Ομιλία Υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Υγείας «Πρόληψη, προστασία και προαγωγή της υγείας – Ανάπτυξη των υπηρεσιών δημόσιας υγείας»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Δε νομίζω ότι θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη η συζήτηση ενός νομοσχεδίου για τη Δημόσια Υγεία, με τις εξαιρετικά σημαντικές εξελίξεις σε όλο τον κόσμο, απόρροια ενός πολύ σημαντικού θέματος, δημόσιας υγείας και δημόσιου ενδιαφέροντος, αυτού με τον κορονοϊό, ο οποίος έχει επηρεάσει πάρα πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο, έχει ένα τραγικό απολογισμό μέχρι τώρα και επηρεάζει τις ζωές όλων μας.
Αντιλαμβανόμαστε, νομίζω, πλέον όλοι πλήρως τη σημασία του να υπάρχει θεσμοθετημένο ένα πλαίσιο συνεργασίας των δύο βαθμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τις κεντρικές δομές του Υπουργείου Υγείας, σε ό,τι έχει να κάνει με τη Δημόσια Υγεία και τις υγειονομικές Περιφέρειες, έτσι ώστε να μπορεί οργανωμένα και δομημένα η χώρα να δίνει απαντήσεις σε θέματα μείζονος σημασίας, όπως είναι τα θέματα της δημόσιας υγείας που αφορούν το σύνολο των συμπολιτών μας.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό επίσης ότι κομμάτια των νομικών προσώπων του Υπουργείου Υγείας που στο παρελθόν είχαν και συκοφαντηθεί και λοιδορηθεί μαζί με τους εργαζομένους τους – και μιλάω για το πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ νυν Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας – έχει περάσει από χίλια κύματα περί δικαίων και αδίκων. Έχω πει πολλές φορές ότι δεν θέλω να επανέλθω σε αυτά. Είναι θέματα τα οποία αφορούν το παρελθόν και τη Δικαιοσύνη.
Βλέπετε ένα οργανισμό, ο οποίος είναι βραχίονας της Δημόσιας Υγείας, να έχει αντιδράσει θετικά και να λειτουργεί σε μία εποχή τεράστιας πίεσης. Χιλιάδες τηλεφωνήματα, πάνω από 70.000-80.000 τηλεφωνήματα στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας από όλες τις υπηρεσίες της χώρας, από όλα τα Υπουργεία της χώρας, από όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, κυρίως από τους πολίτες.
Και νομίζω ότι ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, το Υπουργείο Υγείας και όλη η Κυβέρνηση, και θέλω να πω με ειλικρίνεια από το βήμα της Βουλής, και όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης ξεκινώντας από την Αξιωματική Αντιπολίτευση και όλους τους άλλους, έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων σε ένα πολύ κρίσιμο και δύσκολο θέμα Δημόσιας Υγείας.
Και ως Υπουργός Υγείας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους και όλες για αυτή τη στάση σας και αυτή τη συμπεριφορά σας, η οποία νομίζω ότι μας τιμά όλους.
Είναι προφανές ότι στα θέματα Δημόσιας Υγείας δε χωρά ούτε πολιτική αντιπαράθεση, πόσο μάλλον δε, μικροπολιτική αντιπαράθεση. Και επειδή έχουμε δρόμο ακόμα σε αυτή την προσπάθεια η οποία γίνεται, χαίρομαι που βλέπω ότι είναι συστρατευμένοι όλοι. Να ξέρετε ότι είναι εκτιμητέο αυτό πάνω από όλα από τον ελληνικό λαό, ο οποίος θέλει να μας βλέπει ενωμένους στις μεγάλες κρίσεις και στις μεγάλες δυσκολίες.
Κατατέθηκαν σήμερα το μεσημέρι οι τροπολογίες αυτές που δίνουν την δυνατότητα, πάντα με διαγωνιστικές διαδικασίες και με το έκτακτο, να υπάρχει η δυνατότητα να στηριχθεί το Εθνικό Σύστημα Υγείας, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με τις ΜΕΘ, σε ό,τι έχει να κάνει με ιατροφαρμακευτικό υλικό, σε ό,τι έχει να κάνει με τη πρόσληψη νοσηλευτών. Και θα έρθουν και άλλες ενδεχομένως στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Μου δίνετε την ευκαιρία να απαντήσω και στον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τον κύριο Τσίπρα, που είχε την ευγενή καλοσύνη να μου τηλεφωνήσει σήμερα και να τον ενημερώσω. Αν και θέλω να πω, ότι σε τακτά χρονικά διαστήματα ενημερώνω τον πρώην Υπουργό Υγείας, τον κύριο Ξανθό, όλα τα μέλη του Κοινοβουλίου, όποιον και όποια μου το έχει ζητήσει.
