Ομιλία του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη
στη Βουλή στη συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Πράγματι, η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι κορυφαία θεσμική διαδικασία και αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο της ίδιας της Βουλής. Και το ίδιο το Σύνταγμα μας υποχρεώνει να αναζητήσουμε ευρύτερες συναινέσεις και συνθέσεις για να αλλάξει ο καταστατικός χάρτης. Μία τέτοια συζήτηση, όμως, για να είναι πραγματικά ουσιαστική, για να είναι εποικοδομητική, πρέπει να πληροί ορισμένες βασικές προϋποθέσεις. Μια ομαλή πολιτική ατμόσφαιρα, ένα κλίμα σύνθεσης και συνθήκες δημιουργικές. Όμως, η πραγματικότητα είναι ότι η χώρα έχει ήδη εισέλθει σε προεκλογική περίοδο. Η κυβέρνηση συστηματικά και επίμονα διχάζει την κοινωνία. Χρησιμοποιεί όλα τα μέσα που διαθέτει για να πλήξει τους πολιτικούς της αντιπάλους. Ο κ. Τσίπρας, τον οποίο άκουσα σήμερα με πολλή προσοχή, ήταν πράγματι ήπιος και συναινετικός. Είναι ο ίδιος κ. Τσίπρας που σε μια πρόσφατη συνέντευξη του προσχώρησε πλήρως στο δόγμα Πολάκη. Εξάλλου, τον τόνο της πολιτικής αντιπαράθεσης τον δίνει κατά μείζονα λόγο η ίδια η Κυβέρνηση και όχι η Αντιπολίτευση. Ξέρει ο κ. Τσίπρας και γι’ αυτό σήμερα χρησιμοποιεί τη Συνταγματική Αναθεώρηση, ως ένα προσχηματικό εργαλείο, ότι δεν έχει τελικά άλλο τρόπο να ξεφύγει από τη σκληρή πραγματικότητα την οποία ο ίδιος έχει δημιουργήσει.
Κύριε Τσίπρα, μιας και σας άκουσα, με διάθεση αρκετά συνθετική και συναινετική, ας συμφωνήσουμε πρώτα σε κάτι αυτονόητο. Ότι αν θέλουμε να κάνουμε μια ουσιαστική συζήτηση για το Σύνταγμα προφανώς και δεν μπορούμε να την κάνουμε μέσα σε δύο μήνες. Γιατί δύο μήνες είναι η χρονική διάρκεια την οποία φαίνεται να θέλει να καθορίσει η κυβερνητική πλειοψηφία για να μπορέσουμε να συζητήσουμε προτάσεις που κινούνται σε μεγάλο εύρος συνταγματικών αλλαγών. Θα σας θυμίσω ότι σε προηγούμενες αναθεωρήσεις υπήρχε πάντα επαρκής χρόνος ώστε να ακουστούν στην αρμόδια επιτροπή όλες οι προτάσεις και όλες οι απόψεις όλων των βουλευτών και όλων των κομμάτων. Πράγματι, κ. Τσίπρα, θα το γνωρίζετε φαντάζομαι, ότι στα ζητήματα της Συνταγματικής Αναθεώρησης παραδοσιακά δεν υπάρχει κομματική πειθαρχία. Και δίνεται η δυνατότητα στους βουλευτές ελεύθερα να εκφράσουν τις απόψεις τους. Θέλω να δω στο τελικό μέτρημα αν θα υπάρχουν βουλευτές οι οποίοι θα ξεφύγουν από τη δική σας κομματική γραμμή και θα συμφωνήσουν ενδεχομένως με κάποιες προτάσεις τις οποίες εμείς θα καταθέσουμε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Είχα, προσωπικά, τη μεγάλη τιμή να συμμετέχω ως νέος Βουλευτής στην διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης η οποία είχε ξεκινήσει το 2006. Ήταν μια απόπειρα, θέλω να σας θυμίσω, η οποία ξεκίνησε με καλή διάθεση και με υψηλές προσδοκίες. Κατέληξε τελικά να είναι μια αναθεώρηση αδιάφορη και, σίγουρα, πολύ κατώτερη των προσδοκιών που είχαν καλλιεργηθεί. Μιας και άκουσα τον εισηγητή, τον κ. Λοβέρδο, με προσοχή, θέλω να θυμίσω ότι τότε το ΠΑΣΟΚ ήταν αυτό που την τελευταία στιγμή είχε υπαναχωρήσει στην αναθεώρηση του άρθρου 16. Χάσαμε τότε την ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τη Συνταγματική Αναθεώρηση για να κάνουμε τουλάχιστον μια μεγάλη μεταρρυθμιστική, θεσμική τομή. Δεν επιτρέπεται να επαναλάβουμε το ίδιο λάθος. Ήδη στις πρώτες μου δηλώσεις, ως νεοεκλεγείς πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, είχα πει ξεκάθαρα ότι η νέα Ελλάδα την οποία οραματιζόμαστε χρειάζεται ένα νέο Σύνταγμα. Και, στην πρώτη μου συνάντηση με τον πρωθυπουργό, -αν θυμάμαι καλά, ήταν Ιανουάριος του 2016- σε ένα χρόνο πολιτικά ουδέτερο, στην αρχή της θητείας της σημερινής Κυβέρνησης, είχα παρουσιάσει και έναν τολμηρό αλλά σαφή δρόμο, που οδηγούσε σε έναν ριζικό εκσυγχρονισμό του Καταστατικού Χάρτη. Με δημοκρατική συζήτηση, επιστημονική τεκμηρίωση, αλλά και με τη σφραγίδα της λαϊκής αποδοχής.
