Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Δημοκρατία”
Την Παρασκευή το μεσημέρι… αψήφησα τον «Ζορμπά», εμπιστεύτηκα τον κλειστό αυτοκινητόδρομο Αθηνών – Πατρών (που άρχισε να κατασκευάζεται επί ημερών Σαμαρά και ολοκληρώθηκε επί των ημερών Σπίρτζη) και μέσα σε ελάχιστο, για τα δεδομένα της απόστασης, χρόνο έφθασα στην πρωτεύουσα της Αχαΐας.
Ο δυναμικός πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θάνος Ζούπας μού ζήτησε να συντονίσω την παρουσίαση ενός εξαιρετικά ενδιαφέροντος βιβλίου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ευρασία του Φαίδωνα Κυδωνιάτη: Του «Η Αυτοκτονία του Δήμου» του Αλέξανδρου Κεσσόπουλου, που περιγράφει όλη την κρίση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, που έφθασε στην αξιοποίηση των διατάξεών της από τους ναζί για την εγκατάσταση του καθεστώτος τους.
Δεδομένου ότι και η επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση θα περιέχει ψήγματα του Συντάγματος της Βαϊμάρης (κατοχύρωση αναλογικού εκλογικού συστήματος, καθιέρωση κυβερνήσεων μειοψηφίας αν σε προτάσεις μομφής δεν καταψηφίζονται από 151 βουλευτές, δυνατότητα της εκτελεστικής εξουσίας να νομοθετεί με διατάγματα παρακάμπτοντας το Κοινοβούλιο κ.λπ.), βρήκα το θέμα του βιβλίου εξαιρετικά επίκαιρο. Πολλές προβολές μπορεί να κάνει κανείς στο μέλλον διαβάζοντάς το. Ειδικώς για τις ευθύνες που μπορεί να έχει ένας λαός που με την ανοχή του δίνει χώρο στα άκρα και στις ακρότητες.
Ωστόσο, οι εισηγήσεις του ενδιαφέροντος κεντροαριστερού κατά βάση πάνελ σε συνδυασμό με το συριζέικο και πασοσικό ακροατήριο με οδήγησαν σε άκρως ενδιαφέροντα πολιτικά συμπεράσματα για τη διεργασία που προκύπτει από την ώσμωση των δύο χώρων, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝ.ΑΛ., στη βάση και την κορυφή. Και μάλιστα συμπεράσματα στο πιο καυτό πολιτικό εργαστήρι της Κεντροαριστεράς, όπως είναι ο νομός Αχαΐας και η δυτική Ελλάδα. Δεξιά μου στο πάνελ βρισκόταν ο νέος γενικός γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου Ακρίτας Καϊδατζής, επίκουρος καθηγητής Νομικής του ΑΠΘ, συγκροτημένη παρουσία. Δεξιά μου, επίσης, ο Μαρίνος Σκανδάμης, δικηγόρος, τέως γενικός γραμματέας Διαφάνειας, εξ εκείνων των οποίων την άποψη σέβεται ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
Αριστερά μου, η βουλευτής του νομού, καθηγήτρια του Παντείου, Σία Αναγνωστοπούλου και ο συγγραφεύς. Ακροατήριο, μεταξύ άλλων, ο περιφερειάρχης Απόστολος Κατσιφάρας, ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Σπαρτινός, ο πρώην δήμαρχος της πόλης Ανδρέας Καράβολας, ο πρώην πρόεδρος Εφετών κύριος Σπηλιωτόπουλος, ιδρυτικά μέλη του ΠΑΣΟΚ παρόντα στην παρουσίαση της διακήρυξης του Κινήματος το 1974 (όπως ο μαθηματικός Θανάσης Μπιλίρης – «Ημουν η υπογραφή 180» μου είπε, μα δεν απάντησε στο ερώτημα «Αξιζε τον κόπο;») κ.ά. Τι μου προκάλεσε εντύπωση; Αρχικώς ότι η παρουσίαση του βιβλίου γρήγορα μετετράπη σε μια κεκαλυμμένη αντιπαράθεση για την κρίση που διέρχονται τα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας με αφορμή τη μείωση των ποσοστών του γερμανικού SPD κατά την εφαρμογή του Συντάγματος της Βαϊμάρης.
