Ομιλία του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, στην ολομέλεια της Βουλής σχετικά με τα προβλήματα που δημιουργεί η έξαρση της πανδημίας στη δημόσια υγεία, την οικονομία, στους εργαζόμενους και για την έναρξη του νέου σχολικού έτους
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν είναι η πρώτη φορά που στη Βουλή συζητάμε για την πορεία της πανδημίας. Είναι όμως νομίζω η πρώτη φορά που συζητάμε ενώ τα πράγματα εξελίσσονται εξαιρετικά αρνητικά. Και η ανησυχία των πολιτών -και δικαίως, θα έλεγα- έχει φτάσει στο κατακόρυφο. Και νομίζω σήμερα με τις τοποθετήσεις μας εδώ στη Βουλή καλούμαστε πέραν όλων των άλλων, πέρα από το να καταθέσουμε τις απόψεις μας, τις θέσεις μας, να εκπληρώσουμε κι ένα δημοκρατικό και ταυτόχρονα ηθικό χρέος, θα έλεγα, να κάνουμε γνωστά στην κοινή γνώμη όλα όσα παρακολουθούμε, βλέπουμε να συμβαίνουν και η κυρίαρχη προπαγάνδα -θα το πω έτσι- κρύβει, υποτιμά, διαστρεβλώνει πολλές φορές.
Και το λέω αυτό διότι αυτή η απόκρυψη ή αυτή τη διαστρέβλωση ή αυτές οι αντιφάσεις στις οποίες έχει υποπέσει ο κυρίαρχος λόγος το προηγούμενο διάστημα, είναι που δημιουργεί τον κίνδυνο -και ξεκινάω απ’ αυτό, επισημαίνω αυτόν τον κίνδυνο- της δημιουργίας μιας στάσης και μιας τάσης στους πολίτες απόρριψης -ή συνωμοσιολογίας- του κινδύνου απέναντι στην πανδημία.
Οι ώρες είναι κρίσιμες. Η χώρα και η κοινωνία συνολικά πιστεύω ότι βρίσκεται σε ένα πρωτοφανές κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας. Κάθε ελληνική οικογένεια ζει σε κλίμα ανασφάλειας και αγωνίας για την υγεία των μεγαλύτερων μελών της οικογένειας, των ηλικιωμένων της, για τις δουλειές των νεότερων μελών της οικογένειας. Διότι αναφερθήκατε σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις επιπτώσεις στην οικονομία. Θα αναφερθώ επισταμένως σε αυτά.
Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η χώρα πέρασε σχεδόν μια οκταετία δύσκολης δημοσιονομικής προσαρμογής με μια ανεργία που σκαρφάλωσε στο 27% κι εμείς την αφήσαμε στο 17% περίπου. Στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση και στις άλλες χώρες δεν είναι αυτά τα νούμερα. Άρα, η αγωνία αφορά και το σήμερα και το αύριο της οικονομικής επιβίωσης σε κάθε οικογένεια είτε είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε είναι μικροβιοτέχνες, είτε είναι μικρομεσαίοι, είτε εργαζόμενοι -ακόμα χειρότερα- που χάνουν τη δουλειά τους. Και, βεβαίως,υπάρχει αγωνία και για το αύριο των παιδιών τους που σπουδάζουν, το πώς θα σπουδάσουν, που πηγαίνουν στα σχολεία που ανοίγουν και το πώς θα πάνε στα σχολειά αυτά. Υπάρχει αγωνία για το μέλλον, για το αύριο.
Και αυτή την αγωνία και την ανασφάλεια δεν μπορεί να την κρύψει η οποιαδήποτε ωραιοποίηση της κατάστασης, η οποιαδήποτε πολιτική σκοπιμότητα ή -αν θέλετε- κι ώρες ώρες μια γελοία -ας μου επιτραπεί η έκφραση- ωραιοποίηση και διαστρέβλωση της πραγματικότητας.
Σας άκουσα, κύριε Μητσοτάκη. Μιλήσατε πολύ περισσότερο από τον χρόνο. Εγώ θα προσπαθήσω να αναφερθώ στα θέματα της οικονομίας στη δευτερολογία μου για να μπορέσουμε να μοιράσουμε τον χρόνο και να μην υπερβώ κατά πολύ τον χρόνο της ομιλίας μου. Σας άκουσα όμως με προσοχή. Όλα τέλεια, δεν έχετε κάνει κανένα λάθος, κανένα σφάλμα! Εάν είναι όλα τέλεια, γιατί να αγωνιά ο κόσμος;
Ο κόσμος θέλει να ακούσει την αλήθεια. Δεν θέλει να ακούσει την ωραιοποίηση της αλήθειας, ούτε τη μισή αλήθεια, θέλει να ακούσει την αλήθεια όσο δύσκολη και δυσάρεστη κι αν είναι αυτή. Ο κόσμος θέλει να σας δει να αναλαμβάνετε πού και πού και καμία ευθύνη, πολιτική ευθύνη έστω. Όχι όταν τα πράγματα πάνε καλά, το πιστώνεστε εσείς που είχατε τη μεγαλοσύνη να εμπιστευθείτε τους πολίτες και όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά να το χρεώνονται οι πολίτες, που ξαφνικά δεν αξίζουν να τους εμπιστεύεστε.
Βρισκόμαστε με σχεδόν εκατό φορές περισσότερα κρούσματα από τότε που ανακοινώσατε τη λήξη των περιοριστικών μέτρων και του lockdown. Και καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ένα νέο κύμα πανδημίας, που είναι σφοδρότερο από ό,τι το πρώτο, τουλάχιστον μαζικότερο σε ό,τι αφορά τα κρούσματα. Και αυτό οφείλεται εν πολλοίς -δεν έγινε από μόνο του, κάπου οφείλεται αυτό, δεν είναι φυσικό φαινόμενο που εξαπλώνεται- και στα λάθη και στις παραλείψεις τις δικές σας, την έλλειψη σχεδιασμού και κυρίως, εγώ θα πω, στην απαράδεκτη προσπάθεια να βγάλετε πολιτική υπεραξία και πρόσκαιρα πολιτικά οφέλη από την πανδημία. Νομίζω ότι ακούγοντάς σας, αυτή την στάση που επιλέγετε σήμερα, αυτό γεννά ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία και ακόμα μεγαλύτερη ανασφάλεια.