Το Σύνταγμα του 1975 έθεσε τις βάσεις για μια μακρά περίοδο πολιτικής ομαλότητας και σταθερής δημοκρατίας. Όμως, 43 χρόνια μετά έχει έρθει η ώρα για μια τολμηρή επαναξιολόγηση του. Πράγματι είχε δίκιο ο κ. Τασούλας όταν είπε ότι δεν είναι το Σύνταγμα η μαγική λύση για όλα τα προβλήματα της χώρας. Όμως ένα σύγχρονο Σύνταγμα μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα στη βελτίωση της ποιότητας της δημοκρατίας μας, στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του κράτους μας, και στην τόνωση της εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και θεσμών. Θέλω, λοιπόν, και σήμερα να επαναλάβω την πρότασή την οποία είχα κάνει στον κ. Τσίπρα στην πρώτη μας συνάντηση τον Ιανουάριο του 2016: Αυτή η Βουλή, ως προτείνουσα Βουλή, να ψηφίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό άρθρων που θα φέρουν προς αναθεώρηση όλα τα δημοκρατικά κόμματα. Έτσι, θα συζητηθούν, δημόσια και ανοιχτά, όλες οι αλλαγές που κάθε παράταξη εισηγείται -ακόμη και σε άρθρα που άλλες δυνάμεις κρίνουν αναθεωρητέα και άλλες όχι. Θα εξασφαλιστεί, έτσι, συναινετικά ότι, όλες οι αλλαγές που θα συμφωνηθούν, έστω και αν με κάποιες από αυτές μπορεί εμείς να μην συμφωνούμε ή να μην τις προτείνουμε, θα τεθούν στην κρίση της επόμενης Βουλής, και εκείνη τελικά θα αποφασίσει για το περιεχόμενο των αναθεωρητέων άρθρων. Με την πρότασή μας, θα επιτραπεί στους πολίτες στις επόμενες εκλογές να ψηφίσουν όχι μόνο για την επόμενη Κυβέρνηση, αλλά και για την κατεύθυνση στην οποία θέλουν να κινηθεί το νέο Σύνταγμα. Αναρωτιέμαι κ. Τσίπρα. γιατί, δεν συμφωνείτε με αυτήν την πρότασή μας; Διότι, διαβάζω, στην δική σας εισηγητική έκθεση την εξής φράση: “Διότι έτσι συγκροτούνται οι ισχυρές δημοκρατίες, όταν εμπιστεύονται και όχι όταν φοβούνται την λαϊκή κρίση”.
Τι πιο δημοκρατικό, λοιπόν: να αποφασίσει, τελικά, ο ίδιος ο λαός και για το περιεχόμενο της αναθεώρησης. Και επιτρέψτε μου να πω ότι, κατά την άποψη μου, αυτό είναι και το πνεύμα του συνταγματικού νομοθέτη, όταν υποχρεώνει να μεσολαβήσει μια διαδικασία εκλογής ώστε η διαδικασία της αναθεώρησης να επιμεριστεί σε δύο βουλές. Και φυσικά ο συνταγματικός νομοθέτης, δεν καθορίζει εάν χρειάζονται 180 ψήφοι στην πρώτη ή στην δεύτερη Βουλή. Εσείς, λοιπόν, κ. Τσίπρα, που επικαλείστε πάντα, τη δύναμη της λαϊκής ετυμηγορίας γιατί πιστεύετε ότι η πρόταση μας κινείται στη λάθος κατεύθυνση; Και ποιος τρέμει τελικά την ετυμηγορία του Ελληνικού λαού;
Ψηφίστε, λοιπόν, κ. Τσίπρα, τις δικές μας προτάσεις, θα ψηφίσουμε και εμείς τις δικές σας και να αποφασίσει ο λαός με την ψήφο του στις επόμενες εκλογές τι πρέπει να αλλάξει στο Σύνταγμα και σε ποια κατεύθυνση.
Νομίζω ότι ξέρω από τώρα την απάντησή σας θα ήθελα όμως να την ακούσω και επίσημα σε αυτήν εδώ την αίθουσα. Νομίζω ότι είναι χρήσιμη μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν. Στις 25 Ιουλίου του 2016, πριν από 28, μήνες φωτίσατε κόκκινη τη Βουλή σε μια ρομαντική εκδήλωση και εξαγγείλατε μία «λαϊκή διαβούλευση» για την Συνταγματική Αναθεώρηση. Για περισσότερα από δύο χρόνια αυτή η διαβούλευση ξεχάστηκε και την ξαναθυμηθήκατε λίγους μήνες πριν τις εκλογές. Δεν σας ενδιαφέρει η ουσιαστική αναθεώρηση του Συντάγματος. Άλλοι είναι οι στόχοι σας. Από τη μια να μεταθέσετε τη συζήτηση από τη ζοφερή πραγματικότητα που οι επιλογές σας έχουν προκαλέσει. Τη διάλυση της μεσαίας τάξης μέσω της εξοντωτικής φορολόγησης, τις βαριές μνημονιακές δεσμεύσεις για πολλά χρόνια, την ανελέητη χειραγώγηση της Δικαιοσύνης, τις εθνικές ήττες σε μείζονα θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως το θέμα των Σκοπίων. Και βέβαια να μεταθέσετε τη συζήτηση από τα σκάνδαλα της Κυβέρνησής σας τα οποία αποκαλύπτονται πια το ένα μετά το άλλο. Το σκάνδαλο με τα 750 εκ. στο Ελευθέριος Βενιζέλος. Το σκάνδαλο με το διαγωνισμό στο Θριάσιο. Το σκάνδαλο για τον αμυντικό εξοπλισμό που πήγε να πουλήσει ο κ. Καμμένος στη Σαουδική Αραβία. Το σκάνδαλο διασπάθισης των ευρωπαϊκών πόρων για το προσφυγικό. Αλήθεια κύριε Πρόεδρε θα προγραμματίσετε σύντομα την προ ημερησίας συζήτηση που σας έχουμε ζητήσει εδώ και δύο εβδομάδες για τα ζητήματα για το προσφυγικό; Και βέβαια το σκάνδαλο της ΔΕΠΑ. Πρόσφατο μόλις τώρα μας προέκυψε. Χθες μόλις κ. Τσίπρα, ο εκλεκτός του κ. Σταθάκη, ο τέως διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, στον οποίο έχει ασκηθεί ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος, είπε ότι είχε την πλήρη κάλυψη κορυφαίων κυβερνητικών σας στελεχών για τους χειρισμούς του που φόρτωσαν τη ΔΕΠΑ με φέσια. Και μετά έχετε το θράσος κ. Τσίπρα να μιλάτε για διαπλοκή. Έχετε γίνει ο καλύτερος εκπρόσωπος σκοτεινών συμφερόντων. Αλλά βέβαια όσο πλησιάζει η ώρα που θα εγκαταλείψετε την εξουσία τόσο περισσότερα στόματα θα ανοίγουν και τότε καλά ξεμπερδέματα κ. Τσίπρα.
