Συνέντευξη του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στο πρακτορείο ειδήσεων «MIA»
Κύριε Πρωθυπουργέ, σας ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συνέντευξη, την πρώτη που δίνετε σε μέσο ενημέρωσης της Βόρειας Μακεδονίας. Βρισκόμαστε λίγο πριν το ταξίδι σας στα Σκόπια. Θα είστε, όπως είπατε και από τους Δελφούς, ο πρώτος Έλληνας Πρωθυπουργός που επισήμως θα επισκεφθεί την Βόρεια Μακεδονία. Πρόκειται για μια ιστορική επίσκεψη και για τις δύο χώρες. Θα έχετε μαζί σας και υπουργούς και επιχειρηματίες. Ποια θα είναι τα θέματα στην ατζέντα; Θα υπογράψετε και κάποιες συμφωνίες;
Είναι μια επίσκεψη ιστορικής σημασίας, βασισμένη σε ένα νέο στρατηγικό όραμα για τις χώρες μας. Η Ελλάδα και η Βόρεια Μακεδονία οφείλουν να είναι εταίροι και σύμμαχοι. Η Συμφωνία των Πρεσπών άλλωστε, δεν είχε μόνο ως αποτέλεσμα την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας και το ξεκλείδωμα της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής προοπτικής της Βόρειας Μακεδονίας. Η Συμφωνία έθεσε τις βάσεις για την καθιέρωση μιας ισχυρής διμερούς σχέσης που προβλέπει συνεργασία και σε διεθνές, ευρωπαϊκό και περιφερειακό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, θα λάβει χώρα η πρώτη Σύνοδος του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας μας, με τη συμμετοχή δέκα Υπουργών από πολλούς τομείς (οικονομία, ενέργεια, άμυνα, εξωτερική πολιτική, υποδομές/μεταφορές, αγροτική ανάπτυξη, ψηφιακή πολιτική, υγεία) και θα πραγματοποιηθεί το πρώτο επιχειρηματικό φόρουμ με δεκάδες επιχειρηματίες των χωρών μας.
Θα συμφωνήσουμε σε Σχέδιο Δράσης που θα περιλαμβάνει όλες τις κατηγορίες της συνεργασίας μας, σε Συμφωνία Αμυντικής Συνεργασίας, σε Συμφωνία για τη διάνοιξη και νέου συνοριακού σημείου διέλευσης που θα συνδέει τους Προμάχους με το Majden, σε Μνημόνια Συνεργασίας για την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, την ενέργεια, την ανάπτυξη υποδομών, τις Υπηρεσίες Πολιτικής Αεροπορίας.
Ασφαλώς, έχουμε προχωρήσει πολύ γρήγορα με τις πολύ σημαντικές αλλαγές που προβλέπει η Συμφωνία.
Αλλά και η Συμφωνία των Πρεσπών – όπως κάθε Συμφωνία – θα δοκιμαστεί σε κρίσιμους τομείς, με τον χρόνο. Για αυτό είναι πολύτιμος ο διάλογος και η εμπιστοσύνη που καθιερώσαμε και καθιερώνουμε σε όλα τα επίπεδα, με πρώτο το δικό μου με τον Ζόραν. Θα πρέπει λοιπόν να συζητήσουμε για διάφορες πτυχές της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών στις οποίες πρέπει να εστιάσουμε, θα υπογραφούν οι πρώτες αποφάσεις της Μικτής Διεπιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τα σχολικά βιβλία και θα ανακοινώσουμε την καθιέρωση της «Επιτροπής για τα εμπορικά σήματα» που θα χειρίζεται το εξαιρετικά σημαντικό αυτό θέμα.
