Για όλους και για όλα μιλά στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Αλέξης Τσίπρας.
Κύριε πρόεδρε, αυτές τις ημέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ. Ποια είναι η αποτίμηση που κάνετε; Γιατί μιλάτε για «μαύρο Σεπτέμβρη»;
Εγώ θα έδινα έναν τίτλο, μια και εσάς τους δημοσιογράφους σάς αρέσουν οι τίτλοι: Ενας χρόνος όλα ανάποδα. Πριν από έναν χρόνο η ελληνική οικονομία έτρεχε για 12 συνεχόμενα τρίμηνα ανάπτυξης, έχοντας φτάσει στο 2,9%. Είχαμε μειώσει την ανεργία 10 μονάδες, είχαμε αρχίσει να παίρνουμε τα πρώτα ουσιαστικά μέτρα ελάφρυνσης για τη μεγάλη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας που είχε υποστεί ασφυκτική πίεση την περίοδο της κρίσης. Και έρχονται οι εκλογές, ο κ. Μητσοτάκης τάζει στον ελληνικό λαό διπλάσια ανάπτυξη, καλύτερες μέρες, περισσότερες δουλειές. Και με το που εκλέγεται, πέφτει «Αρμαγεδδώνας», πριν από τον κορονοϊό. Διότι από το δεύτερο τρίμηνο διακυβέρνησης Μητσοτάκη μπαίνουμε στην ύφεση. Τον Οκτώβριο του ’19 από 2,9 ανάπτυξη πάμε σε υφεσιακούς ρυθμούς, -0,7 το προτελευταίο τρίμηνο και το επόμενο τρίμηνο 1,7 αρνητικό. Αρα, λοιπόν, όλος αυτός ο χρόνος ήταν ένας χρόνος κατά τη διάρκεια του οποίου στην πραγματικότητα διαψεύστηκαν όλες οι προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί. Ο κορονοϊός, μπορώ να σας πω, ότι βολεύει κιόλας τον κ. Μητσοτάκη, διότι καλύπτει τη μεγάλη αποτυχία στην οικονομία. Τα χρεώνει όλα εκεί. Βεβαίως ο κορονοϊός έχει επιπτώσεις παγκοσμίως, αλλά ένα μεγάλο ζήτημα είναι ποιες είναι οι πολιτικές και οι δράσεις προκειμένου να ελαχιστοποιήσεις αυτές τις επιπτώσεις. Ο κ. Μητσοτάκης από την αρχή αδρανεί.
Πάλι προχθές έτρεξε να ομολογήσει την αποτυχία του, με μέτρα καθυστερημένα, είτε ανεπαρκή, είτε εγκληματικά για τον κόσμο της εργασίας, ωθώντας όλους τους εργαζόμενους σε αναστολή, μειώσεις μισθών και εντέλει απολύσεις. Αυτή είναι η εικόνα που μου περιγράφουν εργαζόμενοι, άνθρωποι της αγοράς και κάθε απλός πολίτης που συναντώ τις τελευταίες εβδομάδες στις περιοδείες. Είναι η εικόνα που περιγράφεται από τις εκτιμήσεις διεθνών θεσμών αλλά και της ίδιας της κυβέρνησης. Οταν η κυβέρνηση λέει ότι η ύφεση θα είναι 10%, 11%, 12%, δεν συνειδητοποιεί ότι βρίσκεται ενώπιον μιας καταστροφής που χρειάζεται απίστευτη προσπάθεια, συνέπεια και πάνω απ’ όλα σχέδιο για να αντιμετωπιστεί. Για να έχετε μία εικόνα, το υψηλότερο ποσοστό ύφεσης που είχαμε ως χώρα στα σκληρά χρόνια της ακραίας λιτότητας 2010-2015 ήταν 8,9% το 2011. Σήμερα, λοιπόν, που οι εκτιμήσεις για την ύφεση κυμαίνονται σε διψήφια νούμερα, είναι αδιανόητο η κυβέρνηση να το αντιμετωπίζει με κόλπα του τύπου «μπόρα είναι θα περάσει» ή, ακόμα χειρότερα, να εκμεταλλεύεται αυτή την πρωτοφανή συνθήκη για να εφαρμόσει ακραίες πολιτικές στα εργασιακά που θα βαθύνουν ακόμα περισσότερο τις κοινωνικές ανισότητες.
