Ομιλία του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη
στη Βουλή για το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας
Κυρίες και κύριοι,
Συζητάμε σήμερα ένα θέμα με κρίσιμες εθνικές διαστάσεις. Ένα διακύβευμα, θα έλεγα, σχεδόν υπαρξιακό: Η Ελλάδα αιμορραγεί, χάνοντας σταδιακά τους ανθρώπους της. Και πρέπει να σας πω, κ. Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, ότι λυπάμαι για την περιορισμένη συμμετοχή στη σημερινή συζήτηση. Διότι το ζήτημα αυτό πραγματικά μας αφορά όλους. Και θα ήταν ενδεχομένως μια ευκαιρία να δώσουμε συνολικά ως Κοινοβούλιο μια απάντηση σε αυτό το γενικότερο κλίμα τοξικότητας και πόλωσης, το οποίο απειλεί να βουλιάξει την πολιτική ζωή στη λάσπη, καταλήγοντας διακομματικά σε κάποιες πολιτικές, τις οποίες θα μπορούμε να τις υπηρετήσουμε σε βάθος χρόνου. Και αυτό διότι οι πολιτικές που αφορούν το δημογραφικό δεν είναι φωτοβολίδες της στιγμής. Δεν είναι πολιτικές οι οποίες μπορούν να υπηρετηθούν από μια κυβέρνηση. Χρειάζονται βάθος και διάρκεια χρόνου και θα δείξουν τα αποτελέσματά τους σε μια δεκαετία από τώρα. Θα ήταν ευχής έργο εάν μπορούσαμε, λοιπόν, να διαμορφώσουμε ένα κλίμα εθνικής συναίνεσης, αλλά φαίνεται ότι για κάποιους οι πολιτικές αυτές οι οποίες κοιτούν ουσιαστικά στο μέλλον είναι πολιτικές που δεν ταιριάζουν στο κλίμα το οποίο θέλουν να καλλιεργήσουν και στο δρόμο που θέλουν να οδηγήσουν την επικείμενη πολιτική αντιπαράθεση. Κρίμα, αλλά επιφυλάσσομαι. Ίσως ο πρωθυπουργός με διαψεύσει στη συνέχεια.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Τα στοιχεία τα οποία παρουσιάζονται στην πολύ ενδιαφέρουσα διακομματική έκθεση της Βουλής είναι συγκλονιστικά. Και είναι σημαντικό να ακουστούν, για άλλη μια φορά, από αυτό εδώ το βήμα για να μπορέσουμε να διαπιστώσουμε σε ποια πορεία έχει μπει το Ελληνικό Έθνος. Από το 2011 -και για πρώτη φορά μεταπολεμικά- ο πληθυσμός της πατρίδας μας μειώνεται: Από τα 11,1 εκατομμύρια, τότε, βρεθήκαμε πέρυσι στα 10,7 εκατομμύρια. Και αν οι ρυθμοί αυτοί συνεχιστούν, οι Έλληνες -αυτοί τουλάχιστον που κατοικούν στην Ελλάδα- θα περιοριστούμε στα 8,9 εκατομμύρια μέχρι το 2050 και στα 7,3 εκατομμύρια μέχρι το 2080. Αναζήτησα τα συγκριτικά στοιχεία από άλλες εποχές δύσκολες για τον Ελληνισμό. Θυμάστε ίσως ότι σε μια άλλη συζήτηση είχα δείξει μια φωτογραφία από αυτό εδώ το βήμα με τρία χαμογελαστά, αισιόδοξα, ξυπόλητα κοριτσάκια από το Περιστέρι Ηπείρου, για να καταδείξω ότι σε άλλες κρίσιμες στιγμές της Ιστορίας μας καταφέραμε να κάνουμε όλοι μαζί ένα μεγάλο άλμα αισιοδοξίας, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες. Καταφέραμε, λοιπόν, σε άλλες συγκυρίες να κάνουμε αυτό το κρίσιμο άλμα στο μέλλον και το 1995 είχαμε στη χώρα μας 154 χιλιάδες γεννήσεις και μόλις 54 χιλιάδες θανάτους. Το 2016 έχουμε 92 χιλιάδες γεννήσεις και 118 χιλιάδες θανάτους. Αρνητικό ισοζύγιο, δηλαδή, 26 χιλιάδων. Αυτή είναι η πραγματικότητα την οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Και μην έχουμε καμία αμφιβολία ότι μια πατρίδα με ένα λαό όλο και μικρότερο κινδυνεύει και αυτή να μικρύνει. Όπως μία κοινωνία με παιδιά τα οποία πιστεύουν πια ότι θα ζήσουν χειρότερα από τους γονείς τους, απειλείται να διαλυθεί.
