Ομιλία του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή επί της συζήτησης, κατόπιν αιτήματος του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, σύμφωνα με το άρθρο 142Α του Κ.τ.Β., με αντικείμενο την ενημέρωση του Σώματος για την κυβερνητική πολιτική σχετικά με τα εργασιακά θέματα
Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η σημερινή συζήτηση, έστω και με αυτή την σύντομη διαδικασία των ανακοινώσεων του πρωθυπουργού, πιστεύω ότι είναι κρίσιμη και πολύ σημαντική, διότι συζητάμε ένα κρίσιμο ζήτημα κατά την άποψή μου. Όχι μονάχα για τους εργαζόμενους, τις εργασιακές σχέσεις και την εργασιακή κανονικότητα που θα έπρεπε να έχει επιστρέψει, αλλά κρίσιμο για την ανάπτυξη και την προοπτική της οικονομίας. Διότι, κατά την εκτίμησή μας, δεν μπορούμε να έχουμε διατηρήσιμη ανάπτυξη, αν δεν έχουμε δίκαιη ανάπτυξη και αν οι εργαζόμενοι και η εργατική τους δύναμη και τα δικαιώματά τους δεν τηρούνται και δεν υπάρχει προοπτική ενίσχυσης του εισοδήματός τους.
Ο πρωθυπουργός εκφώνησε μια ομιλία που, κατά την άποψή μου, για όσους γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στον χώρο της εργασίας είναι πραγματικά εκτός τόπου και χρόνου. Έκανε μια προσπάθεια να ωραιοποιήσει. Θα απαντήσω σε όλα όσα είπε. Ξεκίνησε όμως με μια λαθροχειρία. Ανέγνωσε υποτίθεται ερωτήματα τα οποία είχαμε θέσει εμείς με τρόπο που αυτός ήθελε.
Στην ερώτηση που κατέθεσα, κατέγραψα, όντως, στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ. Δεν μίλησα για συνολική αύξηση της ανεργίας, διότι είναι προφανές ότι η χώρα και η οικονομία βρίσκεται σε μια θετική τροχιά, όχι αυτή την οποία εσείς λέτε ότι θα μπορούσαμε να είχαμε. Μιλήσατε για τα στοιχεία της Κομισιόν. Τα στοιχεία της Κομισιόν διαψεύδουν τους προεκλογικούς σας ισχυρισμούς περί ανάπτυξης 4%. Ακόμα και τους ισχυρισμούς σας στον προϋπολογισμό περί ανάπτυξης 2,8. Και σας προσγειώνουν στο 2,4%. Και το χειρότερο, προβλέπουν ότι το 2021 θα έχουμε ανάπτυξη 2%, όχι 4%, όπως εσείς προεκλογικά ισχυριζόσασταν ότι μπορεί να φέρετε μέσα από μια πολιτική η οποία στην πραγματικότητα απορυθμίζει την αγορά εργασίας. Διότι, ο βασικός πυρήνας των νεοφιλελεύθερων αντιλήψεών σας είναι ότι η ανάπτυξη της οικονομίας θα έρθει μέσα από τη συρρίκνωση των δικαιωμάτων της εργασίας και μέσα από τη στασιμότητα στους μισθούς ή και τη μείωση των μισθών. Αυτή είναι η βασική μας ιδεολογική και πολιτική διαφορά.
Δεν είδαμε λοιπόν αυτούς τους επτά μήνες ούτε τις μπουλντόζες στο Ελληνικό, που θα ερχόντουσαν μετά από δύο εβδομάδες, ούτε τους αναπτυξιακούς ρυθμούς να τρέχουν με 4%, ούτε πολλές και καλές δουλειές. Και οποιαδήποτε σύγκριση κάνετε για τη μείωση της ανεργίας, θα πρέπει να την κάνετε με αυτό που παραλάβατε τον Ιούνιο του ΄19. Διότι, τον Ιούνιο του 2019 η ανεργία ήταν στο 17%, όταν επί των ημερών σας είχε φτάσει στο 28%. Αλλά, πράγματι, στην ερώτηση που καταθέσαμε με ειλικρινή αγωνία καταγράφουμε τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ, που λέει ότι το επτάμηνο Ιούλιος ΄19- Ιανουάριος ΄20 είναι το χειρότερο από το ΄13 που έχει καταγραφεί στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ με απώλεια 186 χιλιάδων θέσεων εργασίας. Κι ότι τον Αύγουστο πετύχατε ρεκόρ μερικής απασχόλησης, 57%, κι ότι τον Οκτώβριο πετύχατε ένα νέο αρνητικό ρεκόρ, 18ετίας αυτή τη φορά, με 126 χιλιάδες απολύσεις και μερική απασχόληση στο 63%. Ιδού τα στοιχεία, στη διάθεσή σας, τα καταθέτω στα πρακτικά.
Αφήστε λοιπόν τη λαθροχειρία και αφήστε και αυτή την καραμέλα διαρκώς περί δήθεν ψεμάτων. Εσείς είπατε ψέματα, εξαπατήσατε τον ελληνικό λαό, τάζοντας του λαγούς και πετραχήλια προεκλογικά, περί ανάπτυξης και περί ευημερίας και για δουλειές για όλους, λέγατε, και καλές δουλειές. Πού είναι λοιπόν αυτές οι δουλειές για όλους; Πού είναι;
Κάνουμε μία βόλτα, κάνετε πολλές βόλτες, μαθαίνουμε τα νέα σας, στο τέλος θα τα μαθαίνουμε από το Trip Advisor πού πηγαίνετε. Αλλά κάντε μια βόλτα στην αγορά, όχι μονάχα εκδρομές. Πηγαίνετε να μιλήσετε με τους ανθρώπους, τους έμπορους, τους βιοτέχνες στα καταστήματα, να δείτε ποια είναι η πραγματική εικόνα στην οικονομία. Οι χειρότερες γιορτές ήταν αυτές από το 2015 και μετά. Οι χειρότερες γιορτές. 30% έπεσε ο τζίρος στην αγορά. 30%. Είναι αληθινά αυτά τα στοιχεία; Ή είναι κι αυτά ψέματα;
Γιατί συνέβη αυτό; Μα αυτό συνέβη διότι, όσο κι αν μειώσεις την φορολογία στα κέρδη, -κι απ’ αυτό θα ωφεληθούν οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν μεγάλα κέρδη-, αν η πολιτική σου δεν είναι μια πολιτική ενίσχυσης της ενεργού ζήτησης που θα τονώσει την κατανάλωση, αν δεν αυξηθεί ο κατώτατος ή ο μέσος μισθός, γιατί η αύξηση του κατώτατου μισθού ενισχύει και τον μέσο μισθό, αν δεν πέσει στην αγορά ζεστό χρήμα… Εμείς, από το τον Σεπτέμβρη του 2018 μέχρι τον Ιούλη που ήταν οι εκλογές, δώσαμε 2,5 δις ευρώ. 800 εκ. ευρώ ήταν μόνο το κοινωνικό μέρισμα. 1 δις ήταν η επέκταση του προϋπολογισμού του ΄19 συν τα μέτρα που πήραμε τον Μάιο. Αυτά τα χρήματα δεν πήγαν στους έχοντες και κατέχοντες. Πήγαν στους ανθρώπους εκείνους που ένα ευρώ να έχουν στην τσέπη τους, το καταναλώνουν. Γι’ αυτό κινήθηκε η αγορά. Και γι’ αυτό, παρά τις μεγαλοστομίες σας περί της ανάπτυξης που ήρθε, περί του γαλανού ουρανού, περί των πολλών και καλοπληρωμένων δουλειών που δεν έχουν έρθει ποτέ, όμως, η αγορά στενάζει. Και πηγαίνετε να μιλήσετε μαζί τους.
Θα επανέλθω όμως ίσως στη δευτερομιλία μου σε αυτά.