Παράλληλα, θα μιλήσουμε για τις περιφερειακές εξελίξεις και την συνανάπτυξη στην περιοχή, δεδομένων και των μεγάλων αλλαγών στον ενεργειακό χάρτη. Θα μιλήσουμε για τα τετραμερή σχήματα που καθιέρωσε η Ελλάδα με τη Βόρεια Μακεδονία-Αλβανία-Βουλγαρία σε επίπεδο ΥΠΕΞ και τη Βουλγαρία-Ρουμανία-Σερβία σε επίπεδο Πρωθυπουργού. Θα μιλήσουμε για τη Διαδικασία του Βερολίνου, το πλαίσιο 16+1 της Κίνας και βέβαια τις μεγάλες οικονομικές προοπτικές που άνοιξαν με τη ΔΕΘ 2018 στην οποία τιμώμενη χώρα ήταν η ΗΠΑ.
Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της Ελλάδας για την ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας, άλλα και για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας;
Η ΕΕ διανύει μια δύσκολη περίοδο και πολλές δυνάμεις τείνουν να επιλέγουν την εσωστρέφεια ή την περιχαράκωση ως απάντηση στις προκλήσεις της εποχής μας. Τα επιχειρήματα υπέρ της διεύρυνσης – ακόμα και για χώρες όπως η Βόρεια Μακεδονία που είναι συνεπείς στις δεσμεύσεις τους – βρίσκουν πολύ μεγαλύτερη αντίσταση σήμερα σε σχέση με το παρελθόν. Νομίζω ότι η ενεργοποίηση της ελληνικής διπλωματίας το 2018 προκειμένου να αποφασιστεί η έναρξη της ενταξιακής διαδικασίας της Βόρειας Μακεδονίας τον Ιούνιο, αλλά και η πρόσφατη σύσταση Ομάδας Φίλων της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ, είναι ενδεικτικές για τη σημασία που έχει η Ελλάδα.
Ως προς την οικονομική ανάπτυξη, όλοι οι πολίτες σας γνωρίζουν τον ρόλο που οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ήδη στη χώρα σας. Νομίζω ότι μπορούμε να πάμε πολύ παραπέρα και αυτό θα αναδειχθεί στο Επιχειρηματικό Φόρουμ.
Η Συμφωνία των Πρεσπών προκάλεσε σεισμό στην ελληνική πολιτική σκηνή. Το περιμένατε αυτό; Τελικά είχε πολιτικό κόστος η συμφωνία; Φοβάστε ότι το πολιτικό κόστος για σας προσωπικά, αλλά και για τον ΣΥΡΙΖΑ, θα φανεί στις επόμενες εκλογές;
Αν η Κυβέρνησή μου φοβόταν το πολιτικό κόστος δεν θα είχε μπορέσει ούτε να βγάλει τη χώρα από την κρίση και τα οικονομικά προγράμματα, ούτε να βρει λύσεις στο ασφαλιστικό, ούτε να αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση, ούτε να λύσει το ονοματολογικό, ούτε να προωθήσει τον απαραίτητο διάλογο με την Τουρκία παρά τις μεγάλες δυσκολίες, ούτε να προβεί στις τομές που χρειάζονταν στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η Συμφωνία ενέπνευσε πολύ κόσμο που αναγνώρισε ότι είναι εφικτό να λύνεις διεθνείς διαφορές με αμοιβαίο σεβασμό, διασφαλίζοντας τα συμφέροντά σου και χωρίς να ταπεινώνεις την άλλη πλευρά. Ωστόσο, είχε πολιτικό κόστος διότι ένα σημαντικό μέρος του ελληνικού λαού είχε και έχει σοβαρές ανησυχίες για το θέμα αυτό. Ευθύνη μας είναι – δική μου και του Ζόραν – να δείξουμε ότι οι λαοί μας έχουν μόνο να κερδίσουν από τον δρόμο που ανοίχτηκε. Και ευθύνη μας είναι επίσης να απαντήσουμε στις δυνάμεις αυτές του εθνικισμού που ενισχύονται στον σημερινό κόσμο και αποσκοπούν να μας γυρίσουν σε σκοτεινές εποχές.