Σήμερα η Ελλάδα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες γονιμότητας σε όλη την ΕΕ, μόλις 1,38 παιδιά ανά ζευγάρι, έναντι 1,60 που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος και 2,1 που πρέπει να είναι οι γεννήσεις για να μην μειώνεται ο πληθυσμός. Ενώ η φυγή 400.000 νέων -στις πιο δυναμικές ηλικίες, δυστυχώς, επιτείνει το πρόβλημα. Νέοι άνθρωποι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Οι περισσότεροι έφυγαν λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και λόγω της αναξιοκρατίας, λόγω της διαφθοράς. Αναζητούν σήμερα στο εξωτερικό καλύτερες προοπτικές διαβίωσης και εργασίας. Διότι, δυστυχώς, η σημερινή νέα γενιά είναι η πρώτη γενιά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η οποία δεν ελπίζει πια ότι θα ζήσει καλύτερα από τους γονείς της, δείχνοντας έτσι στην πράξη ότι ο κοινωνικός ιμάντας της προόδου έχει ουσιαστικά βραχυκυκλώσει σε μία Ελλάδα που δεν δίνει πια ευκαιρίες.
Για πολλά νέα ζευγάρια σήμερα η δημιουργία οικογένειας, η μεγαλύτερη, δηλαδή, χαρά της ζωής αντιμετωπίζεται με δέος. «Θέλω δεύτερο παιδί, αλλά δεν μπορώ να του εξασφαλίσω αυτά που θέλω», μου είπε μια νέα γυναίκα με ένα παιδί τις προάλλες. Είναι, δυστυχώς, κάτι το οποίο το ακούμε όλοι ολοένα και περισσότερο. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο πληθυσμός μας γερνά. Το 1950 η μέση ηλικία στην Ελλάδα ήταν 30 έτη. Σήμερα είναι 43.
Και παρόλο που σήμερα, οι συμπολίτες μας που είναι άνω των 65, είναι το 21% του πληθυσμού, το 2050 αυτή η κατηγορία θα φτάσει το 33%. Αυτή η διπλή βόμβα – λιγότεροι αλλά και πιο ηλικιωμένοι Έλληνες- απειλεί το αύριο, όμως αμφισβητεί και το σήμερα. Γιατί σήμερα, θα έχουμε μικρότερο αριθμό εργαζομένων, αυτοί θα παράγουν όλο και λιγότερο και θα συρρικνώνεται η οικονομία. Έτσι, όμως, χάνονται κεφάλαια για τη στήριξη των συντάξεων. Κλυδωνίζεται το σύστημα υγείας και πρόνοιας. Κάτι που, με τη σειρά του, θα διαλύσει και τη συνοχή ολόκληρης της κοινωνίας μας.