Θέλω να επισημάνω το εξής, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Οι διαφορές μας είναι ουσιαστικές διαφορές, πολιτικές και ιδεολογικές. Διότι ο πυρήνας της νεοφιλελεύθερης αντίληψης, και εδώ δεν θα σας κατηγορήσω κ. Μητσοτάκη περί εξαπάτησης, διότι πολλά απ’ αυτά τα υπονοήσατε προεκλογικά, μιλάγατε για οδοστρωτήρα, δεν μιλάγατε; Για οδοστρωτήρα μιλάγατε. Θα δούμε αν αναφερόσασταν στη γραφειοκρατία ή στα δικαιώματα των εργαζομένων. Θα μιλήσω τώρα αναλυτικά.
Ο πυρήνας λοιπόν της αντίληψής σας, των νεοφιλελεύθερων ιδεών, είναι ότι η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την άρση προστατευτικών διατάξεων για τους εργαζόμενους και μέσα από την απορύθμιση της αγοράς εργασίας. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα μεγαλύτερης κερδοφορίας στις επιχειρήσεις –αυτό λέτε- και άρα κίνητρα για νέες επενδύσεις.
Θέλω να σας πω ότι όλα αυτά δεν είναι καινούργιες ιδέες. Είναι πάρα πολύ παλιές ιδέες. Είναι η κλασική συνταγή της δεκαετίας του ΄70, που αποτέλεσε τον πολιτικό οδηγό για τη Θάτσερ και τον Ρήγκαν στη Μ. Βρετανία και στις ΗΠΑ και έγινε αργότερα κυρίαρχη αντίληψη στον ανεπτυγμένο κόσμο τη δεκαετία του ΄90 και του 2000. Δυστυχώς, μέσα από μια συναινετική στάση και της σοσιαλδημοκρατίας στην κυρίαρχη αυτή νεοφιλελεύθερη αντίληψη.
Κι αυτή η αντίληψη ήταν στον πυρήνα των μνημονίων. Αυτή η αντίληψη είναι που διακατέχει από την κορφή ως τα νύχια το ΔΝΤ. Ποιες ήταν οι θέσεις του ΔΝΤ; Τι ήταν τα μνημόνια στη χώρα; Ακριβώς αυτό ήταν. Η Ελλάδα έγινε ένα πειραματόζωο, παράδειγμα εφαρμογής μιας πολιτικής η οποία, όπου εφαρμόστηκε, δεν έφερε αποτέλεσμα, στην καλύτερη περίπτωση. Στη χειρότερη δημιούργησε τεράστιες ανισότητες. Και τι εμπεριείχαν λοιπόν αυτά τα μνημόνια; Τις μεταρρυθμίσεις τις οποίες εσείς πιστεύετε. Βεβαίως σε πολύ μεγάλη δοσολογία, συμπυκνωμένα.
Επιθετικές μειώσεις μισθών, κατάργηση των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων, απελευθέρωση του ωραρίου και ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας. Πού οδήγησαν αυτές οι συνταγές;
– Στην αύξηση των ανισοτήτων
– Στην εκτόξευση της μαύρης και ανασφάλιστης εργασίας
– Στην εκτόξευση της ανεργίας, όπως είπα πιο πριν, στο 28%
– Σε μειώσεις μισθών και στη δημιουργία της γενιάς των εργαζόμενων φτωχών
– Και φυσικά στην πτώση της κατανάλωσης, όπως εξήγησα πιο πριν, σε ένα καθοδικό σπιράλ αυτοτροφοδοτούμενης ύφεσης που μας οδήγησε εκεί που μας οδήγησε.
Θα πούμε τώρα τι ήταν και τι δεν ήταν. Σας ευχαριστώ που με διακόπτετε. Ξεκίνησε να κάνει μια αναφορά στην αύξηση του κατώτατου μισθού επί ΣΥΡΙΖΑ, ξέχασε ο κ. Μητσοτάκης να αναφερθεί στο 2012, ξεκίνησε από το 2013 να θυμάται. Το 2012 δεν θυμόσασταν, που με έναν νόμο κι ένα άρθρο 22% μείωση και θεσμοθέτηση του υποκατώτατου μισθού, αυτού του ρατσιστικού υποκατώτατου μισθού για τους νέους ανθρώπους.
Θα τα πούμε όμως αναλυτικά. Αν έχετε την καλοσύνη, μην με διακόπτετε.
Πριν την έξοδο από τα μνημόνια, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν υποχρεωμένη να βρίσκεται υπό την αυστηρή επιτήρηση των θεσμών, σε μια διαρκή όμως μάχη, θα θυμάστε, μια μάχη που αναζητήσαμε συμμάχους και στήριξη στην Ευρώπη, δεν την είχαμε δυστυχώς στη χώρα μας από την αντιπολίτευση τότε αλλά ούτε και από τα συνδικάτα, για την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Δηλαδή, για την εναρμόνιση του θεσμικού νομοθετικού πλαισίου στη χώρα μας με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό. Και ξεχνάτε βεβαίως, γιατί, λέει, δεν το φέραμε το 2017; Πού ζούσατε το ΄17; Δεν είχαμε τρόικα εδώ και μνημόνια; Γιατί ο νόμος που μας επιβάλανε, και είχατε εσείς ψηφίσει πιο πριν, προέβλεπε ότι μετά το τέλος των μνημονίων μπορεί να ξανανοίξει η συζήτηση για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Το ξεχνάτε αυτό; Και μόλις βγήκαμε από τα μνημόνια, φέραμε τον νόμο και προχωρήσαμε στην αύξηση του κατώτατου μισθού και στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Στην προηγούμενη περίοδο όμως δεν καθόμασταν με σταυρωμένα τα χέρια. Ό,τι ρωγμές μπορούσαμε να βρούμε, όποια δυνατότητα υπεράσπισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων, το κάναμε πράξη
– Ενισχύσαμε το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας. Ήταν ένα φάντασμα. Το ξαναμετατρέψατε σε φάντασμα.
– Εντατικοποιήσαμε και αυστηροποιήσαμε τους ελέγχους
– Επιβάλαμε για πρώτη φορά πρόστιμα σε μεγάλους παραβάτες. Παραβάτες που για κάποιους λόγους, που εσείς μάλλον τους ξέρετε καλύτερα, παραβίαζαν το νόμο συστηματικά χωρίς συνέπειες, καθώς με έναν μαγικό τρόπο είτε δεν γινόντουσαν έλεγχοι ή, όταν γινόντουσαν και επιβάλλονταν πρόστιμα, τα πρόστιμα αυτά διαγράφονταν.
– Ψηφίσαμε και εφαρμόσαμε ειδικές διατάξεις για την καταπολέμηση της μαύρης και απλήρωτης υποδηλωμένης εργασίας, βάζοντας φρένο στην εργοδοτική αυθαιρεσία.
Και μετά την έξοδο από τα μνημόνια, και μάλιστα σε αντίθεση πάλι με τις πιέσεις και τις επιταγές των δανειστών, αντιστρέψαμε την τάση απορρύθμισης που είχε διαμορφωθεί, με νομοθετικές παρεμβάσεις. Συλλογικές διαπραγματεύσεις, που εσείς είχατε καταργήσει, τις επαναφέραμε, κατώτατο μισθό 11% αύξηση, εσείς τον μειώσατε 22%. Κατάργηση υποκατώτατου, επέκταση πάνω από 15 κλαδικών συμβάσεων που κάλυπταν τουλάχιστον 220 χιλιάδες εργαζόμενους και που οδήγησαν σε αυξήσεις μισθών για δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Πήραμε μέτρα για την προστασία των εργολαβικών εργαζόμενων, θεσπίσαμε τον βάσιμο λόγο απόλυσης, όπως ισχύει σε όλη την Ευρώπη. Κάναμε στοχευμένες παρεμβάσεις σε ειδικούς κλάδους όπου η ελαστικοποίηση και η αυθαιρεσία ήταν κανόνας, όπως για παράδειγμα στους εργαζόμενους στα delivery. Πήραμε μέτρα για την τήρηση των ωραρίων και την πληρωμή των υπερωριών, μέτρα που οδήγησαν σε μια θεαματική μείωση της λεγόμενης απλήρωτης εργασίας.