Ο δεύτερος λόγος που επιλέγετε τώρα, λίγο πριν τις εκλογές, να εκκινήσετε τη διαδικασία της αναθεώρησης και να την ολοκληρώσετε σε μόλις δύο μήνες είναι θεσμικά πιο πονηρός. Αυτό που θέλετε δεν είναι μια μεγάλη τολμηρή αναθεώρηση. Θέλετε μια μικρή, κουτσουρεμένη αναθεώρηση για τα ελάχιστα που νομίζετε ότι μπορούμε να συμφωνήσουμε για να ματαιώσετε -για μια 10ετία το είπατε και εν τη ρύμη του λόγου σας κ. Τσίπρα – κάθε τολμηρό εκσυγχρονισμό που θα έφερνε στο Σύνταγμα η επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αυτό είναι κάτι που το έχει ομολογήσει δημόσια, με αρκετό κυνισμό, ο ίδιος ο εισηγητής σας, ο κ. Κατρούγκαλος σε δημόσια παρέμβαση που έκανε πριν λίγες εβδομάδες είπε: «Έχει έρθει η στιγμή για να προωθήσουμε εκείνες τις αλλαγές που θεωρούμε ότι πρέπει να γίνουν, αλλά και να αποτρέψουμε για μια δεκαετία εκείνες που δεν πρέπει να γίνουν». Αυτά είπε ο εισηγητής σας και δεν ντρέπεται που είναι και συνταγματολόγος. Αλλά κ. Τσίπρα δεν θα αποτρέψετε τίποτα, για τον απλούστατο λόγο ότι στην επόμενη Βουλή δεν θα έχετε πλειοψηφία. Και τον συνταγματικό ακτιβισμό σας να τον ξεχάσετε. Το επαναλαμβάνω για άλλη μια φορά: Η Νέα Δημοκρατία δεν θα επιτρέψει στο κόμμα σας να «συριζοποιήσει» ακόμη και το Σύνταγμα. Ο αναθεωρητικός λαϊκισμός δεν θα υπονομεύσει τη Δημοκρατία. Θα την υπερασπιστούν όλες οι πολιτικές δυνάμεις και σύσσωμος ο λαός μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Έρχομαι τώρα στην κυβερνητική πρόταση. Δεν είναι τυχαίο ότι ξεκινά με ένα ψέμα το οποίο επαναλάβατε και εσείς σήμερα. Μόλις στην έβδομη σειρά του προλόγου αναφέρει ότι η αναθεωρητική διαδικασία εγκαινιάζεται με «την καθαρή έξοδο της χώρας απ’ τα Μνημόνια». Όμως, είναι η ίδια χώρα στην οποία σήμερα το επιτόκιο δανεισμού είναι στο 4,5% και είναι πρακτικά αποκλεισμένη από τις αγορές, ενώ έχει συμφωνήσει και για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% για πέντε χρόνια και για 2% μέχρι το 2060. Αυτή είναι η καθαρή έξοδος την οποία εσείς κ. Τσίπρα διαπραγματευτήκατε και την οποία και σήμερα επικαλεστήκατε για μια ακόμη φορά. Όσο ισχύει η καθαρή έξοδος άλλο τόσο ισχύουν και οι 23 σελίδες που την ακολουθούν. Τι περιλαμβάνουν; Κάποια ζητήματα στα οποία – πράγματι – μπορούμε να συμφωνήσουμε. Μία αλλαγή που κάνετε ειδική μνεία είναι αυτή περί της ασυλίας των βουλευτών και της ευθύνης των Υπουργών. Θέλω να σας θυμίσω ότι σαν νέος βουλευτής το 2006 μαζί με 7 συναδέλφους μου – μέσα στους οποίους είναι ο κ. Τασούλας – είχαμε αναλάβει μια πρωτοβουλία να συλλέξουμε 50 υπογραφές για να κριθεί αναθεωρητέο το άρθρο 86 που δεν συμπεριλαμβάνονταν τότε στις προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας ούτε του ΠΑΣΟΚ. Η επιστολή αυτή στάλθηκε σε όλους τους βουλευτές του ελληνικού Κοινοβουλίου και. βρήκαμε άλλους 5 να υπογράψουν. Μέσα σε αυτούς δεν ήταν ούτε ο κ. Δραγασάκης ούτε ο κ. Κουβέλης οι οποίοι τότε ήταν βουλευτές του Συνασπισμού. Μου κάνει εντύπωση ότι κάνατε αναφορά στην αναγκαία αλλαγή η οποία πρέπει να γίνει στο άρθρο που διέπει την ασυλία των βουλευτών, αλλά παραλείψατε να αναφέρεται ότι μόλις πριν από λίγες μέρες ο κ. Καμμένος και ο κ. Παππάς ζήτησαν να μην αρθεί η ασυλία τους για να μην οδηγηθούν στο δικαστήριο. Δεν είναι απλά υποκριτές αλλά και δειλοί.
