Η ολοκληρωμένη πρόταση του Κινήματος Αλλαγής για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων

12+1 Βήματα για την αντιμετώπιση του προβλήματος των Κόκκινων Στεγαστικών Δανείων

· Με προστασία της πρώτης κατοικίας

· Με εξατομικευμένες προτάσεις

· Με Δίκαιο επιμερισμό των βαρών

· Με ρεαλισμό και προστασία του Τραπεζικού Συστήματος

· Με προστασία των Καταθέσεων

· Με πρόνοια για τους Ενήμερους δανειολήπτες

· Με σεβασμό στις ανάγκες τόσο της Κοινωνίας όσο και της Οικονομίας.

Α) Το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους. Ανάγκη για λύση στο θέμα των ληξιπρόθεσμων στεγαστικών δανείων:

Αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση της Πολιτείας η προστασία της περιουσίας των Ελλήνων και η διασφάλιση της συμμετοχής τους στην Οικονομική και Κοινωνική ζωή της χώρας. Αυτή η υποχρέωση επιτείνεται εν μέσω της πολυετούς κρίσης και της συνεχιζόμενης ύφεσης της Ελληνικής Οικονομίας.

Το ιδιωτικό χρέος των πολιτών, προς το Δημόσιο και τις Τράπεζες, ενήμερο και ληξιπρόθεσμο, τείνει να αγγίξει και να ξεπεράσει το Δημόσιο Χρέος. Αυτή η πραγματικότητα συνιστά μία βόμβα στα θεμέλια της προσπάθειας που πρέπει να καταβάλλουμε για να σπάσουμε το φαύλο κύκλο της κρίσης. Η κατάσταση μάλιστα έχει επιδεινωθεί τον τελευταίο χρόνο και τούτο φαίνεται από την έκρηξη χρεών προς ΔΕΚΟ, οι οποίες τείνουν να δεκαπλασιαστούν. Η αντιμετώπισή του ιδιωτικού χρέους , είναι μείζον ζήτημα, για να μπορέσει η Ελληνική Οικονομία να ανακάμψει. Πρωτίστως είναι κυρίαρχο θέμα για να αλλάξει η ψυχολογία στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας, να αποδεσμευτούν πόροι για την χρηματοδότηση της οικονομίας και τη διασφάλισης κατ’ επέκταση της κοινωνικής σταθερότητας.

Ειδικότερο ζήτημα, του ιδιωτικού χρέους είναι αυτό των ληξιπρόθεσμων στεγαστικών δανείων, που αφορά μεγάλη μερίδα, των συμπολιτών μας, που ενέχονται οι ίδιοι ως πρωτοφειλέτες αλλά και ως εγγυητές, σε Δάνεια που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν.

Η επίλυση του προβλήματος των ληξιπρόθεσμων δανείων με ενέχυρο την Α’ Κατοικία, θα βοηθήσει στην αναστροφή της τάσης αύξησης των κόκκινων Δανείων, και θα συμβάλλει αποφασιστικά στη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος, την αποκατάσταση της ρευστότητας στην αγορά, και την αποτελεσματική προστασία των καταθέσεων.

Και πάνω από όλα θα δημιουργήσει αίσθημα ασφάλειας στην Ελληνική Κοινωνία.

Ειδική κατηγορία των συμπολιτών μας, είναι όσοι δανείστηκαν σε Ελβετικό Φράγκο, οι οποίοι καταβάλλουν το τίμημα μίας τοκογλυφικής συμπεριφοράς των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Β) Οι Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ προστάτευσαν την Α’ κατοικία των δανειοληπτών. Οι ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ συμφώνησαν για την παράδοση στα ξένα funds.

Οι Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ από την αρχή της κρίσης πήραν μέτρα για την προστασία της Α’ κατοικίας των μικρών και μεσαίων νοικοκυριών από πλειστηριασμούς.

Ο Ν. 3869/2010 ήταν το πρώτο σημαντικό βήμα σε αυτή την κατεύθυνση, ενώ σημαντικά προσέφερε σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων που διασφάλισαν απόλυτα την προστασία της Α’ κατοικίας ως το τέλος του 2014.

Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ αντίθετα συμφώνησε με την τρόικα για την δυνατότητα πώλησης των στεγαστικών δανείων σε ξένα funds (τα οποία η ίδια χαρακτήριζε ως κοράκια των αγορών), περιορίζοντας μάλιστα την προστασία στα φτωχά μόνο νοικοκυριά και μάλιστα ως τις 31/12/2017.

Έχει συμφωνήσει για την από κει και πέρα «απελευθέρωση» των πλειστηριασμών, εντείνοντας το κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας στους πολίτες.

Έχει συμφωνήσει να επιτρέψει στα funds με την απειλή των πλειστηριασμών να εκβιάζουν τα μικρά και μεσαία νοικοκυριά που λόγω της κρίσης αδυνατούν να εξοφλήσουν τα δάνειά τους.

Γ) ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ

Η λύση στο μείζον αυτό πρόβλημα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της ότι

α) απαντά σε μία κατάσταση ανάγκης

β) πρέπει να έχει διευρυμένες δυνατότητες στην αναδιάρθρωση των χρεών

γ) πρέπει να δίνει κίνητρα στους συνεπείς δανειολήπτες να συνεχίζουν να συμβάλλουν με τη στάση τους στη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος

δ) πρέπει να διασφαλίζει στο τραπεζικό σύστημα την άμεση ροή της χρηματοδότησής του

ε) πρέπει να βασίζεται σε μία Κοινωνική συμφωνία, από την οποία να βγαίνουν ωφελημένοι και οι δανειολήπτες αλλά και τα πιστωτικά ιδρύματα

στ) η νομοθετική παρέμβαση της πολιτείας να είναι το επιστέγασμα της συμφωνίας, να είναι ρυθμιστική και να διασφαλίζει την ισορροπία συμφερόντων των δύο πλευρών

Η Οικονομία και η Κοινωνία, δεν είναι αντιτιθέμενες πλευρές. Έχουν όμως κανόνες που πρέπει να γίνονται σεβαστοί, και πρέπει να βρίσκονται σε ισορροπία και όχι σε σχέση αντίθεσης.

Είναι προφανές, ότι δεν υπάρχει οικονομία χωρίς τράπεζες, δεν υπάρχει όμως κυρίως οικονομία χωρίς κοινωνία.

Οι πλειστηριασμοί, είναι η συνταγή της ολοκληρωτικής ήττας, της οικονομίας και της κοινωνίας και πολλαπλασιάζουν τις αδυναμίες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, εκμηδενίζουν τις αξίες της κτηματαγοράς, υπονομεύουν την προοπτική της οικονομικής ανάπτυξης , και καταστρέφουν τους δανειολήπτες, δημιουργώντας οξυμμένα κοινωνικά προβλήματα.

Ο κύριος σοβαρός αποτρεπτικός παράγοντας των πλειστηριασμών, μετά την ψήφιση του 3 ου μνημονίου είναι η ενημερότητα με κάθε τρόπο των Δανείων. Κερδίζουν οι δανειολήπτες, κερδίζει η κοινωνία, ενισχύεται η εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα των καταθετών, θεμελιώνεται η προοπτική της οικονομικής ανάταξης και ανάπτυξης.

Η Δημοκρατική Συμπαράταξη ως η προοδευτική δύναμη, στην Ελληνική Κοινωνία, μπορεί να αρθρώσει, μία ρεαλιστική πολιτική πρόταση, που να προστατεύει την περιουσία και το θεμελιώδες δικαίωμα των πολιτών να συμμετέχουν στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας ταυτόχρονα με την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του τραπεζικού συστήματος και την προστασία των καταθέσεων των πολιτών.

Ο Βασικός Κανονιστικός Κανόνας για την επίλυση του μείζονος ζητήματος, θα είναι ο Κώδικας Δεοντολογίας των Τραπεζών με εξειδικεύσεις στα σημεία που είναι ατελής, με πλαίσιο νομοθετικών ρυθμίσεων που ορίζουν τις υποχρεώσεις των δύο συμβαλλόμενων πλευρών.

· Πάγωμα της οφειλής για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, για όσο διάστημα διαρκούν σε αυτούς τα ακραία κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα τα οποία αντιμετωπίζουν. Και εν συνεχεία στις ρυθμίσεις οι οποίες προτείνονται με το σχέδιό μας. Προφανώς, με νομοθετικές βελτιώσεις, προτείνουμε την παράταση ισχύος του Ν. 3869/2010.