Και γι’ αυτό είχαμε τη δυνατότητα να έχουμε αυτή την ραγδαία μείωση της ανεργίας. Αλλά, κάτι που κατά την άποψή μου είναι πιο σημαντικό, μετά από 10 ολόκληρα χρόνια ξεκίνησε η αύξηση του μέσου μισθού, όχι του κατώτατου. Το ’19 είχαμε αύξηση του μέσου μισθού κατά 4,6%
Έρχομαι τώρα σε αυτά που εσείς κάνατε μόλις αναλάβατε. Διότι οδοστρωτήρας δεν ήταν ούτε στις γραφειοκρατίες, ούτε στα προσκόμματα στην ανάπτυξη. Οδοστρωτήρας ήταν και είναι στα εργατικά δικαιώματα.
Επιφέρατε, κ. Μητσοτάκη, οχτώ χειρουργικά χτυπήματα στον κόσμο της εργασίας. Οχτώ χειρουργικά χτυπήματα.
Χτύπημα 1ο: Η υποβάθμιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας. Διαβάστε την φιλική σας εφημερίδα, τον «Φιλελεύθερο», δεν τα λέμε μόνο εμείς. Δεν πιστεύω να την χρεώνετε και αυτήν στον ΣΥΡΙΖΑ. Που κάνει με αναλυτική μνεία με άρθρο του την προηγούμενη εβδομάδα και αναρωτιέται – προχθές μάλλον – αν υπάρχει το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας. Και μιλάτε για ελέγχους. Τι είδους ελέγχους; Τι είδους έλεγχοι είναι αυτοί, σαν τον προχθεσινό στην Τράπεζα Πειραιώς, όπου η διοίκηση είχε ενημερωθεί για τον έλεγχο από πριν και έδιωχνε τους εργαζόμενους πριν πάνε οι ελεγκτές; Τέτοιου είδους ελέγχους κάνετε;
Τα επόμενα δύο χτυπήματα ήρθαν μαζί, με μία τροπολογία της τελευταίας στιγμής άσχετη, που συζητάγαμε στη Βουλή τον Αύγουστο κατά παραγγελία το ΣΕΒ, εξ’ όσων όλοι γνωρίζουμε. Και εξ’ όσων όλοι γνωρίζουμε γιατί, δεν μπορώ να ξέρω αν ο ΣΕΒ σας τηλεφώνησε απευθείας ή μέσω του κ. Σκέρτσου, που ήταν ο άνθρωπος του ΣΕΒ και τώρα είναι κεντρικός σας υπουργός. Αλλά, εν πάση περιπτώσει αυτό που γνωρίζω είναι ότι για αυτά τα μας πίεζαν έναν χρόνο, αλλά τους λέγαμε ότι αυτά δεν πρόκειται να γίνουν με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Ποια είναι αυτά; Η κατάργηση του βάσιμου λόγου απόλυσης των εργαζομένων. Ισχύει σε όλη την Ευρώπη αυτό το νομοθετικό πλαίσιο. Το καταργήσατε. Και τα μέτρα προστασίας των εργολαβικών εργαζομένων καταργήσατε.
Και όχι μόνο τα κάνατε αυτά μέσα από μια τροπολογία άσχετη, αλλά δεν ντραπήκατε να ταυτίσετε την αιτιολόγηση των απολύσεων με το φακέλωμα των εργαζομένων. Και να νομιμοποιήσετε έτσι τις πιο σκληρές και αυθαίρετες εργοδοτικές πρακτικές. Διότι, το νέο κόλπο τώρα για να παραβιάζεται η νομιμότητα είναι οι εργολαβίες. Το νέο κόλπο για να παραβιάζεται η νομιμότητα και να αποφεύγονται οι συλλογικές συμβάσεις είναι να φτιάχνουνε ψεύτικες εργολαβίες.
Το τέταρτο χτύπημα: Η διάλυση του θεσμού των συλλογικών διαπραγματεύσεων με την πρόβλεψη να εξαιρούνται από τις αρχές τις επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης επιχειρήσεις χωρίς ουσιαστικό λόγο, αλλά και η δημιουργία ζωνών φτηνότερης εργασίας μέσω τοπικών συμβάσεων. Δηλαδή Ειδικές Οικονομικές Ζώνες φτηνότερης εργασίας. Κάνετε αυτό που δεν κατάφερε να πετύχει το ΔΝΤ, το οποίο το επιδίωκε.
Μπορεί ο κ. Τόμσεν, ο Πολ Τόμσεν, που είχε αυτές τις ιδέες και τις υπερασπιζόταν με πάθος να συνταξιοδοτήθηκε, αλλά το πνεύμα του είναι εδώ. Ο Τόμσεν συνταξιοδοτήθηκε, αλλά η Θάτσερ είναι εδώ στις καρδιές και τις ψυχές σας. Αυτές είναι οι πολιτικές. Οι πολιτικές τους είναι εδώ.
Και δώσατε λευκή επιταγή στον υπουργό Εργασίας να αποφασίζει ποιες επιχειρήσεις θα μπορούν να μην εφαρμόζουν τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, ποιες επιχειρήσεις θα μπορούν να μειώνουν τους μισθούς και να αποκτούν ένα αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και ποιες άλλες δεν θα μπορούν, βέβαια, και θα πρέπει να τηρούν τη νομοθεσία δίνοντας υψηλότερους μισθούς. Στον υπουργό δώσατε αυτό το δικαίωμα, δεν το ξέρετε; Ρωτήστε τον, θα σας το πει.
Και, εν πάση περιπτώσει, ρωτώ: Αυτό είναι μια φιλελεύθερη λογική για το πώς λειτουργεί η οικονομία της αγοράς;
Χτύπημα 5ο: Καταργήσατε το δικαίωμα των εργαζομένων στην προσφυγή στη διαιτησία. Με αυτόν τον τρόπο, αφαιρείτε από τους εργαζόμενους ένα από τα ισχυρότερα διαπραγματευτικά τους όπλα για να υποχρεώνουν τον εργοδότη σε συμφωνία.
Χτύπημα 6ο: Με μια υπουργική απόφαση στα κρυφά, μειώσατε τα πρόστιμα για παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας, ενώ αυξήσατε και το όριο των νόμιμων υπερωριών κατά 60%.
Με δυο λόγια, τα πρόστιμα, αν το ΣΕΠΕ κάνει τη δουλειά του που δεν την κάνει απ’ ό,τι φαίνεται, πάει και βάζει ένα πρόστιμο, αυτό για τις αδήλωτες υπερωρίες, θα είναι μικρότερο κατά 15 φορές.
Για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό, επί των ημερών μας η Τράπεζα Πειραιώς, που στις τράπεζες, στον τραπεζικό χώρο είναι ένα φαινόμενο πάρα πολύ έντονο να κάθονται οι εργαζόμενοι πολύ περισσότερο απ’ ό,τι λέει το ωράριό τους και να μην πληρώνονται υπερωρίες, στην Τράπεζα Πειραιώς λοιπόν εμείς βάλαμε πρόστιμο 1,6 εκατ. ευρώ. Όση προσπάθεια κι αν κάνανε τότε κάποιοι να το αποσιωπήσουν, το κατάλαβε και η Διοίκηση αυτό, το ένιωσε, όπως και οι εργαζόμενοι.
