Συνέντευξη Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλου, στην ε/φ «ΕΘΝΟΣ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ» και την δ/φο Βούλα Κεχαγιά
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε υπουργέ, μπαίνουμε στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Τί θα γίνει στην ελληνική βουλή;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Όπως έχουμε υποχρέωση από την ίδια τη Συμφωνία, πάνω από όλα όμως γιατί θεωρούμε εθνικά επωφελείς τις προβλέψεις της, θα την φέρουμε για κύρωση αφού ολοκληρωθούν οι ανάλογες υποχρεώσεις της άλλης πλευράς. Δεν έχω αμφιβολία ότι θα υπερψηφισθεί με απόλυτη πλειοψηφία, γιατί έχω εμπιστοσύνη στην κρίση και στην εθνική ευθύνη των Ελλήνων βουλευτών. Άλλωστε, όπως γνωρίζετε, υπάρχουν βουλευτές αλλά και πολιτικές δυνάμεις, πέραν της δικής μας κοινοβουλευτικής ομάδας, που έχουν δηλώσει την καταρχήν θετική τους στάση απέναντι στη συμφωνία των Πρεσπών. Είμαι βέβαιος ότι δεν θα διακινδυνεύσουν τον διασυρμό της πολιτικής τους αξιοπρέπειας και θα μείνουν συνεπείς στις θέσεις τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τί είδους εγγυήσεις μπορείτε να διασφαλίσετε για να εφαρμοστεί στο ακέραιο χωρίς παρερμηνείες;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Η ίδια η συμφωνία προβλέπει σημαντικές δικλείδες ελέγχου για την εφαρμογή της. Θεωρώ όμως ότι οι σχετικές ρυθμίσεις δεν θα ενεργοποιηθούν ποτέ. Και αυτό γιατί η πολιτική ηγεσία αλλά και οι πολίτες της γειτονικής μας χώρας έχουν αντιληφθεί ότι μόνον να κερδίσουν έχουν από την πιστή εφαρμογή της, καταρχάς ως προς την βελτίωση των διμερών μας σχέσεων, πάνω από όλα των οικονομικών. Επίσης, έχουν και πλήρη επίγνωση ότι και οι ευρωπαϊκές της προοπτικές, τις οποίες υποστηρίζουμε, εξαρτώνται και αυτές από την πιστή τήρηση της Συμφωνίας, χωρίς παρερμηνείες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κάποιοι πιστεύουν ότι η επίσκεψη της Α. Μέρκελ στην Αθήνα συνδέεται με τις εξελίξεις. Κάνουν λάθος;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Η Γερμανίδα καγκελάριος έχει ήδη επισκεφτεί τη χώρα μας κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης μας, όπως και οι Πρόεδροι των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Ρωσίας και άλλοι πολιτικοί ηγέτες και πρωταγωνιστές της διεθνούς πολιτικής τάξης. Αυτό αποτελεί την πληρέστερη απόδειξη της αναβάθμισης της διεθνούς θέσης της χώρας μας, άμεσο αποτέλεσμα της πολυδιάστατης και ενεργητικής εξωτερικής μας πολιτικής. Σε καμία περίπτωση, λοιπόν, δεν συνδέεται με την άμεση πολιτική επικαιρότητα. Εμείς την εξωτερική μας πολιτική την χαράζουμε μόνοι μας, με βάση τα εθνικά συμφέροντα της χώρας μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Προσφάτως, είχατε σημαντικές συναντήσεις στην Ουάσιγκτον στο πλαίσιο της έναρξης του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ. Πείτε μας για τις συνεργασίες που θα προωθηθούν…
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Πετύχαμε την αναβάθμιση της συνεργασίας μας ακριβώς γιατί αποδείξαμε ότι είμαστε αξιόπιστος στρατηγικός εταίρος, στο πλαίσιο ισότιμων σχέσεων αμοιβαίου σεβασμού και με κοινό στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή μας. Στο πλαίσιο του «στρατηγικού διαλόγου» με τις ΗΠΑ, πέραν των γεωπολιτικών θεμάτων άμυνας, αντιτρομοκρατίας και ασφάλειας, συζητήσαμε σε βάθος και για την ενέργεια, το εμπόριο και επενδύσεις, με έμφαση στην καινοτομία και στις τεχνολογίες αιχμής. Και οι δύο πλευρές θέλουμε όχι απλώς να διατηρήσουμε αλλά να δώσουμε νέα ώθηση στην πολύ θετική δυναμική της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Για το λόγο αυτό ο στρατηγικός διάλογος θα διεξάγεται σε ετήσια βάση και εν τω μεταξύ επιτροπές από τα εμπλεκόμενα υπουργεία θα εξασφαλίζουν την εφαρμογή των συμφωνηθέντων, με την εμπλοκή, προφανώς, και του ιδιωτικού τομέα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι σχέσεις της χώρας μας με τις ΗΠΑ βρίσκονται σε πολύ καλό σημείο. Να περιμένουμε ενδεχομένως και νέα επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον για συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Είναι κάτι που ήδη έγινε και μπορεί να ξαναγίνει, όταν το κρίνουν τα δύο μέρη χρήσιμο. Αυτό είναι μία ακόμη κατάκτηση που προκύπτει από την αναβάθμιση των διμερών μας σχέσεων: δεν αποτελεί στόχο προς επιδίωξη αλλά κεκτημένο του καλού επιπέδου της συνεργασίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μπορεί η εξωτερική πολιτική που ασκεί η κυβέρνησή σας να ισορροπεί μεταξύ μίας καλής σχέσης συνεργασίας με τις