Πάντως, την ώρα που τα στοιχεία για την ύφεση είναι αποθαρρυντικά, η κυβέρνηση δείχνει πως θεωρεί επαρκή τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη στήριξη της οικονομίας…
Η κυβέρνηση ποντάρει τα πάντα στην επικοινωνία. Βομβαρδίζει καθημερινά τους πολίτες με μια εικόνα επίπλαστης κανονικότητας. Αλλά υπάρχει και η πραγματική εικόνα, που είναι σχεδόν δραματική. Ιδιαίτερα για τους εργαζόμενους και τους επαγγελματίες του τουρισμού. Φοβάμαι ότι το φθινόπωρο σε ορισμένες περιοχές της χώρας δεν θα μιλάμε για μέτρα στήριξης, γιατί θα έχουν μπει λουκέτα στις επιχειρήσεις. Και θα μιλάμε για αλληλεγγύη και συσσίτια σε νοικοκυριά που έχουν αφεθεί στην τύχη τους. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, αν όλα αυτά τα ξέρουν και απλώς προσπαθούν να τα κρύψουν ή δεν έχουν επαφή με τον πραγματικό κόσμο και έχουν πιστέψει αυτά που τους λένε οι πολυάριθμοι κόλακές τους. Μιλάμε, πάντως, για δύο παράλληλα σύμπαντα. Ενα στο οποίο ο κ. Μητσοτάκης αυτο – θαυμάζεται ως ο δήθεν καλύτερος πρωθυπουργός της σύγχρονης Ελλάδας και ένα άλλο -το αληθινό- στο οποίο ο κ. Μητσοτάκης είναι ο πρωθυπουργός της µεγαλύτερης ύφεσης σε χώρα της Ευρωζώνης τον 21ο αιώνα. Μέχρι να ξυπνήσει από το όνειρο, οι πολίτες θα ζουν έναν νέο εφιάλτη.
Πιστεύετε ότι ο κ. Μητσοτάκης θα αναγκαστεί εκ των πραγµάτων να λάβει υφεσιακά µέτρα την ερχόµενη άνοιξη;
Πιστεύω ότι ο κ. Μητσοτάκης θα αντιδράσει όπως έχει κάνει διαχρονικά η παράταξή του σε τέτοιες περιπτώσεις. Θα περικόψει κοινωνικές δαπάνες που σήµερα όψιµα αποθεώνει. Θα µειώσει µισθούς και συντάξεις, θα εφαρµόσει πιστά τον οδηγό διαχείρισης κρίσεων της παράταξής του. ∆ηλαδή, θα φροντίσει στα δύσκολα να τη γλιτώσουν για ακόµη µία φορά οι ελίτ που τον στηρίζουν, σε βάρος των εργαζοµένων, των µεσαίων στρωµάτων, των ευάλωτων κοινωνικών οµάδων και των νέων.
Με βάση αυτά που εσείς λέτε, να κρατήσουµε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει κάνει τίποτα καλό έναν χρόνο τώρα;
Παίρνει άριστα στην επικοινωνία. Παίρνει άριστα στο να καρπώνεται δροµολογηµένες δράσεις της δικής µας κυβέρνησης, όπως ο περιβόητος ψηφιακός µετασχηµατισµός του κράτους. Ακόµα και ο πιο αδαής κατανοεί ότι δεν γίνεται σε έξι µήνες να στηθεί ένας τόσο σύνθετος µηχανισµός, ακόµα και αν διαθέταµε ως κράτος 1.000 προγραµµατιστές της Silicon Valley. Μας παρέδωσαν ένα κράτος το οποίο είχε 400 διαφορετικά Ταµεία που έδιναν συντάξεις, ένα γραφειοκρατικό τέρας που ταλαιπωρεί για δεκαετίες τους Ελληνες. Και δουλέψαµε σκληρά για να το αλλάξουµε, γνωρίζοντας ότι θέλει χρόνια για να ολοκληρωθεί η ψηφιακή µετάβαση. Αλλά το κάναµε µε αίσθηση καθήκοντος, όχι για να το πουλήσουµε ως κατόρθωµα.