Ξέρετε πόσο θα ήταν αυτό το πρόστιμο σήμερα αν ποτέ, γιατί τους ενημερώνουν πιο πριν όταν γίνονται οι έλεγχοι, αν ποτέ πήγαινε εκεί το ΣΕΠΕ και έβλεπε αυτή την παρανομία; Αντί για 1,6 εκατ. ευρώ, θα ήταν 100 χιλ. ευρώ. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Σε ένα, λοιπόν, πεδίο παραβατικότητας, που αφορά εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, κυρίως νέους γιατί αυτή είναι η εικόνα στην αγορά εργασίας σήμερα, να πληρώνονται για 4 ώρες αλλά στην πραγματικότητα να δουλεύουν 6-7-8-10 ώρες. Ή να πληρώνονται για 8 ώρες και να δουλεύουν 12 ώρες. Ή μήπως δεν είναι έτσι;
Σε ένα τέτοιο, λοιπόν, πεδίο παραβατικότητας, εσείς έρχεστε και δίνετε το σήμα στους εργοδότες να το επεκτείνουν και άλλο, να το τελειώσουν, να το φτάσουν στο τέρμα της απορρύθμισης. Και στην πραγματικότητα τους καλείτε να μην τηρούν τα ωράρια. Στην πραγματικότητα, τους καλείτε να μην δηλώνουν τις υπερωρίες με αυτόν τον τρόπο.
Και έρχομαι στο brain drain και σε αυτό το οποίο μας είπατε σήμερα, για να δικαιολογήστε την αδιανόητη απόφασή σας να μην ανανεώσετε ένα πρόγραμμα το οποίο λήγει, βεβαίως, αλλά έχετε κάθε δυνατότητα να το ανανεώσετε και αφορά στην καταπολέμηση του brain drain. Και αφορά 5.500 πτυχιούχους, με ένα και δύο πτυχία οι περισσότεροι από αυτούς, οι οποίοι καλύπτουν καίριες θέσεις στον δημόσιο τομέα – δεν είναι αορίστου η σύμβαση, ορισμένου χρόνου είναι, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι είναι ένα εξαιρετικό πρόγραμμα. Είναι ένα εξαιρετικό πρόγραμμα, διότι αυτά τα παιδιά είναι επιστήμονες που πρέπει να μείνουν εδώ για να στελεχώσουν, όχι κατ’ ανάγκη τον δημόσιο τομέα, δεν λέω εγώ αυτό, αλλά πρέπει να τους δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία, διότι ο σχεδιασμός ο δικός μας τον οποίο είχαμε ανακοινώσει και προβλέπετο αντίστοιχο κονδύλι στα προγράμματα του ΟΑΕΔ, τα οποία εσείς μειώσατε δραστικά. Κι αυτό είναι το 8ο χτύπημα, ότι μειώσατε δραστικά τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ για τα προγράμματα καταπολέμησης της ανεργίας. Είχαμε διασφαλίσει κονδύλι ώστε να ανανεωθεί για ένα χρόνο ακόμα και αργότερα στις επόμενες προσλήψεις να έχουν μια μοριοδότηση.
Δεν αντιλαμβάνεστε εσείς ότι είναι μείζον ζήτημα για τη χώρα να σταματήσουμε αυτή τη διαρροή των επιστημόνων στο εξωτερικό; Εσείς με αυτό τον τρόπο ουσιαστικά για λίγα εκατομμύρια, επαναλαμβάνω, δεν είναι κανένα μεγάλο ποσό, λέτε σε αυτούς τους ανθρώπους «δεν υπάρχει μέλλον για εσάς, πηγαίνετε στο εξωτερικό να βρείτε το μέλλον σας».
Και πιστεύω πραγματικά ότι πρέπει να αναθεωρήσετε αυτή την άποψη. Να το ξαναδείτε το θέμα αυτό. Οι επιλογές που έγιναν εκεί δεν έγιναν με κομματικά κριτήρια, έγιναν μέσω συνεντεύξεων ΑΣΕΠ. Και θέλω πραγματικά να σας ζητήσω να ξαναδείτε το ζήτημα αυτό. Αφορά τη νέα γενιά, τους νέους επιστήμονες. Αφορά το μέλλον του τόπου.
Ποια είναι, όμως τα αποτελέσματα αυτούς τους 7 μήνες αυτών των επιλογών και των χτυπημάτων στον χώρο της εργασίας.
Πρώτα απ’ όλα, για πρώτη φορά έχουμε μαζικές απολύσεις στις Τράπεζες. Στις τράπεζες είχαμε να δούμε, από τη μεταπολίτευση και μετά δεν είδαμε μαζικές απολύσεις, ομαδικές απολύσεις στις τράπεζες. Απολύθηκαν 24 εργαζόμενοι από την Πειραιώς, κατά παράβαση της συμφωνίας που είχανε κάνει οι εργαζόμενοι με τη διοίκηση της Τράπεζας, ώστε η μετάβασή τους σε άλλο πόστο να γίνει εθελοντικά. Και η κυβέρνηση, αντί να καταγγείλει τις απολύσεις, ανέλαβε, ως μη όφειλε, τον ρόλο της διεύθυνσης προσωπικού της Τράπεζας. Και η ίδια η Γενική Γραμματέας του υπουργείου έπαιρνε έναν έναν τους εργαζόμενους, για να βρεθεί, υποτίθεται, λύση.
Πού κατέληξε αυτό; Οι 24 απολύσεις να παραμείνουν και να γίνουν άλλες 100 περίπου εθελούσιες απολύσεις.
Εγώ σας καλώ να συγκρίνετε: 1,6 εκατομμύρια πρόστιμο εμείς στην Τράπεζα Πειραιώς, 120 αποχωρήσεις και απολύσεις επί των ημερών σας στην Τράπεζα Πειραιώς.
Αλλά το ίδιο έχουμε και σε άλλες τράπεζες. Στην Εθνική, από τον Ιούλιο μέχρι σήμερα, απολύθηκαν 50 ενοικιαζόμενοι και εργολαβικοί εργαζόμενοι με 20 και πλέον χρόνια προϋπηρεσίας. Και ποια ήταν η θέση και η στάση του υπουργείου Εργασίας γι’ αυτό;
Στα λιπάσματα Καβάλας όπου, μετά την εκλογή σας, το φιλοεργοδοτικό κλίμα της νέας εποχής που κυριάρχησε, η επιχείρηση ξαναγύρισε σε παράνομες πρακτικές του παρελθόντος, πρακτικές που είχαν κοπεί μαχαίρι επί των ημερών μας, εκβιάζοντας, παραμονή μάλιστα της Πρωτοχρονιάς, 135 εργαζόμενους με απολύσεις για να τους μεταφέρουν σε εταιρείες-φαντάσματα με μειωμένους μισθούς και δικαιώματα. Το κόλπο που σας έλεγα πιο πριν.
Στα ΕΛΠΕ, οι εργολαβικοί εργαζόμενοι ούτε πληρώνονται ούτε απολύονται βέβαια. Έχουν καταντήσει όμηροι στο έλεος των εργοδοτών και εσείς το παρακολουθείτε.
Στον ΟΤΕ, έχει ήδη ξεκινήσει ο χορός των απολύσεων και, απ’ ό,τι πληροφορούμαστε, ετοιμάζονται μετακινήσεις εργαζομένων σε θυγατρικές, χωρίς τη θέλησή τους.
Καταργείτε με νόμο τη συλλογική σύμβαση εργασίας στη ΔΕΗ για τους νεοπροσλαμβανόμενους.
Καταργήσατε με νόμο πριν λίγες μέρες τον κανονισμό εργασίας στα ΚΤΕΛ, ώστε πια να αποφασίζουν μονομερώς οι εργοδότες για όλα.
Στον κλάδο του Τουρισμού και Επισιτισμού, μετά την απορρύθμιση του κ. Βρούτση, δεν επεκτείνεται και δεν γίνεται υποχρεωτική η κλαδική σύμβαση και έτσι μένουν έκθετοι και ακάλυπτοι 400.000 σκληρά εργαζόμενοι. Είναι ένα από τα πιο επισφαλή επαγγέλματα: σερβιτόροι, μάγειρες, ντελίβερι. Είναι το νέο δηλαδή πρεκαριάτο αυτό που καταδικάζεται στην ανασφάλεια με τη δική σας υπογραφή.
