχεις ένα καλό καλοκαίρι και το χρόνο της πανδημίας να τον αξιοποίησες για να μάθεις άλλα πράγματα. Γιατί η γνώση είναι αξία από μόνη της. Και, ταυτόχρονα, σου εύχομαι να βρεις το νήμα, να μην το χάσεις. Διότι αυτά που εν πάση περιπτώσει οι δάσκαλοί σου, οι καθηγητές σου προσπαθήσανε έστω και μέσω τηλεδιάσκεψης να σου μεταφέρουν -μπορεί να μην ήταν ο καλύτερος τρόπος- αλλά είναι σημαντικά. Φρόντισε να βρεις τον τρόπο να μπορέσεις να τα ακολουθήσεις, τουλάχιστον από την επόμενη χρονιά.  Α’ Λυκείου του χρόνου. Καλή πρόοδο σου εύχομαι.

ΒΙΚΥ: Καλησπέρα Πρόεδρε και από εμένα. Εγώ είμαι η Βίκυ και είμαι δικηγόρος. Θα προσπαθήσω να βάλω κάποιες σκέψεις λίγο σύντομα. Αν εξαιρέσουμε τους νέους δικηγόρους οι οποίοι εργάζονται σε μεγάλες δικηγορικές εταιρείες και μεγάλα δικηγορικά γραφεία με μεγάλα κεφάλαια από πίσω, η πλειοψηφία των νέων δικηγόρων βρίσκεται σε ένα καθεστώς επισφάλειας. Αυτή είναι η κανονικότητα η δική μας εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Χωρίς συμβάσεις εργασίας. Δεν υπάρχουν αυτά. Με μισθούς της τάξης των 600 ή 700 ευρώ. Και οι οποίοι βρισκόμαστε ήδη από τις 16 Μαρτίου και μέχρι σήμερα σε καθεστώς αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων και των υπηρεσιών που σχετίζονται με τα δικαστήρια.

Ήδη έχει ξεκινήσει μια μερική επαναφορά από αυτή την αναστολή. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένα χρονοδιάγραμμα για το πότε και με ποιο τρόπο θα επανέλθει συνολικά η λειτουργία της ελληνικής δικαιοσύνης σε όλους τους κλάδους και σε όλες τις βαθμίδες όπως την ξέρουμε.

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι πάνω από δυο  μήνες ήδη να βρισκόμαστε χωρίς αντικείμενο εργασίας και το μόνο που έχει κάνει η κυβέρνηση για μας είναι να μας δώσει 600 ευρώ χαριστικά και με τη γνωστή διαδικασία της τηλεκατάρτισης στην αρχή και μετά… Να μη μιλήσουμε για πλατφόρμες. Αν η εκπαίδευση έχει να πει για πλατφόρμες, εμείς να μην πούμε για πλατφόρμες καλύτερα.

Από ‘κει και πέρα, η κυβέρνηση για τους νέους δικηγόρους και συνολικά για τον κλάδο αυτό δεν έχει κάνει τίποτα. Επιπλέον, βιώνουμε έναν ακόμη εμπαιγμό. Έναν εμπαιγμό που μας λέει ότι ουσιαστικά εμείς θα μπορούσαμε να έχουμε αντικείμενο εργασίας εάν ήμασταν καλύτερα καταρτισμένοι. Αν δηλαδή μπορούσαμε να διεκπεραιώνουμε κομμάτι της δουλειάς  μας ηλεκτρονικά, ξεχνώντας ότι καμία λειτουργία των δικαστηρίων δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς της δια ζώσης παρουσία. Και έτσι πρέπει, κιόλας.

Επιπλέον, όσοι ασχολούμαστε με την ποινική δικαιοσύνη, βλέπουμε μια κατάσταση πλήρους αδιαφορίας για τα σωφρονιστικά καταστήματα. Οι κρατούμενοι και οι κρατούμενες έχουν αφεθεί στην τύχη τους, σε μεγάλο βαθμό, χωρίς κανένα μέτρο προστασίας και κοινωνικής αποστασιοποίησης.

Και συνολικά λοιπόν, και η δική μας γενιά και οι μεγαλύτεροι συνάδελφοι μου, βρισκόμαστε εδώ και πάρα  πολλά χρόνια σε μια κατάσταση επισφάλειας. Ήδη αντιμετωπίζουμε μια αβεβαιότητα χωρίς να ξέρουμε με ποιο τρόπο, με ποια διαδικασία και με ποιο χρονοδιάγραμμα θα μπορέσουμε να επανέλθουμε σε μια πλήρη, όσο το δυνατόν καλύτερη, και με όρους προστασίας επαναφορά.

Αυτό που  εμένα με προβληματίζει και θέλω τη γνώμη σας είναι τι έχουμε να προτείνουμε και πώς μπορούμε συνολικά μια συνθήκη άγριας εκμετάλλευσης, όπως είναι αυτή των νέων δικηγόρων και αυτοαπασχολούμενων, να της δώσουμε προοπτική έστω και μέσα σε αυτές τις συνθήκες. Ευχαριστώ πολύ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θυμάστε το κίνημα της γραβάτας; Κάθε κίνημα καλό είναι.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Το ζήσαμε, ναι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κοίταξε, κάθε κίνημα καλό είναι. Κι αυτό το κίνημα είχε μια βάση αλήθειας, εν πάση περιπτώσει, και δίκιου, διότι πράγματι εκείνη την περίοδο είχαμε πάρει κάποια μέτρα με στόχο να προστατεύσουμε τους πιο αδύναμους, είναι αλήθεια. Αλλά τα μέτρα αυτά επιβάρυναν υπερβολικά τους πιο χαρακτηριστικούς εκφραστές της μεσαίας τάξης, που είναι οι επιστήμονες και οι επαγγελματίες, κυρίως οι επιστήμονες, δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί. Το διορθώσαμε βέβαια μετά.

Όμως, νομίζω ότι τώρα η δυσκολία με την οποία έρχεται αντιμέτωπος αυτός ο κλάδος, δεν είναι απλά μια δυσκολία μείωσης του εισοδήματος, αλλά είναι δυσκολία επιβίωσης. Και είναι αυτό το οποίο συνέβη κατά την άποψή μου με την υπόθεση για την οποία γελάσαμε κιόλας πολύ, αυτά τα «σκόιλ ελικίκου» και όλα αυτά τα περίεργα. Πίσω όμως από το γέλιο, υπήρχε κλάμα στην ουσία. Διότι νομίζω πως αυτή η ιστορία της ψευτοκατάρτισης ανέδειξε δυο πράγματα.

Το ένα, προφανώς, είναι το πώς στην περίοδο της κρίσης κάποιοι βρήκαν ευκαιρία – δεν ήταν η πρώτη φορά που το κάνει αυτό  μια κυβέρνηση της Δεξιάς, αλλά μας το θύμισε – να κονομήσουν στην πλάτη της ελληνικής κοινωνίας, για 400 ευρώ που έδιναν στους επιστήμονες προκειμένου να μάθουν, εσείς οι δικηγόροι να ανοίγετε και να κλείνετε τους φακέλους και εμείς οι μηχανικοί ν’ ανοίγουμε τον υπολογιστή. Τέτοιου είδους προγράμματα ήταν. Κάποιοι λίγοι που έφτιαχναν αυτές τις πλατφόρμες είχαν τη δυνατότητα να πάρουν 35 εκατομμύρια αέρα και οι υπόλοιποι να μοιραστούν άλλα τόσα από τα υπόλοιπα ΚΕΚ.

Δηλαδή, χοντρικά να το πω, εσείς θα παίρνατε 400, το Ελληνικό Δημόσιο όμως θα έβγαζε 800 για τον καθέναν από σας από το Δημόσιο Ταμείο και θα τα έπαιρναν κάποιοι επιτήδειοι. Αυτό είναι συγκλονιστικό αν το σκεφτεί κανείς. Αλλά το πιο συγκλονιστικό είναι ο τρόπος με τον οποίο θέλησε ο κ. Μητσοτάκης, που έκανε σημαία του τη μεσαία τάξη για να εκλεγεί, να απαξιώσει τους πιο χαρακτηριστικούς εκφραστές της μεσαίας τάξης, που είναι οι επιστήμονες.