· Αναμόρφωση του Τειρεσία, ώστε όσοι έχουν ενήμερα στεγαστικά Δάνεια να έχουν αυξημένη πιστοληπτική ικανότητακαι να υπάρχει διαφορετικός βαθμός αξιολόγησης των καθυστερήσεων μεταξύ προϊόντων στεγαστικών δανείων και καταναλωτικών δανείων. Να αποσυνδεθεί από τα πιστωτικά Ιδρύματα, η δυνατότητα ρύθμισης στεγαστικών ενυπόθηκων δανείων από την ρύθμιση των καταναλωτικών προϊόντων.

· Αφαίρεση τόκων υπερημερίας.

Νομοθετική παρέμβαση ώστε να ορίζεται ότι οι απαιτήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων εξαντλούνται στις λογιστικά εγγεγραμμένες οφειλές των δανειοληπτών και δεν μπορούν να απαιτηθούν μη λογιστικοποιημένες εγγραφές όπως τόκοι υπερημερίας, από όταν τα δάνεια ήρθαν σε οριστική καθυστέρηση. Με αυτό τον τρόπο επέρχεται μία εξ αρχής ελάφρυνση του οφειλέτη η οποία και θα αποτελεί κίνητρο για την υπαγωγή σε ρύθμιση. Η ρύθμιση αυτή σε σχέση με τις τρέχουσες ληξιπρόθεσμες οφειλές του δανειολήπτη τον απαλλάσσει στα στεγαστικά από το 25%, μεσοσταθμικά των τρεχουσών οφειλών του και στα καταναλωτικά δάνεια υπερβαίνει το 40%.Δηλαδή το Δάνειο ρυθμίζεται περίπου από το ύψος το οποίο είχε την περίοδο που κατέστη ληξιπρόθεσμο . Για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη, δεν είναι δυνατόν, εν μέσω της κρίσης να αναζητούνται και να εξοφλούνται τόκοι επί των τόκων εν μέσω της κρίσης

· Αντικειμενικός τύπος καθορισμού της δόσης.

Νομοθετική Συμπλήρωση του Κώδικας Δεοντολογίας ώστε μέσω αντικειμενικά προσδιορισμένου μαθηματικού να ορίζεται ένα πλαφόν καταβολής δόσης, ανά δανειολήπτη που θα λαμβάνει υπόψη του, τόσο την κλίμακα εισοδήματος όσο και τις λοιπές υποχρεώσεις του σε Εφορία και Ασφαλιστικά Ταμεία, και να προκύπτει εξατομικευμένα η οικονομική δυνατότητα εξόφλησης των οφειλών. Το ποσό αυτό θα επικαιροποιείται ανά έτος.

· Ενιαίοι κανόνες για τις ρυθμίσεις.

Είναι απαραίτητο να απομακρυνθούμε από τις αρχικές συμβατικές υποχρεώσεις του Δανειολήπτη, ώστε τα οι ρυθμίσεις να υπόκεινται σε ενιαίους κανόνες. Τα πιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να συμβάλλουν αποφασιστικά στη σύγκληση των επιτοκίων των ρυθμίσεων, σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά που σήμερα διαπραγματεύονται στην αγορά, διότι αυτό θα συμβάλλει αποφασιστικά στην σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος.

· Ακύρωση καταχρηστικών ρυθμίσεων.

Όπου μονομερώς αυξήθηκαν από πιστωτικά ιδρύματα ( πχ PROBANK), τα επιτόκια των δανείων, με την επίκληση μάλιστα της κρίσης, προτείνουμε την άμεση εξομοίωσή τους, με τα συμβατικά επιτόκια που υπεγράφησαν και την αναμόρφωση των δανείων αυτών, ώστε να ο δανειολήπτης να επιβαρύνεται μόνο με τις συμβατικά συμφωνημένες χρεώσεις.

· Αναδιάρθρωση οφειλών με βάση την εμπορική αξία

Ενθάρρυνση της χρήσης του χρηματοδοτικού εργαλείου του διαχωρισμού της οφειλής και του « παγώματος», μέρους αυτής. Βάση του διαχωρισμού είναι η ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΑΞΙΑ του ακινήτου. Η συνεπής εξόφληση του τιμήματος της εμπορικής Αξίας με συνέπεια , θα συνεπάγεται ανά έτος, ανάλογη μείωση του « παγωμένου» άληκτου κεφαλαίου. Έτσι ώστε στο τέλος της ρύθμισης των εναπομένον κεφάλαιο να είναι πλήρως βιώσιμο για το δανειολήπτη.

· Εναρμόνιση και ενιαία αντιμετώπιση των δανείων είτε πρόκειται για Δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, είτε για Δάνεια που δεν έχουν εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Αποτελεί ακραία μορφή ανισότητας και παραβίασης του Συντάγματος, που σε καμία αιτία Δημοσίου Συμφέροντος δεν εδράζεται, η εξαίρεση των δάνειων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου από το Νόμο που περιορίζει τον ανατοκισμό των οφειλών.

· Με τον ίδιο τρόπο που προτείνουμε για τις τράπεζες θα πρέπει να ρυθμιστούν τα Δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, των οποίων σημαντικό τμήμα των καθυστερήσεων έχουν βεβαιωθεί στις Δ Ο Υ, και αποτελούν οφειλές προς το Ελληνικό Δημόσιο πλέον. Η ρύθμιση εν προκειμένω θα πρέπει να γίνει μέσω των τραπεζών με επιστροφή της οφειλής και τις αντίστοιχες διαγραφές των ληξιπρόθεσμων χρεώσεων για να τύχουν ισότιμης αντιμετώπισης οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες σε σχέση με το υπόλοιπους.

· Κίνητρα για τους ενήμερους δανειολήπτες.

Για τους ενήμερους δανειολήπτες στεγαστικών Δανείων, προτείνεται η υιοθέτηση από τα Πιστωτικά Ιδρύματα κινήτρων, όπως:

Α) Μείωση του επιτοκίου δανεισμού, άρα και της δόσης

Β)Επιστροφή ως επιβράβευση τμήματος των τόκων που έχουν καταβληθεί.

· Προτείνεται ο δραστικός περιορισμός της ευθύνης των εγγυητών, ώστε να απελευθερωθεί ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας από την πίεση που υφίσταται εξαιτίας της απόφασης του να εγγυηθεί σε Δάνεια χωρίς να έχει προσδοκία προσωπικής ωφέλειας ( για παράδειγμα εγγυήσεις σε συγγενικά πρόσωπα).

· Για τους δανειολήπτες σε Ελβετικό Φράγκο, προτείνεται η μετατροπή των δανείων τους σε Ευρώ, με ονομαστική αξία του δανείου σε Ευρώ κατά την ημέρα της εκταμίευσης και επιτόκιο ίδιο με αυτό των ρυθμιζόμενων δανείων, και αναμόρφωση του ύψους του άληκτου κεφαλαίου ανάλογα με τις καταβολές που έχουν γίνει.

· Είναι κάθετη η αντίθεσή μας, προς οποιαδήποτε πώληση των στεγαστικών δανείων σε Funds. Αυτή θα οδηγούσε εκρηκτικά κοινωνικά αδιέξοδα και θα υπονόμευε την ίδια τη σταθερότητα του Τραπεζικού συστήματος. Η επαναγορά των Στεγαστικών Δανείων, μολονότι ακούγεται ελκυστική, στην πραγματικότητα υποκρύπτει μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα τα οποία θα αποκτήσουν την Ελληνική Γη, σε πολύ μικρή αξία. Διότι αυτή η πρόταση, δεν αφορά τη συντριπτική πλειοψηφία των δανειοληπτών που είτε με δυσκολίες αποπληρώνει τα Δάνειά της, είτε λόγω των υψηλών δόσεων αδυνατεί να εξυπηρετήσει τα Δάνειά της.