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, εσείς έρχεστε εδώ να πείτε ότι η εικόνα είναι θετική, ότι πάμε πολύ καλά, ότι έχουμε εξαιρετικό ισοζύγιο, ότι μειώνεται η ανεργία.
Κλείνω με το θέμα του κατώτατου μισθού.
Κ. Μητσοτάκη, πρέπει να πάρετε μια ξεκάθαρη θέση στο ζήτημα αυτό. Μας λέτε ότι κάνουμε επικοινωνιακά κόλπα και λαϊκισμό. Τι ακριβώς εννοείτε;
Εμείς, μόλις βγήκαμε από τα μνημόνια, προχωρήσαμε τη διαδικασία όπως προβλέπει ο νόμος, αλλά ταυτόχρονα είχαμε και πολιτική βούληση.
Οι τεχνοκράτες, όπως προβλέπει ο νόμος, πρότειναν μια αύξηση 5-10%, εμείς νομοθετήσαμε για αύξηση 11%. Γιατί αυτή ήταν η πολιτική μας βούληση. Και νομοθετήσαμε και για την κατάργηση του υποκατώτατου.
Μάλιστα, εκείνη την περίοδο ο ΣΕΒ έλεγε ότι η αύξηση πρέπει να είναι 1-2% και εσείς δεν παίρνατε θέση για το πόσο πρέπει να είναι η αύξηση. Και κάποιοι από εσάς, κάποια ΜΜΕ και κάποιοι από εσάς μας κατηγορούσατε τότε ότι η αύξηση 11% στον κατώτατο μισθό θα διαλύσει την οικονομία.
Καμία διάλυση δεν είδαμε στην οικονομία, ούτε στους αναπτυξιακούς ρυθμούς της, ούτε στην κατανάλωση. Το αντίθετο είδαμε.
Προεκλογικά, βγήκαμε στον ελληνικό λαό και είπαμε το εξής: όπως αυξήσαμε 11% το 2019, θα έχουμε 7,5% το ’20 και 7,5% το ’21. Ώστε, μόλις ολοκληρωθεί και ο δεύτερος κύκλος το 2021 και επανέλθουμε στα 751 ευρώ, που ήταν ο κατώτατος μισθός πριν ο κ. Βρούτσης τον οδηγήσει το 2012 με 22% μείωση στα 580 ευρώ, να φτάσουμε στα 751 και μετά να περάσει στους κοινωνικούς εταίρους η δυνατότητα να ορίζουν τον κατώτατο μισθό με διαβούλευση.
Αυτό προτείναμε προεκλογικά και φέρνουμε με πρόταση νόμου τώρα.
Όταν, λοιπόν, το λέγαμε αυτό εμείς προεκλογικά, δεν βγήκατε να μας πείτε ότι είναι λαϊκισμός, δεν βγήκατε να μας πείτε ότι είναι αντιεπιστημονικό. Τι βγήκατε να μας πείτε; Ρελάνς κάνατε τότε. Είπατε: 7,5% είπατε εσείς ότι θα τον αυξήστε το ‘20; 8% θα τον αυξήσουμε εμείς.
Πώς το είπατε; Διπλάσιο της ανάπτυξης είπατε. Λέγατε 4% θα είναι η ανάπτυξη το ’20, δήθεν, 8% η αύξηση του μισθού. Περισσότερο από τον ΣΥΡΙΖΑ θα τον αυξήσουμε εμείς. Αυτό λέγατε. Δεν τα λέγατε αυτά;
Εντάξει, δεν είναι 4% η ανάπτυξη. Είναι 2,8%. Δεσμευτείτε, λοιπόν, σήμερα ότι, μετά το τέλος της διαδικασίας που θα ξεκινήσει, θα αυξηθεί ο κατώτατος μισθός στο 5,6%.Διπλάσιο του ρυθμού ανάπτυξης που προβλέπεται στον προϋπολογισμό. Δεσμευτείτε, αλλιώς μη μας λέτε εδώ ποιος είναι αξιόπιστος και ποιος δεν είναι αξιόπιστος. Ποιος είναι ο ψεύτης και ποιος δεν είναι;
Τα πράγματα είναι δεδομένα.
Φέρατε ένα επίδομα, το ψηφίσαμε κι εμείς, για τις νέες μητέρες, ένα επίδομα γέννας. Σωστό, στη σωστή κατεύθυνση. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας είναι το δημογραφικό. Πάλι στα μουλωχτά, ο κύριος που κάθεται -δεν ξέρω, μπορεί να τον αδικώ, μάλλον όχι ο κύριος που κάθεται δίπλα σας, ένας άλλος κύριος που καθόταν δίπλα στον κύριο που κάθεται δίπλα σας και τώρα πήγε σε άλλο υπουργείο, τα έκανε πολύ καλά εκεί που ήταν και πάει να σώσει το προσφυγικό τώρα-, έφερε μια απόφαση με βάση την οποία δεν θα έχει εφαρμογή, λέει, από 1/1 του ΄17 το μειωμένο ασφαλιστικό τέλος αναδρομικά, αλλά στο τέλος παίρνει πίσω την αναδρομικότητα. Αναφέρομαι στην καταβολή μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών από μητέρες κατά το πρώτο έτος μετά τον τοκετό.
Φέρατε, λοιπόν, μια απόφαση, εδώ είναι, την καταθέτω στα πρακτικά, έχει την υπογραφή του κ. Μηταράκη, υφυπουργού τότε Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Δεν μπορεί να καταργήσει κάτι που είναι καταργημένο. Καταργεί κάτι που ισχύει, που ήταν δεδομένο επί της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν μπορεί από τη μια να λέτε ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε το δημογραφικό πρόβλημα και από την άλλη να φέρνετε στα μουλωχτά ρυθμίσεις που καταργούν τις όποιες διευκολύνσεις έχουν οι εργαζόμενες μητέρες να πληρώνουν λιγότερες ασφαλιστικές εισφορές. Πρέπει να αποφασίσετε λοιπόν. Ή θα είσαστε με τους ισχυρούς που τους διευκολύνετε ή θα φέρετε επιτέλους και κάτι που θα διευκολύνει τον κόσμο της εργασίας.
Δευτερολογία του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα στη Βουλή επί της συζήτησης, κατόπιν αιτήματος του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, σύμφωνα με το άρθρο 142Α του Κ.τ.Β., με αντικείμενο την ενημέρωση του Σώματος για την κυβερνητική πολιτική σχετικά με τα εργασιακά θέματα
Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε,
Κύριε Μητσοτάκη, πόσο πολύ τον έχετε αγαπήσει τώρα τελευταία τον κ. Βαρουφάκη; Σας είναι ιδιαίτερα συμπαθής. Ο άνθρωπος που κατέστρεψε τη χώρα το πρώτο εξάμηνο του ΄15, έτσι λέγατε. Έτσι δεν λέγατε; Ο άνθρωπος που διέλυσε τις τράπεζες, ο άνθρωπος που έφερε χρέος στη χώρα -μια λέγατε 50 δις, μια 100 δις, μια 150 δις, μια 200… Τώρα, πόσο πολύ τον έχετε αγαπήσει; Τόσο πολύ τον έχετε αγαπήσει. Σας είναι εξαιρετικά σημαντικός.
Καταλαβαίνουμε όλοι τους λόγους για τους οποίους ενδεχομένως σας είναι εξαιρετικά σημαντικός. Θα καταλάβετε γιατί, κ. Γεραπετρίτη.
Κ. Μητσοτάκη, επεκταθήκατε σε μια σειρά από ζητήματα και θα μου επιτρέψετε να σας απαντήσω ένα προς ένα στα ζητήματα αυτά.