Όμως, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Όταν πριν από πεντέμισι περίπου μήνες, στις 23 Μαρτίου, ανακοινώσατε τα περιοριστικά μέτρα, τον περιορισμό της κυκλοφορίας και της μετακίνησης των πολιτών σε όλη την επικράτεια, το κλείσιμο των σχολείων, δηλαδή το lockdown, είχαμε εβδομήντα ένα κρούσματα ημερησίως. Σήμερα έχουμε σταθερά τριψήφιο αριθμό και πολύ συχνά πάνω από διακόσια. Τότε, λοιπόν, η Αξιωματική Αντιπολίτευση, όλα τα κόμματα και όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί στηρίξαμε τις αποφάσεις σας και κλείσαμε τα μάτια σε όποια λάθη και παραλείψεις κάνατε και τότε, γιατί και τότε κάνατε. Αλλά είπαμε ότι αυτό που προέχει είναι η δημόσια υγεία. Και αυτό που προέχει είναι κι εμείς να συμβάλλουμε με αυτόν τον μικρό ή μεγάλο ρόλο που διαθέτουμε από το δημόσιο βήμα, με το παράδειγμα το δικό μας να πείσουμε τους πολίτες πόσο σημαντικό ήταν τότε να αποδεχθούν αυτά τα περιοριστικά μέτρα. Όχι μόνο δεν εκτιμήσατε αυτή τη στάση, αλλά αμέσως μετά ήρθατε εδώ στη Βουλή κουνώντας μας το δάκτυλο και θελήσατε, κύριε Μητσοτάκη -προσωπικά σας το λέω-, να μετατρέψετε σε έναν προσωπικό πολιτικό θρίαμβο αυτή την επιτυχία που όλοι γνωρίζουμε ότι σε μεγάλο βαθμό οφειλόταν σε αυτή τη στάση πειθαρχίας που έδειξε η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών.
Στη συνέχεια σπεύσατε να δημιουργήσετε άρον άρον την εικόνα μιας επίπλαστης επιστροφής στην κανονικότητα. Τόσο άρον άρον, που αν το συνδυάσει κανείς –εσείς τα διαρρέατε- με τις συμβουλές των συμβούλων σας ή των υπουργών σας να προσφύγετε εκτάκτως και σε έκτακτες εκλογές, για να καρπωθείτε αυτή την υπεραξία, μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι αυτή η άρον άρον επανεκκίνηση, αυτή η «ντε και καλά» προσπάθεια να μας πείτε ότι όλα τελείωσαν, ότι τα καταφέραμε και είμαστε παγκόσμιοι πρωταθλητές, ξεμπερδέψαμε με τον κορωνοϊό, όλο αυτό οφειλόταν ενδεχομένως και σε αυτό το δίλημμα που είχατε σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις. Αποτέλεσμα αυτής της βιαστικής, βεβιασμένης επιστροφής σε μια επίπλαστη κανονικότητα είναι εντέλει, μέσα σε λίγους μήνες, τους καλοκαιρινούς μήνες, να πετύχετε ένα κατόρθωμα -διότι κατόρθωμα είναι- να μετατραπεί αυτή η μεγάλη επιτυχία των Ελλήνων πολιτών, σε σχέση με την υγειονομική ασφάλεια της χώρας, σε φιάσκο.
Προφανώς, αν συγκρίνει κανείς –το κάνατε εδώ από την αρχή της πανδημίας μέχρι σήμερα, τα μεγέθη με άλλες χώρες- πού ήμασταν όταν ανακοινώσατε την άρση των μέτρων και πού είμαστε σήμερα, πρόκειται για τη μέρα και τη νύχτα και το ερώτημα είναι γιατί συνέβη αυτό. Κατ’ εμέ, ο βασικός λόγος είναι αυτό που σας είπα: ότι το μυαλό σας είναι στο πρόσκαιρο πολιτικό όφελος και στην επικοινωνιακή πολιτική. Και έτσι σήμερα πού βρισκόμαστε; Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που έχουμε αρνητικό πρόσημο σε όλους τους τομείς. Και αυτό που αντιλαμβάνεται ο μέσος Έλληνας πολίτης είναι ότι στην πρώτη φάση παραλύσατε την οικονομία, αφήσατε απροστάτευτη την οικονομία στο όνομα της προστασίας της δημόσιας υγείας και αμέσως μετά στη δεύτερη φάση το ανάποδο. Αφήσατε απροστάτευτη τη δημόσια υγεία, μπας και σώσετε την οικονομία. Όμως, ούτε το ένα έχει θετικό ισοζύγιο, ούτε το άλλο. Ούτε στην οικονομία ούτε στην υγεία έχουμε σήμερα θετικό ισοζύγιο.
Η έλλειψη σχεδίου, οι παλινωδίες σας πολλές φορές και η διαρκής προσπάθεια να μεταφέρετε τις ευθύνες που αναλογούν στην κυβέρνηση -η κυβέρνηση παίρνει αποφάσεις- στους πολίτες είναι πιστεύω ο βασικός απολογισμός της πολιτικής σας τους μήνες που ακολούθησαν από την άρση των περιοριστικών μέτρων και τα παραδείγματα είναι πολλά. Θα θελήσω να τεκμηριώσω αυτήν την κριτική, όχι να την αφήσω να σέρνεται χωρίς τεκμηρίωση.
Πρώτα απ’ όλα ανοίξατε τον τουρισμό δίχως σχέδιο και χωρίς μαζικά υποχρεωτικά τεστ. Γιατί; Γιατί έτσι ενδεχομένως, φαντάζομαι, απαίτησαν ή πίεσαν οι touroperators. Δεν επενδύσατε στο brandπου εσείς ο ίδιος διαφημίζατε -και σωστά διαφημίζατε- της ασφαλούς υγειονομικά χώρας, μιας χώρας που είχε τα καλύτερα αποτελέσματα, που θα έκανε μαζικά τεστ, που θα είχε καραντίνα 72 ωρών. Τίποτα απ’ όλα αυτά. Όλα χύμα, όλα στο πόδι.
