Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Πηγή: εφημερίδα “Δημοκρατία”
Για τις ΗΠΑ αναχωρεί σύντομα ο πρέσβης Τζέφρι Πάιατ για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές του. Θα επιστρέψει, όπως πληροφορούμεθα, περί τις 10 Ιανουαρίου. Τότε θα τροχιοδρομηθούν οι εξελίξεις του κρίσιμου 2019 για τα συμφέροντα των ΗΠΑ σε Βαλκάνια και Μεσόγειο. Πριν από την εκπνοή του χρόνου, ο πρέσβης υπήρξε αρκετά δραστήριος, καθώς διοργάνωσε ουκ ολίγα δείπνα στην οικία του με στελέχη της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, με κορυφαίους δημοσιογράφους της πατρίδας μας, αλλά και με δοκιμασμένους φίλους της Αμερικής.
Σε μερικά από αυτά άφησε να διαφανεί η αγωνία του μην τυχόν και «εργαλειοποιηθεί» από τον ΣΥΡΙΖΑ στον δρόμο προς τις εκλογές, αν και μερικοί συνδαιτυμόνες του τόλμησαν και του είπαν ότι αυτό, με δική του ευθύνη, «ήδη συμβαίνει». Σε άλλα δείπνα έκανε την εκτίμηση ότι «αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν στοιχεία για την εμπλοκή πολιτικών στην υπόθεση της Novartis». Λέγεται, μάλιστα, ότι η εκτίμηση αυτή «ταξίδεψε» στο Μαξίμου και δεν άρεσε στον πρωθυπουργό.
Στην πραγματικότητα, όμως, όλα είναι «στον αέρα», γιατί οι ΗΠΑ δεν έχουν λάβει ακόμη την τελική απόφαση για την κατεύθυνση όπου θέλουν να γείρουν την πλάστιγγά τους. Η πολιτική τους απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο στα ελληνοτουρκικά είναι κυμαινόμενη. Ο ενθουσιασμός τους για την αμυντική συνεργασία με την Κύπρο υποχώρησε μετά την απελευθέρωση του πάστορα Μπράνσον από τον Ερντογάν, ενώ ουδείς γνωρίζει πώς θα συμπεριφερθούν σε τυχόν θερμό επεισόδιο μεταξύ Καστελόριζου – Κρήτης.
Το Σκοπιανό επίσης είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα Πάιατ, καθώς από τις ΗΠΑ γίνεται αντιληπτό ως μέρος της αντιπαράθεσής τους με τη Ρωσία στα Βαλκάνια. Δεδομένων όλων αυτών, η πρεσβεία αναμένει ότι ο Τσίπρας θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να κλείσει και το Μακεδονικό και το Αλβανικό, ώστε να καταγραφεί ως σταθερός και διαχρονικός σύμμαχος. Είναι, όμως, έτσι; Η αλλαγή του χρονοδιαγράμματος ψήφισης της συμφωνίας (τον Φεβρουάριο θα έρθει προς κύρωση στη Βουλή, όπως ανακοίνωσε ο Ν. Βούτσης), αλλά και το αίτημα Παυλόπουλου – Μαξίμου προς τους διεθνείς οργανισμούς για υπογραφή πρόσθετου ερμηνευτικού πρωτοκόλλου της Συμφωνίας των Πρεσπών (μετά τις απαράδεκτες δηλώσεις Ζάεφ) θέτουν εκ νέου ψηλά τον πήχη για τον Πάιατ, ο οποίος στις ΗΠΑ πρέπει να λάβει με τους προϊσταμένους του κρίσιμες αποφάσεις. Κόντρα στις βεβαιότητες ότι ο Τσίπρας θα κάνει το χρέος του απέναντι στις ΗΠΑ, μήπως θα έπρεπε να διερευνήσει και το ενδεχόμενο απρόοπτης αλλαγής στάσης του πρωθυπουργού, αν δεν υπογραφεί αυτό το πρόσθετο πρωτόκολλο έως τα τέλη Φεβρουαρίου; Τι γίνεται αν ο Τσίπρας βαρεθεί να παίζει το «καλό παιδί» των Αμερικανών και αφήσει τη συμφωνία για τον «επόμενο» Κυριάκο; Τι γίνεται αν η κυβέρνηση έχει προσδοκίες ανταλλαγμάτων για την κύρωση των «Πρεσπών» στο γήπεδο της Novartis και οι προσδοκίες αυτές δεν ικανοποιούνται; Μπορεί ο Τσίπρας να τινάξει στον αέρα, αν θέλει, τον σχεδιασμό των ΗΠΑ στα Βαλκάνια ή και να τον καθυστερήσει; «Θα δούμε» απαντά ο πρέσβης στα τραπέζια που διοργανώνει.
Οι ΗΠΑ πρέπει να αποφασίσουν ποια πλευρά θα ευνοήσουν – και οι απαντήσεις δεν είναι αυτονόητες. Οι δημοσκοπήσεις θα παίξουν τον ρόλο τους. Οσο εύκολα μπορεί ο Πάιατ να συμμαχήσει ξανά με τον ΣΥΡΙΖΑ, άλλο τόσο εύκολα μπορεί να «παίξει» υπέρ της Ν.Δ., κορυφαία στελέχη της οποίας (τέσσερα πέντε) δεξιώθηκε πρόσφατα στην οικία του. Οταν γυρίσει από τις διακοπές του λογικά θα ξέρει. Ιδωμεν…