ΗΠΑ και μιας επίσης καλής σχέσης με την Ρωσία;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Μα αυτή είναι η ουσία της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής μας. Το πολιτικό μας σπίτι είναι η ΕΕ, επιδιώκουμε να είμαστε όμως γέφυρα ανάμεσα σε αυτήν και τις άλλες δυνάμεις. Έχουμε πολύπλευρες διπλωματικές πρωτοβουλίες σε πολυμερές και τριμερές επίπεδο, καμία όμως από αυτές δεν στρέφεται εναντίον μίας άλλης χώρας. Η Ρωσία είναι χώρα με την οποία έχουμε πατροπαράδοτα φιλικές σχέσεις και κοινές ιστορικές και πολιτιστικές παραδόσεις. Είχαμε πράγματι ένα περαστικό σύννεφο στις παραδοσιακά καλές μας σχέσεις. Η αντίδραση μας τότε δεν έγινε λόγω διαφορών σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, αλλά για λόγους σχετικούς με την κυριαρχία της χώρας μας και την καλή τήρηση των διπλωματικών κανόνων. Στο κάτω-κάτω, οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Αυτά όμως ανήκουν στο παρελθόν. Στις 7 Δεκεμβρίου οι ηγέτες των δύο χωρών συζήτησαν, επί της ουσίας, τα βήματα περαιτέρω βελτίωσης των σχέσεων των δύο κρατών, ιδίως στο επίπεδο των διμερών οικονομικών σχέσεων και της επαφής των δύο λαών. Τον Απρίλιο δε, θα φιλοξενήσουμε στην Ελλάδα την επόμενη Σύνοδο της Μεικτής Διυπουργικής Επιτροπής, ενώ το έτος 2019 συμφωνήσαμε να αφιερωθεί στον πολιτισμό και τη γλώσσα των δύο χωρών μας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συζητήσατε στις επαφές σας το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας αλλά και την ενίσχυσή της σε επίπεδο εξοπλισμών;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Πάντα θέτουμε το ζήτημα της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας ως θέμα σεβασμού της διεθνούς νομιμότητας και ποτέ στο παρελθόν οι θέσεις μας δεν είχαν τόσο ευρεία αποδοχή. Για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου καταδικάσθηκαν οι τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και στην Κύπρο με τόση σαφήνεια, ως παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Και ποτέ άλλοτε δεν είχαμε ανάλογες δηλώσεις με αυτές του βοηθού Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Γουές Μίτσελ ότι η άποψη των Τούρκων για την ΑΟΖ αποτελεί «μειοψηφία του ενός», ούτε τόσο σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα ότι οι τυχοδιωκτισμοί της δεν θα μείνουν αναπάντητοι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πού βρίσκεται το θέμα της επίσκεψης Τσίπρα στην Κωνσταντινούπολη;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Θέλουμε να πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατό που θα επιτρέψουν οι συνθήκες, γιατί εμείς επιδιώκουμε φιλικές σχέσεις με όλες τις χώρες, πολύ περισσότερο με τις γειτονικές μας. Αυτό φαίνεται, άλλωστε, και από το γεγονός ότι είμαστε πια από τα λίγα κράτη μέλη της ΕΕ που υποστηρίζουμε την ευρωπαϊκή προοπτική της γείτονος, με την αυτονόητη προϋπόθεση του σεβασμού εκ μέρους της, της ευρωπαϊκής και διεθνούς νομιμότητας και των σχέσεων καλής γειτονίας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι αλλαγές στο Σύνταγμα φέρουν οπωσδήποτε την σφραγίδα του ΣΥΡΙΖΑ. Πιστεύετε ότι θα συνεχιστεί η διαδικασία ή διατήρηση του άρθρου 16 ως μη αναθεωρητέου θα θέσει σε κίνδυνο την αναθεώρηση;
Γ. ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ: Η αναθεώρηση προϋποθέτει συναινέσεις και τις επιδιώξαμε, εκεί που αυτές είναι δυνατές και έχουν και –ίσως- τη μεγαλύτερη σημασία, όπως για την κατάργηση του απαράδεκτου καθεστώτος ασυλίας των υπουργών και γενικότερα του πολιτικού προσωπικού. Δεν μπορεί όμως να υπάρχουν συναινέσεις εκεί που οι διαφορές μας είναι βαθύτατες, πολιτικές και ιδεολογικές. Πολύ λιγότερο δεν μπορεί η διαδικασία της αναθεώρησης να είναι αντικείμενο πολιτικού εκβιασμού, όπως αυτός που προωθεί η ακραία πτέρυγα της ΝΔ, απειλώντας με αποχώρηση αν δεν υπερψηφίσουμε την αλλαγή του άρθρου 16, με την οποία και απολύτως διαφωνούμε. Και από την έκβαση της αναθεώρησης, λοιπόν, θα φανεί ποια πολιτική δύναμη είναι υπέρ των μεγάλων, πατριωτικών και δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων. Δυστυχώς και σε αυτό το γήπεδο η Νέα Δημοκρατία φαίνεται να θέλει να πετάξει τη μπάλα στην εξέδρα. Ευτυχώς για τον ελληνικό λαό, εμείς και οι άλλες υπεύθυνες πολιτικές δυνάμεις δεν θα της επιτρέψουμε να παίξει τον διαλυτικό ρόλο που έχει επιλέξει. Προσωπικά ελπίζω μέχρι και την τελευταία στιγμή ότι θα επικρατήσουν στο εσωτερικό της οι μετρημένες πια μετριοπαθείς και εχέφρονες φωνές, όπως αυτή του Γενικού Εισηγητή της, δεν είμαι όμως ιδιαίτερα αισιόδοξος.
