Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Υπάρχει εκκρεμότης. Η εντυπωσιακή πλειοψηφία του 40%, που έλαβε η Ν.Δ. στις εκλογές του Ιουλίου, δεν έλυσε άπαξ το πρόβλημα της πολιτικής σταθερότητας στην πατρίδα μας – και αυτό, νομίζω, απασχολεί (μην πω, καίει) τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Και δεν θα ησυχάσει, ως φαίνεται, αν δεν «κάψει» την παγίδα της απλής αναλογικής με εκλογές (είτε το 2020 είτε το 2021), όσο ο ίδιος και η παράταξή του είναι στο απόγειο της δύναμής τους. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγω, μελετώντας με προσοχή τις απαντήσεις που έδωσε προχθες στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου της ΔΕΘ.
Αν και η σύζυγός του Μαρέβα ήταν αυτή που… άνοιξε φύλλο για παραδοσιακή συνταγή κατά την επίσκεψή της σε περίπτερο συνεταιρισμού της ΔΕΘ, εντούτοις, βλέποντας το βίντεο της συνέντευξης, πολιτικό φύλλο, θεωρώ, άνοιξε μάλλον ο ίδιος ο κύριος Μητσοτάκης. Από χθες άρχισε να… ζυμώνει. Τι μου έκανε εντύπωση;
Καταρχάς (αξιοπερίεργο), ο πρωθυπουργός δέχθηκε και απάντησε σε ερώτηση της δημόσιας τηλεόρασης -έχει σημασία- για το αν σκέφτεται πρόωρες εκλογές προκειμένου να «κάψει» την απλή αναλογική. Δύο μήνες μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου! Αν και τόνισε ότι «προφανώς θα εξαντλήσω την τετραετία», παρατήρησε ότι «αυτό (σ.σ.: οι πρόωρες εκλογές) είναι το τελευταίο πράγμα που έχω στο μυαλό μου» και πως απλή αναλογική το 2023 «θα σημάνει διπλές εκλογές». Διαφορετικά διατυπωμένο: «Υπάρχει στο μυαλό μου, αλλά είναι το τελευταίο, και προειδοποιώ (για να καταγραφεί) πως αναλογική σημαίνει μετά βεβαιότητος διπλές κάλπες». Άρα, ο κ. Μητσοτάκης εξαπέλυσε, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, κεκαλυμμένη απειλή εκλογών προς όλους, ως μέσο πίεσης για ευρείες πλειοψηφίες στα θεσμικά – και, αν δεν ανταποκριθούν, να χρεωθούν τις εξελίξεις.
Έπειτα ο κύριος Μητσοτάκης υιοθέτησε γενικώς συναινετικούς τόνους στο ζήτημα του εκλογικού νόμου και της ψήφου των αποδήμων για να χρεώσει στην αντιπολίτευση τυχόν αποτυχία ψήφισής τους. Έκανε, μάλιστα, προσεκτικά βήματα πίσω σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό υπουργών του για διεύρυνση του εκλογικού σώματος (που κατήγγειλε ο ΣΥΡΙΖΑ), αλλά και για την πρόταση κατάργησης της απλής αναλογικής μέσω συνταγματικής αναθεώρησης.
Όσον αφορά την αναλογική, ο πρωθυπουργός απέρριψε τη δημοσίως διατυπωμένη άποψη του συνταγματολόγου Νίκου Αλιβιζάτου, με βάση την οποία Ν.Δ. – ΚΙΝ.ΑΛ. μπορούν να αναθεωρήσουν από κοινού με 180 ψήφους το Σύνταγμα, ώστε να εφαρμοστεί από την αμέσως επόμενη αναμέτρηση ο νέος εκλογικός νόμος Θεοδωρικάκου – Λιβάνιου.