Ο κόσµος – όπως τουλάχιστον λένε οι δηµοσκοπήσεις – πιστεύει ότι τα πήγε πολύ καλά στην πανδηµία…
Η χώρα τα πήγε καλά γιατί οι Ελληνες τελικά είναι υπεύθυνοι πολίτες. ∆εν ισχύει ότι είναι ένας απείθαρχος λαός που χρειάζεται βούρδουλα για να στρώσει. Αυτές είναι θεωρίες που υποκρύπτουν τη συλλογική ενοχοποίηση ενός λαού που έχει αποδείξει ότι διαθέτει περίσσια αποθέµατα σεβασµού, αλληλεγγύης και υπευθυνότητας στα δύσκολα. Ωστόσο η πανδηµία είναι ακόµη εδώ. Και η κυβέρνηση θα κριθεί όχι στις εύκολες, αλλά στις σύνθετες αποφάσεις. Γιατί το να τα κλείσεις όλα, όταν το ίδιο κάνουν σε όλο τον πλανήτη, δεν είναι και η πιο δύσκολη απόφαση. Το να επανεκκινήσεις την οικονοµία, και ιδιαίτερα τον τουρισµό, µε ασφάλεια, όµως, απαιτεί σοβαρότητα, υπευθυνότητα και σχέδιο. Αντ’ αυτού, µέχρι στιγµής βλέπουµε ερασιτεχνισµό, ανευθυνότητα και µπάχαλο, µε υπογραφή Μητσοτάκη.
Θα συνεχίσετε να ασκείτε πιέσεις για το θέµα µε τη λίστα Πέτσα, γιατί βλέπουµε ότι σιγά σιγά το θέµα ξεφουσκώνει…
Αυτό που ξεφουσκώνει είναι η όποια αξιοπιστία είχε ο κ. Μητσοτάκης. Ενάµιση µήνα τώρα ζητάµε τη λίστα για να µάθει κάθε πολίτης πού πήγαν τα λεφτά. Το ίδιο αίτηµα έχουν διατυπώσει και πολλά ΜΜΕ, όχι φιλικά σε εµάς σας διαβεβαιώ, γιατί γνωρίζουν ότι όσο σέρνεται αυτή η υπόθεση, το πλήγµα στον ίδιο σας τον κλάδο γίνεται ακόµα πιο ισχυρό. Εχουµε, λοιπόν, µια κατάσταση όπου η κυβέρνηση µοίρασε 20 εκατοµµύρια ακόµα και σε ανύπαρκτα Μέσα και 90 µέρες προσπαθεί µε αστείες δικαιολογίες να κερδίσει χρόνο. Γιατί; Για να «µαγειρέψει» τα νούµερα; Για να παραποιήσει τα στοιχεία; Να είστε σίγουροι ότι τίποτα δεν θα ξεφουσκώσει και τίποτα δεν θα ξεχαστεί. Ειδικά σε µια περίοδο που εργαζόµενοι απολύονται κατά χιλιάδες, ενώ κάποιοι άλλοι κάνουν ζωή χαρισάµενη µε «δωράκια».