Με άλλα λόγια, υπονομεύεται το μέλλον του έθνους και της πατρίδας μας. Γιατί χωρίς ανθρώπινο δυναμικό δεν υποστηρίζεται ούτε η κυριαρχία ούτε και η ανάπτυξη ενός κράτους. Και χωρίς ανάπτυξη -χωρίς δουλειές, χωρίς έσοδα, χωρίς εισφορές- δεν υπάρχουν ούτε μισθοί ούτε συντάξεις ούτε Υγεία ούτε Δημόσια Παιδεία. Ούτε τελικά εθνική ασφάλεια! Και δεν είναι τυχαίο ότι σε όλες τις μακροπρόθεσμες εκθέσεις που αφορούν την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, όπως οι εκθέσεις που δημοσιεύει το ΔΝΤ το πρόβλημα της υπογεννητικότητας συνδέεται στα μάτια των οικονομολόγων του Ταμείου με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Ένας από τους λόγους που το ΔΝΤ εκτιμά ότι οι μακροπρόθεσμοι ρυθμοί ανάπτυξης θα είναι μόλις 1%, συνδέεται ακριβώς και με το βαθύ δημογραφικό πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει η πατρίδα μας. Nα, λοιπόν, γιατί όταν μιλάμε για το Δημογραφικό, μιλάμε για ένα εθνικό υπαρξιακό διακύβευμα! Μακριά από την «δικτατορία της επικαιρότητας», είναι καιρός να πιάσουμε -όλοι μαζί θα το ήλπιζα- το νήμα των καιρών. Το μέλλον ή το σχεδιάζεις ή υφίστασαι τη χειρότερη εκδοχή του.
Γι’ αυτό και η Νέα Δημοκρατία –με προσωπική δική μου εμπλοκή- εισηγείται μια συνολική παρέμβαση στο Δημογραφικό. Ένα σχέδιο 4 κατευθύνσεων: Μείωση του βάρους για την απόκτηση παιδιού. Στήριξη των εργαζόμενων γονέων -κυρίως των γυναικών- που σηκώνουν σήμερα -ας μην κοροϊδευόμαστε- το μεγάλο βάρος της ανατροφής των παιδιών, αλλά και των μεγάλων οικογενειών. Επιστροφή των νέων που έφυγαν από την Ελλάδα. Και, βέβαια, διαγενεακή αλληλεγγύη μέσω ενός σύγχρονου ασφαλιστικού συστήματος. Αναμφίβολα, η αντιστροφή αυτής της δημογραφικής τάσης δεν είναι απλή υπόθεση. Μην έχουμε αυταπάτες: δεν θα δούμε αποτελέσματα ούτε σε ένα ούτε σε δύο χρόνια. Θα πρέπει λοιπόν, με συνέπεια να υπηρετήσουμε μια πολυεπίπεδη πολιτική τουλάχιστον για μια δεκαετία, για να δούμε πραγματικά αποτελέσματα. Και το κλειδί για μια τέτοια πολιτική είναι η οικονομική της διάσταση. Τα σποραδικά επιδόματα με τη μορφή φιλοδωρήματος δεν συνιστούν πολιτική για τους νέους που θέλουν να κάνουν οικογένεια. Για εμάς η κεντρική μας επιδίωξη παραμένει η δημιουργία πολλών χιλιάδων νέων, καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας. Σε μία οικονομία, η οποία θα αναπτύσσεται με διπλάσιους ρυθμούς από τους σημερινούς.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Οι κατευθύνσεις του σχεδίου της Νέας Δημοκρατίας για το δημογραφικό μεταφράζονται σε σαφή, χειροπιαστά μέτρα: Σχετικά με τα κίνητρα για τους νέους γονείς, εντοπίζω τέσσερα σημαντικά μέτρα από το πακέτο των πρωτοβουλιών που έχουμε εξαγγείλει:
1ον. Θεσπίζουμε άμεση ενίσχυση 2.000 ευρώ για κάθε νέο παιδί το οποίο θα γεννιέται στην πατρίδα μας. Για να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες ανάγκες του πρώτου καιρού, έτσι ώστε ο τοκετός και η διαδικασία απόκτησης παιδιού να μην αποτελούν ανασχετικό παράγοντα για κανένα νέο ζευγάρι που θέλει να μεγαλώσει την οικογένειά του. Προφανώς δύνανται να υπάρχουν -και λογικό είναι να υπάρχουν- και κάποια εισοδηματικά κριτήρια, αλλά αυτά θα πρέπει να κόβουν μόνο τα πραγματικά υψηλά εισοδήματα, όχι τη μεσαία τάξη. Το κόστος αυτού του μέτρου δεν ξεπερνά τα 150 εκ. τον χρόνο, είναι δηλαδή το 1/4 από το κοινωνικό μέρισμα το οποίο μοίρασε η Κυβέρνηση πέρυσι τα Χριστούγεννα.
