Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Διαβάζοντας την αυτοκριτική του ΣΥΡΙΖΑ για τα όσα συνέβησαν το πρώτο διάστημα της διακυβέρνησής του, σου έρχεται να πεις αυθόρμητα «καλά, μας δουλεύετε; Μας λέτε ό,τι σας λέγαμε τότε και μας λοιδορούσατε». Είμαι εξ αυτών που πιστεύω ότι η όλη εμπειρία της πρώτης περιόδου ήταν καταστροφική αλλά αναπόφευκτη, ίσως και «αναγκαία». Χωρίς το ακριβό μας φροντιστήριο της χίμαιρας που ξεφούσκωσε σαν μπαλόνι θα ζούσαμε ακόμη σαν λαός τον μύθο μας. Θα αναζητούσαμε μαγικές και εξωτικές λύσεις στην Απω Ανατολή, θα πιστεύαμε ότι μπορούμε να εκβιάσουμε τους Ευρωπαίους να μας σβήσουν το χρέος, και άλλα παρόμοια. Οχι ότι δεν υπάρχει ακόμη ένα σημαντικό τμήμα του ελληνικού πληθυσμού που τα πιστεύει όλα αυτά. Κάθε άλλο. Η μεγάλη όμως πλειονότητα κατάλαβε ότι στο σημερινό γεωπολιτικό, καπιταλιστικό παγκόσμιο σύστημα η ζωή για μια χώρα σαν την Ελλάδα μοιάζει με ανηφορικό μονόδρομο.
Την εποχή του ιερού αντιμνημονιακού αγώνα και στη συνέχεια την περίοδο πριν από το δημοψήφισμα ο ΣΥΡΙΖΑ ηγήθηκε ενός εθνολαϊκιστικού μορφώματος που έλαβε δύναμη και έκφραση μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μονοπώλησε ένα καινούργιο τερέν δημόσιας αντιπαράθεσης που γοήτευσε τον, δικαιολογημένα οργισμένο με το σύστημα, πολίτη. Σέρβιρε θυμό, ευκολοχώνευτες θεωρίες και δηλητηριώδεις, προσωπικές και εντελώς «τραμπικές» επιθέσεις σε όποιον διαφωνούσε μαζί του. Αυτά όλα μπήκαν στον δημόσιο διάλογο και στην πολιτική μας ζωή τότε. Και το πλήρωσε ασφαλώς και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας με τις Πρέσπες και στο τέλος της θητείας του γιατί, όπως συχνά ανακαλύπτουμε, το κτήνος του άλογου και άγριου λαϊκισμού δαγκώνει ό,τι βρει μπροστά του, ακόμη και το χέρι που το χάιδευε όταν ήταν ακόμη βρέφος.
Η αυτοκριτική του ΣΥΡΙΖΑ λέει λοιπόν αυτά που λέγαμε. Οτι δεν προετοιμάσθηκε καθόλου για την εξουσία, βιάστηκε μόνο να την πάρει. Οτι υποεκτίμησε τις συνέπειες των εθνικών απειλών που αντιμετωπίζει η χώρα. Οτι η Ρωσία και η Κίνα μπορεί και πρέπει να είναι χώρες με τις οποίες έχουμε πολύ καλές σχέσεις, αλλά δεν θέλουν και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τις παραδοσιακές μας συμμαχίες. Και μας παίρνουν στα σοβαρά όσο είμαστε μέσα στην Ευρώπη και την Ευρωζώνη.
Η χώρα χρειάζεται μία σοβαρή, δυναμική αντιπολίτευση. Ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έμαθαν και ωρίμασαν μέσα από τις κρίσεις που χειρίσθηκαν. Προφανώς δεν έχουν καμία σχέση με το κόμμα του 3%, του Δεκέμβρη του 2008 ή και του 2014. Εχουν όμως δρόμο στη διαδικασία ωρίμανσης. Υπάρχουν ακόμη πολλοί που θέλουν να γυρίσουν στη θαλπωρή του 3% και να ακυρώσουν την όποια στροφή στον ρεαλισμό. Η κοινωνία όμως έχει προχωρήσει και εκείνη. Σε θέματα όπως είναι οι πορείες που διαλύουν τη ζωή στην πόλη. Δεν είναι πια θέμα Δεξιάς ή Αριστεράς, είναι κάτι πρακτικό και αυτονόητο. Ο κ. Τσίπρας έχει αποδείξει ότι κόβει τους γόρδιους δεσμούς, αλλά αργεί πάρα πολύ να το κάνει. Υποθέτω ότι τώρα πια ξέρει πως ένας πολιτικός ή ένας ηθοποιός, όσο ταλαντούχος και να είναι, αποκλείεται να κόψει εισιτήρια ξαναπαίζοντας ένα ρόλο από άλλες εποχές και συγκυρίες.
Έντυπη