Διότι, εν πάση περιπτώσει, εγώ βλέπω σήμερα που μιλάμε ότι παντού αυτό γίνεται, δουλειές, δουλίτσες, αναθέσεις παντού. Αλλά πάει πολύ, στην πλάτη της μεσαίας τάξης, στην πλάτη των χιλιάδων επιστημόνων στη χώρα μας, να θέλουν κάποιοι να κονομήσουν και να τους εξευτελίζουν κι από πάνω.  Διότι, εντάξει, να κονομήσουν, να τους βάζουν να παίρνουν 400 ευρώ για να πάρουν 400 ευρώ για να κάνουν ψεύτικα μαθήματα κατάρτισης; Αυτός είναι εξευτελισμός ενός ολόκληρου κόσμου και πιστεύω ότι αυτό είναι το χειρότερο απ’ όλα όσα έχουμε δει μέχρι τώρα.

Όμως, θέλω να μη μείνω σ’ αυτό, θέλω να πάω λίγο στην ουσία. Είναι προφανές ότι όταν μιλάμε, καλή ώρα μιλάμε για δικηγόρους, το ίδιο συμβαίνει και στους άλλους κλάδους, δεν είναι όλοι το ίδιο. Υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι δικηγόρων στη δική σου τη γενιά, τη δική σου την ηλικία, εν πάση περιπτώσει, που είστε λίγο μετά την άσκηση, που η συντριπτική πλειοψηφία, τα βλέπετε, έχετε πολύ χαμηλά εισοδήματα και δουλεύετε απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ.

Υπάρχουν βεβαίως  και κάποια τεράστια δικηγορικά γραφεία που  έχουν δυνατότητες, αλλά δεν μπορούμε να μιλάμε για όλους ότι έχουν τις ίδιες ανάγκες. Όμως, αυτός ο μεγάλος αριθμός, δεν ξέρω να πω με σιγουριά να πω αν είναι πλειοψηφία ή μειοψηφία, ο μεγάλος αριθμός είτε των ειδικευόμενων είτε της νέας γενιάς των δικηγόρων που τρέχουν απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ για 800 ευρώ και 1.200 ευρώ, αυτός ο κόσμος που βρισκόταν σ’ ένα είδος επισφάλειας και πριν, σήμερα είναι τελείως ξεκρέμαστος.

Γι’ αυτό λοιπόν εμείς προτείναμε τη δυνατότητα να υπάρξουν, όχι 400 ευρώ μέσω τηλεκατάρτισης ή 600 ευρώ, αλλά να υπάρξει στήριξη για όσο διαρκούσε η κρίση, όχι μόνο της εργασίας αλλά και των επιστημόνων, δηλαδή των ελεύθερων επαγγελματιών, αντίστοιχη του  μηνιαίου εισοδήματος που δήλωναν την προηγούμενη χρονιά. Δηλαδή, είπαμε το 1/12 του εισοδήματος για κάθε μήνα.

Και στη νέα φάση τώρα, σκοπεύουμε να προτείνουμε ένα μέρος της μη επιστρεπτέας ενίσχυσης των 3 δις. για τις επιχειρήσεις,  να δοθεί και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ώστε να έχει τη δυνατότητα κάθε ελεύθερος επαγγελματίας που δεν πήρε τίποτε παρά μονάχα αυτά τα 600 ευρώ, για να μπορέσει να στηριχθεί  και να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες της επόμενης περιόδου, τουλάχιστον να έχει μια ενίσχυση της τάξης των 2.000 ευρώ, κάπου εκεί την προσδιορίζουμε, για να μπορέσει να κρατηθεί.

Από ‘κει και πέρα, νομίζω ότι τα προβλήματα δεν θα σταματήσουν ούτε και με την ενίσχυση αυτή, αλλά θα είναι εν πάση περιπτώσει μια τόνωση. Και πιστεύω πραγματικά ότι ο κλάδος ο δικός σας, όπως και άλλοι κλάδοι, θα πρέπει με μεγαλύτερο δυναμισμό να διεκδικήσουν το επόμενο διάστημα με πιο αγωνιστικό τρόπο θα έλεγα, αντίστοιχο αυτών που είδαμε την περίοδο του «κινήματος της γραβάτας», να διεκδικήσουν τη δυνατότητα να έχουν εν πάση περιπτώσει αυτά  που τους αναλογούν και αυτά που δικαιούνται σ’ ένα πολύ δύσκολο πεδίο.

Διότι δεν είναι μονάχα η μισθωτή εργασία, δεν είναι μονάχα η χειρωνακτική εργασία σε κρίση. Είναι και η πνευματική εργασία, είναι και οι επιστήμονες που δυστυχώς θα περάσουν και αυτοί μεγάλη δυσκολία όλο το επόμενο διάστημα. Βέβαια, συνηθίζω να το λέω ότι εσείς οι δικηγόροι μας έχετε καταστρέψει, η ζωή μας θα ήταν λίγο καλύτερη χωρίς εσάς. Αλλά, μιας και σας έχουμε, νομίζω ότι πρέπει να σας στηρίξουμε. Αυτή είναι μια καθημερινή αντιπαράθεση που έχω στο γραφείο με τον Μιχάλη Καλογήρου.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Πάντως, αν μου επιτρέπεις ένα σχόλιο Αλέξη, οι περισσότερες τοποθετήσεις που ακούσαμε που αφορούν σε διαφορετικούς κλάδους, έχουν ως κοινό παρονομαστή το ζήτημα της εργασίας, την αγωνία της εργασίας και τώρα φυσικά πάρα πολύ ενδεικτικό της  κατάστασης στην οποία όλοι βρισκόμαστε τώρα και βιώνουμε, που δεν μπορούμε να οραματιστούμε. Είμαστε μουδιασμένοι απέναντι σ’ ένα φοβερά αβέβαιο αύριο και αυτό πρέπει να το κρατάμε στο χέρι μας και να σκεφτούμε πώς θα πορευθούμε συντεταγμένα για ν’ ανατρέψουμε αυτή την αβεβαιότητα.

Επόμενη ερώτηση.

ΑΝΤΩΝΗΣ: Χαίρετε,  είμαι κάτοικος της Αθήνας στην περιοχή της Κυψέλης. Όπως ξέρετε, αναφερθήκατε και πριν στη δολοφονική επίθεση που δεχτήκαμε οι κάτοικοι της Κυψέλης από την Ελληνική Αστυνομία..

Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ήσουν παρών;

ΑΝΤΩΝΗΣ: Ήμουν στην πλατεία Αγ. Γεωργίου εκείνη την ώρα, ναι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Καλά κι εσύ ρε παιδί μου δε ντρέπεσαι λιγάκι; Τι δουλειά είχες στην πλατεία βραδιάτικα;

ΑΝΤΩΝΗΣ: Τι δουλειά είχα… ναι… Τα γεγονότα λίγο πολύ είναι γνωστά. Νέοι και νέες είχαμε βγει στην πλατεία Αγ. Γεωργίου μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, σε μια προσπάθεια αν θέλετε κιόλας να οικειοποιηθούμε ξανά τους χώρους της γειτονιάς μας..

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Να ρωτήσω κάτι: Υπήρχε συνωστισμός;

ΑΝΤΩΝΗΣ: Οι παρέες ήταν διακριτές. Κάποιες ήταν με μικρότερες αποστάσεις, κάποιες με μεγαλύτερες. Εγώ συγκεκριμένα δεν ήμουν μέσα στην πλατεία, είναι κυκλική η πλατεία για όσους δεν γνωρίζουν, ήμουν στο πεζοδρόμιο πέριξ της πλατείας, για να μην είμαι μέσα στον συνωστισμό. Υπήρχε κόσμος, διακριτά βέβαια ήταν οι παρέες.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Περισσότερος κόσμος από τον κόσμο της Ομόνοιας ή παρόμοιος;

ΑΝΤΩΝΗΣ: Δεν είδα πανοραμικά την Ομόνοια.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αλλά εκεί δεν κολλάει, είναι διαφορετικά. Και τι έγινε;

ΑΝΤΩΝΗΣ: Αυτό που έγινε ήταν ότι ξαφνικά χωρίς να ξέρουμε τον λόγο, δεν είχε εμφανιστεί κανένας Αστυνομικός, κανένα περιπολικό καθόλη τη διάρκεια της βραδιάς, ξαφνικά δεχόμαστε κρότου λάμψης, χημικά, στην προσπάθειά μας να εγκαταλείψουμε την πλατεία.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν ήρθε κανένας να ενημερώσει, να πει «διαλυθείτε, φύγετε, είναι επικίνδυνο»;

ΑΝΤΩΝΗΣ: Ποτέ. Εγώ δεν είδα κανέναν. Φαντάζομαι θα τον έβλεπα.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ή θα άκουγες αν ήταν με κάποιο μεγάφωνο, κάποιο περιπολικό μ’ ένα μεγάφωνο να πει «είναι επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία, καλό είναι ν’ απομακρυνθείτε». Δεν υπήρξε αυτό;

ΑΝΤΩΝΗΣ: Δεν ήρθε ποτέ. Μισός αστυνομικός δεν πέρασε από την πλατεία Αγ. Γεωργίου. Ξαφνικά, δεχόμαστε κρότου λάμψης, χημικά, σβήνουν τα φώτα αρχικά, ταυτόχρονα κρότου λάμψης. Δεχόμαστε, χημικά, ήμαστε δηλαδή σ’ ένα σύννεφο καπνού, προσπαθούμε να εγκαταλείψουμε την πλατεία και στην επόμενη γωνία συναντάμε, μια νομίζω ήταν, διμοιρία ΜΑΤ, που κάποιους μας χτύπησε περισσότερο, κάποιους λιγότερο, κάποιοι ξεφύγαμε, κάποιους τους έγινε προσαγωγή εκείνη την ώρα και μετά επακολουθεί πογκρόμ στη μισή Κυψέλη. Κι άλλο ξύλο εκεί. Κανένας δεν έχει καταλάβει για ποιο λόγο, ακόμα και σήμερα, για ποιο λόγο συνέβη όλο αυτό.