2ον. Το αφορολόγητο αυξάνεται κατά 1.000 ακόμη ευρώ για κάθε παιδί. Έτσι, θα ωφεληθούν κυρίως οι πιο αδύναμοι, που σήμερα διστάζουν να κάνουν παιδιά. Ενώ δίνουμε και πρόσθετα κίνητρα σε ζευγάρια που τεκνοποιούν νωρίτερα από τα 30 χρόνια της γυναίκας, διότι σήμερα η μέση ηλικία της μητέρας κατά τη γέννηση του πρώτου παιδιού στην Ελλάδα είναι λίγο παραπάνω από τα 30 χρόνια .
3ον. Το ανέφερε και η κυρία Γεννηματά, είναι σωστή πρόταση με μικρό δημοσιονομικό αποτύπωμα: Όλα τα βρεφικά είδη, είδη υγιεινής πρώτης ανάγκης για τις γυναίκες, υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ.
4ον. Μια πρόταση την οποία έχω παρουσιάσει εδώ και πάρα πολύ καιρό: Παιδικοί σταθμοί για όλα τα Ελληνόπουλα, κανένα παιδί εκτός παιδικών σταθμών με κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας. Και κάθε οικογένεια που το παιδί της δεν θα βρίσκει θέση σε δημοτικό σταθμό θα μπορεί να λαμβάνει ένα κουπόνι ύψους 180 ευρώ για 10 μήνες το χρόνο ώστε να επιλέγει εκείνη το σταθμό που προτιμά. Και αυτό το λέω διότι η πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα μέσα από βρεφονηπιακούς σταθμούς δεν είναι μόνο μια ανακούφιση για την οικογένεια, η οποία πολύ συχνά διστάζει να κάνει παιδί επειδή δεν υπάρχουν ή δεν είναι διαθέσιμοι παππούδες και γιαγιάδες για να το φροντίζουν. Είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή ακαδημαϊκή εξέλιξη των παιδιών. Γι’ αυτό και η διετής προσχολική αγωγή είναι σωστή παρέμβαση. Ακριβώς διότι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι πολλές από τις κοινωνικές ανισότητες σχετίζονται με το γεγονός ότι πολλά παιδιά δεν έχουν πρόσβαση σε προσχολική αγωγή. Είναι παιδιά κυρίως των πιο αδύναμων οικογενειών, και τα παιδιά αυτά γνωρίζουμε από μελέτες ότι θα αδικηθούν στη συνέχεια στην ακαδημαϊκή τους πορεία. Ξεκινάνε δηλαδή τη σχολική τους ζωή στην πρώτη δημοτικού με ένα σημαντικό μειονέκτημα. Αυτό δεν είναι επιτρεπτό, γι’ αυτό και είμαστε απολύτως ξεκάθαροι: κανένα παιδί εκτός παιδικού σταθμού. Διετές νηπιαγωγείο και ποιότητα, ελεγχόμενη ποιότητα στις φροντίδες και στις υπηρεσίες που παρέχουν οι παιδικοί σταθμοί.
Όμως για την προστασία των νέων γονέων -και κυρίως της νέας μητέρας- προβλέπουμε κάποιες ακόμα, πιστεύω, σημαντικές συγκεκριμένες κινήσεις:
1ον. Ελεύθερη επιλογή της γυναίκας να ορίσει εκείνη τον χρόνο της άδειας εγκυμοσύνης και λοχείας, έτσι ώστε να χαλαρώσουμε τους πολύ αυστηρούς περιορισμούς οι οποίοι υπάρχουν σήμερα.