Αντί να ζητήσετε υποχρεωτικά και απ’ όλες τις πύλες εισόδου –αυτό που κάνατε τελικά στον Προμαχώνα και το κάνατε όταν είδατε ότι από τον Προμαχώνα γίνεται χαμός σε κρούσματα- 72 ωρών αρνητικό τεστ για κάθε επισκέπτη που θέλει να εισέλθει στη χώρα -από όλες τις πύλες εισόδου, από όλες τις χερσαίες, τα αεροδρόμια, τα λιμάνια μας- τι βγήκατε και είπατε; Ανοίξαμε και σας περιμένουμε στο ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, σε έναν πραγματικά ειδυλλιακό χώρο για μια τέτοια εκδήλωση, αν και στοίχισε λίγο ακριβά στο ελληνικό δημόσιο. Εντούτοις, το θέμα δεν είναι αυτό. Το θέμα είναι τι ακριβώς επιλέξατε να κάνετε.
Πόσο κόστισε; Με ρωτάτε πόσο κόστισε; Νομίζω γύρω στις 80.000 ευρώ λένε τα στοιχεία που έχω στη διάθεσή μου. Κάνω λάθος;
Εν πάση περιπτώσει, είχατε ή δεν είχατε πάνω από 80 συνδαιτυμόνες κυβερνητικά στελέχη και τις συζύγους τους να έρχονται στο ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, για να κάνετε το άνοιγμα του τουρισμού; Και θα με ρωτήσετε κιόλας πόσο κόστισε!
Δεν ντρεπόμαστε λιγάκι; Λες και είναι δικά σας τα λεφτά! Με ρωτάτε πόσο κόστισε; Εσείς να απαντήσετε πόσο κόστισε, όχι εγώ. Φέρτε τα στοιχεία τώρα. Φέρτε τα. Μέχρι και 15.000 ευρώ τιμολόγια εξέδωσε ένα βενζινάδικο της περιοχής. Δεν τα ξέρουμε αυτά; Θέλετε να σας καταθέσω τα στοιχεία πόσο κόστισε; Δεν είναι αυτή η κριτική μου όμως σήμερα, μη με προκαλείτε. Μη με προκαλείτε! Θα παίρνετε απαντήσεις όταν με προκαλείτε.
Το θέμα, όμως, σήμερα δεν είναι τα ογδόντα ή τα πενήντα χιλιάρικα που «κόστισε», διότι η διασπάθιση του δημόσιου χρήματος γίνεται με ασυδοσία στο διάστημα αυτό και έχουμε αναφερθεί πολλές φορές, άλλο είναι το θέμα. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να μείνω στο θέμα της κουβέντας μας σήμερα και το θέμα είναι η επιλογή σας.
Αντί να αξιοποιήσετε το brand της χώρας, στο όνομα ότι θα χάναμε κάποια έσοδα, είπατε: «Ανοίξαμε και σας περιμένουμε όπως να είναι».
Και θέλω να σας επισημάνω ότι αν κάνατε την άλλη επιλογή, θα είχαμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα και σε ό,τι αφορά τα έσοδα από τον τουρισμό και σεό,τι αφορά τον αριθμό των επισκεπτών. Διότι το μήνυμα που θα δίναμε στον Γερμανό πολίτη, στον Γάλλο, στον Ευρωπαίο που θέλει να επισκεφθεί τη χώρα και αγωνιούσε ταυτόχρονα και για τη δημόσια υγεία, για την προσωπική του υγεία, είναι ότι θα πάει στον πιο ασφαλή υγειονομικά προορισμό που υπάρχει στον πλανήτη και ότι δεν θα το διακινδυνεύσει, διότι απαιτεί η χώρα αυτή να έχεις κάνει τεστ πιο πριν και να έχεις αποδείξει ότι είσαι καθαρός για να μπεις.
Τι πιο σημαντικό για να ενισχύσεις αυτό το μήνυμα και να έχεις ποιοτικό και ουσιαστικό αριθμό επισκεπτών, ποιοτικό και ουσιαστικό τουρισμό και μεγάλο αριθμό επισκεπτών που θα ερχόντουσαν στη χώρα αξιοποιώντας αυτό το brand;
Δεν το κάνατε, όμως. Δεν το κάνατε. Κάψατε το χαρτί του ασφαλούς προορισμού για την Ελλάδα.
Αυξήσατε την πληρότητα στο 100% στα αεροπλάνα. Γιατί; Γιατί έτσι απαίτησαν οι αεροπορικές εταιρείες. Δεχθήκατε την αύξηση 100% στην πληρότητα των αεροπλάνων. Γιατί; Γιατί έτσι απαίτησαν οι αεροπορικές εταιρείες. Αυξήσατε την πληρότητα τις ημέρες εκείνες, που είχατε ήδη κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου και άρχισαν να αυξάνονται τα κρούσματα, στο 85% στα πλοία. Γιατί; Γιατί το απαίτησαν οι εφοπλιστές. Και έμπαινε κανείς μέσα στα πλοία και έβλεπε ότι δεν ήταν 85%, αλλά ήταν 100% η πληρότητα σε πολλές περιπτώσεις.
