Γράφει ο Μάνος Οικονομίδης
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Νέα Σελίδα”, την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2019
Ο πειρασμός της απώθησης στη λήθη, δεν αποτελεί το… δυνατό σημείο των ιδεών. Αυτές άλλωστε λειτουργούν διαχρονικά ως η προλογική έμπνευση που θέτει σε κίνηση τον τροχό της Ιστορίας. Ιχνηλατούν τις συγκυριακές παραμέτρους της προόδου. Και υπηρετούν τη φυσική νομοτέλεια της ανάγκης του ανθρώπου να απαντάει με αισιόδοξο συμπέρασμα, στα μεγάλα και θεμελιώδη ερωτήματα της ζωής.
Οι ιδέες, διαθέτουν αλεξίσφαιρο γενετικό κώδικα. Είναι επίμονες, και όσο περισσότερο μπολιάζουν την καρδιά και το μυαλό των κοινωνιών, τόσο περισσότερο ανθεκτικές στην αναπόφευκτη φθορά του χρόνου αποδεικνύονται.
Οι ιδέες βρίσκουν τη φυσική εκτόνωσή τους στην απέραντη θάλασσα της πολιτικής. Εκεί όπου ανταμώνουν ενεργοί πολίτες, κοινωνικές ανησυχίες, εθνικές προτεραιότητες και πολιτικές εστίες, φιλόξενες και δημιουργικές, οι οποίες διεκδικούν να εκφράσουν και να στεγάσουν πλατιές κοινωνικές πλειοψηφίες.
Η πολιτική στην κορύφωσή της, σεργιανίζει τις πολλές τελευταίες δεκαετίες στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Η χώρα-έθνος που κληρονόμησαν μεταξύ άλλων στην ανθρωπότητα ο Τόμας Τζέφερσον και ο Αβραάμ Λίνκολν, πήρε τη σκυτάλη του… μαιευτηρίου της πολιτικής, από την Αρχαία Αθήνα.
Και ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες, μας έχει χαρίσει πλείστα παραδείγματα «καινούριων ιδεών», που διέσχισαν στη συνέχεια, όχι μονάχα τον Ατλαντικό, αλλά οριζόντια τη σύγχρονη ανθρωπότητα. Και έδιναν τη σκυτάλη της προόδου, από γενιά σε γενιά.
Το όχι και τόσο μακρινό 1992, ο μέχρι πρότινος Κυβερνήτης του Άρκανσα Μπιλ Κλίντον, κατάφερε να οδηγήσει σε έξωση από τον Λευκό Οίκο τον πρεσβύτερο Τζορτζ Μπους, χάρη σε μια ιδέα και μια… ατάκα. «Είναι η οικονομία, ανόητε», ήταν η ατάκα που κατέγραψε σωστά την πρωτεύουσα χρησιμότητα της οικονομίας ως παράγοντα επηρεασμού των κοινωνιών και της εκλογικής συμπεριφοράς του. Και μια ιδέα, η Θεωρία της Τριγωνοποίησης, γέννησε τη στρατηγική του μεσαίου χώρου, που από τότε μέχρι και σήμερα, δηλαδή για σχεδόν τρεις δεκαετίες, δεν χαρίζει απλά εκλογικές νίκες σε όσους την υιοθετούν. Τους χαρίζει πολιτικές ηγεμονίες.
Τη στρατηγική του μεσαίου χώρου ακολούθησαν στην Ευρώπη ο Τόνι Μπλερ, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ και ο Ρομάνο Πρόντι. Για να την επικαιροποιήσει στη Μεγάλη Βρετανία ο Ντέιβιντ Κάμερον και στην Ελλάδα ο Κώστας Καραμανλής, το 2004.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, και ειδικά την τελευταία δεκαετία της εθνικής καταστροφής των Μνημονίων για την πατρίδα μας, ο μεσαίος χώρος υποχώρησε. Τα άκρα, οι ακρότητες και οι υστερίες που τα συνοδεύουν, βρήκαν πρόσφορο έδαφος σε μια αποπροσανατολισμένη και απεγνωσμένη κοινωνία, με αποτέλεσμα να συρρικνωθεί η εκλογική απήχηση του πολιτικού κόσμου, και η χώρα μας να… παρκάρει σε συνθήκες εθνικής απομόνωσης, περιθωριοποίησης και επί της ουσίας ανάκλησης της εθνικής αυτοδιάθεσης.
Ο συγκεκριμένος κύκλος της παρακμής, μοιάζει να έκλεισε με τις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Το μαρτυρά η στοχοπροσήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη σε «θεραπεία» των πληγών του εθνικού διχασμού, αλλά και η αντίστοιχη προδιάθεση του υπόλοιπου πολιτικού κόσμου. Να ξαναβρούμε το συγκριτικό πλεονέκτημα της μετριοπάθειας και του ήπιου λόγου. Και να επενδύσουμε στην πρόσθεση και τον πολλαπλασιασμό, ως μαθηματικές πράξεις της προόδου.
Στην Ελλάδα της τρέχουσας συγκυρίας, ο μεσαίος χώρος δείχνει να επιστρέφει. Επόμενο ζητούμενο, η υπέρβαση των παθών. Και το «σύμφωνο συμβίωσης» με την κοινή λογική.