Οι προτάσεις μας εξάλλου σε συνδυασμό με το Νόμο 3869/2010, παρέχουν πλήρη προστασία στην πρώτη κατοικία των Ελλήνων, και την δυνατότητα να αποκατασταθούν, οι αθέμιτες πρακτικές που έχουν κατά καιρούς εφαρμόσει τραπεζικά ιδρύματα. Αυτό χωρίς να χρειάζεται να προσφύγουμε σε επιλογές, οι οποίες στερούνται ηθικής απέναντι στο κοινωνικό σύνολο και καταρρακώνουν την έννοια της Πίστης πάνω στην οποία πρέπει να στηρίζεται ένα σύγχρονο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Ενδεικτικά μπορούμε να πούμε το εξής. Με την πρότασή μας ένα μέσο στεγαστικό Δάνειο που σήμερα έχει σε οριστική καθυστέρηση 100.000 Ευρώ, θα ρυθμιστεί στις 75000 Ευρώ ονομαστική αξία του Δανείου, η δόση μπορεί να περιοριστεί ανάλογα τη φορολογική δήλωση έως και το 15- 20%, συμβατικής δόσης.

Δ) ΤΑΜΕΙΟ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΩΝ: ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΛΥΣΕΙΣ- ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΣΤΗ ΖΩΗ.

Ειδική κατηγορία δανειοληπτών είναι, οι δανειολήπτες του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Οι διαρκείς μειώσεις των μισθών και των συντάξεων, έχουν ως αποτέλεσμα, οι δόσεις των δανειακών υποχρεώσεων συνταξιούχων και εν ενεργεία Δημοσίων Υπαλλήλων να συμβάλλουν στην υποβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου. Οι λύσεις που έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα είναι ατελείς. Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης στο θέμα αυτό προσφέρει μόνο παροδικές και όχι οριστικές λύσεις.

Εμείς πιστεύουμε ότι μέσα στην κρίση έχουν όλοι δικαίωμα σε μία αξιοπρεπή διαβίωση, για αυτό και στηρίζουμε μία οργανωμένη προσπάθεια που αφενός θα μειώνει τις δόσεις των δανείων (ανάλογα με το εισόδημα των συνταξιούχων και των εργαζόμενων του Δημόσιου Τομέα) αφετέρου θα μειώνει τα επιτόκια του δανεισμού, ώστε τα Δάνεια και να εξοφληθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα και να πάψουν να είναι βρόχος για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Ε) ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ-ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ

Η έξοδος από την οικονομική κρίση, αποτελεί σήμερα τον πρώτο και μεγάλο εθνικό στόχο. Δεν μπορούμε παρά να τον πετύχουμε με Δίκαιο Επιμερισμό, βαρών και οφελών. Δεν μπορούμε παρά να τον πετύχουμε, με συλλογικό όραμα και συλλογική κινητοποίηση όλων των Δυνάμεων της Κοινωνίας. Η εμπέδωση ενός κλίματος Δικαιοσύνης και Ασφάλειας είναι το πρώτο μεγάλο Βήμα. Η Αλλαγή της ψυχολογίας στην οικονομία είναι το δεύτερο μεγάλο βήμα. Η πρότασή μας ακριβώς αυτούς τους στόχους έχει. Συνεργατικά και όχι ανταγωνιστικά η οικονομία και η κοινωνία, μπορούν δομήσουν τους όρους εξόδου από το σημερινό αδιέξοδο.

Η λύση που προτείνουμε είναι πραγματική, ρεαλιστική και Δίκαιη. Εξασφαλίζει την Κοινωνική Συνοχή και Δίνει ώθηση στο τραπεζικό σύστημα. Δίνει κίνητρα ρύθμισης των χρεών χωρίς να διαταράσσεται η ισορροπία του Τραπεζικού συστήματος αντίθετα ενισχύεται. Είναι μάλιστα ένας οδικός χάρτης που βάσιμα πιστεύουμε ότι μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των κόκκινων στεγαστικών δανείων με πολύ μεγαλύτερη αποκλιμάκωση από αυτή που προβλέπουν οι μνημονικοί όροι.

Η πρότασή μας αφορά, αυτούς που πλήγηκαν από την κρίση.

Δηλαδή τα μεσαία και λαϊκά στρώματα, που σήμερα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Η πρότασή μας δεν αφορά, και δεν μπορεί να αφορά όσους καταχρηστικά αξιοποίησαν το καθεστώς αναστολής των πλειστηριασμών, για να μην εξοφλούν το τίμημα απόκτησης ιδιαίτερα μεγάλης αξίας περιουσιών.

Απαιτείται η ύπαρξη μίας κυβέρνησης που να έχει τη γνώση και τη βούληση να επιλύσει αυτό το μείζον πρόβλημα της Ελληνικής Οικονομίας

***

ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ

& ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ

ΜΕ ΒΑΣΗ ΜΙΑ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ

Το Κίνημα Αλλαγής καταθέτει στους Έλληνες πολίτες, μία ολοκληρωμένη πρόταση, διαχείρισης των «κόκκινων» επιχειρηματικών και επαγγελματικών δανείων καθώς και των χρεών επιχειρήσεων και επαγγελματιών προς το ελληνικό δημόσιο. Η πρότασή αυτή απαντά με αρχή μέση και τέλος στα προβλήματα διαχείρισης του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους βασιζόμενη στης εξής παραδοχές:

1. 1. Η κοινωνία, η οικονομία και η πολιτεία δεν πρέπει να λειτουργούν ανταγωνιστικά αλλά συμπληρωματικά. Στο πλαίσιο αυτό, η  ανάκαμψη της χώρας, περνά μέσα από μία μεγάλη κοινωνική συμφωνία που στηρίζεται σε μια  συνεχή και ειλικρινή σχέση ανάμεσα στους δημοκρατικούς θεσμούς, στις παραγωγικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου και του πιστωτικού συστήματος, και στην Κοινωνία των Πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο θα θέσουμε σε ρεαλιστική βάση την προσπάθεια υπέρβασης της κρίσης ώστε να συμμετέχουμε δίκαια όλοι στο μέλλον, στα οφέλη που παράγει μία οικονομία που αναπτύσσεται και μία κοινωνία με συνοχή.
2. 2. Απαιτείται να διαμορφωθεί ένα ασφαλές δίχτυ προστασίας των καλόπιστων επιχειρηματιών και επαγγελματιών αλλά και των καταθετών. Ο στόχος είναι η κοινωνική δικαιοσύνη και ισορροπία, ώστε να προστατευθούν όσοι έχουν πληγεί υπέρμετρα από την κρίση αλλά και να μην επιβαρυνθούν, από τους διαπιστωμένα κακόπιστους δανειολήπτες, οι συνεπείς δανειολήπτες αλλά και οι συμπολίτες μας που με τις καταθέσεις στους στο τραπεζικό σύστημα δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στη προοπτική της εθνικής οικονομίας.
3. 3. Αναγκαία προϋπόθεση επιτυχίας είναι η ριζική μεταρρύθμιση του χρηματοπιστωτικού συστήματος μέσα από τα κατάλληλα θεσμικά εργαλεία ώστε να χρηματοδοτήσει αποτελεσματικά και αποδοτικά μια συγκροτημένη προσπάθεια εξόδου από την ύφεση και την κρίση.
4. 4. Η πλέον βασική προϋπόθεση για να καταστεί βιώσιμο το ιδιωτικό χρέος είναι η επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη. Για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη ο μόνος δρόμος για βιώσιμη ανάπτυξη είναι η εθνική συνεννόηση για τη διαμόρφωση και εκτέλεση ενός αναπτυξιακού σχεδίου μεγάλων ανατροπών. Το ονομάζουμε το «σχέδιο Ελλάδα» και ήδη επεξεργαζόμαστε όλες τις εκφάνσεις που αφορούν την περιφερειακή ανάπτυξη με συγκεκριμένα projects, τη στοχευμένη κλαδική πολιτική και τις οριζόντιες θεσμικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν στην οικονομική ανάκαμψη.