Θεσπίσατε –άκουσον, άκουσον!- διαφορετικά υγειονομικά πρωτόκολλα σε κάθε πύλη εισόδου της χώρας. Μας λέτε τώρα ότι δεν φταίει ο τουρισμός για τα κρούσματα, γιατί είναι μικρά τα κρούσματα που καταγράψαμε, μικρός ο αριθμός των κρουσμάτων που καταγράψαμε στις πύλες εισόδου της χώρας. Μα τι είδους δημιουργική λογιστική είναι αυτή; Πού απευθύνεστε;
Μας λέτε ότι περίπου τέσσερα εκατομμύρια θα είναι τουρίστες που στον κύκλο της σεζόν θα έχουν περάσει τη χώρα. Έτσι; Και ταυτόχρονα, έχουμε τα στοιχεία. Δειγματοληπτικά τεστ γίνονται γύρω στο 10% με 12% αυτών που εισέρχονται. Και μας λέτε ότι σε αυτό το 10% με 12%, το σύνολο των κρουσμάτων που καταγράφεται είναι μόλις 0,2%. Είναι μικρό ποσοστό. Είναι μικρό ποσοστό αν θέλει κανείς να βάλει υποψηφιότητα για να μπει στη Βουλή που έχει όριο το 3%. Αλλά αν δείτε το απόλυτο νούμερο, στα τέσσερα εκατομμύρια -αν υποθέσουμε ότι είναι αυτό, το 0,2%, που αυτό είναι αυτό που καταγράφεται, παραπάνω θα είναι, αλλά ας είναι αυτό- είναι οκτώ χιλιάδες, εκ των οποίων κάνοντας τεστ μόνο στο 10% με 12% η μεγάλη πλειοψηφία αυτών των οκτώ χιλιάδων έχει περάσει χωρίς τεστ και, άρα, δεν γνωρίζει ότι έχει και έρθει σε επαφή με δεκάδες ανθρώπους στη χώρα. Η στατιστική σας λέει οκτώ χιλιάδες τα κρούσματα τα εισερχόμενα από τον τουρισμό, όταν την όταν την πρώτη εβδομάδα τα κρούσματα συνολικά στη χώρα ήταν τρεις χιλιάδες τετρακόσια και σήμερα είναι έντεκα χιλιάδες πεντακόσια.
Πώς λέτε, λοιπόν, ότι δεν φταίει τουρισμός για τα κρούσματα και ότι τον είχαμε από πριν και τον διαδώσαμε εμείς μεταξύ μας;
Η απάντηση σε αυτό ήταν να κλείναμε τη χώρα; Όχι, προφανώς. Δηλαδή, το μόνο παράδειγμα που υπάρχει εδώ είναι της Νέας Ζηλανδίας και της ανοσίας της αγέλης της Σουηδίας και της Μεγάλης Βρετανίας; Αυτά τα δύο, ή το άσπρο ή το μαύρο, υπάρχουν; Δεν υπάρχουν μονάχα αυτά τα δύο.
Σας είπα το βασικό λάθος, τη βασική λάθος επιλογή που ήταν τα διαφορετικά υγειονομικά πρωτόκολλα από πύλη εισόδου σε πύλη εισόδου και το γεγονός ότι δεν απαιτήσατε για την Ελλάδα -που το brandτης στον τουρισμό έχει να κάνει και με το φυσικό της κάλλος, αλλά θα ήταν για πρώτη φορά και ως ασφαλής υγειονομικά προορισμός- υποχρεωτικό τεστ εβδομήντα δύο ωρών αρνητικό για να μπεις στη χώρα.Δεν θα είχαμε κανένα σφάλμα; Θα είχαμε, αλλά όχι αυτό το πράγμα.
Έχω και άλλα παραδείγματα να σας πω για τις αστοχίες, τις παραλείψεις, τις παραβλέψεις, τις αντιφάσεις. Δεν αποφασίσατε το πιο απλό, να αυξήσετε τα δρομολόγια στις δημόσιες συγκοινωνίες. Θέλετε κάποιο παράδειγμα χώρας άλλης που το έχει κάνει; Δεν το αποφασίσατε και μας λέγατε -οι υπουργοί σας- «ε, τι να κάνουμε; Θα υπάρξει συνωστισμός στο μετρό και στα δημόσια λεωφορεία, στις δημόσιες συγκοινωνίες». Αποτύχατε να συντονίσετε τις αρμόδιες τοπικές και ελεγκτικές αρχές για την τήρηση των μέτρων σε τοπικό επίπεδο.
Αναφερθήκατε στο παράδειγμα της Πάρου. Τώρα αναφερθήκατε σε αυτό σαν θετικό παράδειγμα; Είχαμε την πρώτη μέρα καταγράψει πέντε κρούσματα, τη δεύτερη μέρα τρία κρούσματα, την τρίτη μηδέν κρούσματα και μετά έκλεισε η Πάρος. Για τα οκτώ κρούσματα έκλεισε η Πάρος, όταν εμείς είχαμε πληροφόρηση για μέρες από τους εργαζόμενους στο Εθνικό Σύστημα Υγείας ότι οι καταγραφές κρουσμάτων εκεί ήταν δεκάδες. Όταν μόνο σε ένα κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος, σε ένα εστιατόριο στη Νάουσα -που αυτοβούλως έκλεισε πριν κάνετε εσείς lockdown- όλο το προσωπικό είχε βρεθεί με κρούσματα κορωνοϊού; Γιατί δεν λέγατε την αλήθεια; Γιατί αποκρύψατε την αλήθεια στον δήμαρχο, στην τοπική κοινωνία, στους τουρίστες που ήταν εκεί, στους εργαζόμενους και το κλείσατε ξαφνικά και πήγαινε ο κόσμος και συνωστιζόταν για να βρει καράβι για να φύγει; Αυτή ήταν υπεύθυνη στάση; Κακώς δώσατε την Πάρο ως παράδειγμα.
Και τώρα, λοιπόν, ας έρθουμε στο σήμερα. Την ώρα που η πανδημία είναι σε έξαρση και αυξάνονται καθημερινά οι ανάγκες διαγνωστικών τεστ στη χώρα, το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας, το μεγαλύτερο δημόσιο εργαστήριο που διενεργεί μοριακές εξετάσεις για τον ιό, δηλώνει ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον ρόλο του και μάλιστα με την εξωφρενική αιτιολόγηση ότι υπήρξε αλόγιστη χρήση εξετάσεων. Και λίγες μέρες μετά, αδυναμία δηλώνει και το Εργαστήριο Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής, ανακοινώνοντας ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον τεράστιο όγκο των εξετάσεων από τα νοσοκομεία Αθήνας και περιφέρειας.