Ήθελα να πω ότι στο άμεσο επόμενο χρονικό διάστημα θα έρθει ανάλογη τροπολογία και σε ό,τι έχει να κάνει με τους νοσηλευτές, το οποιοδήποτε προσωπικό χρειάζεται, προκειμένου να ενισχύσουμε τα ΤΕΠ, τις ΜΕΘ, με τέτοιο τρόπο που θα είναι επαρκής για την κρίση. Και όπως πολύ σωστά είπε, και συμφωνώ, μακάρι αυτή η καμπύλη της κρίσης να μην εκτοξευτεί και να έχει μία ομαλότητα και αυτή να είναι μία προίκα αύριο για το ΕΣΥ.
Προσπαθώ να μην μπλέκω το κομμάτι της οικονομίας στα θέματα της Δημόσιας Υγείας. Θεωρώ ότι είναι δύο διαφορετικά πράγματα, παρόλο που πρέπει να πω ότι η Κυβέρνηση έσπευσε, με πρώτο τον Πρωθυπουργό, να δώσει ενίσχυση 15 εκατομμυρίων ευρώ στο Υπουργείο Υγείας για την πρώτη φάση αυτή της κρίσης. Και υπάρχει η δέσμευση από την Προεδρία της Κυβέρνησης και τον Πρωθυπουργό, για ό,τι υπάρχει ανάγκη προκειμένου να καλύψουμε τις ανάγκες και του υγειονομικού συστήματος, αλλά και των πολιτών σε όλα αυτά τα οποία περιλαμβάνει μία κρίση.
Επιτρέψτε μου τώρα να πω δύο πράγματα για το νομοσχέδιο της Δημόσιας Υγείας. Έχω επαναλάβει πολλές φορές, τα συζητήσαμε και στις επιτροπές, αποδεικνύεται και στις μέρες μας, ότι παρότι έχουν γίνει πολλές και σοβαρές προσπάθειες, κυρίως με τρεις νομοθετικές πρωτοβουλίες το 1997, το 2003 και το 2005 τελικά με τη νομοθετική πρωτοβουλία για τη Δημόσια Υγεία του Νικήτα Κακλαμάνη, μεγάλη κομμάτι έμεινε στη θεωρία.
Όπως βλέπετε τώρα μας αναγκάζουν οι συνθήκες αυτό το κομμάτι της Δημόσιας Υγείας και του επείγοντος να το εφαρμόσουμε στην πράξη. Και αυτό απαιτεί το συντονισμό, τη συνεργασία και τη σύμπνοια όλων, κάτω από ένα πλαίσιο.
Άρα νομίζω ότι είναι θεμιτό και το καταλαβαίνουν όλοι, ότι σε ότι έχει να κάνει με τη χώρα, τις Περιφέρειές, τους Δήμους, τις διάφορες υπηρεσίες οι οποίες έχουν στελέχη δημόσιας υγείας. Είτε είναι γιατροί, είτε είναι παραϊατρικό προσωπικό, είτε είναι λοιμωξιολόγοι, επιδημιολόγοι, ειδικοί επιστήμονες, νοσηλευτές, πρέπει να υπάρχει μια ομογενοποιημένη και οργανωμένη δομή τέτοια, που να μπορεί να συνεργάζεται και να λειτουργεί αποτελεσματικά και στο έκτακτο.
Ένα κομμάτι του είναι ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, ένα άλλο είναι το ΕΚΑΔ-ΕΚΕΠΥ. Κατά την άποψή μου, εκεί που υπάρχουν πολλά κέντρα μάλλον δημιουργείται πιο μεγάλο πρόβλημα από όσα λύνονται. Αν θυμάμαι καλά και το ίδιο υποστηρίξατε και εσείς την τελευταία φορά που συζητήσαμε εδώ στη Βουλή, στο προηγούμενο νομοσχέδιο για τη συνένωση του ΕΚΑΔ και του ΕΚΕΠΥ.
Σε ό,τι έχει να κάνει με τις υγειονομικές Περιφέρειες, θέλω να σας πω ότι η δουλειά η οποία γίνεται είναι τεράστια. Για αυτό και βλέπετε ότι υπάρχουν νοσοκομεία αναφοράς, οι ΥΠΕάρχες με τους συνεργάτες τους, μπορούν και συνεργάζονται με τους Διοικητές των νοσοκομείων, τους διευθυντές των κλινικών και όλους τους εργαζομένους γιατρούς, νοσηλευτές και παραϊατρικό προσωπικό, τους οποίους εκ μέρους όλης της Κυβέρνησης ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου για την προσπάθεια την οποία έχουν κάνει μέχρι τώρα.
Και είμαι σίγουρος ότι θα συνεχίσουμε την προσπάθεια να βοηθήσουμε και να στηρίξουμε όλο τον κόσμο, όλους τους πολίτες σε αυτή την πολύ δύσκολη δοκιμασία την οποία περνάει και η χώρα μας.
Η δυνατότητα να υπάρχει ένα πλαίσιο οργάνωσης, το οποίο να μην προσωποποιείται και να είναι ανεξάρτητο από τον πρώην Υπουργό ή τον νυν Υπουργό ή τον επόμενο, να είναι θεσμοθετημένο και οροθετημένο, έτσι ώστε να μπορεί να λειτουργεί στις κρίσεις της Δημόσιας Υγείας ή στις ανάγκες της Δημόσιας Υγείας είναι επιβεβλημένο.
Μπορεί κανείς να κάνει επιμέρους κριτική για το νομοσχέδιο αυτό, σε ό,τι έχει να κάνει με τις επιμέρους λεπτομέρειες. Αλλά νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε πλέον με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, τη σημασία ενός τέτοιου νομοσχεδίου για τη Δημόσια Υγεία και τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να εφαρμοστεί έτσι ώστε να μπορούμε πάντα να προβλέπουμε, να οργανωνόμαστε και να αντιμετωπίζουμε μείζονα θέματα Δημόσιας Υγείας.
Είναι προφανές ότι έγινε μια πολύ-πολύ μεγάλη προσπάθεια στη χώρα μέχρι στιγμής, προκειμένου να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση στο πρώτο στάδιό της.
Βλέπετε ότι υπάρχουν γειτονικές χώρες, στις οποίες η κατάσταση έχει ξεφύγει εντελώς. Και μια πολύ μεγάλη πρόκληση για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και για τον τρόπο με τον οποίο θα συνεχίσουν και θα προσπαθήσουν να αντιμετωπίζουν με τα όποια όπλα έχει η καθεμία αυτή την κατάσταση.
Προφανώς εμείς θέλουμε αλληλεγγύη, συνεργαζόμαστε με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με το ECDC, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, με τους υπόλοιπους Υπουργούς Υγείας. Χαίρομαι που αναγνωρίζεται από την Αξιωματική Αντιπολίτευση και την υπόλοιπη αντιπολίτευση. Μια εξαιρετική ομάδα κορυφαίων επιστημόνων της χώρας, επιδημιολόγων, λοιμωξιολόγων, ειδικών επιστημόνων, από όλο το φάσμα, πανεπιστημιακό, ακαδημαϊκό και ιατρικό, που συμβουλεύει. Και βάσει των συμβουλών και των οδηγιών τους, τις οποίες ακολουθούμε πιστά, έχουμε φτάσει μέχρι αυτό το σημείο.
Έχει όμως δρόμο ακόμα. Για αυτό και θα ήθελα να κλείσω ζητώντας από όλους ατομική ευθύνη, υπευθυνότητα και σοβαρότητα για το χρονικό διάστημα το οποίο έρχεται και στο οποίο θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να πειθαρχήσουμε όλοι στις οδηγίες των ειδικών. Να ακούμε τους επιστήμονες, τους ειδικούς, τους γιατρούς.
Ζητώ και από αυτό το βήμα να προσέξουμε όλοι μας την προσωπική μας υγιεινή και μιλάω για το πλύσιμο των χεριών μας. Για τις ευπαθείς ομάδες που είναι η κύρια έννοια μας, γιατί πλήττονται κατά κύριο λόγο αυτές από τον ιό, είτε είναι ηλικιωμένοι συνάνθρωποί μας, είτε συμπολίτες μας που είναι ανοσοκατεσταλμένοι, που έχουν κάνει μεταμοσχεύσεις, που είναι σε ένα προχωρημένο στάδιο καρδιακής ανεπάρκειας, ΧΑΠ κλπ.
Να προσέξουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Να μπορέσουν για τις μέρες που έρχονται, που ο καιρός είναι μια έτσι και μια αλλιώς, να μείνουν σπίτι τους, να φροντίσουν να μην είναι κοντά σε άλλους συνανθρώπους μας που έχουν συμπτώματα γρίπης.
Να επικοινωνούν με το γιατρό τους, να επικοινωνούν με τον ΕΟΔΥ, να λαμβάνουμε όλοι οδηγίες από τους ειδικούς. Να προσέχουμε και να καταλάβουμε ότι η Δημόσια Υγεία και άρα η υγεία του διπλανού μας και ειδικά των ευπαθών ομάδων και των ηλικιωμένων, δεν είναι παιχνίδι.
Θα ήθελα να παρακαλέσω θερμά να πειθαρχήσουμε όλοι σε αυτό και να δείξουμε ότι είμαστε προφανώς μια χώρα, ένα κράτος περήφανο, αλληλέγγυο, ελεύθερο, αλλά μπορεί να πειθαρχεί σε βασικές οδηγίες υγείας, έτσι ώστε να εξασφαλίσουμε για τις ευπαθείς ομάδες, τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.