Όπως ξεκαθάρισε ο κύριος Μητσοτάκης, «δεν συνδέεται ο εκλογικός νόμος με την αναθεώρηση του Συντάγματος». Άρα, θα διεκδικήσει τις 200 ψήφους απευθυνόμενος στο σπαρασσόμενο ΠΑΣΟΚ, στον Βελόπουλο, ίσως και στον Βαρουφάκη (του οποίου την ταινία θα δει και εναντίον του οποίου εξεταστική επιτροπή δεν θα συσταθεί). Και, αν αποτύχει, την ευθύνη θα χρεωθεί κυρίως η Χαριλάου Τρικούπη, τη βάση της οποίας λεηλατεί.
Για δε την ψήφο των αποδήμων, ο κύριος Μητσοτάκης μίλησε για απλή «διευκόλυνση» προς όλους όσοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και μόνον. Ισχυρή εντύπωση προκάλεσαν όσα είπε ο πρωθυπουργός για τις εξεταστικές. Απέρριψε την εξεταστική που ήθελε ο Αντώνης Σαμαράς για τα capital controls, ενώ άφησε τον πρώτο λόγο στη Δικαιοσύνη για τη Νovartis. Και εδώ τήρησε συναινετικούς τόνους, διατηρώντας όμως μέχρι τον κρίσιμο χρόνο της λήψης των αποφάσεων όλες τις επιλογές ανοιχτές. Διόλου τυχαία, επίσης, η επισήμανσή του ότι επισπεύδεται η συνταγματική αναθεώρηση για να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας με 151 ψήφους. Το υπογράμμισε εμφατικά στην ερώτηση για τον Προκόπη Παυλόπουλο.
Τέλος, δεν διέλαθε της προσοχής ότι ο πρωθυπουργός δεν φάνηκε διατεθειμένος να ανοίξει μεγάλα μεταρρυθμιστικά μέτωπα έως την προσεχή άνοιξη, ώστε να αποτρέψει τη δημιουργία αντιμητσοτακικού αντιπολιτευτικού μπλοκ. Οι πλειστηριασμοί θα ξεκινήσουν από όσους είναι «ψηλά», τα «κόκκινα» δάνεια θα αρχίσουν από τους μετόχους που είναι «ψηλά», τα ΕΛ.ΤΑ. δεν ιδιωτικοποιούνται, αλλά «θα στηριχθούν για να μην καταρρεύσουν», ο ΟΑΣΘ μένει κρατικός κ.λπ. Αβγά, όχι τώρα!
Μέχρι να ξεκαθαριστεί λοιπόν τι θα γίνει με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, με την ψήφο των αποδήμων, με τον εκλογικό νόμο και με την κατάργηση της απλής αναλογικής, ο πρωθυπουργός θα πολιτευτεί συντηρητικά.
Το δρομολόγιο είναι:
• πίεση στην ήσσονα αντιπολίτευση για τον εκλογικό νόμο και πίεση στη μείζονα αντιπολίτευση για τους αποδήμους,
• χαμηλοί συναινετικοί τόνοι, χωρίς εξεταστικές και κοινωνικά μέτωπα, έως τον Φεβρουάριο,
• διεύρυνση της επιρροής στο εκλογικό σώμα με συνεχείς κεντρώες αναφορές στον Ελευθέριο Βενιζέλο (έκανε και στη ΔΕΘ μετά τις προγραμματικές),
• αρχές του 2020 η λήψη απόφασης για διπλές εκλογές, για να «κάψει» την αναλογική και να κατανικήσει τον ευρισκόμενο σε κρίση ΣΥΡΙΖΑ. Από το πρόσωπο που θα επιλέξει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα καταλάβουμε αν σκέφτεται να πάει σε πρόωρες εκλογές το 2020. Ο Πρόεδρος ίσως είναι κεντροαριστερός, αν η ήσσων αντιπολίτευση βοηθήσει στην επιχείρηση κατάργησης της απλής αναλογικής. Θα γίνει ανταλλαγή. Ο Πρόεδρος θα είναι κεντροδεξιός, αν αποτύχει η απόπειρα κατάργησης της απλής αναλογικής και οδηγηθούμε σε εκλογές υπερσυσπείρωσης.