Και ένας χρόνος ΣΥΡΙΖΑ στην αξιωµατική αντιπολίτευση. Ο δικός σας απολογισµός;
Ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συµµαχία στην αντιπολίτευση αποδεικνύει ότι είναι η παράταξη της εθνικής και δηµοκρατικής ευθύνης. ∆εν αντιγράφει τον λυσσαλέο λαϊκισµό της ∆εξιάς και του κ. Μητσοτάκη. ∆εν λέει όχι για το όχι. ∆εν κάνει σηµαία ευκαιρίας τα εθνικά θέµατα. ∆εν ζητά εκλογές από την πρώτη µέρα. Εχει διαλέξει τον δύσκολο δρόµο της κατάθεσης εναλλακτικής πρότασης. Μπορεί αυτός ο δρόµος να µη δηµιουργεί εύκολες εντυπώσεις, αλλά χτίζει γερά θεµέλια. Και όταν έρθει -που έρχεται τελικά πιο γρήγορα από όσο νοµίζαµε- η ώρα της κρίσης για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, τότε η αντιστροφή του κλίµατος δεν θα είναι παροδική, αλλά ένα βαθύ και διαρκές ρεύµα που θα γεννήσει όρους κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας.
Κύριε πρόεδρε, ο Ιούνιος ήταν ένας δύσκολος µήνας για τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συµµαχία, καθώς προέκυψαν θέµατα που συνδέονται µε τη συζήτηση για το ηθικό πλεονέκτηµα της Αριστεράς. Ηταν εύκολος ο χειρισµός τους σε εσωκοµµατικό επίπεδο, από τη στιγµή που αφορούσαν κορυφαία στελέχη όπως οι κ. Παπαδηµούληςκαι Παππάς;
Η ηθική της Αριστεράς και των ανθρώπων της είναι το µεγάλο µας πλεονέκτηµα απέναντι σε ένα παλιό πολιτικό σύστηµα που χρεοκόπησε τη χώρα και σε ένα πολιτικό προσωπικό -και δεν αναφέροµαι προφανώς σε όλους τους πολιτικούς µας αντιπάλους- που έχει κριθεί για το ήθος του. Ωστόσο αυτή η ηθική στάση κρίνεται καθηµερινά. ∆εν είναι ένα εισιτήριο διαρκείας. Και τα δικά µας στελέχη κρίνονται -και ορθά- πολύ πιο αυστηρά από τα στελέχη της ∆εξιάς. Πιστεύω, λοιπόν, ότι ο Ιούνιος δεν ήταν δύσκολος, αλλά ουσιαστικός µήνας για εµάς. Γιατί µε τον τρόπο που αντιµετωπίσαµε τις επιθέσεις των αντιπάλων µας, αποδείξαµε αυτό το πλεονέκτηµα. ∆εν µείναµε στην άµυνα. ∆εν ταµπουρωθήκαµε στο οχυρό της ανταπάντησης στο γνωστό ύφος: «Ναι, αλλά εσείς…». Λειτουργήσαμε ως συλλογικότητα που στηρίζεται στην αξία της κριτικής και της αυτοκριτικής. Που εντοπίζει με θάρρος και ειλικρίνεια τα λάθη, όχι για να τα κουκουλώσει, αλλά για να μην τα επαναλάβει. Και αυτό είναι ίσως το ποιοτικά διαφορετικό στοιχείο που ενισχύει το ηθικό μας πλεονέκτημα απέναντι σε πολιτικούς αντιπάλους που δεν ανέλαβαν ποτέ καμία πολιτική ευθύνη. Ούτε για τη χρεοκοπία της χώρας, ούτε για το «πάρτι» στον χώρο της Υγείας, ούτε για τίποτα. Απέναντι σε αντιπάλους που βάφτισαν τη Novartis σκευωρία και μετέτρεπαν τους αριθμούς των τραπεζικών λογαριασμών του Τσοχατζόπουλου σε αριθμούς κινητών τηλεφώνων.