2ον. Σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, να αυξήσουμε την άδεια για τις μονογονεϊκές οικογένειες, μια ειδική κατηγορία που αντιμετωπίζουν πρόσθετα προβλήματα και χρήζουν στοχευμένης κοινωνικής προστασίας. Να επεκτείνουμε την προστασία από την απόλυση στους 24 μήνες αντί των 18 μετά τον τοκετό. Γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι και σήμερα που μιλάμε υπάρχουν πολλοί ασύδοτοι εργοδότες που δεν εφαρμόζουν την υφιστάμενη εργατική νομοθεσία και εκμεταλλεύονται το εργατικό τους δυναμικό -ειδικά τις γυναίκες- με τρόπο ο οποίος είναι ηθικά απαράδεκτος και κατάφωρα παράνομος.
3ον. Χρειαζόμαστε ειδικά προγράμματα κατάρτισης τα οποία θα περιμένουν όσους επιστρέφουν στην εργασία μετά από τη διακοπή για την ανατροφή τέκνων. Διότι ένα διάλειμμα στην επαγγελματική τους καριέρα για κάτι τόσο όμορφο δεν μπορεί να γίνεται εμπόδιο στην εξέλιξή τους.
4ον. Όπως είπα ήδη, η ουσιαστική βοήθεια μέσω των παιδικών σταθμών βρίσκει συνέχεια στη σταδιακή εφαρμογή της διετούς υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής: Αλλά και στην ενίσχυση του θεσμού των ολοήμερων σχολείων ο οποίος πρέπει να επεκταθεί για όλα τα ελληνόπουλα με ουσιαστικά προγράμματα δραστηριοτήτων και μελέτης, όπως και μάθησης και πιστοποίησης ξένης γλώσσας εντός του σχολείου.
5ον. Προφανώς δεν θα παραμελήσουμε τις υφιστάμενες πολύτεκνες και τρίτεκνες οικογένειες. Έχουμε δεσμευτεί ότι θα επαναφέρουμε τα ποσά που η κυβέρνηση περιέκοψε πέρσι για τις τρίτεκνες και τις πολύτεκνες οικογένειες.
Τα παραπάνω συγκεκριμένα μέτρα αφορούν την ενίσχυση των νέων ζευγαριών για να κάνουν παιδιά. Αφορούν την ανακούφιση των γονέων, τη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την ανατροφή των παιδιών, την τόνωση της πολύτεκνης οικογένειας. Αλλά και με το συνολικό μας σχέδιο για ανάπτυξη θα επιτευχθεί και η επιστροφή πολύτιμου ανθρώπινου δυναμικού από το εξωτερικό. Αυτό, ακριβώς, αντιμετωπίζει και η τέταρτη κατεύθυνση του σχεδίου μας: Δεν μπορούμε να μιλάμε για αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος χωρίς να συζητάμε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το ασφαλιστικό μας σύστημα. Έχουμε μιλήσει για ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό, ελκυστικό ασφαλιστικό σύστημα, ώστε να εντάσσονται σε αυτό όλοι οι εργαζόμενοι. Δίκαιο, ώστε να αποδίδει μετά το τέλος της εργασίας τους κόπους όλων στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου. Και αποτελεσματικό, ώστε να μην επιβαρύνει, αλλά -αντίθετα- να συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομίας. Είχα την ευκαιρία και στην Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών πριν από μια εβδομάδα να αναφερθώ για άλλη μια φορά λεπτομερώς στο σχέδιο μας το οποίο συστηματικά διαστρεβλώνεται από την Κυβέρνηση. Δεν πειράζει, είμαστε συνηθισμένοι σε τέτοιου είδους προπαγάνδα. Μόνο που θα πρέπει κάποια στιγμή να μας εξηγήσετε γιατί θεωρείτε προοδευτικό να μην εφαρμοστεί στη χώρα μας ένα σύστημα τριών πυλώνων, όπως αυτό εφαρμόζεται σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Επαναλαμβάνω, δεν υπάρχει σήμερα σοβαρή Ευρωπαϊκή χώρα η οποία να μην έχει εφαρμόσει σύστημα τριών πυλώνων στο ασφαλιστικό.
Με τον πρώτο πυλώνα εξασφαλίζεται μια εθνική σύνταξη για όλους τους Έλληνες και ανταποδοτικό μέρος των εισφορών τους για κύρια σύνταξη. Με τον δεύτερο πυλώνα προβλέπεται ένας ατομικός «κουμπαράς» που θα δημιουργεί αποθεματικά και αποδόσεις ανάλογα με τις εισφορές του κάθε εργαζόμενου, κυρίως για τους νέους εργαζόμενους οι οποίοι σήμερα δεν έχουν ασφαλιστική συνείδηση. Και ο τρίτος πυλώνας, μια εθελοντική πηγή, που θα δημιουργεί ένα πρόσθετο κεφάλαιο ιδιωτικής ασφάλισης.
Αυτές οι παρεμβάσεις, κυρίες και κύριοι, συνδέονται άμεσα και με το Πρόγραμμα το οποίο παρουσιάσαμε για την Υγεία. Είναι το σχέδιο το οποίο ονομάσαμε “Σπύρος Δοξιάδης” για την πρόληψη, αλλά και οι πολιτικές για όσους έχουν χρόνια προβλήματα και αποσκοπούν σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής προστατευμένη από ένα ισχυρό σύστημα ασφάλισης. Διότι ακριβώς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το δημογραφικό έχει δύο όψεις: Την όψη της ανάγκης αύξησης του πληθυσμού, αλλά έχει και την όψη της ενεργούς και της ποιοτικής γήρανσης. Πως οι άνθρωποι μπορούν να είναι πιο δραστήριοι στα χρόνια της ζωής τους μετά τη σύνταξή τους και να έχουν πραγματικά ποιοτικά γηρατειά; Και βέβαια κάποια στιγμή θα πρέπει να συζητήσουμε για το αν ενδιαφερόμαστε να δώσουμε την δυνατότητα στους συνταξιούχους να εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα χωρίς να περικόπτεται η σύνταξή τους. Να μην καταδικάζουμε, δηλαδή, ανθρώπους υποχρεωτικά στην “αποστρατεία” όταν αυτοί μπορεί να θέλουν να συνεχίσουν και να είναι οικονομικά ενεργοί.
Κυρίες και κύριοι,
Σας παρουσίασα τις μεγάλες κατευθύνσεις, αλλά και τα εξειδικευμένα μέτρα της Νέας Δημοκρατίας για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Πρόκειται για μια σειρά από στοχευμένες και κοστολογημένες παρεμβάσεις ώστε να έχουμε αύριο περισσότερα Ελληνόπουλα, να έχουμε λιγότερους γονείς οι οποίοι να αγωνιούν για το πως θα κάνουν οικογένεια. Να έχουμε οικογένειες με περισσότερα παιδιά σε μια χώρα με πολλούς εργαζόμενους, όλους ασφαλισμένους. Και μία υγιέστερη και αποδοτικότερη κοινωνία. Πρόκειται για μία συνολική θεώρηση του προβλήματος που περιλαμβάνει ταυτόχρονα πολιτικές για την κοινωνική προστασία, για την παιδεία, για την υγεία και, βέβαια, για την οικονομία.
Όμως πρέπει να επισημάνω ότι το δημογραφικό έλλειμμα, για το οποίο σας μίλησα, και το οποίο είναι τόσο έντονο στην Πατρίδα μας δεν είναι πρόβλημα μόνο ελληνικό, είναι και πρόβλημα πανευρωπαϊκό. Γι’ αυτό και πρέπει να το θέσουμε ως ειδική προτεραιότητα στην ευρωπαϊκή ατζέντα: Για τη διαμόρφωση μιας πολύπλευρης πολιτικής σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο ενίσχυσης και στήριξης της οικογένειας.