Στο πλαίσιο αυτό καταθέτουμε και τις προτάσεις μας για το ιδιωτικό επιχειρηματικό και επαγγελματικό χρέος που στοχεύουν στο να

1. 1. Ενεργοποιηθεί η ικανότητα του πιστωτικού συστήματος να χρηματοδοτήσει, με διαφανή κριτήρια βιωσιμότητας, την επιχειρηματική δραστηριότητα πρωτίστως των επιχειρήσεων που λειτουργούν και μπορούν να διαφυλάξουν την απασχόληση αλλά και την προοπτική αυξήσεως των θέσεων εργασίας.
2. 2. Διασφαλιστεί η σταθερότητα του πιστωτικού συστήματος και η ασφάλεια των καταθέσεων.
3. 3. Ενισχυθεί ο υγιής ανταγωνισμός, προσφέροντας μία πραγματική δεύτερη ευκαιρία, στις επιχειρήσεις, οι οποίες λειτουργούν και μπορούν να καταστούν βιώσιμες.
4. 4. Αποτραπούν μαζικές ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων.
5. 5. Αντιμετωπιστεί ολιστικά το πρόβλημα των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων και των επιτηδευματιών απέναντι σε τράπεζες και στο δημόσιο.
6. 6. Υπάρχει κοινωνική ευαισθησία για τους επιχειρηματίες και τους επαγγελματίες οι οποίοι εν μέσω της κρίσης είδαν τις περιουσίες και τους κόπους τους να χάνονται.
7. 7. Να υπάρχει μαξιλάρι ασφαλείας σε περίπτωση που οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες αποτύχουν ή/και σε περίπτωση που εξελίξεις στην πραγματική

οικονομία είναι εξαιρετικά αρνητικές.

1. 8. Αξιοποιηθούν συνδυαστικά οι βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές.

Η πρόταση για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη διαπνέεται από την ίδια φιλοσοφία με την αναλυτική πρόταση για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών και καταναλωτικών δάνειων που παρουσιάστηκαν στις 7 Νοεμβρίου 2016 στη Βουλή, η οποία περιείχε συγκεκριμένες προτάσεις:

1. 1. Για την προστασία και δίκαιη αντιμετώπιση των αδύνατων συμπολιτών μας
2. 2. Επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών
3. 3. Την ενίσχυση της σταθερότητας πιστωτικού συστήματος

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

1. Το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων επιχειρηματικών δανείων

Η εκτεταμένη ύφεση στην Ελλάδα είχε ως αποτέλεσμα το σωρευμένο υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων να εκτιναχθεί σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα και ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων διαμορφώθηκε το Σεπτέμβριου 2016 στο επίπεδο του 45,1%. Τα «κόκκινα επιχειρηματικά  δάνεια», αποτελούν περίπου το 60%, του συνόλου των «κόκκινων δανείων» τα οποία υπολογίζονται στα 108,4 € δις.

Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα διαθέσιμα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος (Επισκόπηση του Ελληνικού Χρηματοπιστωτικού Συστήματος – σελ. 23 – Ιανουάριος 2017), του τρίτου τρίμηνου του 2016, που αφορούν τα επιχειρηματικά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΜΕΑ) των ελληνικών εμπορικών τραπεζών ανά επιχειρηματική κατηγορία:

Είναι προφανές ότι το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων είναι οριζόντιο και αφορά εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες ανεξάρτητα από τον κύκλο εργασιών τους, που βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία να εξυπηρετήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις, μαζί με τις υπόλοιπες υποχρεώσεις προς τον ιδιωτικό τομέα αλλά και με τις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις τους.

Στην ουσία το χρέος των επιχειρήσεων είναι μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της πραγματικής οικονομίας, της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής.

Παράλληλα τα εν λόγω μεγέθη αποτελούν κίνδυνο και για την κεφαλαιακή επάρκεια του πιστωτικού συστήματος και δια αυτού για τη σταθερότητα του αλλά και την ασφάλεια των καταθέσεων.

Ένα ακόμα ζήτημα που εγείρεται στο πεδίο αυτό είναι κατά πόσο η αύξηση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων οφείλεται στη συνειδητή επιλογή του δανειολήπτη να μην εξοφλήσει κάποιες από τις υποχρεώσεις του προκειμένου να κατευθύνει τα κεφάλαια του σε άλλες δραστηριότητες του, δηλαδή να λειτουργήσει ως «στρατηγικός κακοπληρωτής». Ειδικά στο χώρο του επιχειρείν μια τέτοια συμπεριφορά δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος των επιχειρήσεων που παραμένουν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους.

Για αυτήν την κατηγορία η εμπειρική έρευνα της Τράπεζας της Ελλάδος (Νομισματική Πολιτική Ενδιάμεση Έκθεση – Ειδικό θέμα  VI.2 – Δεκέμβριος 2016) βάσει μελέτης δείγματος για την περίοδο 2010-2015 καταδεικνύει ότι «μία στις έξι επιχειρήσεις κατά μέσο όρο εμφανίζει χαρακτηριστικά στρατηγικού κακοπληρωτή».

Συνεπώς οι προτεινόμενες λύσεις πρέπει να εξασφαλίσουν την προστασία όσων έχουν πληγεί από την κρίση με ειδικές ρήτρες αποκλεισμού των κακόπιστων δανειοληπτών που αποτελούν μικρό τμήμα του συνόλου.

2. Οι κυβερνητικές αστοχίες

Το πρόβλημα των κόκκινων δανείων άρχισε να γίνεται αισθητό μετά το 2012 εξαιτίας της μεγάλης ύφεσης που έπληξε την ελληνική οικονομία τα έτη 2011 και 2012. Οι πρωτοβουλίες μέχρι και το 2014 για την αντιμετώπιση του προβλήματος δεν πέτυχαν να ανακόψουν την αυξητική πορεία των κόκκινων δανείων.

Ωστόσο το 2015 οι εξελίξεις στην ελληνική οικονομία και κατ’ επέκταση στο ιδιωτικό χρέος υπήρξαν εξαιρετικά αρνητικές. Η Κυβέρνηση, λόγω της ελλείψεις σοβαρού στρατηγικού σχεδιασμού και των αστοχιών της, προκάλεσε τεράστια οικονομική αβεβαιότητα αλλά και τον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων που επιβλήθηκε το 2015. Βασική συνέπεια, μεταξύ πολλών άλλων όπως η επιστροφή σε αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής του ΑΕΠ και η τρίτη ανακεφαλαιοποίηση του πιστωτικού συστήματος που προκάλεσε απώλεια αξίας € 23 δις ευρώ στις τράπεζες, ήταν η σημαντική ποσοστιαία αύξηση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων το 2015 οπότε ξεπέρασαν για πρώτη φορά το 40% του συνόλου των επιχειρηματικών δανείων.

Μέγιστη Κυβερνητική αστοχία υπήρξαν και οι επιλογές που έγιναν στη διαχείριση των κόκκινων δανείων.

Οι ελληνικές συστημικές τράπεζες συμφωνήσανε με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ένα μίγμα πολιτικής αναδιαρθρώσεων – ρυθμίσεων, πωλήσεων, ρευστοποιήσεων και διαγραφών κόκκινων δανείων, έτσι ώστε μέχρι το τέλος του 2019 να έχουν τακτοποιηθεί από τους ισολογισμούς των τραπεζών € 40,2 δις συνολικά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, με τη συμβολή των κόκκινων επιχειρηματικά ανοιγμάτων στο στόχο αυτό να εκτιμάται στο 58%.

Ωστόσο, στο πεδίο αυτό η Κυβέρνηση έβαλε «το κάρο πριν από το γάιδαρο». Ενώ θεσμοθέτησε τη λειτουργία Εταιρειών Διαχείρισης και Εταιρειών Απόκτησης Απαιτήσεων με τον ν.4354/2015 που αφορά τη διαχείριση δανείων και εκτός του ισολογισμού των πιστωτικών ιδρυμάτων δεν παρουσίασε σοβαρό σχέδιο για τη διαχείριση τους εντός του ισολογισμού των πιστωτικών ιδρυμάτων παρά ένα χρόνο μετά οπότε και κατέθεσε ένα ελλειμματικό νομοσχέδιο για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, παρόλο που τα αποτελέσματα από την εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών δεν είναι ενθαρρυντικά.

2.1 Πώληση Δανείων

Η πώληση των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων συνιστά επιλογή, που αν εφαρμοστεί μαζικά θα προκαλέσει πολλαπλά προβλήματα στον κοινωνικό και οικονομικό ιστό. Όπως διαφαίνεται από τον ανωτέρω πίνακα πάνω από το 37% των συνολικών κόκκινων δανείων και πάνω από το 60% των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων προέρχονται από πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες οι οποίες αποτελούν τη βασική ραχοκοκαλιά της οικονομίας της χώρας.