Η Αστυνομία βέβαια και σε δυο ανακοινώσεις που έβγαλε, δεν συσχετίζει την εκκένωση της πλατείας και όλη αυτή την κατάσταση με τον Covid-19 και υγειονομικούς λόγους. Αναφέρει ότι δέχτηκε ένα ανώνυμο τηλεφώνημα, ότι κάποιον έχουν μαχαιρώσει  και ληστέψει στην πλατεία Αγ. Γεωργίου. Τα σχόλια δικά σας.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν υπάρχει καμία αναφορά στο θέμα της πανδημίας. Αυτό το ανέλαβαν τα κανάλια την επόμενη μέρα να το κάνουν.

ΑΝΤΩΝΗΣ: Ναι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Η Αστυνομία δεν το έκανε, τα κανάλια είπαν ότι γι’ αυτό έγινε.

ΑΝΤΩΝΗΣ: Ναι, στη δεύτερη ανακοίνωσή της αναφέρει για ένα τηλεφώνημα- παγίδα, ότι συνέλαβε τον άνθρωπο που τηλεφώνησε και είπε αυτό το ψέμα, γιατί περί ψέματος πρόκειται τελικά. Δηλαδή, παίρνω εγώ τηλέφωνο την Αστυνομία, λέω ότι στην πλατεία Αγ. Γεωργίου κάποιον έχουν μαχαιρώσει,  κάποιον έχουν ληστέψει και μετά από μιάμιση ώρα πηγαίνω και κάνω αυτή την επιχείρηση λες και έτσι θα βρω τον ένοχο. Και την επόμενη μέρα, απλά συλλαμβάνουν αυτόν που είπε ψέματα στην Ελληνική Αστυνομία.  Τέλος πάντων…

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Όχι, δεν είναι «τέλος πάντων» όλο αυτό που περιγράφεις, είναι πολύ δυστοπικό  για να το καταπιούμε μ’ ένα «τέλος πάντων».

ΑΝΤΩΝΗΣ: Αυτό που συμβαίνει δέκα μέρες στην Κυψέλη αυτή τη στιγμή, γιατί έχουν περάσει δέκα μέρες από την επιχείρηση της Αστυνομίας, είναι ότι φοβόμαστε να βγούμε στους δημόσιους χώρους της περιοχής. Και άμα βγούμε, κοιτάμε δεξιά και αριστερά, είμαστε σε επαγρύπνηση αν θα εμφανιστεί κάποια διμοιρία από κάποια γωνία ή κάποιο περιπολικό. Υπάρχει φόβος. Οι κάτοικοι της Κυψέλης τον σπάνε όμως, βγαίνουν.

Εδώ θέλω να κάνω μια σύνδεση και μια αναφορά στη νέα γενιά, γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι στοχοποιήθηκαν και χτυπήθηκαν, είναι όλοι νέοι άνθρωποι. Ξέρετε, εγώ ανήκω στη γενιά των 30, μια γενιά που στην αυγή των 20 της έρχεται αντιμέτωπη με τη βαθιά οικονομική κρίση, την οποία την πληρώσαμε άδικα, με πολύ μεγάλο κόστος και τώρα στην αυγή των 30 μας, ξαφνικά ερχόμαστε αντιμέτωποι πάλι με μια άλλη κρίση, αυτή τη φορά υγειονομική.

Αυτό που συμβαίνει είναι ότι όλοι βλέπουμε με μαθηματική ακρίβεια την επερχόμενη εκ νέου φτωχοποίησή μας, μην έχοντας καλά καλά μαζέψει ακόμα τα κομμάτια μας από την προηγούμενη κρίση. Και μια κυβέρνηση η οποία δεν παίρνει κάποιο στοιχειώδες μέτρο για να θωρακίσει σ’ ένα βαθμό τη γενιά αυτή από τη νέα αυτή συνθήκη και πραγματικότητα που δημιουργείται. Αντ’ αυτού, η απάντηση είναι ξύλο και χημικά.

Καταλήγοντας, αντιλαμβάνομαι πως η πανδημία έχει αποτελέσει ήδη εργαλείο καταπάτησης δικαιωμάτων και ελευθεριών. Και τα δικαιώματα δεν περιορίζονται μόνο στο  να τρώμε ξύλο κάτω από το σπίτι μας,  αλλά είναι και η συρρίκνωση της αγοράς εργασίας, η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων.

Το ερώτημα, τις σκέψεις σας βασικά, πάνω στο πώς απαντάμε, πώς αντιδράμε στην καταστολή των ελευθεριών και των δικαιωμάτων μας και, με ποιους τρόπους ο ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματική αντιπολίτευση, στο τώρα, μπορεί να ενοχλήσει μια ομολογουμένως ανενόχλητη κυβέρνηση που δε λογοδοτεί πουθενά.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Είναι καίρια τα ερωτήματα που έθεσες αλλά και η ανάλυση που έκανες νομίζω, διότι νομίζω ότι ένα από τα θύματα της κρίσης αυτής, ήταν και η ίδια η δημοκρατία.

Η δημοκρατία, τα δικαιώματα, οι ελευθερίες μας και βεβαίως όλοι μπήκαμε οικειοθελώς σε μια διαδικασία συρρίκνωσης των ατομικών μας ελευθεριών. Όχι επειδή μας το επέβαλλε ένας νόμος, αυτό πρέπει να καταλάβουν όλοι.

Αλλά, επειδή μπήκε στο μυαλό μας η σκέψη για τον διπλανό μας, επειδή μπήκε στο μυαλό μας η έννοια της αλληλεγγύης ιδίως εσείς οι νεώτεροι, εμείς οι νεώτεροι, εν πάση περιπτώσει – δεν ξέρω αν πρέπει να συμπεριλάβω και τον εαυτό μου, έχω αρχίσει πια να μην ξέρω αν είμαι σε αυτούς που δεν επηρεάζει το ίδιο ο Covid–19, είδα ότι υπήρξαν δυστυχώς και απώλειες ανθρώπων που ήταν 45-46, 50- αλλά εν πάση περιπτώσει ένας εικοσάρης σήμερα αντιλαμβάνεται ότι όλο αυτό το πράγμα έχει μεγαλύτερη αξία όχι για τη δική του τη ζωή, διότι είναι συντριπτικά χαμηλά τα ποσοστά σε αυτές τις ηλικίες, αλλά για τη ζωή του διπλανού του, του πατέρα του, της γιαγιάς του, του παππού του και αυτό έχει μια αξία.

Μπήκε σε μεγάλη οικειοθελή περιστολή ελευθεριών όλος αυτός ο κόσμος. Και αντί να του ανταποδώσεις με ένα τρόπο όλη αυτή τη στάση, όλη αυτή την περίοδο που, νομίζω, ήταν μια στάση αξιέπαινη. Είναι διαφορετικά να καθίσεις μέσα στο σπίτι όταν είσαι 45-50 χρονών ή και 35 χρονών, από ό,τι να είσαι 20 χρονών.

Βλέπουμε πράγματα τα οποία είναι αδιανόητα. Δεν υπερασπίζομαι τη λογική που λέει «δεν βαριέσαι ρε παιδί μου θα κάτσουμε εδώ και θα γλεντήσουμε και θα είμαστε ο ένας αγκαλιά δίπλα στον άλλον». Αυτό όμως, όταν γίνεται, υπάρχουν χίλιοι δυο τρόποι για να μπορέσεις να το στηλιτεύσεις, να του δώσει να καταλάβει του άλλου ότι κάνει λάθος.