Η πρότασή σας περιλαμβάνει επίσης κάποιες προτάσεις τις οποίες τις θεωρούμε επικίνδυνες, όπως τα Δημοψηφίσματα με συλλογή υπογραφών ακόμα και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενδεχομένως. Ή άλλες προτάσεις που είναι προφανώς παντελώς ατελέσφορες -όπως οι επί εξάμηνο ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Εννέα φορές προτείνετε να γίνουν ψηφοφορίες για να εκλέγεται τελικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το κείμενο όμως το οποίο έχετε καταθέσει έχει και μία ευθέως διαλυτική πρόταση. Και αυτή δεν είναι άλλη από τη συνταγματική καθιέρωση της «μόνιμης Απλής Αναλογικής». Ενός συστήματος, το οποίο γνωρίζετε πολύ καλά ότι θα οδηγήσει τη χώρα σε μόνιμη ακυβερνησία. Αλλά φαίνεται ότι αυτό είναι το τελευταίο το οποίο σας απασχολεί. Περιλαμβάνονται, τέλος, και μερικές ρυθμίσεις, όπως για τις σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας, οι οποίες δεν χρειάζονται Συνταγματική Αναθεώρηση, καθώς αρκούν απλές νομοθετικές παρεμβάσεις.
Επιτρέψτε μου εδώ ένα σχόλιο γύρω από τη ζήτημα αυτό, καθώς είναι και εξαιρετικά επίκαιρο. Ακόμη και την Εκκλησία φοβάμαι πως εργαλειοποιεί με κυνισμό η κυβέρνηση. Αντιμετωπίζετε ένα εξαιρετικά κρίσιμο θέμα ως ένα διμερές παζάρι, ξεσηκώνοντας ταυτόχρονα χιλιάδες ιερείς και δημιουργώντας πολλά προβλήματα στις σχέσεις του ελληνικού κράτους με το Πατριαρχείο. Βαφτίζετε τους ιερείς ως τι τώρα; Ως «ιδιωτικούς υπαλλήλους»; Ως κάτι διαφορετικό; Πάντως τους εξαιρείτε από την ενιαία αρχή πληρωμών, υποκρινόμενοι ότι δεν είναι δημόσιοι υπάλληλο, αλλά ταυτόχρονα θα εξακολουθεί ο κρατικός προϋπολογισμός να τους πληρώνει. Αλλά, βέβαια, έτσι σας δίνεται η δυνατότητα να ανοίξετε ακόμα 10.000 θέσεις προσλήψεων για να τακτοποιήσετε κι άλλους πελάτες σας.
Πριν από λίγο συνάντησα την Ένωση Κληρικών. Επαναλαμβάνω κι εδώ, στην Εθνική Αντιπροσωπεία, αυτό που τους είπα. Στη δική μας χώρα, η Εκκλησία είναι υπόθεση ενός ολόκληρου λαού. Γι’ αυτό, η ρύθμιση των σχέσεων Πολιτείας – Εκκλησίας δεν μπορεί να γίνει κρυφά από το λαό, δε μπορεί να γίνει χωρίς το λαό και, πολύ περισσότερο, δε μπορεί να γίνει με το λαό απέναντι. Δεν θα δεχτούμε καμία αλλαγή που να δημιουργεί συνθήκες ανασφάλειας στους κληρικούς. Ο απλός ιερέας είναι στήριγμα της κάθε τοπικής κοινωνίας, είτε αυτό αρέσει σε κάποιους είτε δεν αρέσει. Και θέλω να διαβεβαιώσω τους κληρικούς όχι μόνον ότι απολαμβάνουν την αμέριστη συμπαράσταση μας και το σεβασμό μας, αλλά και ότι αυτή η κοροϊδία της κυβέρνησης δεν πρόκειται να περάσει. Διότι κοροϊδία και απάτη είναι κ. Τσίπρα να υποστηρίζετε ότι αδειάζουν 10.000 θέσεις στο Δημόσιο, την ώρα που οι κληρικοί εξακολουθούν να μισθοδοτούνται από το κράτος. Και η άποψή μας είναι ξεκάθαρη. Το άρθρο 3 δεν χρειάζεται καμία αναθεώρηση, διότι μια τέτοια αναθεώρηση, το μόνο το οποίο μπορεί να προκαλέσει είναι να θέσει σε κίνδυνο την ισορροπία των σχέσεων μεταξύ της Εκκλησίας της Ελλάδας και του Πατριαρχείου. Για όσους ενδιαφέρονται για την περιβόητη θρησκευτική ουδετερότητα ας διαβάσουν, όχι το άρθρο 3, αλλά το άρθρο 13 του Συντάγματος που κατοχυρώνει με απόλυτο τρόπο την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και την ίση αντιμετώπιση όλων των θρησκειών από το κράτος. Εμείς υπερασπιζόμαστε την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας. Όμως με σεβασμό στην ιστορία μας και στον πολιτισμό μας. Και, φυσικά, με σεβασμό στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των συμπολιτών μας είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Το κράτος δεν μπορεί να αδιαφορεί και δεν μπορεί να υποτιμά τη θρησκευτική πίστη του 95% του Ελληνικού λαού. Και κάτι ακόμα. Η Εκκλησία δεν είναι εταιρεία και φυσικά η αποστολή της δεν είναι να κερδίζει χρήματα. Βεβαίως έχει κάθε δικαίωμα να αξιοποιεί την περιουσία της για να υποστηρίζει το φιλανθρωπικό της έργο. Και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να το διευκολύνει η πολιτεία. Αυτό, όμως, πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους νόμους, τις προϋποθέσεις και τις φορολογικές επιβαρύνσεις που ισχύουν για όλους. Και βέβαια η ύπαρξη διαφορετικών εκκλησιαστικών καθεστώτων στην Ελλάδα είναι ένα πλεονέκτημα, δεν είναι ένα μειονέκτημα. Η εκάστοτε Κυβέρνηση οφείλει να προστατεύσει αυτά τα καθεστώτα, να δίνει ίσες ευκαιρίες και όχι να δημιουργεί διχόνοιες και ανισότητες μεταξύ τους.