Μια επιλογή «βίαιης» τακτοποιήσεως τους μέσω πώλησης τους ή ρευστοποίησης τους θα προκαλούσε ανεπανόρθωτη ζημία σε χιλιάδες επαγγελματίες και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, δεδομένης της βαθιάς ύφεσης που έπληξε την ελληνική οικονομία, η εφαρμογή ενός τέτοιου ακραίου μέτρου θα έχει σημαντικές, απότομες και απρόβλεπτες πιθανά συνέπειες στην αγορά ακινήτων, που με τη σειρά τους θα προκαλέσουν αλυσιδωτές οικονομικές και κοινωνικές αντιδράσεις.

Η μαζική πώληση των δανείων δεν είναι η πιο συμφέρουσα λύση ακόμα και για τις ίδιες της τράπεζες διότι τα funds, βάσει των εκτιμήσεων, πιθανώς να επιδιώξουν να αγοράσουν τα δάνεια σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα οι τράπεζες να αναγκαστούν να εγγράψουν σημαντικές ζημιές.

Ο τρόπος που η Κυβέρνηση υιοθέτησε το πλαίσιο της δευτερογενούς αγοράς Δανείων ως μοντέλο διαχείρισης των κόκκινων δανείων έγινε με πρόχειρο τρόπο. Είναι ενδεικτικό ότι το θεσμικό πλαίσιο έχει ήδη τύχει πολλών τροποποιήσεων μέσα σε ένα χρόνο από την υιοθέτησή του, ενώ η εμπεριστατωμένη ερευνητική κριτική ως προς την αποτελεσματικότητα του προκαλεί πρόσθετο προβληματισμό για την αποτελεσματικότητα του.

2.2 Εξωδικαστικός συμβιβασμός

Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, σχετικά με την υιοθέτηση εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, θα μπορούσε να αξιολογηθεί κατ’ αρχήν θετικά αν δεν ήταν ιδιαίτερα προβληματικό, γεμάτο αναποτελεσματικές διατάξεις και αδικαιολόγητους περιορισμούς που τελικά απειλούν να ναρκοθετήσουν την όλη προσπάθεια εν τη γενέσει της:

1. 1. Το πεδίο εφαρμογής είναι πολύ στενότερο από εκείνο που επιτάσσει η κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα καθώς φαίνεται ότι τελικά αφορά σε λίγες μόνο μεγάλες επιχειρήσεις, με πολλούς και διαφορετικούς πιστωτές.
2. 2. Μένουν εκτός ρύθμισης και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, χωρίς να υπάρχει κάποια ειδική αιτιολόγηση γι’ αυτό.
3. 3. Το σχέδιο αποκλείει επιχειρήσεις που έχουν ήδη προβεί σε ρύθμιση κάποιων οφειλών τους (λ.χ έναντι της φορολογικής διοίκησης) “τιμωρώντας” εκείνους που είχαν μπει σε μία ρύθμιση και την εφαρμόζουν μέχρι σήμερα.
4. 4. Η προϋπόθεση που θέτει το νομοσχέδιο, πως η επιχείρηση πρέπει να έχει ένα τουλάχιστον έτος θετικά αποτελέσματα την τελευταία τριετία, είναι βέβαιο ότι θα αποκλείσει τη συντριπτική μερίδα των επιχειρήσεων, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων της χώρας έχει πληγεί βαρύτατα από την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση.
5. 5. Εξαιρετικά προβληματική είναι επιπλέον η ρύθμιση που απαιτεί η επιχείρηση να μην έχει το 85% των οφειλών της σε έναν πιστωτή αφού εξαιρεί πάρα πολλές επιχειρήσεις που έχουν βασική σχέση χρηματοδότησης με μία μόνο τράπεζα και οι οποίες κινδυνεύουν σήμερα να μείνουν εκτός πεδίου εφαρμογής. Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις που έχουν οφειλές μόνο (ή σχεδόν μόνο) στην εφορία ή σε έναν ασφαλιστικό φορέα.
6. 6. Το νομοσχέδιο, ενώ ευαγγελίζεται την εξωδικαστική ρύθμιση, εισάγει μια πολυτελή και αργόσυρτη δικαστική διαδικασία επικύρωσης. Ενώ είναι κατανοητή η ανάγκη δικαστικής κρίσης για συμφωνίες που εμπεριέχουν το Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, δεν είναι ωστόσο καθόλου κατανοητό γιατί αυτή η κρίση πρέπει να προέλθει από Πολυμελές Δικαστήριο και μάλιστα μετά από ειδική δικάσιμο.
7. 7. Είναι ακατανόητος και εντελώς αδικαιολόγητος ο περιορισμός του αριθμού των διαμεσολαβητών – συντονιστών χωρίς καμία ασφάλεια και διαφάνεια στα κριτήρια και τη διαδικασία επιλογής όσων εγγραφούν στο μητρώο συντονιστών προδιαγράφοντας μια αδιαφανή και ως εκ τούτου διαβλητή και πελατειακή διαδικασία.

Αφού λοιπόν φαίνεται ότι η Κυβέρνηση περιόρισε ασφυκτικά το πεδίο εφαρμογής των ευεργετικών διατάξεων του νομοσχεδίου σε ένα μέρος μόνο των ελληνικών επιχειρήσεων και σε ένα ακόμη μικρότερο μέρος της χειμαζόμενης ελληνικής οικονομίας τίθεται το ερώτημα αν το εν λόγω σχέδιο θα έχει οποιαδήποτε συμβολή στην “επανεκκίνηση” της οικονομικής ζωής.

2.3 Η αρνητική αλληλεπίδραση του ιδιωτικού χρέους με τις οφειλές προς το Δημόσιο

Η κυβέρνηση, ακολουθεί μία φορολογική πολιτική εντελώς αρνητική για την οικονομία και εξαιρετικά επιβαρυντική για το ιδιωτικό χρέος:

1. 1. Έχει επιβάλει ένα καθεστώς υπερφορολόγησης, καθώς και εξοντωτικές προβλέψεις για τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, που δημιουργούν εκ των πραγμάτων νέα, ανοίγματα σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.
2. 2. Εμφανίζεται αδιάλλακτη, τόσο στη ρύθμιση με απαλοιφή προσαυξήσεων των υποχρεώσεων προς το Δημόσιο, όσο και στον εκτοκισμό τους με ένα επιτόκιο ανάλογο με αυτό έστω των υπερήμερων οφειλών. Ο εκτοκισμός των υποχρεώσεων με 12%, είναι ο υψηλότερες που ισχύει  σήμερα στην Ελλάδα.
3. 3. Τα δάνεια με εγγύηση του, δε μπορούν να ρυθμιστούν από τις τράπεζες αφού οι όροι δανειοδότησης είναι ανελαστικοί.

Άλλωστε οι εξισωτικές λύσεις που έχουν δοθεί στο πρόβλημα κατά το παρελθόν, όπως αυτή των 100 δόσεων αποδείχθηκαν ατελείς, ατελέσφορες και άδικες αφού δε λάμβαναν υπόψη τους τις πραγματικές δυνατότητες των οφειλετών με αποτέλεσμα μεγαλοοφειλέτες, με εισοδήματα όμως σοβαρά, να ωφελούνται δυσανάλογα από τέτοιου είδους ρυθμίσεις.

Είναι μάλιστα μεγάλη αντίφαση η Κυβέρνηση που πανηγύριζε για την εξασφάλιση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για την εξυπηρέτηση του Δημοσίου Χρέους την ίδια στιγμή που η ίδια εμφανίζεται αδιάλλακτη σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους των πολιτών, έστω και με βραχυπρόθεσμα μέτρα εξυπηρέτησής του.

ΜΙΑ ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ

Η  θέση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, είναι άρρηκτα δεμένη με μια νέα εθνική παραγωγική και αναπτυξιακή συμφωνία μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας η οποία χρειάζεται άμεσα να αποφασιστεί από τους πολιτικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς φορείς.

Η ελληνική οικονομία, μπορεί να οδηγηθεί σε ανάπτυξη, μόνο εφόσον επιτραπεί στις επιχειρήσεις που σήμερα λειτουργούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κρίση.

Κεντρικό στόχος της πρότασής μας, είναι η διασφάλιση της ικανότητας του πιστωτικού συστήματος να μπορέσει να χρηματοδοτήσει εκ νέου την επιχειρηματική δραστηριότητα πρωτίστως των επιχειρήσεων που λειτουργούν και μπορούν να διαφυλάξουν την απασχόληση αλλά και την προοπτική αυξήσεως των θέσεων εργασίας.