Και σε καμία περίπτωση αυτός ο τρόπος δεν μπορεί να είναι η καταστολή, η απρόκλητη καταστολή. Και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνεται ανεκτή αυτή η υποκρισία: την ίδια στιγμή δηλαδή που έχεις τα υγειονομικά Πρωτόκολλα που πρέπει όλοι να τα τηρήσουμε, να βλέπεις πολιτικοί να μην τα τηρούν, σημαίνοντα  πρόσωπα να μην τα τηρούν. Την ώρα της καραντίνας, ο Μητσοτάκης φώναζε τις κάμερες έξω από το Μαξίμου για να δείξει ότι τραγουδάει η Πρωτοψάλτη για πάρτη του, δεν τον ένοιαξε και την ίδια στιγμή ο Χαρδαλιάς κούναγε το δάχτυλο. Τα ΜΑΤ επενέβαιναν στην Αγία Παρασκευή, στην Κυψέλη και στη Θεσσαλονίκη χτες, αλλά ο Δήμαρχος της Αθήνας ζήτησε απλά ένα συγνώμη.

Εγώ θα περίμενα αυτή τη συγγνώμη να τη δώσει ο ίδιος ο Μητσοτάκης ή ο Χρυσοχοΐδης γι’ αυτό που έγινε στην Κυψέλη και γι’ αυτό που έγινε στη Θεσσαλονίκη. Και το λέω αυτό διότι γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι αν συνεχιστεί αυτή η τακτική, θα υπάρξει αντίδραση από τα παιδιά που είναι 20-22, 25 χρονών και δεν καταλαβαίνουν ότι με αυτό τον τρόπο, εν πάση περιπτώσει, ως αντίδραση θα θελήσουν να εκφράσουν τον θυμό τους, την αγανάκτησή τους σε αυτά τα δυο μέτρα και τα δύο σταθμά.

Όμως, επανέρχομαι στο θέμα των δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Η λογική της καταστολής δεν ενέσκηψε στη ζωή μας μόνο την περίοδο της καραντίνας. Θέλω να σας θυμίσω την υπόθεση του Ινδαρέ. Ένας φιλήσυχος άνθρωπος ο οποίος απλά διεκδίκησε από τις δυνάμεις της καταστολής την παρουσία Εισαγγελέα για να μπουν στο σπίτι του, δηλαδή το συνταγματικό του δικαίωμα. Όχι απλά κακοποιήθηκε, όχι απλά ξυλοκοπήθηκε, αλλά την άλλη μέρα το πρωί σε όλα τα κανάλια, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τους τηλεοπτικούς σταθμούς, η γραμμή του γραφείου Τύπου της Αστυνομίας αμάσητη. Όλα τα παπαγαλάκια έλεγαν ότι υποθάλπει εγκληματίες διότι τα παιδιά του είναι αναρχικοί και ήταν μέλη της κατάληψης. Καμία σχέση ο άνθρωπος δεν είχε με όλα αυτά.

Είναι συγκλονιστικό όλο αυτό, αν το δεις. Δηλαδή, είναι οργουελικό! Μετά από αυτό είχαμε –είχαμε χρόνια να το δούμε αυτό- συνέλαβαν 16χρονους στην ταινία του «Joker». Μπήκαν μέσα δυνάμεις των ΕΚΑΜ και συνέλαβαν 16χρονους στην ταινία του «Joker» διότι, λέει, τηρούσαν τη νομοθεσία.

Δυνάμεις των ΕΚΑΜ επίσης ανάγκασαν και 16χρονους και 20χρονους σε ένα κλαμπ στο κέντρο της Αθήνας, λες και βρισκόμαστε στην Κολομβία, να είναι για ώρες γονατιστοί με τα χέρια…. Αυτά ήταν φαινόμενα, τα ζήσαμε αλλά πέρασαν ίσως στο ντούκου, τα οποία τα είδαμε πριν την καραντίνα. Τα είδαμε με μια τάση να επιβληθεί η λογική του νόμου και της τάξης με έναν ακραίο τρόπο, που προσβάλλει κάθε δημοκρατικό πολίτη ανεξάρτητα το τι πιστεύει, αν είναι Αριστερός, αν είναι Δεξιός, όπου και να πιστεύει.

Και τώρα βλέπουμε δυστυχώς αυτή τη συμπεριφορά, η οποία είναι ανεξήγητη και είναι αδιανόητη. Εγώ θα περίμενα τουλάχιστον μια συγγνώμη από τον Χρυσοχοΐδη και από τον Μητσοτάκη γι’ αυτό που έγινε απέναντι στους νέους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το αν εν πάση περιπτώσει και όλοι εμείς πρέπει να εξηγήσουμε σε αυτά τα παιδιά ότι η δυνατότητα να διασκεδάσουν μπορεί να γίνει τηρώντας κάποιες αποστάσεις.

Δεν είδα αυτή τη συγγνώμη. Είδα ωραία σποτάκια είναι αλήθεια, λίγο σεξιστικά  ομολογώ από την Πολιτική Προστασία, αλλά είδα κι ένα ωραίο που βγήκε προχθές που συνδυάζει αυτά τα σποτάκια με την φιέστα στην Ομόνοια. Δεν ξέρω, το luben το έβγαλε αυτό, δεν ξέρω ποιος το έβγαλε. Βγάζουν ακριβώς αυτή την αντίφαση. Αυτή η αντίφαση όμως, αυτή η υποκρισία είναι που γεννά μεγαλύτερο θυμό και φοβάμαι ότι θα βρεθούμε ίσως στο επόμενο διάστημα μπροστά σε μεγάλες δυσκολίες.

Διότι εγώ προσωπικά δεν είμαι βέβαιος ότι έχουμε ξεπεράσει τον κίνδυνο. Είναι προφανές ότι καταφέραμε συλλογικά να πετύχουμε ένα καλό αποτέλεσμα αντιμετώπισης της πανδημίας, όλοι έχουμε μάθει αυτά τα Ρ0 ότι έχουν μειωθεί. Κάποιοι λένε ότι το καλοκαίρι θα είναι πολύ καλύτερη εξέλιξη, διότι μειώνεται ο βαθμός μετάδοσης λόγω της ζέστης. Εντούτοις, ο ιός είναι εδώ, υπάρχει, μπορεί να μας ξαναβρεί, μπορεί να μας ξαναβρεί και μαζικά.

Πρέπει να τηρήσουμε όλοι μας τους κανόνες και τα Πρωτόκολλα. Αλλά πρέπει να τα τηρεί πρωτίστως η πολιτεία και να δίνει το παράδειγμα η πολιτεία και μετά όλοι εμείς. Και όχι να κρύβεται πίσω από την ατομική ευθύνη. Υπάρχει ατομική ευθύνη, αλλά υπάρχει και η συλλογική ευθύνη.

Εγώ πάντως θεωρώ ότι αυτά που έγιναν αυτές τις μέρες στις πλατείες απέναντι στους νέους ανθρώπους είναι σύμβολα μιας εχθροπάθειας απέναντι στη νεότητα. Και με ανησυχούν ιδιαίτερα. Και πιστεύω ότι θα πρέπει το επόμενο διάστημα να μην ξαναπούμε ένα «τέλος πάντων…» σε σκηνές σαν αυτές, αλλά αν ξανασυμβούν –διότι η δημοκρατία δεν μπαίνει σε καραντίνα, η δημοκρατία λειτουργεί- θα πρέπει να τα αναδείξουμε στο ανώτερο δυνατό επίπεδο και εγώ προσωπικά δηλαδή ανεξάρτητα αν κινδυνεύω για άλλη μια φορά να κατηγορηθώ από τα γνωστά παπαγαλάκια ως «ταραξίας, καταληψίας» δεν ξέρω τι.

Σκοπεύω να φέρω αυτά τα θέματα στη Βουλή. Διότι πιστεύω πραγματικά ότι δεν μπορεί μετά απ’ όλο αυτό να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που απειλείται περισσότερο και από τη ζωή μας είναι οι ελευθερίες μας και η ίδια η δημοκρατία.

ΣΟΦΙΑ: Καλησπέρα και από μένα. Με λένε Σοφία και είμαι αναπληρώτρια εκπαιδευτικός στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Άκουσα με πολλή προσοχή αυτά που είπατε πριν για τον τομέα της παιδείας, αλλά θα ήθελα να βάλω κι εγώ κάποια πράγματα αυτή τη φορά από την πλευρά του εκπαιδευτικού.