Εχετε πει στο Ζάππειο ότι θα προχωρήσετε μπροστά όχι με γνώμονα αγάπες, φιλίες ή εχθρούς. Τι να περιμένουμε το επόμενο διάστημα;
Να περιμένετε την απόλυτη ευθυγράμμιση λόγων και πράξεων. Ο,τι είπα ισχύει στο ακέραιο. Κλήθηκα να πάρω δύσκολες και ιστορικές αποφάσεις για τη χώρα μέσα σε μια πολύ πυκνή πενταετία. Τίποτα δεν συγκρίνεται με το βάρος της ευθύνης απέναντι στον λαό και στην πατρίδα. Θα προχωρήσει ο μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία σε ένα κόμμα μαζικό και λαϊκό που θα αποτελεί την καρδιά της μεγάλης προοδευτικής και δημοκρατικής παράταξης του τόπου. Που θα ανανεωθεί και θα αναδείξει άξια στελέχη, αναγνωρισμένα στον κοινωνικό χώρο. Και που σύντομα θα είναι έτοιμο να κυβερνήσει. Αυτό είναι για μένα το νέο μεγάλο ιστορικό στοίχημα.
Κάποιοι ίσως και εντός του κόμματος θεωρούν ότι δεν εξαντλείτε την αυστηρότητά σας απέναντι σε στελέχη σας. Αυτό είναι συνειδητή επιλογή;
Δεν έχω μάθει να λειτουργώ ως χωροφύλακας ή παιδονόμος. Τα στελέχη μας είναι δημόσια πρόσωπα. Κρίνονται διαρκώς. Ο κόσμος είναι αρκετά ώριμος ώστε να διαμορφώνει άποψη για όλους μας. Εχω όμως την ευθύνη να ηγούμαι στη βάση συγκεκριμένων αρχών, κανόνων και, πάνω απ’ όλα, αξιών.
Πότε θα γίνει η αξιολόγηση των στελεχών σας;
Γίνεται καθημερινά από τον κόσμο που μας παρακολουθεί και ζητά να είμαστε δίπλα στα προβλήματα και στις αγωνίες του. Από εκεί και πέρα, όπως γνωρίζετε, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα συνέδριο, όπου τα μέλη του κόμματος θα κληθούν να τα αξιολογήσουν όλα.
Εχετε μιλήσει και για νέα πρόσωπα…
Είναι μια στρατηγική επιλογή. Ξέρετε, δεν το κάνω γιατί η πολιτική ορθότητα ή κάποιος επικοινωνιακός κανόνας το επιβάλλει. Απεχθάνομαι τη λογική της πολιτικής επετηρίδας. Διότι τόσο στον δικό μας χώρο όσο και στα άλλα κόμματα χάθηκε η ευκαιρία για πολλούς άξιους ανθρώπους να προσφέρουν από θέσεις ευθύνης απλώς επειδή κάποιοι «προηγούνταν». Εγώ ο ίδιος δεν θα ήμουν σήμερα απέναντί σας, αν ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεγε αυτή την πεπατημένη.
Το μητρώο στελεχών τι θα είναι;
Η διαδικασία να εντοπίσουμε ικανά στελέχη σε όλη την Ελλάδα και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να δουλέψουν για τον κοινό μας στόχο: Για ένα κόμμα σύγχρονο και ριζοσπαστικό, με προγραμματικό βάθος και τεκμηριωμένες προτάσεις, για την Ελλάδα της νέας εποχής.
Το κοινωνικό συμβόλαιο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με τον λαό τι περιλαμβάνει;
Είναι ένα όραμα και ένα σχέδιο για το πώς θα καταφέρουμε συλλογικά να χτίσουμε την Ελλάδα της νέας δεκαετίας. Η χώρα μας θέλουμε να ξέρει τι πρέπει να παράγει, σε ποιους τομείς πρέπει να επενδύσει και πώς. Θέλουμε ισχυρό κοινωνικό κράτος για να προστατεύει τη σωματική και την ψυχική υγεία κάθε πολίτη. Θέλουμε ισχυρό πλαίσιο εργασιακών δικαιωμάτων για να μπορεί κάθε εργαζόμενος να αισθάνεται ασφαλής και να είναι πραγματικά παραγωγικός. Θέλουμε συνθήκες για ένα καλύτερο μέλλον για τις νέες γενιές και σταδιακά να δώσουμε τη δυνατότητα να πάρουν τη χώρα στα χέρια τους τα παιδιά του νέου αιώνα. Θέλουμε άμεσες και πρακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Θέλουμε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κράτος δικαίου, το οποίο δεν θα διαχωρίζει κανέναν και καμία με βάση το φύλο, την καταγωγή, το χρώμα, τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Με λίγα λόγια, θέλουμε μια καλύτερη ζωή για κάθε Ελληνίδα και κάθε Ελληνα σε μια χώρα που δεν θα σχεδιάζει για να ζει με ορίζοντα τον επόμενο μήνα, αλλά τις επόμενες δεκαετίες.