Ασχοληθήκατε με το είδος της αντιπολίτευσης που κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Μάλλον έχετε ξεχάσει το είδος της αντιπολίτευσης που κάνατε εσείς επί τρεισήμισι χρόνια, όταν αναλάβατε την προεδρία του κόμματός σας και μετά από δύο μήνες ζητήσατε εκλογές. Και ξεχάσατε ότι είστε καταγεγραμμένος στην ιστορία ως ο αρχηγός της αντιπολίτευσης που ζητούσε εκλογές το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τη μεταπολίτευση και μετά. Ζητούσατε εκλογές επί τρεισήμισι χρόνια. Προβλέψατε την καταστροφή της χώρας. Προβλέψατε 4ομνημόνιο. Πέρυσι τέτοιον καιρό τα λέγατε αυτά και σήμερα, στη βάση του 4ου μνημονίου, είσαστε εσείς χάρη στις δικές μας προσπάθειες που δίνετε κάποιες φορολογικές ελαφρύνσεις.
Αναφερθήκατε όμως, και κάνατε μεγάλο λάθος, στα χρόνια του 2012, 2013 και 2014. Και αναφερθήκατε με έλλειψη επίγνωσης για το τι συνέβη στη χώρα εκείνα τα χρόνια που εσείς κυβερνούσατε. Ήσασταν κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης. Και μάλιστα, για μια διαβολική σύμπτωση, ο κ. Βρούτσης ήταν ο υπουργός της Εργασίας που διέλυσε όλους τους εργασιακούς νόμους, φέρνοντας όλη τη λαίλαπα των μνημονίων το 2012, μειώνοντας 22% με έναν νόμο και με ένα άρθρο τον κατώτατο μισθό, φέρνοντας τον υποκατώτατο. Ήσασταν η κυβέρνηση που έφερε μέσα σε λίγους μήνες τη χώρα σε μια πρωτοφανή ύφεση και σε απώλεια του 25% του εθνικού πλούτου. Και σήμερα κουνάτε εσείς το δάχτυλο σε εμάς γιατί διεκδικήσαμε, πότε; Τον Γενάρη του ΄15 τα εργασιακά δικαιώματα και την αύξηση του κατώτατου μισθού. Ξεχνάτε για άλλη μια φορά ότι μετά τη δύσκολη πράγματι συμφωνία -αλλά με προοπτική, διότι εκεί που εσείς αποτύχατε τρεις φορές, τρεις κυβερνήσεις, δυο φορές να ολοκληρώσουν προγράμματα-, εμείς βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια. Και αν σήμερα βρίσκεστε σε θέση να κοκορεύεστε, είναι γιατί αυτός ο λαός και αυτή η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να ολοκληρώσει κάτι που εσείς ούτε στο όνειρό σας δεν τό ‘χατε δει, από το 2010 έως το 2015.
Μέχρι πρότινος ήξερα ότι με κατηγορείτε διότι, λέει, αντάλλαξα τις συντάξεις με το Μακεδονικό. Και δεν έχετε τσίπα και ντροπή να βγείτε να το διαψεύσετε αυτό ενάμισι χρόνο τώρα που το λέτε. Όταν κι ο ίδιος ο Γιούνκερ σε συνέντευξή του στον Παπαχελά προχθές βγήκε και είπε ότι αυτό είναι μια αθλιότητα. Σήμερα την αθλιότητα την πολλαπλασιάζετε. Βεβαίως, με την ευτυχή συγκυρία για σας να λέει άλλος πράγματα που θα μπορούσατε να είχατε πει κι εσείς, ότι δήθεν ανταλλάξαμε τα πλεονάσματα, λέει, με τι; Με τα εργασιακά. Τώρα δεν είναι οι συντάξεις με το Μακεδονικό, το οποίο ήταν μια προδοτική συμφωνία για σας, την οποία όμως και τηρείτε και τιμάτε. Όχι μόνο τηρείτε, την τιμάτε, και έχετε και το θράσος να μιλάτε και για ψέματα και για απάτες. Εσείς είσαστε ο μεγαλύτερος πολιτικός απατεώνας. Αλλά σήμερα λοιπόν μάθαμε ότι ανταλλάξαμε τα πλεονάσματα.
Ποια πλεονάσματα ακριβώς; Τι είχε υπογράψει ο κ. Σαμαράς κι εσείς μαζί του ως υπουργός τότε; Μήπως είχατε υπογράψει πλεονάσματα 4,5% και 4,2%; Μήπως εμείς καταφέραμε να μειώσουμε κατά 20 δις ευρώ στην πενταετία το βάρος το οποίο είχατε υπογράψει εσείς; Ή τα ξεχνάτε αυτά; Τα ξεχνάτε. Δεν θα απαντήσετε γι αυτό γιατί τώρα ο κ. Σαμαράς δεν σας αρέσει και πολύ. Εντάξει, καταλαβαίνω, έχετε κι εσείς τα εσωτερικά σας ζητήματα.
Ακούστε να δείτε κ. Μητσοτάκη, όμως: Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην Αριστερά και στη δική σας παράταξη. Στη δική σας παράταξη υπάρχει πάντοτε ένα κλίμα λυκοφιλίας, αλλά είναι σε όλους γνωστό ότι «δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται». Και είναι σε όλους γνωστό πόσες ομάδες, φράξιες και κόμματα υπάρχουν εντός της Κοινοβουλευτικής σας Ομάδας. Μην κάνετε σε εμάς μαθήματα.
Εμείς, έχουμε την τόλμη και την παρρησία να κοιτάμε κατάματα και τα σωστά και τα λάθη που κάναμε.
Αναρωτιέμαι, ποιο άλλο κόμμα, που κυβέρνησε τον τόπο από την μεταπολίτευση και μετά, είχε την παρρησία και την τόλμη να πει, έστω σε ένα θέμα, «κάναμε λάθος». Όλα σωστά τα κάνατε εσείς. Όλα σωστά. Όλα. Και τη χρεοκοπία την κάνατε σωστά και τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων την κάνατε σωστά, και τo 25% που μειώσατε τον εθνικό πλούτο κάνατε σωστά, και τα εξοπλιστικά και τις μίζες τα κάνατε σωστά, του Τσοχατζόπουλου και του Παπαντωνίου και των άλλων. Και τους κουμπάρους κάνατε σωστά, και τα θαλασσοδάνεια που πήρατε δανεικά και αγύριστα από τις τράπεζες, 220 εκατ. ο καθένας σας, τα κάνατε σωστά. Κανένα λάθος δεν κάνατε. Μπράβο σας. Συγχαρητήρια. Συγχαρητήρια…
Αναφερθήκατε, λοιπόν, στα δύσκολα χρόνια, στα πνιγηρά χρόνια για τον τόπο, όταν πέθαιναν συνάνθρωποί μας επειδή η ΔΕΗ τότε έκοβε το ρεύμα. Στα δικά μας τα χρόνια δεν το έκοβε. Και όταν κάποιοι άνθρωποι, συνάνθρωποί μας, συμπολίτες μας, από αναθυμιάσεις από το μαγκάλι, πέθαιναν.
Και λέτε, “λαϊκισμός”. Είναι ύβρις απέναντι στους νεκρούς εκείνης της περιόδου αυτό που κάνετε σήμερα. Όχι λαϊκισμός δικός μας. Και είναι ντροπή σας αυτό.