Σε εθνικό επίπεδο, πάντως, πρέπει, να προωθήσουμε την έννοια της «δημογραφικής ρήτρας» σε κάθε νομοθεσία. Έτσι ώστε όλοι οι νόμοι να ελέγχονται ως προς τις επιπτώσεις τους, στις υφιστάμενες οικογένειες και, κατά το δυνατόν, και στις επιλογές των νέων. Και βέβαια, το Γραφείο Δημογραφικής Πολιτικής της Βουλής -το οποίο ζητά η Επιστημονική Επιτροπή για το δημογραφικό- μπορεί να αναλάβει αυτό το έργο και είναι απαραίτητο να συσταθεί. Υπάρχουν άλλωστε και πολλά άλλα παράπλευρα ζητήματα που συνδέονται με το δημογραφικό και πρέπει να αντιμετωπιστούν διακομματικά, με ρεαλισμό και τόλμη. Θέματα όπως οι υιοθεσίες, τα υπογόνιμα ζευγάρια και ο συγκλονιστικά μεγάλος αριθμός των εκτρώσεων στην πατρίδα μας. Για το ζήτημα των υιοθεσιών έχουμε ήδη καταθέσει εδώ και 2,5 χρόνια ένα σαφές και καλά δουλεμένο πρόγραμμα για το πως μπορούμε να διευκολύνουμε τις υιοθεσίες στην Πατρίδα μας. Για το ζήτημα των υπογόνιμων ζευγαριών πρέπει να εξετάσουμε τις οικονομικές δυνατότητες υποστήριξης σε εκείνα τα ζευγάρια τα οποία καταφεύγουν από ανάγκη, και είναι ολοένα και περισσότερα, σε λύσεις τεχνητής γονιμοποίησης. Για το δε, μεγάλο αριθμό των εκτρώσεων θα πω μόνο το εξής: Εκτιμώνται περίπου στις 150 χιλιάδες ετησίως στην Πατρίδα μας, παρότι δεν έχουμε ακριβή στοιχεία. Πολλές από αυτές τις εκτρώσεις λαμβάνουν χώρα σε ζευγάρια που ήδη έχουν παιδιά. Για σκεφτείτε λίγο: Εάν μπορούσαμε έστω και το 10% αυτών των εκτρώσεων να αποφύγουμε, θα μιλούσαμε για ένα 15% παραπάνω γεννήσεις στην πατρίδα μας από ζευγάρια τα οποία ήδη έχουν παιδιά ή θέλουν να αποκτήσουν παιδιά. Πάντως βρίσκονται ήδη σε μια δυνατότητα που μπορούν να υποστηρίξουν παιδιά. Άρα και αυτό το ζήτημα νομίζω ότι θα πρέπει να μας απασχολήσει ουσιαστικά.
Η αλήθεια είναι ότι τα προβλήματα τα οποία σήμερα συζητάμε, υπερβαίνουν τον ορίζοντα μιας κυβερνητικής θητείας, ενώ -όπως σας είπα και πριν- τα αποτελέσματα γίνονται ορατά πολλά χρόνια μετά. Όμως η εξέτασή τους δεν γίνεται ούτε σε συνθήκες εργαστηρίου, ούτε σε κάποιο ουδέτερο πολιτικά χρόνο. Συνδέονται αντικειμενικά, με την οικονομική κατάσταση, με το πολιτικό κλίμα, με τη συγκυρία. Δυστυχώς, και στα δύο αυτά επίπεδα το κλίμα είναι αρνητικό. Το δημογραφικό, λοιπόν, γίνεται κι αυτό μέρος του κεντρικού αιτήματος όλων των Ελλήνων για μια μεγάλη πολιτική αλλαγή. Διότι τελικά, μόνο η οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας που θα παράγει μεγαλύτερο πλούτο, περισσότερες δουλειές, θα μας επιτρέψει να χρηματοδοτήσουμε μια αποτελεσματική δημογραφική πολιτική. Μια γόνιμη πολιτική –κυριολεκτικά.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