1. Λύσεις σε συνεργασία με το Πιστωτικό Σύστημα και το Δημόσιο

Τα πιστωτικά ιδρύματα, θα πρέπει τα ίδια, να εφαρμόσουν ενεργητικές πολιτικές στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, σε συμφωνία με τους δανειολήπτες, ώστε να μπορέσουν  να εξυγιάνουν το χαρτοφυλάκιο τους, και να μειώσουν οι ίδιες και αυτοδύναμα τον αριθμό των κόκκινων δανείων.

Με τη μέθοδο της εσωτερικής διαχείρισης του χρέους από τις τράπεζες, ενισχύεται αφενός η αξία τους, η ικανότητά τους για χρηματοδότηση της οικονομίας καθώς και η μεγαλύτερη δυνατή ανάκτηση των κεφαλαίων του Δημοσίου που διατέθηκαν για στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών την περίοδο 2011-2015, ενώ αποτρέπονται τάσεις αποσταθεροποίησης του τραπεζοκεντρικού μοντέλου χρηματοδότησης των οικονομιών που χαρακτηρίζουν τόσο την ελληνική όσο και την ευρωπαϊκή οικονομία.

Ο Κώδικας Δεοντολογίας των Τραπεζών παρόλο που έθεσε κανόνες και πλαίσιο  διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους δε φαίνεται να έχει τα προσδοκόμενα αποτελέσματα.

Για αυτό εξωδικαστικός συμβιβασμός κρίνεται ως ένα βασικό θεσμικό εργαλείο προς την κατεύθυνση αυτή. Ωστόσο για να μπορέσει να αποφέρει αποτελέσματα το εργαλείο αυτό πρέπει διασφαλίσει μια σειρά από βασικές και αλληλοσυμπληρούμενες προϋποθέσεις:

1. 1. Οι λύσεις, θα πρέπει να απευθύνονται σε όσο δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων και επαγγελματιών, με εφαρμογή κοινών, ρεαλιστικών και τυποποιημένων, ποσοτικών και ποιοτικών, κριτηρίων βιωσιμότητας των επιχειρήσεων και υπαγωγής τους στο πλαίσιο του συμβιβασμού, ώστε να ανταποκρίνονται στα δεδομένα της παρατεταμένης κρίσης αλλά και να αποκλείονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές. Τα κριτήρια επιλογής δε θα πρέπει να είναι απολύτως σωρευτικά και να αφορούν τουλάχιστον μια πενταετία:
3. Για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως σημεία αναφοράς συνδυαστικά διάφοροι χρηματοοικονομικοί δείκτες που συνυπολογίζουν καθαρή θέση, τον κύκλο εργασιών, το ύψος των εγγυήσεων κτλ
4. Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το ύψος του κύκλου εργασιών, το μικτό κέρδος ή τα αποτελέσματα χρήσης κάποιων περιόδων.

Οι ρυθμίσεις για αυτές τις εταιρείες, που δε μπορούν να  καταστρώσουν και να εφαρμόσουν  οι ίδιες οι διοικήσεις τους, προγράμματα ανάπτυξής τους, τότε να υπάρχει αυξημένη εποπτεία των τραπεζών.

Με την παραπάνω αντιμετώπιση, δεν είμαστε ελαστικοί απέναντι σε φαινόμενα απιστίας που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από την Ελληνική Πολιτεία και την Ελληνική Δικαιοσύνη χωρίς να υπονομεύεται η διάσωση των επιχειρήσεων.

H επιτυχία των παραπάνω πρωτοβουλιών απαιτείται μία σειρά πρόσθετων θεσμικών παρεμβάσεων από την Πολιτεία, που να δίνουν κίνητρα στο τραπεζικό σύστημα, στις διοικήσεις των τραπεζών και να τις ενθαρρύνουν στην υιοθέτηση, γενναίων πολιτικών αναδιαρθρώσεων των χρεών.

Επείγει ιδιαίτερα, να υιοθετηθούν μία σειρά κινήτρων που θα κρατούν όρθιο το πιστωτικό σύστημα, και θα ενισχύει τον ισολογισμό των Τραπεζών, ενόψει των τολμηρών επιλογών, που  είναι αναγκαίο να γίνουν.

Συγκεκριμένα προτείνουμε:

1. Την κατάργηση μίας σειράς επιβαρύνσεων των τραπεζικών συναλλαγών, όπως το χαρτόσημο ή η εισφορά του ν.128/1975.
2. Τη θεσμοθέτηση  της ποινικής θωράκισης, της καλόπιστης και σύμφωνης με αμιγώς τραπεζικά κριτήρια διαχείρισης των κόκκινων δανείων.
3. Περαιτέρω προσαρμογή του Πτωχευτικού Δικαίου στην τρέχουσα οικονομική κατάσταση.
4. Αναθεώρηση του Τειρεσία, ώστε να υπάρχει ευμενής αντιμετώπιση των επιχειρήσεων που ρυθμίζουν τις οφειλές τους.
5. Συμπλήρωση του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών, ώστε να μπορεί αντικειμενικά  να προκύψει η ικανότητα  αποπληρωμής των οφειλών των δανειοληπτών σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο.
6. Περιορισμός, εντός συγκεκριμένων ορίων και βάσει προϋποθέσεων, της ευθύνης των εγγυητών, επιχειρηματικών και επαγγελματικών δανείων, εφόσον δε συμμετέχουν στην επιχειρηματικής δραστηριότητα κατέχοντας μερίδιο της επιχείρησης για την οποία εγγυήθηκαν, με στόχο την προστασία τουλάχιστον της πρώτης κατοικίας τους. Η εν λόγω ρύθμιση θα αφορά όλα τα επιχειρηματικά και επαγγελματικά δάνεια ανεξάρτητα αν έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
7. Τέλος, πρέπει να θεσμοθετηθεί και να ωριμάσει τεχνολογικά η αμφίδρομη διασύνδεση των τραπεζικών ιδρυμάτων με το περιουσιολογιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και πιθανώς και άλλων δεξαμενών δεδομένων του Δημοσίου. Με αυτό τον τρόπο οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτούν διαβαθμισμένα, (υπό πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις και βάσει αυστηρότατων κανόνων σχετικά με τη διαχείριση της πληροφορίας και των προσωπικών δεδομένων) στοιχεία που θα τους επιτρέπουν να εντοπίσουν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και να τους αποκλείσουν από οποιαδήποτε ευνοϊκή ρύθμιση.

Πέραν των ανωτέρω η Πολιτεία πρέπει να διασφαλίσει πρόνοια για όσους αναγκάστηκαν να διακόψουν την επιχειρηματική και επαγγελματική δραστηριότητα τους κατά τη διάρκεια της κρίσης

Είναι προφανές ότι το ανωτέρω πλέγμα των προτάσεων μας, αφορούν τις λειτουργούσες επιχειρήσεις. Υπάρχει όμως και μία σειρά επιχειρηματιών, μεσαίων και μικρών, οι οποίοι δεν κατάφεραν να επιβιώσουν από την κρίση.  Μάλιστα έχουν βρεθεί στη δυσμενέστατη θέση, να έχουν εγγυηθεί  με την προσωπική τους περιουσία για τη λειτουργία της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας.

Για αυτούς προτείνουμε, να μπορούν υπό τους όρους του ν.3869/2010 και με ενδεχόμενη  διεύρυνση του εφαρμοστικού του πεδίου, να δύνανται να διασώσουν την πρώτη τους κατοικία και ένα ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης.

2. Ταμείο Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων ως καταλύτης για την αντιμετώπιση του κόκκινου επιχειρηματικού χρέους και την επιτάχυνση της οικονομίας

Η Ελλάδα, για να βγει από την κρίση πρέπει να πετύχει σε σύντομο χρονικό διάστημα δραστική μείωση των κόκκινων δανείων.

Η Κυβέρνηση συμφώνησε με τους πιστωτές την αντιμετώπιση ενός μερίδιού κόκκινων δανείων μέσω της διαχείρισης τους ή της μεταφοράς τους σε τρίτες εταιρείες, στην ουσία δηλαδή δημιουργώντας μια δευτερογενή αγορά δανείων.

Ωστόσο τα έως τώρα βήματα αυτής της διαδικασίας δεν είναι ενθαρρυντικά όπως καταδείχθηκε παραπάνω κάτι που προκαλεί πρόσθετη ανασφάλεια για τη βιωσιμότητα των επιχειρηματικών και επαγγελματικών δανείων, τη σταθερότητα του πιστωτικού συστήματος και την ασφάλεια των καταθετών.

