Γράφει ο Τάσος Παππάς
Οταν η πραγματικότητα συντρίβει τις ιδεοληψίες, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα. Οι φορείς των ιδεοληψιών, αν μάλιστα είναι κυρίαρχοι θα επιμένουν μέχρι το τέλος: είτε το δικό τους (ποιος νοιάστηκε;) είτε όλων μας, αν δεν αντισταθούμε. Ο λόγος για τους νεοφιλελεύθερους. Εχει ραγίσει το θεωρητικό σύμπαν τους –εξαφανισμένο το αόρατο χέρι της αγοράς και στη χρηματοπιστωτική κρίση και στην πανδημία, δεξιές κυβερνήσεις αυξάνουν τις δημόσιες δαπάνες, φλερτάρουν με επιτάξεις και εθνικοποιήσεις, κινητοποιούν το κράτος για να σώσουν από τη χρεοκοπία επιχειρηματικούς γίγαντες- ωστόσο οι νεοφιλελεύθεροι υποδύονται τους ανήξερους.
Η συνταγή τους έφερε καταστροφές, αλλά υποστηρίζουν με φλογερό ζήλο ότι δεν υπάρχει εναλλακτική. Βρίσκουν και κάνουν. Οι θεωρούμενοι αντίπαλοί τους λειτουργούν αντικειμενικά σαν σύμμαχοι. Η σοσιαλδημοκρατία έχει προ πολλού παραδοθεί, η ριζοσπαστική Αριστερά είναι εγκλωβισμένη στον ναρκισσισμό της λεπτομέρειας. Και ο νεοφιλελευθερισμός αφήνει πίσω του μεγάλες ζημιές.
Οπως έγραψε ο καλός συνάδελφος Μπάμπης Μιχάλης στην «Εφημερίδα των Συντακτών» (30-9-2020) μισή ντουζίνα αμερικανικά συνταξιοδοτικά ταμεία, που επιχείρησαν να αβγατίσουν τα λεφτά των ασφαλισμένων τους μέσα από τον χρηματιστηριακό τζόγο, έχασαν λόγω κορονοϊού 4 δισ. δολάρια!
Πολιτειακά ταμεία δασκάλων, φορτηγατζήδων, πυροσβεστών, υπαλλήλων δημόσιων συγκοινωνιών, εμπιστεύτηκαν τις αποταμιεύσεις τους στον γερμανικό ασφαλιστικό κολοσσό Allianz προσβλέποντας σε σίγουρες και υψηλές αποδόσεις. Δεν ξέρω αν ρωτήθηκαν οι ασφαλισμένοι ή οι διοικήσεις των Ταμείων έδρασαν χωρίς να πάρουν την έγκρισή τους, αλλά η επιλογή φάνταζε χωρίς ρίσκο. Κολοσσός η Allianz, καλή φήμη έχουν οι Γερμανοί ως προς τη διαχείριση των χρημάτων και την πειθαρχία τους στους κανόνες (αν και εσχάτως μεγάλες γερμανικές εταιρείες και τράπεζες βρέθηκαν μπλεγμένες σε θηριώδη σκάνδαλα), οπότε γιατί να υπάρχουν αντιρρήσεις.
Ελα όμως που τα πράγματα πήραν άσχημη τροπή. Τα Ταμεία επένδυσαν τα χρήματα των ασφαλισμένων σε δύο hedge funds της Allianz έχοντας τη διαβεβαίωσή της ότι ήταν προστατευμένα έναντι των απότομων διακυμάνσεων της αγοράς και ενδεχόμενου κραχ. Η κρίση που προκάλεσε η πανδημία υποχρέωσε τη θυγατρική της Allianz που διαχειριζόταν τα χρήματα των Ταμείων να κλείσει δύο από τα hedge funds της.
Οι αποταμιεύσεις των ασφαλισμένων εξαφανίστηκαν. Οι διοικήσεις των Ταμείων προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη κατηγορώντας την εταιρεία για παραπλάνηση και κακοδιαχείριση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου, ενώ η εταιρεία απάντησε ότι οι κατηγορίες των ταμείων είναι νομικά και πραγματικά αβάσιμες. Και τώρα; Οι ασφαλισμένοι σε πανικό, οι διοικήσεις των Ταμείων σε σύγχυση (τρίζουν οι καρέκλες τους) και η εταιρεία θα αναθέσει σε μεγάλα δικηγορικά γραφεία την υπεράσπισή της ελπίζοντας στη χειρότερη περίπτωση να πέσει στα μαλακά, στην καλύτερη να μην πληρώσει ούτε δολάριο.
Το θέμα έχει ενδιαφέρον και για μας στην Ελλάδα, αφού η κυβέρνηση των αρίστων σχεδιάζει να προχωρήσει στη μερική ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης. Οι αρμόδιοι καθησυχάζουν τον κόσμο ότι δεν θα συμβεί κάτι τρομακτικό αν ένα μέρος του συστήματος περάσει στους ιδιώτες και αρχίσουν αυτοί να επενδύουν τα χρήματα (των άλλων, όχι τα δικά τους) στον χρηματιστηριακό τζόγο.
Υπόσχονται ότι όσοι εμπιστευτούν τους ιδιώτες και τους δώσουν το ελεύθερο να διαχειριστούν τις αποταμιεύσεις τους θα κερδίσουν και θα εξασφαλίσουν μεγαλύτερες συντάξεις. Δεν τους λένε όμως τι θα γίνει με τις αποταμιεύσεις τους αν οι ιδιωτικές εταιρείες φαλιρίσουν είτε δολίως (σύνηθες φαινόμενο στον τούρμπο καπιταλισμό) είτε εξαιτίας μιας μεγάλης κρίσης. Θα αναλάβει το κράτος (δηλαδή οι φορολογούμενοι) να καλύψει τη ζημιά και να προστατεύσει τους χαμένους; Ωραίο το κόλπο που σκαρφίστηκαν. Χωρίς τους ιδιώτες γλίσχρες συντάξεις, με τους ιδιώτες υπόσχεση για παχυλές συντάξεις. Αν βαρέσουν κανόνι; Δεν βαριέσαι. Υπάρχει και το κράτος-πυροσβέστης.