Κύριε Τσίπρα πρέπει να σας πω ότι σας άκουσα με πολλή προσοχή να αναλύετε τις προτάσεις σας για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Και αναρωτιέμαι πραγματικά, χρειάζεται πολύ θράσος να εισηγείστε εσείς, ειδικά εσείς, τη διεύρυνση του θεσμού των δημοψηφισμάτων, όταν είστε ο ίδιος άνθρωπος που έμεινε στην σύγχρονη νεοελληνική ιστορία ως ο άνθρωπος που εξευτέλισε την έννοια του Δημοψηφίσματος. Και ειλικρινά αναρωτιέμαι τρία χρόνια μετά από αυτό το δημοψήφισμα το οποίο διεξήχθη μόλις σε έξι ημέρες, όταν εξωθήσατε τους πολίτες να ψηφίσουν ΟΧΙ στο δημοψήφισμα και δύο ημέρες μετά το μετατρέψατε σε ένα μεγαλοπρεπές ΝΑΙ αισθάνεστε την ανάγκη με κάποιο τρόπο να απολογηθείτε για αυτή τη μνημειώδη μεταστροφή σας; Δεν ξέρω αν είχατε τότε καθαρό ή θολό μυαλό, αλλά ένα είναι βέβαιο. Ότι στοίχισε αυτή η περιπέτεια στη χώρα, κ. Τσίπρα, παραπάνω από 100 δις ευρώ. Και το λογαριασμό εξακολουθούν και σήμερα να τον πληρώνουν οι Έλληνες πολίτες και θα τον πληρώνουν για πολλά χρόνια ακόμα.
Αν κατάλαβα καλά στις προτάσεις σας συμπεριλαμβάνετε και μια πρόταση για μόνιμο δημόσιο έλεγχο της ενέργειας. Δεν μου λέτε. Εσείς αυτή τη στιγμή δε συζητάτε την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ; Εσείς δεν είστε αυτός που έχετε εκχωρήσει ολόκληρη τη δημόσια περιουσία -ακόμη και αρχαιολογικά μας μνημεία- στο υπερταμείο για 99 χρόνια. Και, βέβαια, σας άκουσα να μιλάτε για το νέο τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας ώστε -ανοίγω εισαγωγικά και διαβάζω από την πρότασή σας- «να μην διαταράσσεται η πολιτική συνέχεια»; Πόσο θράσος έχετε κ. Τσίπρα όταν εσείς ρίξατε την κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά χρησιμοποιώντας ακριβώς αυτό το άρθρο, να έρχεστε τώρα και να μιλάτε για «μη διαταραχή της πολιτικής συνέχειας». Αναγνωρίστε, τουλάχιστον, ότι αυτό το οποίο κάνατε τότε ήταν ο απόλυτος πολιτικός καιροσκοπισμός. Και ελάτε μετά να ξανασυζητήσουμε για το ζήτημα αυτό. Εσείς ρίξατε την τότε κυβέρνηση για να δοκιμάσετε στην πλάτη των Ελλήνων τις δικές σας αυταπάτες.
Δεν έχει πολύ νόημα να αναφερθώ περισσότερο την πρότασή σας. Κατά την άποψή μας είναι ένα κείμενο αναχρονιστικό και ιδεοληπτικό. Θέλω όμως να προσέξετε ποια είναι τα κεφάλαια στα οποία δεν προτείνετε κ. Τσίπρα να αλλάξει απολύτως τίποτα: Δημόσια Διοίκηση, Εκπαίδευση, Ανάπτυξη, Δικαιοσύνη, καλή Νομοθέτηση, Δημοσιονομική Σταθερότητα. Τίποτα, μα απολύτως τίποτα δεν προτείνετε για όλα αυτά τα κεφάλαια. Αφήνετε επί της ουσίας άθικτες τις δομές που συνέτειναν ακριβώς στη σημερινή οπισθοδρόμηση. Γιατί ακριβώς σε αυτές ποντάρει ο ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να φέρει την Ελλάδα στα δικά του μικρά μέτρα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καταθέτουμε σήμερα στην εθνική αντιπροσωπεία την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για μια μεγάλη και τολμηρή Συνταγματική Αναθεώρηση. Αφορά συνολικά 57 από τα 120 άρθρα του Συντάγματος, σε αντιδιαστολή με την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ που αφορά 23. 13 άρθρα είναι κοινά, παρότι, οι εισηγήσεις μας σε αρκετά από αυτά κινούνται σε διαφορετική κατεύθυνση. Η πρόταση μας είναι τολμηρή και προοδευτική. Είναι μια πρόταση η οποία είναι συνεπής και με τις αξίες που πρεσβεύουμε ως Παράταξη. Ενθαρρύνει την ανάπτυξη, προωθεί την αξιολόγηση, αναδεικνύει την αξιοκρατία, τονώνει την αλληλεγγύη, ενισχύει την αξιοπιστία. Εφόσον, η πρόταση αυτή, υιοθετηθεί, η Πατρίδα μας θα αποκτήσει πραγματικά ένα νέο Σύνταγμα για μια νέα Ελλάδα. Εμείς, θα συμμετέχουμε κανονικά στην επιτροπή αναθεώρησης. Θα είμαστε παρόντες παντού για να αντιπαρατεθούμε με την οπισθοδρόμηση σε κάθε άρθρο και σε κάθε παράγραφο του Καταστατικού μας Χάρτη. Με το πνεύμα αυτό η Νέα Δημοκρατία προσέρχεται σε αυτή τη συζήτηση ως υπεύθυνη δύναμη του τόπου. Και προβάλλουμε τη δική μας ολοκληρωμένη πρόταση η οποία στηρίζεται στις ακόλουθες τρεις αρχές:
Αρχή πρώτη. Το νέο Σύνταγμα πρέπει να είναι λιτό, χωρίς αναχρονιστικές διατάξεις. Να εξασφαλίζει την συνέχεια και την αποτελεσματικότητα του Κράτους. Να διαχωρίζει τις εξουσίες, να θωρακίζει να ενισχύει το Κοινοβούλιο και να θωρακίζει και την Δικαιοσύνη. Να καθιερώνει την λογοδοσία και να αποκαθιστά την τιμή του πολιτικού συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι: Καθιερώνεται σταθερός τετραετής εκλογικός κύκλος και περιορίζονται οι λόγοι πρόωρης διάλυσης της Βουλής. Καταργείται η καταχρηστική επίκληση «εθνικού θέματος». Η Βουλή αυτοδιαλύεται με απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας, ενώ οι πρόωρες εκλογές αφορούν τον υπολειπόμενο χρόνο μέχρι την καθορισμένη ημερομηνία του τετραετούς κύκλου. Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας αποσυνδέεται πλήρως από την πρόωρη διάλυση της Βουλής. Επιτρέψτε μου να επεκταθώ λίγο περισσότερο, στον εύλογο προβληματισμό, τον οποίο ανέπτυξε ο κ. Τσίπρας. Συζητήσαμε εκτενώς στην Κοινοβουλευτική μας Ομάδα με ποιόν τρόπο μπορεί να εκλέγεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε περίπτωση που αυτός δεν μπορεί να πετύχει την ευρεία συνταγματικά, προβλεπόμενη συναίνεση των ⅗. Και παρότι είχαμε καταθέσει, ως αρχική πρόταση διαβούλευσης, ότι σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί να καταφύγουμε τελικά -ως ύστατη λύση- στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό, με μια ώριμη συζήτηση που κάναμε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα καταλήγουμε ότι αυτή δεν είναι τελικά η ενδεδειγμένη λύση. Και δεν είναι η ενδεδειγμένη λύση για τον απλούστατο λόγο ότι σε αυτήν την περίπτωση ο εκλεγμένος από τον λαό Πρόεδρος όχι απλά θα έχει αυξημένη νομιμοποίηση, αλλά σε περίπτωση που φτάσουμε σε εκλογή Προέδρου από τον λαό, αυτό θα έχει συμβεί διότι δεν θα έχουμε καταφέρει να πετύχουμε συναινετικά εκλεγμένο Πρόεδρο. Άρα, ο συναινετικά εκλεγμένος Πρόεδρος, ο οποίος μπορεί να έχει εκλεγεί από τη Βουλή και να έχει επιτελέσει το σκοπό του Συνταγματικού Νομοθέτη θα έχει τελικά λιγότερη νομιμοποίηση από κάποιον άλλο Πρόεδρο ο οποίος θα έχει εκλεγεί με απ’ ευθείας εκλογή από τον λαό. Αυτό, σημαίνει όμως ότι πρέπει να βρεθεί μια λύση για το πρόβλημα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και να συζητήσουμε εναλλακτικές προτάσεις όπως ενδεχομένως η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από διευρυμένο εκλεκτορικό σώμα ή ως ύστατη λύση η εκλογή του με απλή πλειοψηφία 151 Βουλευτών. Ένα είναι βέβαιο, ότι πρέπει σε κάθε περίπτωση η Συνταγματική Αναθεώρηση να απεμπλέξει πλήρως την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τις εθνικές εκλογές. Ο Πρόεδρος στη δική μας πρόταση κρατάει ουσιαστικά τις αρμοδιότητες του. Θα δύναται να συγκαλεί και το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών. Επίσης, ενισχύεται η λειτουργία του Κοινοβουλίου με κανόνες καλής νομοθέτησης και διασφαλίζονται και τα δικαιώματα των μειοψηφιών. Αποκτά επιτέλους συνταγματική κατοχύρωση η καταπολέμηση της κακονομίας και της πολυνομίας και η κωδικοποίηση της νομοθεσίας. Οι Εξεταστικές Επιτροπές μπορούν να συνιστώνται μόνο δύο ανά κοινοβουλευτική περίοδο, αλλά μπορούν να συσταθούν και σε περίπτωση που η σχετική πρόταση υπερψηφιστεί από τα 2/5 των βουλευτών. Με άλλα λόγια, θα σας δώσουμε ως αντιπολίτευση το δικαίωμα που μας στερήσατε εσείς, να συστήνουμε Εξεταστικές Επιτροπές με τα 2/5 της Βουλής. Γιατί, θέλω να σας θυμίσω κ. Τσίπρα ότι δεν υπερψηφίσατε καμία πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής.