Η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής bad bank θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να αποτελέσει ένα εξαιρετικά ωφέλιμο εργαλείο για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους πανευρωπαϊκά, επιταχύνοντας την αντιμετώπιση των προβλημάτων κυρίως για χώρες που παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα «κόκκινων» δανείων όπως η Ελλάδα. Η Δημοκρατική Συμπαράταξη υποστηρίζει την ωρίμανση μιας τέτοιας πρότασης στο διάλογο που ξεκίνησε δημόσια τον Ιανουάριο του 2017 μετά από σχετική πρόταση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής. Ωστόσο δεδομένης της γνωστής βραδύτητας του μηχανισμού αποφάσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης κανείς δε μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να απαιτηθούν δραστικές λύσεις σε εθνικό επίπεδο.

Στο πλαίσιο αυτό η Δημοκρατική Συμπαράταξη προτείνει, ως ένα ακόμη εργαλείο στο μίγμα της πολιτικής διαχείρισης του κόκκινου επιχειρηματικού χρέους, τη δημιουργία ενός Ταμείου Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων που θα λειτουργεί ως ιδιωτικός οργανισμός διαχείρισης ιδιωτικού χρέους, στα πρότυπα αντίστοιχης διεθνών παραδειγμάτων. Το προτεινόμενο Ταμείο θα αναλάβει τη διαχείριση μέρους των κόκκινων επιχειρηματικών δανείων των τραπεζών, ώστε να απελευθερωθούν οι ισολογισμοί τους από το έτος 2018 και μετά.

Την πρόταση αυτή υπαγορεύουν μια σειρά από κινδύνους που φαίνεται να αυτή τη στιγμή να απειλούν τη βιωσιμότητα του ιδιωτικού χρέους και την προοπτική εξόδου από την κρίση:

1. 1. Η αποθαρρυντική πορεία της ελληνικής οικονομίας (δεδομένης και της πρόσφατης ανακοίνωσης της ΕΛΣΤΑΤ σχετικά με το τελευταίο τρίμηνο του 2016) που ενδεχομένως να καταστήσει αναπόφευκτη τη δραστική απαλλαγή των ελληνικών τραπεζών από μέρος των βαρών τους ώστε να λειτουργήσουν αποτελεσματικά.
2. 2. Οι τεράστιες αδυναμίες που είναι ήδη ορατές στη δομή των κυβερνητικών πρωτοβουλιών για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό και τη λειτουργία Εταιρειών Διαχείρισης και Εταιρειών Απόκτησης Απαιτήσεων και οι πιθανές καθυστερήσεις που θα προκαλέσουν στη διαχείριση του προβλήματος.
3. 3. Το ορατό ενδεχόμενο να μην υπάρξει βιώσιμη ισορροπία ανάμεσα στην προσφορά και στη ζήτηση των κόκκινων δανείων, στη δευτερογενή αγορά που δημιούργησε η Κυβέρνηση.
4. 4. Οι γνωστές χρονοβόρες και αλυσιτελείς πρωτοβουλίες που προωθούνται από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως έχει διαφανεί κατά τη διάρκεια της κρίσης.

2.1 Μέτοχοι

Η πλειοψηφία των μετόχων του Ταμείου θα είναι ιδιώτες επενδυτές και οι εγχώριες τράπεζες, με μειοψηφική συμμετοχή επίσης του Ελληνικού Δημοσίου, της ΕΙΒ και άλλων δημόσιων φορέων που ενδεχομένως να έχουν ωφέλεια από την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, όπως οι ασφαλιστικοί οργανισμοί.

Το Δημόσιο θα κατέχει έως και το 30% του μετοχικού κεφάλαιο ενώ το υπόλοιπο θα το κατέχουν οι τράπεζες άλλα και άλλοι επενδυτές. Περαιτέρω κεφάλαια θα αναζητηθούν μέσω μόχλευσης και ένταξης σε οργανωμένη αγορά.

Το Δημόσιο και οι Τράπεζες θα μπορούσαν να εισφέρουν κεφαλαιακά στο Ταμείο,  παραχωρώντας και ακίνητα τους για τη λειτουργία του ή μισθώνοντας τα με ένα συμβολικό τίμημα περιορίζοντας τις λειτουργικές του δαπάνες.

2.2 Έργο Ταμείου

Το Ταμείο θα δύναται να αγοράσει τμηματικά κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια από τους ισολογισμούς των τραπεζών και να αναλάβει τη διαχείριση τους ώστε να αξιολογηθεί σε πρώτη πιλοτική φάση η αποδοτικότητα του.

Τα υπό μεταφορά δάνεια αυτά θα είναι μόνο αυτά που «κοκκίνισαν» σε προγενέστερη περίοδο από τη θεσμοθέτηση του Ταμείου ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο των μαζικών στρατηγικών επιχειρηματικών χρεοκοπιών.

Στο πλαίσιο αυτό θα επιδιώκει συνολικές λύσεις για τις οφειλές των επιχειρηματιών με μακροπρόθεσμο ορίζοντα σε συνεργασία με το Δημόσιο. Δηλαδή θα δίνεται η δυνατότητα στο ποσό της ρύθμισης των επιχειρηματικών οφειλών να ρυθμίζονται ενιαία και οι οφειλές του πιστούχου προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.

Στο πλαίσιο αυτό το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά θα έχει πολύ μεγαλύτερο κίνητρο να ρυθμίζουν τις οφειλές των επιχειρήσεων αφού θα προσδοκούν από τη βιωσιμότητα τους περισσότερα ταμειακά οφέλη που θα εξασφαλίζονται μέσω της συμμετοχής τους στο Ταμείο.

Τα εργαλεία που θα έχει το Ταμείο περιλαμβάνουν:

1. 1. Μακροχρόνιες ρυθμίσεις με πολύ χαμηλά επιτόκια. Ενδείκνυται η καταβολή μίας μηνιαίας δόσης που θα ανταποκρίνεται στην ικανότητα του πιστούχου για ένα μέρος της οφειλής που θα μπαίνει σε τ/χ ρύθμιση και το υπόλοιπο μέρος της οφειλής να γίνεται ένα άτοκο Balloon Payment με μονοετή ή διετή ορίζοντα του οποίου η δυνατότητα αποπληρωμής θα επανεξετάζεται στη λήξη του  Balloon Payment.
2. 2. Διαγραφές οφειλών ειδικά σε ποσά που αφορούν μη λογιστικοποιημένους τόκους και τηρούνται εξωλογιστικά από τα πιστωτικά ιδρύματα. Επιπλέον το ίδιο θα αφορά τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς και την εφορία.
3. 3. Σε προσέλκυση επενδύσεων  (όπως για παράδειγμα από Private Equity Funds) για τη χρηματοδότηση της ανασυγκρότησης μεγάλων ή και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
4. 4. Πωλήσεις δανείων και ρευστοποιήσεις αν δεν ενδείκνυται οποιαδήποτε άλλη μέθοδος είσπραξης τα οφειλής.

Σημαντικό στοιχείο για την αναγέννηση των επιχειρήσεων είναι ότι όσες έρθουν σε ένα σημείο ισορροπίας και φανεί ότι μπορούν να εξυπηρετούν τις συνολικές υποχρεώσεις τους για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (ενδεικτικά 3 ετών) να μπορούν να  επαναπωληθούν στις εμπορικές τράπεζες, ύστερα από την κατάθεση συγκεκριμένου business plan, ειδικά για τις μεγάλες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και υπό την απαρέγκλιτη προϋπόθεση ότι  μέρος των νέων κεφαλαίων θα εισφέρουν και οι μέτοχοι των εταιρειών.

Σε περίπτωση που οι υφιστάμενοι μέτοχοι δε θέλουν ή δε μπορούν να στηρίξουν τις επιχειρήσεις τους, τότε το Ταμείο Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων  θα δύναται να προχωρήσει σε ενέργειες για να αναλάβει τον έλεγχο της εταιρείας και εν συνεχεία θα αναζητήσει στρατηγικούς επενδυτές.

