Συνέντευξη Προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση στην εφημερίδα ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ και τη Χρύσα Σαραντοπούλου
1. Αισθανθήκατε πράγματι τις τελευταίες ημέρες τόσο εσείς προσωπικά, όσο ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση ότι εκβιάζεσθε από τον πρώην κυβερνητικό εταίρο Πάνο Καμμένο;
Θα σας πω ευθέως ότι πραγματικός εκβιασμός με την έννοια της ανοιχτής πρόκλησης δεν υπήρξε ούτε κατά διάνοια. Πλην όμως, οι δημόσιες αναφορές, οι πιέσεις και κυρίως τα κατά τη γνώμη μου απολύτως κατευθυνόμενα δημοσιεύματα για δήθεν αποκαλύψεις ή για χτυπήματα κάτω από τη ζώνη σε «μακελευτικά» έντυπα οπωσδήποτε μας προκαλούν μεγάλη δυσφορία και ένα κλίμα πίεσης . Με αυτήν την έννοια θα μπορούσε να εκληφθεί ως ένα κλίμα εκβιασμού. Γι αυτό ήμουν πολύ σαφής μέσα στη Βουλή κι ο Πρωθυπουργός ακόμη πιο σαφής στην επιστολή του, ότι είτε εκβιασμοί από αυτήν την πλευρά είτε εκβιασμοί από άλλη πλευρά, για παράδειγμα πολιτικοί εκβιασμοί από την αξιωματική αντιπολίτευση που επί ενάμιση χρόνο ζητάει ευκαιρίες και κάνει διαρροές για μομφή απέναντί μου, από εμάς δεν είναι αποδεκτοί και απαντώνται μόνο με απολύτως θεσμική προσήλωση.
2. Απευθύνατε αυστηρό μήνυμα στον κ. Καμμένο ότι με όσα λέει και πράττει τελευταίως κινδυνεύει να βρεθεί «στο περιθώριο της πολιτικής ζωής και της Δημοκρατίας». Συνεργασθήκατε ως κυβέρνηση μαζί του. Πιστεύετε πως ήταν λάθος αυτό;
Ήταν μια θέση ευθύνης από την πλευρά μας όπου υπήρξε μια συνεργασία την οποία θα χαρακτήριζα πολύ καλή και συνεπής τόσο το πρώτο δύσκολο εξάμηνο, αλλά κι έπειτα στην ανάγκη να κλείσουμε την επώδυνη τρίτη μνημονιακή συμφωνία με κοινωνικό πρόσημο και με όρθια την κοινωνία όσο και στην κάθαρση του δημοσίου βίου σε ζητήματα διαπλοκής διαφάνειας. Από κει και πέρα το ζήτημα της συμφωνίας των Πρεσπών, το οποίο τονίζω ότι ήταν στις προγραμματικές δηλώσεις, δεν ήταν κάτι που ήρθε ξαφνικά, σε αυτό το κομμάτι υπήρξε ρήξη και μια αντίστροφη πορεία που έφερε τέλος σ αυτήν τη συνεργασία.
3. Τι απαντάτε στην αντιπολίτευση και δη στην αξιωματική που σας κατηγορεί ότι λειτουργείτε κομματικά και κατ΄ εντολή του πρωθυπουργού; Υπαινιχθήκατε προχθές ότι αν προκληθείτε θα προβείτε σε αποκαλύψεις εναντίον προηγούμενων κυβερνήσεων και προέδρων της Βουλής. Τι εννοείτε;
Αυτά αφορούν το τι βρήκαμε μέσα στη Βουλή σε όλα τα επίπεδα, κυρίως με την έννοια των ελλείψεων και της μη λειτουργίας αξιοκρατικών συστημάτων για το προσωπικό. Το κρίσιμο ζήτημα και αυτή είναι η απάντηση μου στην αξιωματική αντιπολίτευση είναι ότι αντιστρέφω απολύτως τη μομφή για μη θεσμική λειτουργία μου ως Πρόεδρος της Βουλής. Θεωρώ ότι η αίτησή τους να μην παραλάβω την επιστολή του Πρωθυπουργού ή των έξι βουλευτών θα ήταν ένα θεσμικό πραξικόπημα και ήταν μια πρόκληση για να λειτουργήσω αντιθεσμικά. Φαίνεται ότι βρισκόμαστε σε διαφορετικά στρατόπεδα ερμηνείας του θεσμικού ρόλου των πολιτειακών παραγόντων με τον κ. Μητσοτάκη.