Γρήγορα η συζήτηση έφθασε στον όρο pasockification που έχει καθιερωθεί διεθνώς ως παράδειγμα προς αποφυγή για το πώς ένα κόμμα του 45% κατρακυλά στο 4%. Δεν επαρκεί ο χώρος εδώ για να προβάλω τα επιχειρήματα που αναπτύχθηκαν εκατέρωθεν. Αργότερα, μετά το πέρας της εκδήλωσης, συζητώντας με τον περιφερειάρχη, τη βουλευτή, τον Μαρίνο, παλαιά στελέχη του ΠΑΣΟΚ Αχαΐας, κατάλαβα ότι ο νομός αποτελεί πράγματι πολιτικό εργαστήρι.
Εκεί θα κριθεί αν θα συγχωνευθούν οι βάσεις των δύο κομμάτων στην κάλπη της περιφέρειας ή αν θα αντέξει το ΠΑΣΟΚ στην επίθεση που θα εξαπολύσει ο ΣΥΡΙΖΑ εναντίον του. Αν δεν περπατήσει εκεί η συνεργασία, δεν θα περπατήσει πουθενά αλλού. Σας βεβαιώ. Στην Αχαΐα διατηρείται άσβεστος ο πασοκισμός. Το στοίχημα, λοιπόν, είναι αν μπορούν να συσπειρωθούν οι δύο βάσεις στο πρόσωπο του επιτυχημένου και αδιάφθορου (όπως υποστηρίζουν οι ντόπιοι) περιφερειάρχη Κατσιφάρα ή αν θα τα σπάσουν στην κάλπη.
Τα ανοίγματα που έκανε ο Τσίπρας στον περιφερειάρχη στο αναπτυξιακό συνέδριο έχουν δημιουργήσει στα στελέχη το εξής πρόβλημα: Για τους παλαιούς πασόκους ο Κατσιφάρας θεωρείται «συριζαίος». Και για τους παλαιούς συριζαίους, «πασόκος»! Υπάρχει διαχωριστική γραμμή στα στελέχη λοιπόν ορατή διά γυμνού οφθαλμού.
Το «γιατί» είναι απλό. Το ΠΑΣΟΚ ήταν έως το 2012 το «σούπερ μάρκετ» («Εγώ, αγαπητέ, ήμουν στο Κίνημα τότε που το ΠΑΣΟΚ ήταν η… Μπαρτσελόνα» μου είπε ο Μπιλίρης) και ο ΣΥΡΙΖΑ το συνοικιακό περίπτερο. Από το 2015 και μετά το σούπερ μάρκετ είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ το περίπτερο.
Αυτό τα παλαιά στελέχη δεν μπορούν να το χωνέψουν και κοιτούν υπό γωνία όποιο στέλεχος στηρίζεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Κατσιφάρας. Εάν το πείραμα πετύχει και οι βάσεις των δύο χώρων συγχωνευθούν στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών, τότε ο Τσίπρας θα κερδίσει τη μάχη της Κεντροαριστεράς.
Εάν οι αντιστάσεις που διέκρινα επιμείνουν, τα πράγματα δεν θα εξελιχθούν όπως ελπίζει. Το σίγουρο πάντως είναι ένα: Ο «Ζορμπάς» δεν ήταν περαστικός ούτε από την Πάτρα ούτε από την Κεντροαριστερά. Αλέξης ονομάζεται ούτως ή άλλως και αυτός!
ΥΓ.: Στην Πάτρα συνάντησα και τον δυναμικό εκδότη της ιστορικής εφημερίδας «Γνώμη» Γιάννη Χριστόπουλο μαζί με τους άξιους επιτελείς του. Και η Κεντροδεξιά έχει τα θέματά της.