Και ασφαλώς προτείνουμε την αλλαγή του άρθρου περί ασυλίας των βουλευτών και της ευθύνης των Υπουργών. Η ασυλία των βουλευτών πρέπει να αφορά αποκλειστικά αδικήματα που τελέστηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ενώ πρέπει επίσης να καταργηθεί και η ειδική αποσβεστική προθεσμία για τα αδικήματα των Υπουργών. Αναφέρομαι και πάλι στο άρθρο 86 το οποίο θυμίζω, για άλλη μια φορά, ότι όταν πρότεινα να αναθεωρηθεί, ο τότε Συνασπισμός, σφύριζε αδιάφορα. Τέλος, κάτι πολύ σημαντικό. Η Δικαιοσύνη απεξαρτάται από την Κυβέρνηση. Η επιλογή των ανωτάτων δικαστών περιέρχεται στη Βουλή μεταξύ των αρχαιοτέρων εξ’ αυτών. Καταργείται το ειδικό δικαστήριο μισθολογικών διαφορών δικαστών κι η αρμοδιότητα αυτή περιέρχεται στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο το οποίο έχει τη δυνατότητα, επίσης, να κάνει και προληπτικό έλεγχο Συνταγματικής νομιμότητας. Όλοι οι δικαστές αποχωρούν υποχρεωτικά στο 70ό έτος τους, ενώ για μία τριετία αποκλείονται από κυβερνητικές ή πολιτικές θέσεις. Για να μην ξαναδούμε, κ. Τσίπρα, φαινόμενα ανώτατοι δικαστικοί, μια μέρα μετά τη συνταξιοδότησή τους, να προσλαμβάνονται ως σύμβουλοι του Πρωθυπουργού. Τα παραπάνω αφορούν, ενδεικτικά, τα άρθρα 32 έως 76, 82 έως 88 και το 101.
Αρχή δεύτερη. Το νέο Σύνταγμα εγγυάται το σταθερό οικονομικό περιβάλλον, τη δημοσιονομική σταθερότητα και την ανάπτυξη της χώρας. Αυτά σημαίνουν ότι: Καθιερώνονται συνταγματικοί μηχανισμοί που αποτρέπουν τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας και οι προϋπολογισμοί του Κράτους οφείλουν να είναι πάντα ισοσκελισμένοι ή να συμμορφώνονται με το μέγιστο επιτρεπτό, υπό όρους, δημοσιονομικό έλλειμμα. Φαντάζομαι ότι γνωρίζετε, κ. Τσίπρα, πως έχουμε υποχρέωση, ως Κράτος μέλος της Συνθήκης για τη Σταθερότητα και τη Διακυβέρνηση, αλλά και ως προσυπογράφοντες το Δημοσιονομικό Σύμφωνο να το κάνουμε. Απορώ πραγματικά γιατί δεν βρήκατε μία λέξη να πείτε για όλα αυτά.
Ο υγιής ανταγωνισμός τονώνεται, η επιχειρηματικότητα αναγνωρίζεται, ενώ φόροι και άλλα βάρη επιβάλλονται μόνο για το μέλλον και δεν έχουν αναδρομική ισχύ. Το περιβάλλον προστατεύεται με σύγχρονα εργαλεία. Έτσι, η προστασία από την κλιματική αλλαγή, τη μεγαλύτερη μακροπρόθεσμη απειλή για την χώρα, βρίσκει τη θέση της στο Σύνταγμα. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποκτά αυτοτελείς πόρους, αλλά και μηχανισμούς λογοδοσίας. Οι προϋπολογισμοί της οφείλουν να διασφαλίζουν τη δημοσιονομική ισορροπία με διαφάνεια. Ισχύει η πλήρης αυτονομία των δημοσίων Α.Ε.Ι., αλλά αλλάζει το άρθρο 16 και λειτουργούν επιτέλους και στη χώρα μας ιδιωτικά Πανεπιστήμια υπό την εποπτεία μιας Ανεξάρτητης Αρχής υψηλού κύρους. Το άσυλο των ιδεών περιφρουρείται από το Κράτος και τα ιδρύματα επιστρέφουν, επιτέλους, στους φοιτητές και στους καθηγητές τους. Διότι δεν μας ενδιαφέρουν μόνο τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, αλλά πρωτίστως τα δημόσια. Διότι εσείς προφανώς κ. Τσίπρα θεωρείτε ακαδημαϊκή ελευθερία να μπαίνουν στο δημόσιο Πανεπιστήμιο οι μπαχαλάκηδες, οι Ρουβίκωνες, οι ναρκέμποροι και να ληστεύονται καθηγητές ακόμα και μέσα στα Πανεπιστήμια.
Αυτό εμείς το ονομάζουμε κατάντια και έχει εξευτελίσει τη χώρα διεθνώς με δική σας αποκλειστική ευθύνη. Η διάταξη που καταργεί το άσυλο ευτυχώς δεν χρειάζεται συνταγματική αλλαγή και θα είναι από τις πρώτες που θα ψηφίσει η νέα Κυβέρνησή μας. Αλλά μιας και μιλάμε για το άρθρο 16 θέλω να σας ρωτήσω και κάτι ακόμα κ. Τσίπρα: Αν κάποιος, όπως εσείς, εγώ, μπορεί πολλοί συνάδελφοί μας, εμπιστευόμαστε την ιδιωτική εκπαίδευση για τα τα παιδιά μας στο γυμνάσιο, στο δημοτικό, ακόμη και στο νηπιαγωγείο, γιατί τους στερούμε αυτό το δικαίωμα στο Πανεπιστήμιο; Γιατί, με τη στάση σας συναινείτε στο να φεύγουν από την Πατρίδα μας δεκάδες χιλιάδες νέα παιδιά για να σπουδάσουν στο εξωτερικό σε ιδιωτικά Πανεπιστήμια και στερείτε με αυτό τον τρόπο από την οικονομία μας πολύτιμα έσοδα; Και γιατί τελικά επιμένετε η Ελλάδα να είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που διατηρεί το κρατικό μονοπώλιο στη δημόσια εκπαίδευση, όταν αυτό έχει καταργηθεί ακόμα και στη Βόρεια Κορέα; Θα επιμείνουμε μέχρι τέλους στην ανάγκη αλλαγής του άρθρου 16, γιατί η Νέα Δημοκρατία θεωρεί αυτήν την αλλαγή μείζονος σημασίας. Όπως βέβαια και για τα άλλα άρθρα στα οποία αναφέρθηκα. Δηλαδή τα 17, 24, 78, 79, 82, 102, και 106.