4. Σε συζήτηση που είχατε με τους κοινοβουλευτικούς συντάκτες, κατά την κοπή της πίτας στη Βουλή, αφήσατε, όπως τουλάχιστον πολλοί το εξέλαβαν, ένα παράθυρο ανοιχτό ως προς τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών. Ότι δηλαδή μπορεί να έχουμε και εθνικές εκλογές τον Μάϊο; Ορθώς το εκλάβαμε έτσι ή αποκλείεται παντελώς να στηθούν «τριπλές» κάλπες;
Αυτό που είπα είναι ότι δεν πρόκειται να γίνουν εκλογές πριν από το Μάιο και δεν ισχύει η πρόβλεψη της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι θα γίνουν εκλογές τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο. Εφόσον βρισκόμαστε στην 4η σύνοδο της Βουλής -στην τελευταία- κι αφού θα γίνουν οπωσδήποτε αυτοδιοικητικές εκλογές και ευρωεκλογές το Μάιο, βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για τις εκλογές. Δεν έχει κριθεί τίποτα ακόμη. Η δέσμευση της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού είναι για Σεπτέμβριο – Οκτώβριο. Εγώ δεν έχω να πω κάτι περισσότερο, είναι σαφές ότι κινούμαστε και εργαζόμαστε σε αυτήν την κατεύθυνση.
5. Δεν φοράτε γραβάτα- και απ΄ ότι θυμάμαι δεν φορούσατε σχεδόν πάντα- σημειολογικά ή από τη μόδα της εποχής;
Σαν τώρα θυμάμαι μία έκδοση του περιοδικού «Αντί» όταν έγινε ο Συνασπισμός το 1989 (εγώ στο Συνασπισμό πήγα το 1993 όταν έμεινε εκτός βουλής), που είχα πει ότι έγινε «η αριστερά της γραβάτας» και το έβαλαν ως υπότιτλο. Άρα έχω ένα πρόκριμα σ αυτό το θέμα γιατί από τότε στη δική μου συνείδηση, καλώς ή κακώς, είμαι αυτής της σχολής. Δεν θεωρώ ότι είναι μια σημειολογία που από μόνη της οριοθετεί το παλιό με το καινούριο. Αλλά αν δείτε και τη βουλή από ψηλά, πολλοί βουλευτές από όλα τα κόμματα έχουν «απελευθερωθεί» από αυτό.
6. Καπνίζετε; Σας το λέω αυτό γιατί δεν είδαμε τον Ευρωπαίο Επίτροπο Υγείας να σας κάνει παρατηρήσεις, όπως έκανε στον αναπληρωτή υπουργό Υγείας Παύλο Πολάκη…
Εδώ και δεκαπέντε χρόνια έχω κόψει το κάπνισμα, διότι είχα και τρία καρδιακά επεισόδια και έχω και πέντε στεντ, στα όρια του ότι ζούμε τυχαία όπως συνηθίζω να λέω! Σας εξομολογούμαι όμως ότι κάτω από την ένταση της δουλειάς, αν χρειαστεί και νιώθω πιεσμένος καπνίζω δυο τρία τσιγάρα χωρίς όμως ποτέ να πάρω πακέτο. Για τον Ευρωπαίο Επίτροπο, πριν από τις παρατηρήσεις στον Παύλο Πολάκη, θα περίμενα να είχε επιδείξει την ίδια ευαισθησία και σε άλλα θέματα υγείας και θα περίμενα να είναι πολύ θετικός για το ότι αυτή η κυβέρνηση μέσα στην κρίση έχει δώσει την ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τους ανασφάλιστους για όλες τις δομές υγείας.
7. Εσείς κάνετε παρατηρήσεις σε βουλευτές αν αντιληφθείτε να καπνίζουν εντός Βουλής εν ώρα συνεδριάσεων;
Δεν συνηθίζουν αν το κάνουν κατά τη διάρκεια των εργασιών. Μέσα στη Βουλή κάνουμε μεγάλες προσπάθειες για να ισχύσει ο αντικαπνικός νόμος.
8. Από μικρός είστε μπροστάρης σε κοινωνικούς αγώνες. Είστε ικανοποιημένος με το κοινωνικό επίπεδο της χώρας σήμερα;
Βλέποντας όλη τη διαδρομή, θεωρώ μεγάλη αδικία αυτό που συνέβη στη χώρα με τα μνημόνια. Η κρίση που έφερε τα πάνω κάτω θα πρέπει με σαφήνεια να μας κάνει να αποτιμήσουμε ιστορικά πως ορισμένες πολιτικές δυνάμεις και ορισμένα πρόσωπα και κάστες με τις πολιτικές τους εξάντλησαν πόρους δισεκατομμυρίων, οι οποίοι θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη χρεωκοπία της χώρας. Αυτή η αποτίμηση πιστεύω θα συνοδεύει τη χώρα όπως ο δεύτερος παγκόσμιος ή ο εμφύλιος, αυτής της κλίμακας ήταν. Και είμαι υπερήφανος που μπορούμε τώρα να μιλάμε διαφορετικά, γυρίζοντας μια σελίδα που δίνει ελπίδες και προσδοκίες.