Τι θα γίνει, λοιπόν, τώρα; Τι θα γίνει τώρα; Θα πρέπει κανείς να προσφεύγει στα ιδιωτικά ιδρύματα για να πάει να κάνει ένα τεστ το οποίο κοστίζει 30 ευρώ και το πληρώνει 120 ευρώ και μάλιστα, σε αυτά που έχουν προσβάσεις και σε επιφανή στελέχη της κοινότητας που μας ενημερώνουν κιόλας; Τι είναι αυτά τα πράγματα;
Πέστε πού αλλού, λοιπόν, γίνεται αυτό, για να συγκρίνουμε με άλλες χώρες της Ευρώπης.
Και βέβαια, να μην αναφερθώ στο Ασβεστοχώρι. Ήταν ειλικρινής η θλίψη σας για το Ασβεστοχώρι -αν δεν κάνω λάθος- εκεί που ήταν το γηροκομείο, όπου υπήρξε η μετάδοση. Δεν αντιλέγω, προφανώς ήταν ειλικρινής η θλίψη σας. Όμως, νομίζω ότι υπάρχουν και κάποιες ευθύνες σε αυτό, δεν είναι δηλαδή η ανεύθυνη υπάλληλος που πήγε και κόλλησε τους ηλικιωμένους ανθρώπους. Ποια μέτρα πήρεη πολιτείαώστε να υπάρχουν διαρκή και μαζικά τεστ κατά την είσοδο και έξοδο των εργαζομένων στους οίκους ευγηρίας; Ποια μέτρα παίρνουμε στις δομές των μεταναστών, κλειστές και ανοιχτές; Ποια μέτρα παίρνουμε για τους άστεγους συμπολίτες μας που δεν έχουν καθαρό, τρεχούμενο νερό και σαπούνι να πλύνουν τα χέρια τους; Είναι τεράστια αυτά τα ζητήματα.
Έρχομαι τώρα στον τομέα του ΕΣΥ. Το lockdown έγινε -και καλώς έγινε- για να κερδίσουμε χρόνο, ώστε να προετοιμαστούμε για το δεύτερο κύμα. Όμως, εσείς τι κάνατε με τις αναγκαίες προσλήψεις προσωπικού; Μας λέτε διαρκώς για το πόσες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας έχουμε. Κοιτάξτε, οι Μονάδες δεν είναι τα κρεβάτια. Αυτό είναι το εύκολο. Άντε, φέραμε και αρκετούς αναπνευστήρες, οι οποίοι μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις είναι φορητοί. Δεν είμαι ειδικός, αλλά λένε πως δεν έχουν την ίδια αξιοπιστία. Όμως, εν πάση περιπτώσει, ωραία, έχουμε περισσότερα κρεβάτια. Προσωπικό έχουμε για να καλύψουν αυτά τα κρεβάτια σε μία ώρα ανάγκης; Είμαι ευτυχής που και η προλαλήσασα. Είπε, τι θα γίνει αν συγκρίνουμε τα στοιχεία, γιατί έχετε πει πολλά μεγάλα λόγια. Και πάλι είπατε εδώ ότι κάναμε τόσα όσα δεν έγιναν σε δέκα χρόνια. Ε, λίγο πιο χαμηλά την έπαρση!
Θα σας φέρω εδώ τα στοιχεία. Το καλοκαίρι του 2019, όταν παραδώσαμε εμείς το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το προσωπικό που εργάζονταν στις δημόσιες μονάδες υγείας ήταν περισσότερο κατά πέντε χιλιάδες απ’ ό,τι τώρα που έχουμε πανδημία.
Όπως προκύπτει, λοιπόν, από στοιχεία δημοσιοποιημένα στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού Δημοσίου οι μόνιμοι υπάλληλοι στις μονάδες υγείας τον Μάιο του 2019 ήταν 79.254 και σήμερα, τον Μάιο του 2020, είναι 77.356, 1.898 λιγότεροι, δηλαδή!
Και σε ό,τι αφορά το έκτακτο προσωπικό, η μείωση που προκύπτει είναι μεγαλύτερη. Ήταν 21.166 και είναι 17.996, 3.170 στο έκτακτο προσωπικό και 1.898 λιγότεροι στο μόνιμο προσωπικό, που σημαίνει 5% λιγότεροι «ήρωες» στο σύνολο. Περί αυτού μιλάμε. Εσείς τους είπατε έτσι και σωστά.
Να, ορίστε τα στοιχεία, πάρτε τα. Δικά σας είναι τα στοιχεία. Δεν κλέβουμε στοιχεία. Ορίστε, δικά σας είναι τα στοιχεία στο «apografi.gov.gr», Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού…
Λοιπόν, αυτό το αστείο θα το αφήσετε, κύριε Μητσοτάκη! Τα σταυρωμένα χέρια εδώ και τα «δώστε τα στοιχεία» και μετά από λίγο να βγαίνουν τα βίντεο και να ξεφτιλίζεστε, αφήστε τα.
Κάντε αντιπαράθεση με απόψεις και στοιχεία, αλλά όχι με μια προσπάθεια να αποδείξετε ότι λέμε ψέματα και ότι δεν λέμε την αλήθεια. Να σταματήσει αυτό το παραμύθι, διότι ο μεγαλύτερος πολιτικός απατεώνας που έχει περάσει από τη χώρα είστε εσείς που υποσχεθήκατε στον ελληνικό λαό ισχυρή ανάπτυξη και φέρατε υπανάπτυξη 15% στο δεύτερο τρίμηνο του 2020! Να τελειώνουν, λοιπόν, τα αστεία και να τελειώνει αυτό το παραμύθι. Η ισχυρή ανάπτυξη έγινε υπανάπτυξη ισχυρή, 15% στο δεύτερο τρίμηνο και -0,7% στο πρώτο τρίμηνο, πριν έρθει ο κορωνοϊός!
Κοιτάξτε, με μπαλώματα, με ψέματα, με προπαγάνδα και με παραπληροφόρηση από έναν καλοστημένο μηχανισμό -η λίστα «Πέτσα» έχει κάνει καλή δουλειά- δεν πρόκειται να κρύψετε τα προβλήματα. Αυτό έχει κοντά ποδάρια, διότι η καθημερινότητα είναι πεισματάρα και όταν βρίσκεσαι μπροστά σε πολύ μεγάλες ελλείψεις και μπροστά σε κινδύνους, τότε η πραγματικότητα δεν μπορεί να κρυφτεί.