Νομίζω ότι είναι κομβικό το ότι για άλλη μια φορά το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων πήρε την απόφαση για το άνοιγμα των σχολείων χωρίς κανένα ουσιαστικό διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα και αποφασίζοντας οι ίδιοι για τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσουν τα σχολεία, αγνοώντας την πραγματικότητα που επικρατεί αυτή τη στιγμή στα σχολεία της χώρας  και θέτοντας σε μεγάλο κίνδυνο και την υγεία και τη ζωή μαθητών, γονιών και των ίδιων των εκπαιδευτικών.

Ταυτόχρονα, και το σχολιάσατε και πριν κάνοντας λόγο για καινοτόμες πρακτικές και για τη χρήση νέων τεχνολογιών, μετατρέπει τις τάξεις σε reality show. Και νομίζω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό το ότι και οι ίδιοι οι μαθητές αναγνωρίζουν αυτή την κατάσταση και βρίσκονται αντίθετοι σε αυτή τη ρύθμιση του Υπουργείου.

Ο προβληματισμός που εμένα μου γεννάται είναι αν στην πραγματικότητα το άνοιγμα των σχολείων αποτελεί ένα νέο success story για την επιστροφή στην κανονικότητα τόσο σε οικονομικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Ευχαριστώ.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Νομίζω ότι υπάρχει σίγουρα αυτή η αντίληψη πίσω από την εσπευσμένη επανέναρξη των σχολείων και μάλιστα με ένα τρόπο που, όπως είπα και πριν, έχει υψηλό ρίσκο για αβέβαιο στόχο και αποτέλεσμα και μάλιστα όταν τα παιδιά πηγαίνουν Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή και Τρίτη – Πέμπτη, δηλαδή εκ περιτροπής. Δηλαδή, ουσιαστικά μιλάμε για δέκα μέρες το κάθε παιδί θα πάει στο σχολείο μέχρι να τελειώσει. Και υπάρχει αυτή η αβεβαιότητα και δεν καταλαβαίνει κανείς για ποιο λόγο αυτό το ρίσκο όταν την ίδια στιγμή είμαστε πολύ αυστηροί στον συνωστισμό και σωστά, την ίδια στιγμή δεν ανοίγουν ή ανοίγουν με πολύ αυστηρούς όρους τα καταστήματα εστίασης, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Άρα, λες σε έναν επιχειρηματία ή στον οποιονδήποτε πολίτη ότι θα πρέπει να τηρεί συγκεκριμένους όρους στο μαγαζί του, απόσταση ανά δύο μέτρα το κάθε τραπέζι, αλλά το παιδί του μπορεί το πρωί να είναι στο σχολείο και να αγκαλιάζεται, να φιλιέται.

Διότι τα παιδιά, λογικό είναι, δεν είναι δυνατό να τηρήσουν τόσο εύκολα τα παιδιά της Α’ και της Β’ Γυμνασίου τα Πρωτόκολλα αυτά των αποστάσεων.

Έθιξες όμως το θέμα των καμερών μέσα στην τάξη. Και επειδή δεν το σχολίασαν πριν, θέλω να πω δυο λόγια γι’ αυτό. Εγώ δεν μπορώ να καταλάβω ποιος είναι ο λόγος που έχει οδηγήσει την κυβέρνηση σε αυτή την απόφαση. Δεν ξέρω. Και μάλιστα ,όταν αυτό έχει περάσει σε μια τροπολογία η οποία αφήνει τη νομοθέτηση αυτή όχι ως μια έκτακτη κατάσταση για τις μέρες αυτές ή για τις μέρες της πανδημίας, αλλά την αφήνει και εις το διηνεκές ως μια μόνιμη παρέμβαση.

Και ποιος είναι ο λόγος που ειπώθηκαν τόσα πολλά ψέματα από τον ίδιο τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ότι έχει πάρει την άδεια της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Δεν είχε πάρει καμία άδεια. Έγινε μια υποτυπώδης διαβούλευση και η Αρχή Προστασίας πέταξε την μπάλα ξανά στην κυβέρνηση λέγοντας ότι «εμείς απλά είπαμε ποιοι πρέπει να είναι οι όροι και οι προϋποθέσεις αλλά δεν δώσαμε άδεια».

Και εδώ τίθενται σοβαρά ζητήματα. Με ποια έννοια σοβαρά ζητήματα; Με την έννοια ότι αν εγώ έχω ένα παιδί το οποίο έχει μαθησιακά προβλήματα, δεν θέλω να γίνεται το πρόβλημα του παιδιού μου αντικείμενο γνώσης ή σχολιασμού ή χλευασμού ή και αντικείμενο bullying αργότερα μιας ευρύτερης κοινότητας. Γιατί όταν μπαίνει η τεχνολογία και η καταγραφή, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το πού θα πάει το προϊόν που έχει παραχθεί.

Δεν διασφαλίζονται τα προσωπικά δεδομένα. Και θεωρώ ότι είναι βαθύτατος λαϊκισμός να δίνεται η ευθύνη στους καθηγητές, στους δασκάλους ότι το κάνουν επειδή δεν θέλουν να βλέπει κανείς, να παρακολουθεί αν κάνουν καλά ή δεν κάνουν καλά το μάθημά τους.

Είναι βαθύτατος λαϊκισμός και υποτίμηση. Το πρόβλημα αν υπάρχει ανάγκη αναβάθμισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας, πρέπει να το δούμε μέσα από την αναβάθμιση του ρόλου του δασκάλου και του καθηγητή, δίνοντάς του όμως εμπιστοσύνη, όχι λέγοντάς του ότι θα σου βάλουμε τον Big Brother μέσα στην αίθουσα. Δίνοντάς του δυνατότητες και για επιμόρφωση, για σεμινάρια, για παιδαγωγικά, αλλά και ενίσχυσης και των ίδιων των αμοιβών του.

Όμως, επανέρχομαι στο θέμα της προστασίας και στο θέμα που είναι ένα θέμα ηθικής. Δεν είναι απλό ότι όταν δεν μπορείς να διασφαλίσεις την προστασία από τη νέα τεχνολογία και καταγράφεις μια ολόκληρη αίθουσα άρα και τον δάσκαλο και τον μαθητή, τότε νομίζω -όταν δεν μπορείς να προστατεύσεις όλα αυτά- ότι μπαίνουμε σε κάποιους ατραπούς πολύ επικίνδυνους και πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί.

Πιστεύω ότι αυτή η επιμονή έχει βρει την αντίθεση όχι μόνο των εκπαιδευτικών, αλλά και των γονιών και των μαθητών, προφανώς. Δεν έρχεται να απαντήσει σε κάποιο υπαρκτό πρόβλημα. Η φίλη μας η Δήμητρα πριν, μας είπε ότι ασφυκτιούσε και από τη διαδικασία των τηλεδιασκέψεων και ήθελε να κάνει κοπάνα από το δωμάτιό της. Πόσο μάλλον τώρα που δεν πάει στο σχολείο η Δήμητρα, σιγά  μην κάτσει να ανοίξει τον υπολογιστή της να δει πώς γίνεται το μάθημα από απόσταση.

Δεν νομίζω ότι θα αντιμετωπίσει κάποιο σοβαρό πρόβλημα μαθησιακό πρόβλημα της εκπαιδευτικής διαδικασίας αυτή η πρωτοβουλία. Και δικαίως, ενδεχομένως, έχουν σηκωθεί αντιδράσεις και υπάρχει μεγάλη καχυποψία. Πιστεύω ότι είναι δίκαιο το αίτημα και της ΔΟΕ και της ΟΛΜΕ που θα δω μεθαύριο να μη στηθούν κάμερες  μέσα στα σχολεία.

Η διαδικασία του μαθήματος είναι μια ιεροτελεστία. Είναι μια διαδικασία την οποία θα πρέπει να την προφυλάξουμε και να την αφήσουμε στον δάσκαλο, στον εκπαιδευτικό και στους μαθητές. Και υπάρχουν, αν θέλουμε πραγματικά να βρούμε, τρόποι να ενισχύσουμε αυτή τη διαδικασία. Υπάρχουν χίλιοι δυο τρόποι πέρα από το να καταγράφουμε τη διαδικασία αυτή στο όνομα της ενίσχυσής της.

Νομίζω ότι είναι μια απόφαση που δεν πρέπει να εφαρμοστεί και ορθά η εκπαιδευτική κοινότητα έχει αντιδράσει. Και εύχομαι αυτές οι αντιδράσεις να  εισακουστούν και να κάνει πίσω η κυβέρνηση.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Πριν περάσουμε στην επόμενη ή στον επόμενο, απλώς να πω ένα δυο στοιχεία που είχαμε όσο ακόμα άντεχε η πλατφόρμα, ότι τα 2/3 των μελών που επισκέφτηκαν την πλατφόρμα isyriza είναι νέοι και νέες. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Ελπιδοφόρο.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πώς το ξέρουμε εμείς;

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Το ξέρουμε. Εγώ τα μαθαίνω όλα. Έχω άμεση ενημέρωση από τα κεντρικά.