9. ΚΚΕ Εσωτερικού … τι θυμάστε πιο έντονα από εκείνη την περίοδο της ζωής σας;
Θυμάμαι με συγκίνηση το δέος που είχα για τον Δρακόπουλο, τον Φιλίνη, τον Κύρκο, τον Μπενά, τον Παρτσαλίδη που ήταν ο γραμματέας του ΕΑΜ, ή τον Μπουκουβάλα κι άλλους οπλαρχηγούς από την εποχή του Άρη Βελουχιώτη. Υπήρξε βιωματική η σχέση μου με την πολιτική από μικρό παιδί. Έζησα στη δικτατορία, ήμουν φοιτητής πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο, υποστήριξα την επιλογή μου για την ανανεωτική αριστερά. Ήμουν γραμματέας της νεολαίας του ΚΚΕ εσωτερικού και ο νεότερος υποψήφιος σε όλες τις εκλογικές που έγιναν. Θυμάμαι λαμπρές στιγμές ή επώδυνες στιγμές εσωτερικών διενέξεων, οι οποίες μας κατέγραψαν ως πολιτικό αλλά κυρίως ως πολιτισμικό και ηθικό ρεύμα στην πολιτική ζωή του τόπου. Και δεν είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφία του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ είναι από εκείνη τη διαδρομή.
10. Στην εξέγερση του 73 στο Πολυτεχνείο ήσασταν εκεί;
Βεβαίως ήμουν εκεί. Ήμουν φοιτητής του Πολυτεχνείου και ήμουν δραστήριο μέλος των φοιτητικών επιτροπών του αγώνα από το 72 μέχρι τη λήξη της δικτατορίας και μάλιστα είχα τραυματιστεί το Φλεβάρη του 73 στην πρώτη είσοδο των δυνάμεων στο Πολυτεχνείο κι από τότε μου κληρονόμησε εφ όρου ζωής ένα εξάρθρωμα ώμου στο δεξί μου χέρι το οποίο δεν μπόρεσε ποτέ να αποκατασταθεί.
11. Περπατάτε στο δρόμο και μιλάτε συχνά με τους πολίτες;
Πηγαίνω τα παιδιά μου στο σχολείο, πηγαίνω σούπερ μαρκετ, περπατάω, μιλάω με τον κόσμο, οδηγώ ο ίδιος πολλές φορές κι έχω μόνο όπου απαιτείται τη συνοδεία από την ασφάλεια που μου αναλογεί κατά νόμο. Θεωρώ ότι αυτό είναι δείγμα δημοκρατικής προσήλωσης της ελληνικής κοινωνίας.
12. Αθλείστε;
Περπατάω τέσσερα χιλιόμετρα την ημέρα. Οι γιατροί μου λένε ότι είναι το ελάχιστο που έπρεπε να κάνω πριν βάλω τα πέντε στεντ. Το κάνω για λόγους υγείας. Ήμουν εξαιρετικά υπέρβαρος, έχω χάσει 20 κιλά, τώρα είμαι απλώς βαρύς και θα πρέπει να χάσω άλλα 15 κιλά.
13. Η καρδιά σας όσο ανοιχτή είναι, τόσο ευαίσθητη γίνεται. Την προσέχετε;
Είναι προφανές ότι για να φτάσω σ αυτό το σημείο και να λέω ότι ζω κατά τύχη… ότι δεν την πρόσεχα, ούτε τον εαυτό μου για πάρα πολλά χρόνια. Τώρα όμως, η αίσθηση της ευθύνης έχοντας τρία παιδιά και μια αρκετά νεότερη σύζυγο αλλά και ο ρόλος μου στην κοινωνία με έχουν κάνει πολύ προσεχτικό.
14. Έχετε αδυναμίες κύριε Πρόεδρε;
Μου είναι δύσκολο να κάνω συστηματική δίαιτα διότι έχοντας νέα παιδιά το ψυγείο μου είναι γεμάτο κι έχω συνεχώς προκλήσεις. Άλλη αδυναμία μου είναι το μπάσκετ και γενικότερα ο αθλητισμός όπου τον παρακολουθώ συχνά.
15. Είναι γνωστή η αγάπη σας στο διάβασμα. Τι διαβάζετε αυτόν τον καιρό;
Διαβάζω για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, το ολοκαύτωμα και για την περίοδο του μεσοπολέμου στο σπάσιμο του φιδιού. Υπάρχει τεράστια βιβλιογραφία τα τελευταία χρόνια. Επίσης, είμαι εφημεριδοφάγος από μικρό παιδί.
16. Η διασκέδαση με την οικογένεια και με φίλους υπάρχει στη ζωή σας;
Πηγαίνω θέατρο όποτε μπορώ και κάνω μικρές εξόδους με την οικογένεια. Θέλω να περνάω χρόνο με τα παιδιά μου και να με νιώθουν κοντά τους. Έχω φίλους αλλά δυστυχώς δεν προλαβαίνω να ανταποκριθώ συχνά στις προσκλήσεις τους αλλά και στις διάφορες κοινωνικές υποχρεώσεις. Προσπαθώ όμως να έχω μία ανθρώπινη υπόσταση για να με ισορροπεί και να μην είμαι σε μία γυάλα στο κοινοβούλιο αλλά και το κοινοβούλιο να μη γίνεται γυάλα. Έχουμε κάνει εξαιρετικές προσπάθειες ώστε η Βουλή να έχει εξωστρέφεια, κάνει εκδόσεις, εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες σε όλη την Ελλάδα.
17. Έχω ακούσει ότι έχετε εξαιρετικές συλλογές…
Έχω συλλεκτική μανία. Πέρα από νομίσματα, γραμματόσημα κ.λπ. που τα μάζευα μικρότερος, έχω πολύ αρχειακό υλικό από τη δικτατορία, τη μεταπολίτευση και ύστερα, το οποίο όλο θα το δώσω στη Βιβλιοθήκη της Βουλής για να το αξιοποιήσουν.
18. Η σύζυγός σας είναι αρκετά νεότερη, δραστήρια και δυναμική. Πώς είναι η συζυγική ζωή;
Αντιλαμβάνεστε ότι είναι πολυσχιδής. Η σύζυγός μου με την οποία έχω διαφορά ηλικίας δύο δεκαετίες, είναι μεταπτυχιακή κοινωνιολόγος, υπάλληλος εδώ και 20 χρόνια στο υπουργείο Εσωτερικών, στέλεχος της γενικής γραμματείας Ισότητας Φύλων, έχει πολιτική δραστηριότητα, ήταν υποψήφια ευρωβουλευτής στα 25 της χρόνια με τη Νεολαία του Συνασπισμού και τώρα είναι υπεύθυνη του τμήματος Φεμινιστικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ. Προσπαθούμε λοιπόν να ισορροπήσουμε και να είμαστε πάρα πολύ κοντά στα παιδιά μας και έχουμε την καλύτερη σχέση ώστε να βιώνουμε από κοινού όλες τις καταστάσεις σε μια ζωή που σφραγίζετε από τις πολιτικές εξελίξεις.
19. Νιώθετε καλός πατέρας;
Κάνω ότι μπορώ. Έχω το μεγάλο μου γιο 33 ετών από τον πρώτο μου γάμο και δυο μικρότερα τώρα 11 και 17 ετών. Έχουμε μία ανοιχτή ειλικρινή σχέση με τα παιδιά μου, είμαστε γροθιά με κάθε ένα και είμαι κοντά τους ότι κι αν συμβεί. Ένα πράγμα με ενδιαφέρει και για τα τρία μου παιδιά και το λέω και προς όλους τους γονείς, και προς όλα τα παιδιά, πέραν του να είναι υγιή, να είναι ευτυχισμένα όπως τα ίδια θέλουν και να πορεύονται στη ζωή. Σε καμία περίπτωση δε συμφωνώ με τους γονείς που βλέπουν τα παιδιά ως προέκτασή τους και τα πιέζουν να κάνουν αυτά που δεν έκαναν οι ίδιοι.
20. Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων είναι το τρίτο ανώτερο πολιτειακό αξίωμα της Ελληνικής Δημοκρατίας μετά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Πρωθυπουργό. Πως νιώθετε σε αυτήν τη θέση;
Γεμάτος ευθύνη. Είναι συνέχεια μιας διαδρομής της μέχρι τώρα πορείας μου. Δε γνωρίζαμε από διακυβέρνηση, ούτε είχαμε προετοιμαστεί. Είχαμε όμως, κι εγώ προσωπικά, ένα απόθεμα αξιών και εμπειρίας στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους και πάθος και μεράκι τα οποία συμποσούνται στην έννοια της ευθύνης.