Kαι δυστυχώς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, βλέπουμε αυτές τις μέρες ότι με τον ίδιο τρόπο που ανοίξατε τον τουρισμό, πάτε να ανοίξετε και τα σχολεία. Χωρίς σχέδιο, χωρίς καμία ουσιαστική προετοιμασία. Δεν υιοθετείτε καν αυτά που προτείνει ο ΕΟΔΥ -εσείς μας λέγατε να τηρούμε ευλαβικά και σωστά ό,τι λένε οι επιστήμονες- ο οποίος ΕΟΔΥ μετά και από άλλες παρεμβάσεις σοβαρών, αξιόλογων επιστημόνων -ακούω στον δημόσιο διάλογο και τις παρεμβάσεις του κ. Μόσιαλου και της κ. Λινού και άλλων επιστημόνων- στις οδηγίες του προτείνει αυτό που εμείς είχαμε πει από τις 23 Ιουλίου στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, που ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε δέκα σημεία για το άνοιγμα των σχολείων.
Αναφέρεται σε κάποιο σημείο της παρέμβασης του ΕΟΔΥ ότι είναι σημαντικό να ορίζονται και να συμφωνούνται σε τοπικό επίπεδο οι ακριβείς τρόποι εφαρμογής των γενικών αρχών των μέτρων προφύλαξης στα σχολεία με πρωτοβουλία και επινοητικότητα τόσο σε σχέση με την όλη οργάνωση της σχολικής ζωής, όσο και σε σχέση με την αξιοποίηση χώρων και άλλων πόρων, που ενδεχομένως διατίθενται στην κάθε σχολική και ευρύτερη κοινότητα. Εμείς αυτό που είχαμε πει από τότε, μεταξύ άλλων, είναι ότι πρέπει σε κάθε περιοχή οι σχολικές επιτροπές, ο σύλλογος των καθηγητών, οι σύλλογοι γονέων, σε συνεργασία με κλιμάκια των υγειονομικών αρχών να καθορίσουν τους όρους, γιατί σχολείο από σχολείο είναι διαφορετικό, αίθουσα από αίθουσα έχει διαφορές. Τα γνωρίζετε όλα αυτά και γνωρίζουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν σχολικά κτήρια τα οποία είναι σε πολύ κακή κατάσταση.
Εν μέσω της πανδημίας όμως, εσείς ούτε αυτό κάνετε. Τι κάνετε; Εδώ νομίζω ότι έχετε μια παγκόσμια πρωτιά. Αποφασίζετε εν μέσω πανδημίας να έχουμε περισσότερους αντί λιγότερους μαθητές ανά τάξη. Δεν ξέρω αν υπάρχει άλλη χώρα, όχι στην Ευρώπη, στον κόσμο, που εν μέσω πανδημίας να το αποφασίζει αυτό. Με νόμο, που φροντίσατε να φέρετε κατακαλόκαιρο -αφορούσε βέβαια τους σχολάρχες, τη μόνιμη αδυναμία της κ. υπουργού- αυξήσατε το όριο των μαθητών στις τάξεις των δημοτικών από τους είκοσι δύο μαθητές που το είχαμε εμείς, να πάει μέχρι τους είκοσι έξι.
Και για να καλύψετε αυτήν την παράλογη πολιτική επιλογή, παίζετε τώρα με τη νοημοσύνη των πολιτών. Μιλάτε για μέσο όρο, λαμβάνοντας υπόψη και τα μονοθέσια και τα διθέσια και τα τριθέσια σχολεία σε απομονωμένες περιοχές. Το 75% του δυναμικού των μαθητών στη χώρα μας -σχεδόν ένα εκατομμύριο παιδιά- γνωρίζετε πάρα πολύ καλά, κυρία υπουργέ, και το γνωρίζετε και εσείς, κύριε Μητσοτάκη, βρίσκεται σε τάξεις με πάνω από δεκαοκτώ μαθητές και η συντριπτική πλειοψηφία αυτού του ενός εκατομμυρίου, που ζει σε μεγάλα αστικά κέντρα, με περισσότερους από είκοσι πέντε μαθητές ανά τάξη. Τι είδους δημιουργική λογιστική είναι αυτή; Ο μέσος όρος είναι το θέμα, βάζοντας στο ζύγι και αίθουσες σε απομακρυσμένες περιοχές, σε νησιά, μονοθέσια, διθέσια, τριθέσια σχολεία; Αυτό είναι το θέμα μας;
Γιατί όμως λέτε τέτοιες χοντράδες είναι το ερώτημα; Ποιον νομίζετε ότι θα κοροϊδέψετε με αυτό; Δεν θα ανοίξουν τα σχολεία; Δεν θα δουν οι γονείς σε τι τάξεις θα πάνε να στοιβαχτούν εν μέσω πανδημίας τα παιδιά τους; Και το ερώτημά μου είναι γιατί δεν λέτε την αλήθεια. Γιατί δεν λέτε, μεταξύ άλλων, ότι δεν προχωράτε στη μείωση, αλλά στην αύξηση ανά τάξη, διότι δεν θέλετε να αποφασίσετε να προχωρήσετε σε μόνιμες προσλήψεις εκπαιδευτικών. Αυτό είναι το κρίσιμο ζήτημα. Ούτε καν αναπληρωτών.
Μειώσατε τον αριθμό των αναπληρωτών σχεδόν στο μισό. Και σε ό,τι αφορά τις προσλήψεις, εμείς είχαμε προβλέψει 10.500 μόνιμες -οι μισοί φέτος και οι μισοί του χρόνου. Δεν προσλαμβάνετε κανέναν.
Δεν έχετε επίσης πάρει κανένα μέτρο για τους εργαζόμενους της καθαριότητας στα σχολεία. Ο ίδιος αριθμός ωρομισθίων καθαριστριών, που δεν επαρκούσε για την καθαριότητα πριν τον κορωνοϊό, θα καλείται τώρα να απολυμαίνει τις τάξεις και να καθαρίζει σχολαστικά τα θρανία εν μέσω της πανδημίας.