Να πάμε λίγο στις διαπραγματεύσεις, υπήρχε κάποια στιγμή την όποια θα μπορούσατε να την χαρακτηρίσετε ως εξαιρετικά δύσκολη ή κρίσιμη;
Θεωρώ ότι περάσαμε πολλές κρίσιμες στιγμές. Ειδικά στις τελευταίες μέρες πριν κλείσουμε την συμφωνία όπου υπήρχαν κρίσιμες εκκρεμότητες που ήθελαν λεπτούς χειρισμούς. Αλλά αυτό βοήθησε να καταλάβουμε η μία πλευρά τις ευαισθησίες της άλλης και να βρούμε λύσεις.
Μαζί με τον ομόλογό σας, τον κ. Ζάεφ, λάβατε το βραβείο στην διάσκεψη στο Μόναχο, είστε υποψήφιοι για το Νόμπελ ειρήνης, γεγονότα που σηματοδοτούν και την διεθνή αναγνώριση της Συμφωνία των Πρεσπών. Πιστεύετε ότι η Συμφωνία θα βοηθήσει να λυθούν και τα άλλα ζητήματα στη περιοχή, μια περιοχή που συχνά χαρακτηρίζεται ως πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης;
Δεν θεωρώ ότι η Συμφωνία των Πρεσπών αυτή καθ’ αυτή πρέπει να είναι πρότυπο σε άλλες διαφορές που έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά, άλλα διακυβεύματα και αφορούν άλλα γεωπολιτικά πλαίσια. Θεωρώ όμως ότι η έννοια του αμοιβαίου σεβασμού και της αναζήτησης αμοιβαία αποδεκτής λύσης, στην οποία βασίστηκε η Συμφωνία, πρέπει να αποτελεί τη βάση για επίλυση διεθνών διαφορών. Σαφώς, με τη Συμφωνία δημιουργείται μια δυναμική στην περιοχή μας και μακάρι αυτή να μπορεί να βοηθήσει σε άλλα διεθνή θέματα.
Ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε στο γειτονικό λαό ενόψει της επίσκεψής σας στην Βόρεια Μακεδονία;
Το μήνυμα είναι σαφές, ότι πρέπει να οικοδομήσουμε εμπιστοσύνη μεταξύ μας και η Βόρεια Μακεδονία να κοιτάξει μπροστά.
Η περιοχή μας χρειάζεται συνεργασία και σταθερότητα.
Η Ελλάδα πρέπει να έχει έναν σταθερό και ασφαλή βόρειο γείτονα και η Βόρεια Μακεδονία έχει ανάγκη από μια ισχυρή γείτονα που θα υποστηρίζει τα βήματά της προς την ευρωπαϊκή προοπτική.
Στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Πρεσπών και της προοπτικής που ανοίγει, η Ελλάδα θα είναι ο βασικός σας σύμμαχος και αρωγός για τη πολιτική σταθερότητα, για την οικονομική συνεργασία και την ανάπτυξη, για τη στρατιωτική συνεργασία και την ασφάλεια.
Και πριν σας ευχαριστήσω για την συνέντευξη, δεν μπορώ να μην ρωτήσω κάτι, που κατά κάποιο τρόπο, σας ακολουθεί όλα αυτά τα χρόνια που είστε Πρωθυπουργός, γραβάτα, πότε θα ξαναβάλετε; Αυτήν που σας έδωσε ο κ. Ζάεφ, την έχετε ακόμα;
Δεν έχω κάποιο ταμπού, αλλά πλέον η δημόσια παρουσία μου έχει καταγράφει δίχως τη γραβάτα. Ωστόσο, έχω μια πλούσια συλλογή από γραβάτες που μου χάρισαν μια σειρά από ηγέτες μεταξύ των όποιον και ο Ζόραν.
Τη γραβάτα του Ζόραν δεν την έχω στη ντουλάπα, αλλά στο συρτάρι του γραφείου μου να μου θυμίζει μια ιστορική στιγμή, ένα γενναίο βήμα προς τα εμπρός για τη φιλία και τη συνεργασία των λαών μας, που ήταν η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