Λαϊκισμός είναι να μιλάτε χωρίς στοιχεία για δήθεν ανταλλαγές με εθνικά θέματα. Και θέλω να αναρωτηθώ, η επιμονή σας στις δήθεν ανταλλαγές και μάλιστα για κρίσιμα εθνικά θέματα τις μέρες της κρίσιμης διαπραγμάτευσης, μήπως γεννάται από τη δική σας στάση;
Αναρωτιέμαι, λοιπόν, μήπως η επιμονή σας να μιλάτε για τέτοιου είδους ανταλλαγές είναι ορμώμενη από μία δική σας ενδεχομένως αντίληψη; Μήπως, τελικά, η σπουδή σας να προχωρήσετε στην απόλυτη άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από 1ης Μαΐου έχει να κάνει με τις όποιες διεκδικήσεις έχετε σε άλλα ζητήματα;
Δεν θέλω να μπω σε αυτή τη λογική. Όμως, θα σας πω με απόλυτη επίγνωση του τι λέω. Η κατάσταση στη χώρα δεν είναι ούτε ειδυλλιακή, ούτε εύκολη. Είναι εξαιρετικά δύσκολη. Και είναι δύσκολη γι’ αυτούς που πέρασαν δύσκολα και τα προηγούμενα χρόνια.
Κ. Μητσοτάκη, πριν από λίγες μέρες, ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας, ένας συμπαθής άνθρωπος, ο Λίο Βαράντκαρ, έχασε τις εκλογές. Και τις έχασε, ενώ η Ιρλανδία, προσέξτε, είχε ανάπτυξη 6%. Ούτε 4, ούτε πολύ περισσότερο 2,4% που θα έχουμε φέτος, όπως λέει η Κομισιόν. Είχε ανεργία 5% όχι 17% που έχουμε εμείς. Και χρέος 50%, όχι 180% που έχουμε εμείς. Γιατί τις έχασε; Τα 2/3 των ερωτηθέντων στα exitpollsαπάντησαν ότι δεν βλέπουμε καμία βελτίωση στη ζωή μας. Εσείς υποσχεθήκατε όχι απλά βελτίωση, αλλά ραγδαία βελτίωση.
Και πού είναι αυτή η ραγδαία βελτίωση; Περιμένει ο κόσμος να τη δει. Σήμερα, αντί για γαλανό ουρανό, οι περισσότεροι συμπολίτες μας βλέπουν σύννεφα να συσσωρεύονται. Σύννεφα στο προσφυγικό. Παραλάβατε τη Μόρια με 5 χιλιάδες, είναι 25 χιλιάδες. Έχετε καταδικάσει τα νησιά και τους νησιώτες να ζουν σε μια κατάσταση η οποία είναι αδύνατον κανείς να την πάρει στην πλάτη του και να την σηκώσει, ασήκωτη, αβάσταχτη. Κι όλα αυτά για να μην μεταφέρετε από την αρχή, βάση το δικού μας προγράμματος, πρόσφυγες και μετανάστες στην ενδοχώρα, γιατί έχετε τους δημάρχους σας να κάνουν αντάρτικο. Και θυσιάζετε πέντε ολόκληρα νησιά, γιατί εσείς δεν μπορείτε να επιβάλλετε το αυτονόητο.
Η κατάσταση και στα εθνικά μας θέματα είναι δύσκολη. Στα κοινωνικά. Έρχονται σύννεφα. Η πρώτη κατοικία. Στην οικονομία, την πραγματική οικονομία. Δεν υπάρχει φως.
Και επανέρχομαι. Γιατί συνέβη αυτό που συνέβη στην Ιρλανδία; Κέρδισε η Αριστερά, κυρία Βούλτεψη, και έχασε ο δεξιός πρωθυπουργός ο οποίος είχε, όπως σας είπα πιο πριν, ανάπτυξη 6% και ανεργία 5%. Κ. Βούλτεψη, την άλλη φορά να σας φωνάξουμε να μας κάνετε μια ανάλυση για το γιατί δεν έπρεπε η χώρα να είναι το Βερολίνο.
Ακούστε όμως αυτό που θέλω να πω. Η Ιρλανδία μας διδάσκει ότι ούτε οι ρυθμοί ανάπτυξης, ούτε οι δείκτες της ανεργίας από μόνοι τους δεν αρκούν για να αισθανθούν οι πολίτες βελτίωση στη ζωή τους, αν δεν αντιμετωπίσουμε το κρίσιμο ζήτημα. Ποιο είναι το κρίσιμο ζήτημα για μας;
Η ποιότητα της εργασίας, η βελτίωση των αμοιβών και άρα της αγοραστικής δύναμης. Το μοντέλο της εργασίας που προωθείτε είναι αυτό του εργαζόμενου-φτωχού. Πληρώνεται για 4 ώρες, δουλεύει όμως 8 στην πραγματικότητα. Πληρώνεται για 8 ώρες, δουλεύει για 12 στην πραγματικότητα. Και αυτή την πραγματικότητα, ξέρετε, δεν την φέραμε εμείς, εσείς την φέρατε. Εμείς προσπαθήσαμε σε μεγάλο βαθμό να την αλλάξουμε και πετύχαμε πολλά. Η ανατροπή στις σχέσεις εργασίας έγινε επί των ημερών σας, με υπουργό τον κ. Βρούτση. Όπου πήγαμε από το 35% της μερικής απασχόλησης στις προσλήψεις, στο 55%, Εμείς δημιουργήσαμε 500 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Νομοθετήσαμε μια σειρά από μέτρα υπέρ των εργαζομένων. Έξι εκατομμύρια υπερωρίες καταγράφηκαν μόνο σε μια χρονιά χάρη στο νόμο για υποχρεωτική ηλεκτρονική δήλωση των υπερωριών από τους εργοδότες και χάρη στους διαρκείς ελέγχους του ΣΕΠΕ.
Κι έχετε το θράσος τώρα να ενοχοποιείτε και τους εργαζόμενους, διότι γίνεται σφυριχτή ο έλεγχος και το μαθαίνει η τράπεζα. Ενοχοποιείτε τους εργαζόμενους στο ΣΕΠΕ, αυτούς που κάνουν έλεγχο.
Υπερδιπλασιάστηκαν οι επιχειρήσεις που δήλωσαν υπερωρίες και υπερδιπλασιάστηκαν και οι εργαζόμενοι που πήραν υπερωρίες και κάποιοι είδαν τη ζωή τους να βελτιώνεται γιατί γυρνάγανε σπίτι τους στην ώρα τους. Αυτά συνέβησαν επί των ημερών μας, όσο κι αν θέλετε να τα κρύψετε.
Παραλάβαμε την αδήλωτη εργασία στο 19,2%, την παραδώσαμε στο 9%. Και, φυσικά, επαναφέραμε συλλογικές συμβάσεις, επεκτασιμότητα, υποχρέωση αιτιολόγησης απολύσεων, προστασία εργολαβικών εργαζομένων. Όλα αυτά που με μεγάλη ταχύτητα ξηλώσατε εσείς, όχι στους επτά μήνες, στους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης σας.
Έρχεστε και μου λέτε, σε σχέση με τον βάσιμο λόγο της απόλυσης: Ο βάσιμος λόγος της απόλυσης είναι ρύθμιση που υπάρχει στον ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη. Είναι κεκτημένο του ευρωπαϊκού δικαίου και ισχύει στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών. Εσείς το καταργήσατε με μια τροπολογία της τελευταίας στιγμής. Και καταφέρατε το πρωτοφανές, έναν μόλις μήνα μετά την εκλογή σας όλη η αντιπολίτευση να αποχωρήσει. Δεν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ που αποχώρησε. Άδειασε η Βουλή. Έναν μόλις μήνα. Για να κάνετε τη χάρη, το χατίρι, στον ΣΕΒ.
Τα επιχείρημά σας περί δήθεν φακελώματος των εργαζομένων είναι τόσο ψευδές όσο και αστείο. Ο εργοδότης δεν έχει το δικαίωμα να έχει πρόσβαση στα στοιχεία του εργαζόμενου -o νέος εργοδότης που τυχόν θα τον επαναπροσλάβει-, παρά μονάχα στα στοιχεία που αφορούν τον εργαζόμενο στη δική του επιχείρηση. Και είναι απαράδεκτο να επικαλείστε μια παράνομη πρακτική για να δικαιολογήσετε την κατάργηση μέτρων προστασίας των εργαζομένων όπως αυτό της αιτιολόγησης της απόλυσης, που ισχύει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, τις χώρες της Ε.Ε.