Και σας ερωτώ εγώ: Πώς θα γίνει αυτό; Ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες για την προμήθεια μασκών για μαθητές και εκπαιδευτικούς. Θυμίζω τις μάσκες, που μας έλεγε η κ. υπουργός ότι είναι ατομική ευθύνη του κάθε μαθητή και της οικογένειάς του, αλλά μετά από τον σάλο και την κατακραυγή υποχρεωθήκαμε να το μαζέψετε και να υποσχεθείτε ότι θα διανείμετε στους μαθητές.
Ακούω τώρα να μιλάτε -πάλι δημιουργική λογιστική- ότι είστε τόσο γαλαντόμοι που ενισχύετε με 100 εκατομμύρια την παιδεία για το ολοήμερο σχολείο λόγω κορωνοϊού. Όμως και εδώ δημιουργική λογιστική κάνετε, διότι κάνετε εσωτερική ανακατανομή. Κόβετε τα vouchers σε 66.000 δικαιούχους. 66.000 λιγότερα θα είναι τα παιδιά φέτος που θα έχουν δυνατότητα πρόσβασης στα νηπιαγωγεία και στα κέντρα δημιουργικής απασχόλησης, για να δώσετε στο ολοήμερο σχολείο.
Σας προκαλώ, αν κάνω λάθος, να απαντήσετε σε αυτά που λέω. Μιλάω με στοιχεία. Να απαντήσετε. Αν δεν είναι έτσι, απαντήστε. Απαντήστε, εν πάση περιπτώσει πόσα χρήματα δίνετε, πόσες δαπάνες αυξάνετε και πόσο αυξάνετε τις δαπάνες συνολικά για την εκπαίδευση και για τη δημόσια υγεία εν μέσω κορωνοϊού, για να δούμε τι έχετε καταλάβει από αυτό που πέρασε ως οδοστρωτήρας πάνω από την ελληνική κοινωνία.
Όλα αυτά, λοιπόν, τα κάνετε. Κατά τα άλλα, φταίνε οι πολίτες και εσείς δεν φταίτε καθόλου και για τίποτα. Και ξέρετε κάτι; Αν υπάρξει και κανένας ο οποίος αντικρούει με επιχειρήματα, σας κάνει κριτική, τον κατατάσσετε και στους «ψεκασμένους», στους εχθρούς του λαού. Ε, αυτό είναι μια στάση, ένα χαρακτηριστικό που δεν συνάδει με ευρωπαϊκές δημοκρατίες. Αυτό είναι -προσέξτε το- λίγο απολυταρχικό στην αντίληψή του, αυτός που μου κάνει κριτική, που έχει άλλη άποψη είναι με τους «ψεκασμένους», με αυτούς που είναι με το «κίνημα εναντίον της μάσκας», το οποίο επαναλαμβάνω ότι είναι ένας κοινός εχθρός που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Δυστυχώς, όμως, οι αντιφάσεις το πυροδοτούν και ρίχνουν νερό στον μύλο του.
Αυτή, λοιπόν, η ψεύτικη εικόνα μιας κυβέρνησης δήθεν σοβαρής και προετοιμασμένης για όλα, που κάνει το ανθρωπίνως δυνατό για να διαχειριστεί τις συνέπειες της πανδημίας. Πιστεύω ότι όλο αυτό έχει ήδη αρχίσει να καταρρέει σαν χάρτινος πύργος από την πραγματικότητα που βιώνουμε. Και ξέρετε κάτι;Όσο από εδώ και πέρα περισσότερο κανείς βασίζεται στην προπαγάνδα, στην ωραιοποίηση, στο ψέμα τόσο περισσότερο θα εξοργίζονται οι πολίτες. Και όσο περισσότερο ενοχοποιείτε τους πολίτες, όπως και όποιον τολμήσει να πει μια άλλη άποψη, τόσο το χειρότερο σε σχέση με την εικόνα που θέλετε να διαμορφώσετε για τα πεπραγμένα σας.
Θα ήθελα, λοιπόν, να σας ζητήσω στη δευτερολογία σας να κάνετε ένα πράγμα. Όχι να συμφωνήσετε με αυτά που σας λέω εγώ, αλλά να πάρετε μια πρωτοβουλία γενναιότητας και να αναλάβετε έστω μια ευθύνη και εσείς, να πείτε: «Κάναμε και λάθη, βρε αδελφέ, όλους αυτούς τους μήνες, δεν τα κάναμε όλα σωστά. Δεν είμαστε μεσσίες. Δεν είμαι ο Μωυσής». Να βγείτε να το πείτε. Πάψτε να στοχοποιείτε πότε τους νέους, πότε τους γιατρούς στα δημόσια νοσοκομεία, πότε τους εκπαιδευτικούς, πότε τους εργαζόμενους και φυσικά, σε μόνιμη βάση την Αντιπολίτευση.
Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πολύ σκληρή πραγματικότητα. Τα προβλήματα είναι πολύ μεγάλα και το πρώτο βήμα για να λυθούν είναι εσείς, ως κυβέρνηση, να παραδεχτείτε ότι υπάρχουν και ότι πολλές φορές σας υπερβαίνουν κιόλας και ότι έχετε κάνει λάθη και να αναλάβετε ευθύνες και να σταματήσετε επιτέλους το κυνήγι μαγισσών και το κυνήγι της εξαπάτησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εμείς λέμε ότι, έστω και τώρα, υπάρχουν τρόποι να περιορίσουμε την εξάπλωση και της πανδημίας και των οικονομικών της επιπτώσεων. Δεν σας ασκούμε, λοιπόν, μόνο κριτική. Σας λέμε κιόλας:Εδώ και τώρα πάρτε μέτρα. Πρώτα από όλα, προχωρήστε τώρα σε προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών. Καλύψτε τις οργανικές κενές θέσεις στα νοσοκομεία και σταματήστε να παίζετε με τα νούμερα. Στελεχώστε τα σχολεία με εκπαιδευτικό προσωπικό. Καλύψτε έστω τον περσινό αριθμό των αναπληρωτών. Πάρτε ουσιαστικά μέτρα για το άνοιγμα των σχολείων.