Και ότι οι γυναίκες έχουν ένα ελαφρύ προβάδισμα έναντι των ανδρών. Ήθελα να σας ενημερώσω.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θα προσπαθήσω να δίνω πολύ πιο σύντομες απαντήσεις από εδώ και στο εξής.

ΛΑΜΠΡΟΣ: Καλησπέρα. Λέγομαι Λάμπρος. Είμαι γυμναστής και εργάζομαι στον χώρο των γυμναστηρίων. Σαν υπάλληλος και σαν συνέταιρος. Και σήμερα το πρωί νομίζω βρήκε η ανακοίνωση από την κυβέρνηση ότι τα γυμναστήρια θα ανοίξουν στις 29 του μήνα. Του επόμενου μήνα.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Του Ιούνη.

ΛΑΜΠΡΟΣ: Του Ιούνη. Το οποίο ήδη υπάρχουν 2 – 2,5 μήνες κλειστά και μας βάζει να δουλέψουμε έναν τελειωμένο μήνα. Έχουμε τον Αύγουστο ο οποίος είναι ένας νεκρός μήνας για τα γυμναστήρια, γιατί λογικά ο κόσμος το καλοκαίρι και μέσα στη ζέστη δεν θέλει να μπει σε ένα γυμναστήριο.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πάει και διακοπές.

ΛΑΜΠΡΟΣ: Ακριβώς. Αυτό έχει πολλές συνέπειες γενικότερα στην εργασία μας. Δηλαδή πολλοί γυμναστές, πολλοί συνάδελφοι αναγκάζονται να δουλεύουν εκτός γυμναστηρίων, σε χώρους οι οποίοι δεν τηρούν τους κανόνες υγιεινής. Δεν τηρούν τις αποστάσεις που υπάρχουν για τον Covid. Και επίσης προάγει και τη μαύρη εργασία.

Ένα άλλο θέμα είναι στα γυμναστήρια, κυρίως, η μείωση του ενοικίου. Δηλαδή δεν θα δουλέψουμε ακόμα ένα μήνα και τρέχουν ήδη τρία ενοίκια.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εσείς έχετε πάρει 800 ευρώ;

ΛΑΜΠΡΟΣ: Οι υπάλληλοι παίρνουν 800 ευρώ και τα 800 ευρώ μπαίνουν στο ΦΠΑ του γυμναστηρίου.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και επειδή είστε δυο εσύ πήρες 400 δηλαδή.

ΛΑΜΠΡΟΣ: Κάπως έτσι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Τόσα δικαιούσαι. Ναι. Θέλω να πω ότι δεν είδες καμία στήριξη.

ΛΑΜΠΡΟΣ: Ακριβώς. Καμία απολύτως. Δηλαδή, όσοι εταίροι και εάν υπάρχουν σε μια εταιρεία, το ένα ΦΠΑ μπαίνουν συγκεκριμένα λεφτά τα οποία δεν καλύπτουν και τις ανάγκες οποιασδήποτε επιχείρησης.

Από την άλλη, όταν ανοίξουν τα γυμναστήρια, δεν ξέρουμε τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργούμε. Δηλαδή αιωρούνται όλα στον τρόπο λειτουργίας. Π.χ. ένα γυμναστήριο 100 τ.μ., το οποίο καλύπτεται κυρίως οικονομικά από το χώρο των οργάνων ή των ομαδικών, που απασχολεί 50 και άτομα από 50 και συνδρομές, όπου είναι 20 άτομα την ίδια ώρα στον ίδιο χώρο, δεν μπορεί να υπάρξει με βάση τα μέτρα. Τα μέτρα υγιεινής. Άρα, μάνι –μάνι, μας αποκλείει βασικές πηγές εσόδων για τις οποίες μπορεί και να μη χρειαστεί να ανοίξουμε το γυμναστήριο. Να μην μας συμφέρει να ανοίξουμε το γυμναστήριο, γιατί υπάρχουν λογαριασμοί ρεύματος, υπάρχουν λογαριασμοί νερού, υπάρχουν τα όργανα τα οποία έχουν φθορές και γενικά δεν υπάρχει κάποια σαφής ανακοίνωση για το τι θα γίνει  και με αυτό το θέμα.

Και, τέλος, θέλω να πω ότι η γυμναστική γενικότερα, όσο και να μην το έχουμε σαν λαός λίγο ή πολύ, εκτός από το ότι κάνει πολύ καλό στο σώμα μας, κάνει πολύ καλό και στην ψυχική μας υγεία.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αυτό το καταλάβαμε όλοι, νομίζω. Διότι, εάν έβγαινες να δεις τι γινόταν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, πρέπει να έχεις την αίσθηση ότι οι Έλληνες είναι οι πιο αθλητικός λαός του κόσμου. Όλοι στέλνανε sms για να πάνε να τρέξουν. Και εγώ το ίδιο έκανα.

ΛΑΜΠΡΟΣ: Ακόμα και πελάτες, άνθρωποι κοντινοί ρωτάνε πότε θα ανοίξει το γυμναστήριο.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Έχεις απόλυτο δίκιο. Υπάρχουν μια σειρά από κλάδοι που δεν πάει το μυαλό σου ότι έχουν ειδικά προβλήματα. Όπως για παράδειγμα, μιας και μιλάμε τώρα για γενικότερα για τον χώρο του αθλητισμού, έχουν τεράστια προβλήματα και αθλητικά σωματεία, έχουν τεράστια προβλήματα οι μαθητές, αθλητές οι οποίοι έκαναν προπόνηση όλη τη χρονιά για να πάρουν κάποιο bonus για την εισαγωγή τους στη Γυμναστική Ακαδημία και σταμάτησαν όλο αυτό το διάστημα και δεν μπορούν να αθληθούν. Και δεν ξέρω εάν θα δώσουν εξετάσεις και πώς θα δώσουν εξετάσεις και εάν θα συμπεριληφθεί  στο βαθμό κλπ.

Κάθε κλάδος έχει τα δικά του, τις δικές του ιδιαίτερες δυσκολίες. Δεν  υπάρχει αμφιβολία. Γι’ αυτό και προσπαθούμε, τουλάχιστον εμείς, με τις προτάσεις που καταθέτουμε στο δημόσιο διάλογο και αυτές που καταθέσαμε την πρώτη περίοδο στην έναρξη της καραντίνας, ας το πω έτσι, αλλά και αυτές που θα καταθέσουμε μεθαύριο, να έχουμε ένα ορίζοντα πιο ευρύ, να είναι οριζόντια τα μέτρα δηλαδή που προτείνουμε για να μπορέσουμε να συμπεριλάβουμε μέσα ευρύτερες κατηγορίες, επαγγελματικές κατηγορίες.

Για παράδειγμα, σκέφτομαι τώρα ότι εάν υλοποιούνταν τα μέτρα που είχαμε προτείνει εμείς το προηγούμενο διάστημα, εσείς θα είχατε τη δυνατότητα πρόσβασης σε μια σοβαρή μη επιστρεπτέα ενίσχυση ως επιχείρηση. Και θα είχατε και τη δυνατότητα να στηρίξετε τους μισθούς όλων των εργαζομένων σας.

Από ‘κεί και πέρα αντιλαμβάνομαι ότι στο θέμα, εάν έπρεπε να ανοίξει νωρίτερα, αν δεν έπρεπε να ανοίξει νωρίτερα και πότε θα ανοίξει, εγώ δεν είμαι ειδικός, δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτό. Αυτό που μπορώ να πω όμως είναι ότι και το πότε δίνεις με ακρίβεια το τι θα συμβεί, δηλαδή δίνεις τα πρωτόκολλα με ακρίβεια, πόσο έγκαιρα τα δίνεις, έχει κι αυτό μια σημασία για να μπορέσει και ο κάθε επαγγελματίας να προγραμματίσει και να μπορέσει να βάλει τα πράγματα σε μια σειρά.

Το να είσαι διαρκώς στην αβεβαιότητα, να μην ξέρεις πότε θα ξεκινήσεις, αν θα ξεκινήσεις και με ποιους όρους θα ξεκινήσεις, είναι το χειρότερο δυνατό. Πράγματι, η παρέμβασή σου μας αναγκάζει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν μπορείς να ξεμπλέξεις μιλώντας γενικόλογα για επιχειρηματίες ή για εργαζόμενους. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες και πρέπει να δεις τις ειδικές ανάγκες και τις ειδικές δυσκολίες που έχει ο κάθε κλάδος.