Μιλήσατε για τους πεντέμισι χιλιάδες των νέων ανθρώπων και μιλήσατε για “δικά μας” και “δικά σας” παιδιά. Είναι ντροπή κ. πρωθυπουργέ. Κ. πρωθυπουργέ, με ΑΣΕΠ έγιναν αυτές οι προσλήψεις. Θα σας πει μετά ο κ. Γεραπετρίτης για την Ελβετία. Με ΑΣΕΠ έγιναν αυτές οι προσλήψεις. Με ΑΣΕΠ. Ορισμένου χρόνου ήταν, βεβαίως.
Λέτε ότι δεν καταλαβαίνω τι μου λέτε. Εσείς δεν καταλαβαίνετε τι διαβάζετε. Διαβάσατε τους όρους και τη διάρκεια της απασχόλησης που ορίζει η σύμβασή τους. Και τι λέει; Παράταση ή σύναψη νέας σύμβασης κατά το αυτό ημερολογιακό έτος. Κατά το αυτό. Δεν είναι αυτό. Πέρυσι υπογράφτηκε η σύμβαση αυτή. Το 2019. Και εμείς είχαμε δηλώσει ξεκάθαρα ότι θα προβλέψουμε τη δυνατότητα της ανανέωσης για έναν ακόμα χρόνο τουλάχιστον ώστε μετά να πάρουν και μία μοριοδότηση αυτοί οι νέοι επιστήμονες, πεντέμισι χιλιάδες είναι, για να μπορέσουν να έχουν μια καλύτερη προοπτική στη χώρα. Και μου λέτε, άλλη μία απάτη. Θέλετε να κρατήσουμε το ισχύον πρόγραμμα και να ανανεώσουμε για πεντέμισι χιλιάδες έναν χρόνο ή να φτιάξουμε ένα καλύτερο, με καλύτερους όρους και για περισσότερο; Πώς θα το κάνετε αυτό; Δεσμευτείτε.
Έχω εδώ τα στοιχεία του προϋπολογισμού. ΟΑΕΔ: Προγράμματα Απασχόλησης, από 406 εκ. το ΄19, 377 φέτος. Ποιον κοροϊδεύετε κ. Μητσοτάκη; Με ποιον τρόπο θα χρηματοδοτήσετε προγράμματα, ενώ μειώνετε τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ για τα Προγράμματα Απασχόλησης; Μακάρι να το καταφέρετε. Εμείς μαζί σας.
Και κλείνω με το θέμα του κατώτατου μισθού. Και μην επιχειρείτε να ξεφύγετε έτσι με το θέμα αυτό. Θέλω να καταθέσω στα πρακτικά ένα διάγραμμα που δείχνει ότι η μόνη χώρα της Ε.Ε., που ο κατώτατος μισθός το 2020 είναι χαμηλότερος από τον κατώτατο μισθό το 2010, είναι η Ελλάδα. Η μόνη χώρα στην Ε.Ε., κ. Μητσοτάκη, που ο κατώτατος μισθός είναι χαμηλότερος το ‘20 απ ότι ήταν το ‘10 είναι η Ελλάδα.
Και άλλες χώρες είχαν μνημόνια. Και άλλες χώρες είχαν λιτότητα. Καμία δεν έχει αυτό που έχουμε εμείς.
Άκουσα με ενδιαφέρον την κ. Γεννηματά να συμφωνεί στην ανάγκη αύξησης του κατώτατου μισθού. Απλά, να προτείνει την ευθύνη να την αναλάβουν οι εταίροι μέσα από συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Δεν έχω αντίρρηση σ’ αυτό, Αν συμφωνούμε όμως ότι πρέπει να επανέλθουμε τουλάχιστον το 2021 εκεί που ήμασταν το 2010, δηλαδή στον κατώτατο στα 751, τότε είμαι έτοιμος να προτείνω να αλλάξουμε εμείς την πρόταση νόμου μας και να δώσουμε από αύριο, από σήμερα, και όχι το ΄21, την ευθύνη στους κοινωνικούς εταίρους, υπό μία όμως προϋπόθεση: Ότι η αύξηση που θα αποφασίσουν θα έχει ως πάτωμα το 7,5% για το ΄20 και το 7,5% για το ΄21. Αν οι συλλογικοί εταίροι αποφασίσουν για μεγαλύτερες αυξήσεις, θα τις στηρίξουμε. Κι αν αυτό είναι το ζήτημα λοιπόν, να δώσουμε στους κοινωνικούς εταίρους τη δυνατότητα να διαπραγματευθούν. Υπό αυτόν τον όρο, εμείς λέμε ναι. Κι αν θέλετε, να καταθέσουμε και μαζί αυτή την πρόταση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Άκουσα τον πρωθυπουργό να λέει ότι δεν υπάρχει ισχυρή χώρα χωρίς ισχυρές επιχειρήσεις. Εγώ θα το αντιστρέψω και θα πω το εξής: Μάλιστα, κανείς δεν θέλει να μην έχουμε ισχυρές επιχειρήσεις. Αλλά, δεν υπάρχει ισχυρή οικονομία χωρίς ποιότητα στην εργασία των εργαζομένων και, άρα, δεν υπάρχει και ισχυρή χώρα χωρίς ποιότητα στην εργασία των εργαζομένων.
Ήθελα λοιπόν σήμερα να απευθυνθώ όχι τόσο στον κ. Μητσοτάκη, γιατί ξέρω τις απόψεις του και τις θέσεις του. Ήθελα όμως να απευθυνθώ –και του ζητάω κι αυτός να μην απευθυνθεί σε εμένα, ξέρει ο κόσμος ότι διαφωνούμε, αλλά να απευθυνθεί στους χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, τους εργαζόμενους, αυτούς που είναι έξω και αυτούς που είναι εδώ πάνω και μας παρακολουθούν. Και από τα Λιπάσματα της Καβάλας και από την Τράπεζα Πειραιώς και από τα ΕΛΠΕ και τους νέους επιστήμονες, που πεντέμισι χιλιάδες θα βρεθούν στο δρόμο. Δεν είναι αόρατοι άνθρωποι αυτοί, επειδή δεν ασχολούνται τα ΜΜΕ μαζί τους. Ορίστε. Είναι ορατοί, έχουν πρόσωπα. Κι έχουν και ονοματεπώνυμο. Σ’ αυτούς να απευθυνθείτε. Και να απευθυνθείτε και στους οκτακόσιους ογδόντα χιλιάδες εργαζόμενους που είδαν αυξήσεις στους μισθούς τους με την αύξηση του κατώτατου, που κάναμε το ‘19, και στο ένα εκατομμύριο ογδόντα χιλιάδες που θα δουν αυξήσεις, αν γίνει δεκτή η πρότασή για αύξηση άλλο 7,5% το 2020.
Σ’ αυτούς λοιπόν να απευθυνθείτε κ. Μητσοτάκη, στον κόσμο της εργασίας. Σ’ αυτούς έχετε να απολογηθείτε, όχι στην κοινοβουλευτική σας ομάδα.
Εμείς μ’ αυτόν τον κόσμο θέλουμε να προχωρήσουμε, γιατί αυτόν τον κόσμο θέλουμε να εκπροσωπούμε. Γι’ αυτό και καταθέσαμε αυτή την πρόταση νόμου. Γι’ αυτό και θα καταθέσουμε ολοκληρωμένο σχέδιο νόμου για τη ρύθμιση της αγοράς εργασίας απέναντι στη νέα γενικευμένη απειλή της εργολαβοποίησης των εργαζομένων. Και θα καταθέσουμε πρόταση νόμου για την καθολική κάλυψη των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Γιατί εμείς αναμετριόμαστε με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του κόσμου της εργασίας. Όχι με εσάς. Εσείς πολύ σύντομα θα αναμετρηθείτε με τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί η πολιτική σας.