Ακούστε το αυτό, κύριε Μητσοτάκη. Μπορείτε και τώρα. Μοιράστε τις σχολικές τάξεις στα δύο, ξεκινώντας απ’ αυτές που έχουν είκοσι έξι μαθητές. Μπορείτε να το κάνετε. Παραδειγματιστείτε από την Ιταλία που σχηματίζονται τμήματα των δεκαπέντε μαθητών το πολύ.
Παραδειγματιστείτε από την Ιταλία που εξοπλίζονται τα σχολεία με τρία εκατομμύρια μονά θρανία και προσλαμβάνονται δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικοί. Αν η απάντηση σ’ αυτό είναι ότι δεν περισσεύουν αίθουσες, τότε βάλτε πρωί-απόγευμα μαθήματα. Υπάρχουν τρόποι, υπάρχουν λύσεις. Μην αγνοείτε το πρόβλημα, μην παίζετε με την αγωνία των οικογενειών.
Θα κάνουμε αυτήν τη συζήτηση, αλλά νομίζω ότι είναι κρίσιμο και θέλω να σας το πω και σήμερα. Αναφέρομαι στα ευρωπαϊκά κονδύλια. Δεν ξέρω βεβαίως τις προτάσεις σας, όμως έχω διαβάσει τις προτάσεις της περίφημης Επιτροπής Πισσαρίδη.
Κοιτάξτε: Είναι κρίσιμο να αξιοποιήσουμε πόρους για να ενισχύσουμε το κοινωνικό κράτος, να αξιοποιήσουμε πόρους για να ενισχύσουμε τη δημόσια παιδεία, να αξιοποιήσουμε πόρους για να ενισχύσουμε τη δημόσια υγεία. Στις σελίδες αυτές τις Επιτροπής δεν υπάρχει ούτε μία αναφορά για δαπάνες που χρειάζονται στην παιδεία. Ούτε μία αναφορά. Δεν ξέρω πώς μπορεί να γίνει αυτό. Είναι αντικείμενο μελέτης που κι εμείς θα την κάνουμε. Να αξιοποιήσουμε, για παράδειγμα, τις κατευθύνσεις που λένε ότι χρειαζόμαστε υποδομές που να είναι σύγχρονες και συμβατές με την «πράσινη» ανάπτυξη. Να φτιάξουμε, λοιπόν, κτήρια σ’ αυτήν την κατεύθυνση και να βάλουμε σχολικές μονάδες με βιοκλιματική αντίληψη.
Μπορούμε να βρούμε τρόπους επίσης και για τη δημόσια υγεία. Όπου υπάρχει αναφορά στην υγεία, μιλάει για σύστημα υγείας, όχι δημόσιο, όχι εθνικό σύστημα υγείας. Έτσι θα προχωρήσουμε; Έτσι θα βγει η χώρα απ’ αυτήν την πρωτοφανή κρίση; Δεν θα πάρουμε κανένα μάθημα από την υγειονομική κρίση; Με τις ίδιες συνταγές, δηλαδή, που μας οδήγησαν σε κρίσεις, οικονομική κρίση, τώρα πανδημία, μ’ αυτές τις συνταγές θα πάμε μπροστά; Ξέρετε πόσα χρόνια τα ακούμε αυτά; Η προτεραιότητα τώρα είναι να έχουμε χρήματα για να κάνουμε το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στο ασφαλιστικό, να κάνουμε ιδιωτική ασφάλιση και δεν είναι προτεραιότητα να φτιάξουμε σχολεία, να προσλάβουμε καθηγητές, να φτιάξουμε νοσοκομεία και πρωτοβάθμια φροντίδα, να προσλάβουμε γιατρούς; Αυτό, όμως, είναι η συνταγή όχι της εξόδου από την κρίση, αλλά είναι η συνταγή της απόλυτης κοινωνικής διάλυσης και είναι και η συνταγή της αποτυχίας και της καταστροφής.
Την ώρα που η χώρα μπαίνει σε μια πολύ δύσκολη περίοδο οικονομικά, υγειονομικά, εθνικά, εσείς στρώνετε το έδαφος για να εφαρμοστούν όσα δεν μπόρεσαν να εφαρμοστούν από τους τεχνοκράτες που πήραν τα κλειδιά της χώρας μας μετά τη χρεοκοπία και τα μνημόνια.Δηλαδή, μια νέα εποχή λιτότητας, περικοπών, ύφεσης, ανεργίας και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σκληρά νεοφιλελεύθερων.
Επειδή υποσχέθηκα, όμως, στον Πρόεδρο να είμαι όσο μπορώ πιο σύντομος, κλείνω. Θα έχω την ευκαιρία στη δευτερολογία μου ίσως να αναφερθώ περισσότερο στην οικονομία.
Το μόνο που θέλω να πω κλείνοντας είναι ότι έχουμε χρέος να λέμε την αλήθεια στον ελληνικό λαό. Έχουμε χρέος ακριβώς γιατί βρισκόμαστε μπροστά σ’ αυτήν την τριπλή κρίση, εθνική, υγειονομική, οικονομική, να κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου. Είναι καθήκον μας ως Αντιπολίτευση και έχουμε χρέος να σας επισημαίνουμε ότι πορεύεστε στραβά και ότι δεν είναι για να πανηγυρίζετε το ότι έχουμε 15% ύφεση, όταν η μεγαλύτερη ύφεση που είχαμε την πιο σκληρή εποχή των μνημονίων ήταν 9% κι εσείς πανηγυρίζετε που έχουμε 15%, διότι 15% ύφεση δεν είναι ένας αριθμός. Είναι χιλιάδες λουκέτα, είναι χιλιάδες άνεργοι, είναι χιλιάδες άνθρωποι στην απελπισία. Αυτό είναι. Δεν είναι για να πανηγυρίζετε. Είναι για να προβληματίζεστε, όχι να μας κουνάτε το δάχτυλο, αλλά να δέχεστε την κριτική και να απαντάτε με επιχειρήματα.