Εύχομαι τουλάχιστον τώρα που θα περάσει με το καλό αυτή η πανδημία, να μας μείνει αυτή η διάθεση για αθλητισμό, οπότε να έρθουμε στο γυμναστήριό σου να γραφτούμε για να γίνουμε πιο δυνατοί, πιο fit.

ΙΩΑΝΝΑ: Καλησπέρα και από μένα. Ονομάζομαι Ιωάννα. Είμαι φοιτήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Αυτό που θα ήθελα να βάλω είναι ότι προ κορωνοϊού εάν δεν πηγαίναμε σε κάποια πλατεία, πηγαίναμε σε κάποιο μπαρ, πηγαίναμε σε κάποια συναυλία live, πηγαίναμε σε θεατρική παράσταση. Οπότε, καταλαβαίνουμε ότι για τη νεολαία είναι πολύ σημαντικός ο πολιτισμός.

Με το ξέσπασμα της πανδημίας, βλέπουμε ότι αρκετές κοινωνικές ομάδες, μεταξύ των οποίων είναι και οι εργαζόμενοι του πολιτισμού, βασικά έμειναν παντελώς ακάλυπτα όλα.

Ως νέοι και νέες, ερχόμαστε και στηρίζουμε το support art workers γιατί βλέπουμε ότι τα ζητήματά τους πραγματικά είναι δίκαια και αφορούν τη ζωή τους, αφορούν το τι θα φάνε την επόμενη μέρα, το πώς θα ζήσουν την οικογένειά τους.

Και από την άλλη βλέπουμε το ότι η κυβέρνησή μας, η Ν.Δ. η οποία δεν αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα της κατάστασης αυτή τη στιγμή στα περισσότερα πράγματα βέβαια. Και μένουμε…

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ξεκρέμαστοι.

ΙΩΑΝΝΑ: Αυτό. Βασικά η ερώτησή μου είναι το πώς μπορούμε να ξαναζωντανέψουμε αυτό τον χώρο από τη στιγμή που δεν μπορούμε να πηγαίνουμε ούτε στις πλατείες μας, που έχει γίνει πλέον το τσιφλίκι των ΜΑΤατζήδων, να το πω έτσι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το είπες πολύ γλυκά. Όχι τόσο γλυκά όσο το είπε ο Βορίδης, βέβαια. Πώς το είπε για το ξύλο; Ότι είναι αναγκαστική…

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Ότι είναι αναγκαστική κανονικότητα.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εγώ θέλω να πω με την ευκαιρία ότι με ενθουσίασε ο τρόπος με τον οποίο κινητοποιήθηκε ο κόσμος του πολιτισμού. Μέσα σε όλη αυτή τη μαυρίλα, είδα και ένα θετικό. Πολύ θετικό. Και κινητοποιήθηκαν άνθρωποι οι οποίοι έχουν δύναμη, ακριβώς διότι είναι γνωστοί με το έργο τους, είναι δημοφιλείς, άρα ανήκουν σε αυτό που θα ονόμαζε κανείς opinion makers, opinion leaders, πώς θα μπορούσε να ονομαστεί αυτός ο ρόλος.

Και βγήκανε μπροστά να διεκδικήσουν όχι μονάχα για την πάρτη τους, αλλά για όσους ανθρώπους κρύβονται πίσω από τη σκηνή. Πίσω από τα φώτα. Και εδώ μιλάμε – ούτε εγώ το ήξερα – είναι τεράστιος ο αριθμός των εργαζομένων συνολικά που εργάζονται στο ευρύτερο χώρο της πολιτιστικής έκφρασης και δημιουργίας.

Και είναι ένας κόσμος που κυρίως το καλοκαίρι έχει εποχική σχέση εργασιακή. Διότι το καλοκαίρι γίνονται μια σειρά από μεγάλα ή μικρότερα θεάματα και που δυστυχώς αυτός ο κόσμος φέτος θα έχει τεράστια προβλήματα.

Είχα την ευκαιρία να μιλήσω πολλές φορές με αυτούς που πρωτοστάτησαν εκ των δημιουργών σε αυτό το κίνημα. Είναι δικό τους κίνημα το support art workers. Είναι ένα κίνημα που αιφνιδίασε την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση θεωρούσε ότι ο κόσμος της δημιουργίας και ο κόσμος του πολιτισμού είναι σημαντικός για να βγάζουν φωτογραφίες δίπλα τους και όχι για να συζητάνε για τις ανάγκες και τις απόψεις τους.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά το πώς τους συμπεριφέρθηκε ο κ. Μητσοτάκης πέρσι στην προεκλογική περίοδο όταν τους ζήτησε το σωματείο των δημιουργών, η ΕΔΕΜ αν δεν κάνω λάθος, μια συνάντηση για το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων. Και αυτός, χωρίς να τους ειδοποιήσει, τους έφτιαξε σποτάκι προεκλογικό.

Είδαμε πώς αξιοποίησε τώρα και την Άλκηστη Πρωτοψάλτη για να βγάλει μια φωτογραφία δίπλα της. Όμως, οι καλλιτέχνες που βεβαίως έχουν αυτή τη δύναμη λόγω της δημοφιλίας, είναι άνθρωποι που έχουν άποψη ως επί το πλείστον. Είναι ζόρικοι άνθρωποι και δεν ανέχονται μια τόσο υποτιμητική συμπεριφορά.

Θέλω να επισημάνω πόσο αξιόλογη ήταν αυτή η προσπάθεια που κάνανε να αναδείξουν τα προβλήματα και να στηρίξουν τους εργαζόμενους που δεν έχουν επωνυμία, που δεν έχουν δημοφιλία, που δεν είναι γνωστοί, αυτούς που είναι πίσω από τη σκηνή και να ζητήσουν και να διεκδικήσουν μια ουσιαστική στήριξη. Δεν έχει δοθεί ακόμα αυτή η ουσιαστική στήριξη. Αναγκάστηκε όμως η κυβέρνηση να κάνει κάποιες ανακοινώσεις. Στην πραγματικότητα, οι ανακοινώσεις ανέδειξαν το πόσο μεγάλο κενό υπάρχει στη στρατηγική το Υπουργείου Πολιτισμού απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους, παρά το ότι αναγκάστηκαν από την κινητοποίησή τους να αναθεωρήσουν την αρχική τους στρατηγική που τους θεωρούσε αόρατους.   Δεν τους καλύπτουν αυτές οι ανακοινώσεις. Στην πραγματικότητα, δίνει τη δυνατότητα για 333 ευρώ, ένα Πρόγραμμα Κοινωνικής Στήριξης. Και πέρα από το θέμα το οικονομικό, όμως, εγώ για μια άλλη φορά θέλω να μείνετε στο θέμα το ηθικό.

Νομίζω ότι δεν μας αξίζει ως χώρα και ως κοινωνία, που πιστεύω ότι έχει ο τελευταίος πολίτης, έχει σε υψηλή αξία την πολιτιστική δημιουργία και τους ανθρώπους της δημιουργίας, να έχουμε μια υπουργό χωρίς όραμα, η οποία παρουσιάζεται σνομπ απέναντι στους ανθρώπους της δημιουργίας και κάνει γκριμάτσες και μορφασμούς για τον Σταύρο Ξαρχάκο, που, εν τοιαύτη περιπτώσει, δεν έχει σημασία αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με τις απόψεις του, είναι ένας από τους κορυφαίους Έλληνες συνθέτες που έχουν εξαγάγει τον πολιτισμό της χώρας μας έξω από τα σύνορά μας.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος, νομίζω, έκανε μια συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο» και ήταν πολύ αξιέπαινη αυτή η προσπάθεια του ραδιοφώνου να αναδείξει τα προβλήματα των ανθρώπων της τέχνης. Κι ο οποίος είπε, μεταξύ άλλων, ότι δεν εκπλήσσεται διότι η Νέα Δημοκρατία στο πρόγραμμά της δεν έχει ούτε μια γραμμή για τον πολιτισμό. Κι έχει αξία να το λέει αυτό ο συγκεκριμένος μεγάλος Έλληνας συνθέτης, διότι δεν μπορεί κανείς να τον κατηγορήσει, κάθε άλλο, για μικροκομματική σκοπιμότητα.

Πιστεύω λοιπόν ότι μπορούν να γίνουν πράγματα. Πέρα από τη στήριξη των ανθρώπων του πολιτισμού μέσα από τα προγράμματα στα οποία ήδη αναφέρθηκα και δε θέλω να σας πάρω άλλο χρόνο, θα μπορούσε να υπάρξει και μια στήριξη και μέσα από μια σκαλέτα πολλαπλών δράσεων,   που δεν απαιτούν συνωστισμό, που θα έδιναν τη δυνατότητα σε μια σειρά από καλλιτέχνες να έχουν ένα εισόδημα όλο αυτό το διάστημα.