2.3 Πλεονεκτήματα της λύσης

Τα πλεονεκτήματα της προτεινόμενης λύσης είναι:

1. 1. Ο χρονικός ορίζοντας της πρότασης όχι μόνο αποσοβεί τη ζημία για τον φορολογούμενο αλλά δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ύπαρξη κερδών. Ο μακροχρόνιος ορίζοντας της λύσης και η σύνδεση της με την ανάπτυξη της οικονομίας αποτελούν και τα εχέγγυα για την επιτυχία της.
2. 2. Οι τράπεζες, απαλλαγμένες από το βάρος μέρους των κόκκινων δανείων, θα αναθερμάνουν το επενδυτικό ενδιαφέρον και θα αποκαταστήσουν πρόσβαση στις αγορές. Δεδομένης της σημερινής χαμηλής χρηματιστηριακής τους αποτίμησης, κρίνεται ότι μπορούν άμεσα να ενισχυθούν κεφαλαιακά καθώς θα καταστούν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες. Έτσι θα μπορούν να επιτελέσουν τον πραγματικό καταστατικό τους σκοπό που είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας με νέα κεφάλαια κάτι που θα ενισχύσει τους ρυθμούς ανάπτυξης και θα αποτελέσει ένα θετικό σπιράλ για την οικονομία σε όλους τους τομείς (απασχόληση, ενίσχυση ασφαλιστικού συστήματος, κλπ)
3. 3. Το  Ταμείο μπορεί να συμβάλει επιπλέον στην ανάπτυξη προσελκύοντας επενδυτές για βιώσιμες ελληνικές επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει την ενεργητική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω της κινητοποίησης νέων κεφαλαίων (πχ private equity funds), στοιχείο το οποίο δύναται να  αποτελέσει τη μεγαλύτερη ξένη επένδυση που μπορεί να περιμένει η χώρα μας.
4. 4. Αποφεύγεται οριστικά η περίπτωση κάποιου είδους bail-in σε καταθέτες, ομολογιούχους και μετόχους. Έτσι εκμηδενίζοντας τον κίνδυνο κουρέματος των καταθέσεων και καθιστώντας το τραπεζικό σύστημα μη τοξικό κρίνεται ότι θα έχουμε και μεγάλη εισροή νέων καταθέσεων από το εξωτερικό και από τα στρώματα, οι οποίες θα ενισχύσουν σημαντικά τη δυνατότητα πιστώσεων από τις τράπεζες.
5. 5. Το Δημόσιο δε θα εμπλακεί παθητικά στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους με κούρεμα των δικών του οφειλών αλλά με ωφέλεια άμεση (ταμειακή) από τα μερίσματα του Ταμείου και έμμεσα από την αναδιάταξη των επιχειρήσεων και την επανεκκίνηση της οικονομίας.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗΣ

Η Δημοκρατική Συμπαράταξη είναι η δύναμη ευθύνης που εγγυάται τη  σταθεροποίησης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

Στηρίζουμε την αρχή ότι η Πολιτεία, Οικονομία και η Κοινωνία, δε μπορούν να έχουν σχέση αντίθεσης. Και είμαστε αποδεδειγμένα ο Πολιτικός φορέας που επιτυγχάνει την αναγκαία ισορροπία αυτών των Πυλώνων της Πατρίδας μας.

Η διαχρονική προσπάθειά μας, είναι να βρει η χώρα αυτοδύναμα το δρόμος της και να προστατέψουμε τους κόπους, τις περιουσίες και τις ζωές των Ελλήνων.

Η πρότασή μας περιλαμβάνει όλα τα αναγκαία, βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα, αντιμετώπισης του ιδιωτικού χρέους στην Ελλάδα. Αξιοποιεί όλα τα νομοθετικά εργαλεία που σήμερα, υπάρχουν αλλά και προτείνει και τις αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις. Είναι βασισμένη στη διεθνή πραγματικότητα, λαμβάνει υπόψη της τις πρακτικές που διεθνώς χρησιμοποιούνται, αλλά και τις ιδιομορφίες του Ελληνικής πραγματικότητας.

Θεμέλιο της πρότασή μας είναι η Συνταγματική Αρχή της Ισότητας που επιτάσσει τη συμμετοχή όλων ανάλογα με τις δυνάμεις και τις δυνατότητές τους. Και για αυτό επιδιώκουμε, να δώσουμε αποτελεσματικές αλλά και δίκαιες πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά λύσεις.

Βασική προϋπόθεση όμως για την επιτυχία της είναι χτιστεί μια μεγάλη εθνική συμφωνία σε οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο.

Και η Δημοκρατική Συμπαράταξή μπορεί να είναι ο μόνος αποτελεσματικός καταλύτης για αυτό.

Είναι βέβαιο ότι μπορούμε. Είναι βέβαιο ότι θα τα καταφέρουμε.

2. Καθιέρωση ειδικής διαδικασίας διαμεσολάβησης, με δεσμευτικό για τα μέρη αποτέλεσμα, στην οποία θα προσφεύγουν οι Ελεύθεροι Επαγγελματίες, οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, ( ΙΚΕ – ΟΕ – ΕΕ) και οι Μεσαίες Επιχειρήσεις, και θα καθορίζει  τη δυνατότητα  εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Στο μηχανισμό αυτό να μπορούν να προσφεύγουν ως στάδιο προδικαστικού συμβιβασμού και όσοι έχουν καταθέσει αιτήσεις στο ν.3869/2010.

3. Επιπλέον οι επιχειρήσεις και επαγγελματίες, οι οποίοι διασφαλίζουν φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, και σε κάθε περίπτωση που προσπαθούν να καταβάλλουν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο Ελληνικό Δημόσιο, θα πρέπει να  έχουν ευνοϊκότερη αντιμετώπιση με διευρυμένα τραπεζικά κριτήρια για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.

4. Ειδική αντιμετώπιση πρέπει να τυγχάνουν επιχειρηματικά σχήματα και business plans μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων που προβλέπουν ρεαλιστικές συγχωνεύσεις ή συνεργασίες μεταξύ επιχειρήσεων χωρίς να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Αντίστοιχα, ευνοϊκή μεταχείριση πρέπει να προβλεφθεί για προτάσεις μεταβίβασης ή εξαγοράς επιχειρήσεων που μπαίνουν στη διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού.

5. Η πολιτική επιτοκίων των πιστωτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να αλλάξει. Είναι κρίσιμο οι ελληνικών επιχειρήσεις να ανταγωνιστούν αυτές των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών κρατών με ίσους όρους. Κρίσιμα ορόσημα για την εξέλιξη αυτή θα είναι η υπαγωγή της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης αλλά και η επιστροφή του Δημοσίου στις αγορές ώστε να ανακάμψει η αξία των ομολογιακών χαρτοφυλακίων των πιστωτικών ιδρυμάτων και δια αυτών τα επιτόκια δανεισμού τους.

6. Θα έπρεπε, αντιθέτως, να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων από τους 1.800 διαπιστευμένους διαμεσολαβητές του ΥΔΔΑΔ, αξιοποιώντας την ήδη θεσπισμένη διαδικασία της διαμεσολάβησης (ν.3898/2010) που αποτελεί μείζον μεταρρυθμιστικό έργο του του ΠΑΣΟΚ.

7. Το θεσμικό πλαίσιο πρέπει να καταγράφει ρητά εναλλακτικούς τύπους ρυθμίσεων:

Έμφαση στις μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις, με απόσβεση του δανείου σε χρόνο πολύ μεγαλύτερου από αυτόν που είχε συμφωνηθεί κατά τη λήψη του.

Υιοθέτηση,  στις ρυθμίσεις των δανείων, μίας περιόδου μεσοπρόθεσμης,  ενδεικτικά αναφερόμαστε σε  αυτή των πέντε ετών,  κατά την οποία το δάνειο, είτε θα παγώνει, είτε θα εξυπηρετείται μέσα από κλασματική δόση  της αρχικής και στο πέρας αυτής της περιόδου, θα αναζητείται η οριστική διευθέτηση ανάλογα με τις δυνατότητες της επιχείρησης και την οικονομική εξέλιξη τόσο της επιχείρησης όσο και της Ελληνικής Οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό χρήσιμα εργαλεία μπορεί να είναι,  ο διαχωρισμός και το πάγωμα μέρους της οφειλής,  η κλασματική δόση, και υπό όρους, το πάγωμα της οφειλής.

Θεσμοθέτηση ρεαλιστικών κριτηρίων προσδιορισμού του τρόπου εξόφλησης των οφειλών τόσο προς το Δημόσιο με επανυπολογισμό των προστίμων και των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών των επιχειρήσεων προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία.