Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Η τελευταία δημοσκόπηση της MRB δείχνει ότι το 70,2% των Ελλήνων απορρίπτει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Στη βόρεια Ελλάδα το ποσοστό απόρριψης εκτοξεύεται στο 80%. Οχι μία φορά να πάει ο Τσίπρας και να μιλήσει στη Θεσσαλονίκη, εκατό να προσπαθήσει, δεν τους πείθει. Το ζήτημα αφορά την ταυτότητα. Μόλις το 5% συμφωνεί με τη Συμφωνία των Πρεσπών σε ολόκληρη τη βόρεια Ελλάδα. Ωστόσο, οι πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο δίδουν μια νέα διάσταση στο θέμα. Οι Αμερικανοί προσδίδουν στην ψήφιση της συμφωνίας χαρακτήρα συμμαχικό. Φιλοαμερικανικό. Αντιρωσικό. Νατοϊκό. Και αυτό -κακά τα ψέματα- δημιουργεί μιας μορφής αμηχανία στην κεντροδεξιά παράταξη. Για να είμαστε ειλικρινείς, ο Πομπέο δεν είπε κάτι που δεν γνωρίζαμε. Ο διπλωματικός πόλεμος που μαίνεται στα Βαλκάνια μεταξύ Ρωσίας και Αμερικής είναι δημοσίως κηρυγμένος και διαρκεί. Τον πρώτο γύρο στα Σκόπια τον κέρδισαν οι Ρώσοι με τη χαμηλή συμμετοχή στο δημοψήφισμα. Τον δεύτερο γύρο τον κέρδισαν οι Αμερικανοί, οι οποίοι πέρασαν στην αντεπίθεση και έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στη μετεγγραφή οκτώ βουλευτών του VMRO στην πλειοψηφία του Ζάεφ. Τώρα βρισκόμαστε στον τρίτο και τελικό γύρο. Κρίνεται ποιος θα επικρατήσει οριστικά.
Παρά ταύτα, πρέπει να επισημανθεί ότι πρώτη φορά οι ΗΠΑ διακήρυξαν στο ανώτερο δυνατό επίπεδο ότι «όποιος ψηφίζει τις Πρέσπες είναι μαζί μας και όποιος καταψηφίζει είναι εναντίον μας, είναι φιλορώσος». Αυτό είναι πρόβλημα. Το έχει αντιμετωπίσει και άλλη φορά η κεντροδεξιά παράταξη, με άλλη ηγεσία, σε άλλους καιρούς, μα τούτη τη φορά είναι κάπως διαφορετικά. Το μήνυμα έρχεται μόλις λίγους μήνες πριν από τις εκλογές και θέτει εκ των πραγμάτων το δίλημμα: Με τους συμμάχους ή με τον λαό; Με τη Δύση ή με τους Μακεδόνες; Αν και η απάντηση φαίνεται ότι είναι μονόδρομος και το ζήτημα λυμένο (ο Μητσοτάκης θέτει άριστα ζήτημα άρσης αναγνώρισης «μακεδονικού» έθνους και «μακεδονικής» γλώσσας), εντούτοις τα διακυβεύματα είναι υψηλά για κάποιον που είναι υποψήφιος πρωθυπουργός και ηγείται παραδοσιακά φιλοδυτικού κόμματος. Οι Πρέσπες για τη Δύση δεν είναι μια συμφωνία που αφορά θέματα Ιστορίας και ταυτότητας. Είναι πρωτίστως κορυφαία αμυντική, οικονομική και γεωπολιτική επιλογή, αμέσως συνδεόμενη με τις ενεργειακές εξελίξεις στη Μεσόγειο. Από τις Πρέσπες περνά η αύξηση της διείσδυσης και της κυριαρχίας των ΗΠΑ σε μια κρίσιμη γωνιά του κόσμου, στην οποία είχαν πάρει κεφάλι τα προηγούμενα χρόνια λόγω της αμερικανικής απουσίας στον τομέα της ενέργειας οι Ρώσοι. Πίσω από τις Πρέσπες υπάρχουν συμφέροντα oρατά (η ανάγκη των ΗΠΑ να εντάξουν τη βάση τους στα Σκόπια στο ΝΑΤΟ και να ενοποιήσουν την αντιρωσική άμυνα στα Βαλκάνια), κρύβονται όμως και συμφέροντα λιγότερο ορατά.
Ο αγωγός TAP με τις διακλαδώσεις του στη Βουλγαρία και στα Σκόπια αφορά τον βρετανικό κολοσσό BP. Tυχαίο το σταθερό ενδιαφέρον της πρέσβειρας της Βρετανίας στη χώρα μας Ελεν Σμιθ, η οποία γνωρίζει άριστα τον ενεργειακό τομέα; Οι γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, αργότερα και της Ελλάδας, ενδιαφέρουν πρωτίστως αμερικανικούς ενεργειακούς κολοσσούς, όπως η Εxxon Mobil αλλά και ελληνικούς ναυτιλιακούς κολοσσούς που, μέσω πλοίων μεταφοράς LNG, θα πάρουν δεκάδες ακριβοπληρωμένα συμβόλαια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί μέσω του TAP στη Βουλγαρία και στα Σκόπια. Τυχαίο ότι ο Τσίπρας, αντιληφθείς τα ήξεις αφήξεις Θεοδωράκη, έστειλε μηνύματα και σε αυτά τα συστήματα;
Οποιος, λοιπόν, καταψηφίζει τις Πρέσπες κατευθύνεται σε μετωπική σύγκρουση με το State Department, με μεγάλες δυτικές εταιρίες και βεβαίως με τμήμα της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας που δραστηριοποιείται και στα ΜΜΕ. Και βεβαίως, κατά Πομπέο θεωρείται «Ρώσος». Ποια θα έπρεπε να είναι εδώ η απάντηση της Ν.Δ. προς τους συμμάχους; Απλώς «εμείς είμαστε με τον λαό και όχι με τα διεθνή συμφέροντα και, αν θέλετε, πείτε μας και φιλορώσους»; Δεν νομίζω. Η απάντηση έπρεπε να είναι, πρέπει να είναι, μετά και τις δηλώσεις Πομπέο, ότι για το μέγεθος της βοήθειας που δίνει η Ελλάδα στην αμερικανική εξωτερική πολιτική και στην προσπάθειά της να αποκτήσει πλήρη ενεργειακή υπεροχή στα Βαλκάνια, η συμφωνία που της προσφέρθηκε για το Μακεδονικό είναι πολύ κακή και πολύ φτωχή. Εάν η Ελλάδα πρόκειται να κάνει τόσο μεγάλο ρουσφέτι στις ΗΠΑ, για να θωρακιστεί η αντιρωσική άμυνα στα Βαλκάνια και να ανοίξει η αγορά ενέργειας της Ευρώπης για το αμερικανικό σχιστολιθικό αέριο, τότε συμφωνία που αναγνωρίζει «Μακεδόνες», «μακεδονική γλώσσα» και «μακεδονικό έθνος» δεν νοείται. Πρέπει να την επαναδιαπραγματευτεί. Θεωρώ, λοιπόν, στο σημείο που έφτασαν τα πράγματα, ο Κυριάκος να έχει αποκτήσει προβάδισμα στον λαό και ο Τσίπρας προβάδισμα στους συμμάχους, η Ν.Δ. πρέπει να πει ευθέως και καθαρά ότι θα επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία. Καθαρά και ξάστερα. Με τρόπο που θα αποκλείει κάθε πιθανότητα παρερμηνειών, ότι τάχα η καταψήφιση των Πρεσπών ισοδυναμεί με φιλορωσική κίνηση. Αλλος δρόμος δεν υπάρχει.