Μικρές, πολλές δράσεις στις μεγάλες πόλεις, στις μικρότερες πόλεις, θεατρικές παραστάσεις, με μικρή συμμετοχή, μουσικές εκδηλώσεις.   Αυτό όμως, επαναλαμβάνω, απαιτεί βούληση πολιτική. Απαιτεί συνειδητοποίηση απέναντι στην αξία της πολιτιστικής δημιουργίας. Διότι κατ’ εμέ και κατ’ εμάς, ο πολιτισμός δεν είναι ένα είδος πολυτελείας, αλλά είναι αν θέλετε, κάτι το οποίο το έχουμε ανάγκη όλοι μας.

Έχει να κάνει με την ψυχική μας υγεία. Το να μπορούμε να παρακολουθήσουμε ένα έργο θεατρικό, μια συναυλία, είναι αυτό που μπορεί να μας δώσει δύναμη ψυχική να σταθούμε όρθιοι και στις δύσκολες στιγμές. Και στην κρίση έγινε αυτό, την οικονομική κρίση. Η οικονομική κρίση ήταν η περίοδος που τα θέατρα ήταν γεμάτα, ο κόσμος πήγαινε σε εκδηλώσεις. Πιστεύω ότι και τώρα θα έχουμε πάρα πολύ μεγάλη ανάγκη την πολιτιστική δημιουργία. Και μια κοινωνία που δεν μπορεί να στηρίξει τους ανθρώπους του πολιτισμού, είναι μια κοινωνία που δε μπορεί να στηρίξει αυτό που της δίνει δύναμη και δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει και να στηρίξει τις αξίες της.

Άρα λοιπόν, πιστεύω ότι αυτό το κίνημα είναι πολύ ουσιαστικό κίνημα. Και θα πρέπει να όλοι μας να βρούμε τους τρόπους να στηρίξουμε τους ανθρώπους της δημιουργίας, καθώς στο επόμενο διάστημα θα βρεθούν, ήδη έχουν βρεθεί, σε πολύ δύσκολη θέση.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Μια και η κουβέντα το έχει φέρει τώρα στον πολιτισμό, να σας ενημερώσω ότι η λειτουργικότητα iΤhink θα ανοίξει σύντομα διαβούλευση για τον πολιτισμό. Ως εκ τούτου, μπείτε, κάντε εγγραφή στην πλατφόρμα iSYRIZA, για να ακούσουμε τις απόψεις σας και να συνεχιστεί αυτή η πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Αν μου επιτρέπεις, ένα σχόλιο να κάνω κι εγώ επειδή κι εγώ ανήκω στον χώρο του πολιτισμού, είμαι ηθοποιός, τον πονάω πολύ. Θεωρώ ότι η αδιαφορία της κυβέρνησης έως τώρα, να κατέβει μ’ ένα συγκροτημένο πρόγραμμα στήριξης του πολιτισμού, είναι ιδεολογική.

Θεωρώ δηλαδή ότι ξεκινά από ένα κοινωνικό στερεότυπο που αντιμετωπίζει τον καλλιτέχνη ως άεργο ή ως χομπίστα που έχει λύσει το οικονομικό του ζήτημα, επομένως δεν χρειάζεται κάτι παραπάνω. Και όχι ως μια πάρα πολύ σημαντική παραγωγική δύναμη του τόπου, που πέρα από το ότι προσφέρει στην ταυτότητα του τόπου -αλλά αυτό μάλλον για την κυβέρνηση είναι ψιλά γράμματα- συμβάλλει και στην οικονομία.

Νομίζω ότι από εκεί ξεκινά το πρόβλημα. Και ακριβώς επειδή η κ. Μενδώνη και αυτή η κυβέρνηση είναι ασύνδετη με την κοινωνία, δεν περίμεναν αυτή την αντίδραση. Γιατί δεν έχουν αυτά τα αντανακλαστικά και αυτή την κοινωνική ενσυναίσθηση, αν θέλετε, να καταλάβουν τι συμβαίνει από κάτω.

Ήταν   εξαιρετικά παρήγορο, πολύ σημαντικό ότι αυτό το κίνημα, το Support Art Workers. Ξεκίνησε τόσο αυθόρμητα αλλά και πολύ συγκροτημένα και με πολύ συγκεκριμένες απόψεις και θέσεις και πιστεύω ότι θα υπάρχει και συνέχεια, γιατί όντως η δική μας η δουλειά –και λέω συνειδητά τη λέξη «δουλειά»- έχει πάρα πολλές ιδιαιτερότητες. Η αγωνία μας δεν είναι αν θα βγάλουμε το καλοκαίρι, γιατί η κ. Μενδώνη μόνο αυτό μας λέει, αν θα κάνουμε το καλοκαίρι εκδηλώσεις. Φυσικά, είναι πολύ σημαντικό. Αλλά έρχεται ένα φθινόπωρο που θα τεθούν τεράστια ζητήματα, ακριβώς επειδή θα υπάρχουν πια οι κλειστοί χώροι, η συνάθροιση…

Είναι αυτό που λέμε στο σινάφι: η κ. Μενδώνη δεν έδωσε μέτρα στήριξης αλλά σκηνοθετικές οδηγίες. Δηλαδή το πώς θα παίζουμε τις παραστάσεις, 1 μέτρο, 2 μέτρα κτλ. Προφανώς και αυτά πρέπει να συζητηθούν, αλλά έρχεται ένα φθινόπωρο για το οποίο έχουμε πάρα πολύ   μεγάλη αγωνία.

Λύσεις υπάρχουν, αλλά πρέπει να υπάρχει και μια πραγματική πολιτική βούληση και επιθυμία για ουσιαστική διαβούλευση μεταξύ των εργαζομένων και της πολιτείας.

Νομίζω ότι έχουμε τελειώσει, γιατί σημασία έχει να μείνουμε έτσι ζωντανοί και να μην κουραστούμε. Θα πρέπει να κλείσουμε, ο χρόνος μας τελείωσε.

Ευχαριστούμε πάρα πολύ όλους και όλες που ήσασταν σήμερα εδώ. Ήταν εξαιρετικά σημαντικό να ακούσουμε τις τοποθετήσεις σας, να ακούσουμε και τις σκέψεις του Αλέξη Τσίπρα. Νομίζω ότι είναι μια εξαιρετικά αρχή αυτή που έγινε απόψε, η δια ζώσης συζήτηση, αλλά και όσων παρακολούθησαν από το σπίτι. Είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη που έχουμε στα χέρια μας, ειδικά μετά την καραντίνα εποχή.

Αυτό πρέπει να κρατήσουμε ως κόρη οφθαλμού, να συνεχίσουμε έτσι. Μείνετε συντονισμένοι στην πλατφόρμα iSYRIZA για να ενημερώνεστε και για τα επόμενα events που θα ακολουθήσουν. Τα ψηφιακά αυτά εργαλεία είναι μια δύναμη της εποχής για να ερχόμαστε πιο κοντά, να μπαίνουμε λίγο, για μια στιγμή, ο ένας στην ανάγκη του άλλου, να κατανοούμε καλύτερα ο ένας τον άλλον και συλλογικά, να σχεδιάσουμε το επόμενο βήμα.

Ευχαριστώ πάρα πολύ όλους και όλες.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κι εγώ να ευχαριστήσω όλους και όλες που καθίσατε υπομονετικά δυο ώρες σ’ αυτή τη συζήτηση. Είμαι βέβαιος ότι θα την παρακολούθησαν πολύ περισσότεροι και θα είναι και πολύ περισσότεροι αυτοί που θα ήθελα να παρέμβουν. Αλλά, έστω και με αυτές τις δυσκολίες, νομίζω ότι μπορούμε να βρούμε τρόπους να επικοινωνήσουμε, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες. Έστω και με αυτά τα πρωτόκολλα, να έχουμε επαφή δια ζώσης. Η δια ζώσης επαφή είναι αναντικατάστατη.

Να ευχαριστήσω όλους εσάς και να ευχαριστήσω και την Άννα που ήταν σήμερα μαζί μας. Διότι η Άννα έχει γίνει η μορφή του iSYRIZA, το έχετε παρακολουθήσει, μέσα από μια σειρά από πολύ έξυπνες παρεμβάσεις, βίντεο. Γιατί στην εποχή μας, με κάποιες εικόνες, μπορείς να πεις χιλιάδες λέξεις. Να είστε καλά, ευχαριστούμε πολύ. Καλή δύναμη.