Αρχή τρίτη. Το Σύνταγμα μας πρέπει να εξασφαλίζει την κοινωνική αλληλεγγύη και τις ίσες ευκαιρίες, ως όχημα κοινωνικής κινητικότητας και συνθήκη ευημερίας για όλους. Να αντιμετωπίζει τις πελατειακές δομές του Κράτους και να ενισχύει την κοινωνία των πολιτών. Αυτό σημαίνει: Κανένας πολίτης απροστάτευτος, όλοι με πρόσβαση στην Υγεία, στην Παιδεία και στον Πολιτισμό. Με δικαίωμα στην ασφαλή ζωή, που εγγυάται το Κράτος, αλλά και την καθιέρωση στο Σύνταγμα ενός Πλαισίου Ελαχίστου Εγγυημένου Εισοδήματος για αξιοπρεπή διαβίωση. Το ΑΣΕΠ και μόνο να επιλέγει τα στελέχη της Διοίκησης, στην εσωτερική δομή της οποίας καθιερώνεται, πλέον συνταγματικά, η αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα. Αυτή γίνεται βάσει των αρχών της αμεροληψίας, της επαγγελματικής ικανότητας και της αποδοτικότητας. Και αποκτά κατεύθυνση και από την πλευρά των υφισταμένων προς τους προϊσταμένους τους. Η Ενημέρωση, τέλος, αναγνωρίζεται ως δημόσιο αγαθό. Η αδειοδότηση γίνεται αποκλειστικά από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Τα παραπάνω αφορούν, σε γενικές γραμμές, τα άρθρα 4, 15, 25 και 103.
Όπως σας προανέφερα, η Νέα Δημοκρατία έχει επεξεργαστεί και προτείνει συγκεκριμένες αλλαγές σε 57 άρθρα απ’ τα 120 του σημερινού Συντάγματος. Οι αλλαγές αυτές πολλαπλασιάζονται αν αντιμετωπιστούν συνδυαστικά με ρυθμίσεις, που περιλαμβάνονται σε διάφορα άρθρα. Είναι μία ριζοσπαστικη, είναι μια τολμηρή πρόταση, η οποία εισηγείται και την κατάργηση 8 άρθρων όπου διατηρούνται παρωχημένες μεταβατικές διατάξεις. Και από την άποψη αυτή, η ίδια η διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης αναδεικνύεται κ. Τσίπρα σε ένα πεδίο ευθείας σύγκρισης των προτάσεων της Νέας Δημοκρατίας απέναντι σε αυτές του ΣΥΡΙΖΑ. Σε ένα χώρο όπου καθρεφτίζεται η αλήθεια απέναντι στο ψέμα. Η ευθύνη απέναντι στον τυχοδιωκτισμό. Η εγκυρότητα απέναντι στον ερασιτεχνισμό. Με δυο λόγια τελικά, η πρόοδος απέναντι στη συντήρηση. Και η δική μας πρόταση έχει μια ξεκάθαρη ταυτότητα που δεν είναι άλλη από την ανάδειξη ενός Κράτους στην υπηρεσία του πολίτη. Ενός αποτελεσματικού Κράτους. Αλλά και στην εμπέδωση αισθήματος εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς, προς το πολιτικό σύστημα.
Την θέτουμε σήμερα στην κρίση της Βουλής και των πολιτών ως μια βάση συζήτησης με όλες τις δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις. Ωστόσο, τελειώνοντας, θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι. Η Νέα Δημοκρατία δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να συναινέσει σε μια εργαλειακή αναθεώρηση που θα κρατήσει την Ελλάδα δέσμια σε αναχρονιστικές δομές. Δεν θα επιτρέψουμε να πάει χαμένη άλλη μια ευκαιρία γενναίας ανασύνταξης των θεσμών. Εμείς αισθανόμαστε την ευθύνη απέναντι στις επόμενες γενιές να αποτρέψουμε μια συρρικνωμένη αναθεωρητική πρωτοβουλία που θα τελματώσει τη συνταγματική μας τάξη για τουλάχιστον μια δεκαετία. Γι’ αυτό και θα εμποδίσουμε την εξέλιξη αυτή με κάθε μέσο που η ίδια η έννομη τάξη και το ίδιο το Σύνταγμα μας παρέχει. Σήμερα ως Αξιωματική Αντιπολίτευση και αύριο στην αναθεωρητική Βουλή με την εμπιστοσύνη των πολιτών ως η επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αν θέλετε, λοιπόν, κ. Τσίπρα να αποδείξετε έμπρακτα ότι εννοείτε αυτό που λέτε, για τη δυνατότητα διερεύνησης ευρύτερων συναινέσεων, ελάτε να κάνουμε έναν τολμηρό και ειλικρινή διάλογο και να διευρύνουμε το πεδίο των αναθεωρητέων άρθρων. Έχετε τη δυνατότητα να αποδείξετε ότι εννοείτε όλα αυτά τα οποία λέτε.
Σας ευχαριστώ πολύ.