Είπατε προσφάτως στην ΚΕΑ ότι ο στόχος είστε εσείς. Θέλουν οι πολιτικοί σας αντίπαλοι να μειώσουν το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, να τελειώσουν με τον ΣΥΡΙΖΑ και με εσάς τον ίδιο ως πολιτικό ηγέτη;
Αυτό που θέλουν είναι να μετατρέψουν την Ελλάδα σε μια καχεκτική δημοκρατία, σε ένα καθεστώς απόλυτου ελέγχου της ενημέρωσης και φίμωσης κάθε διαφορετικής άποψης. Είναι διαχρονικό το «φλερτ» της Δεξιάς με τον αυταρχισμό. Ποτέ δεν κατάφερε να συνυπάρξει για καιρό με το Κέντρο και την Αριστερά, ως ένας από τους δύο θεσμικούς πυλώνες που έχει φυσικά διαφορετικό πολιτικό σχέδιο και επιδιώξεις, αλλά σέβεται τη διαφορετική άποψη και κυρίως τα εκατομμύρια των Ελλήνων που ψηφίζουν ένα άλλο κόμμα. Είτε ήταν το Κέντρο, είτε το ΠΑΣΟΚ, είτε ο ΣΥΡΙΖΑ, πάντα η πολιτική της Δεξιάς κατέληγε να είναι η σπίλωση, η συκοφαντία, ο αυταρχισμός. Είναι στο DNA τους και δυστυχώς, έτσι όπως είναι σήμερα η Νέα Δημοκρατία, αν ο δομικός αυταρχισμός συνδυαστεί και με την προσωπική αλαζονεία, τότε το κοκτέιλ είναι εκρηκτικό για την ίδια τη δημοκρατία.
Τι τους απαντάτε;
Τους απαντώ ότι έχουν επιλέξει λάθος γήπεδο. Εμείς, κυρία Κεχαγιά, παραλάβαμε μια χώρα διαλυμένη και χρεοκοπημένη. Και την παραδώσαμε έπειτα από 5 χρόνια με 37 δισ. απόθεμα, χωρίς ελλείμματα, με ρυθμισμένο το χρέος και την ανεργία 10 μονάδες κάτω. Αυτοί έφτασαν τους Ελληνες να χρωστάνε για δέκα γενιές, χρεοκόπησαν τον τόπο, άφησαν την παραγωγή να ρημάζει, την ώρα που ορισμένοι φίλοι τους έγιναν επιχειρηματικοί κολοσσοί από το πουθενά και τα κόμματά τους χρωστάνε εκατοντάδες εκατομμύρια στις τράπεζες. Εμείς γίναμε κυβέρνηση ως ώριμο τέκνο της ανάγκης του λαού μας για κοινωνική δικαιοσύνη και κυριαρχία. Δεν γίναμε κυβέρνηση επειδή μας στήριξαν επιχειρηματικά συμφέροντα που σκορπούν τα λεφτά τους σε ΜΜΕ για να αποκτήσουν ασυλία σε ανοιχτές υποθέσεις με τη Δικαιοσύνη. Ας προσέξουν, λοιπόν. Καμιά φορά σημασία δεν έχει αν κάποιος σε κατηγορεί, αλλά ποιος σε κατηγορεί.
Μιλάτε για μαφιόζικες και παρακρατικές μεθόδους. Μπορείτε να γίνετε πιο σαφής;
Τι πιο σαφές θέλετε; Η επιλογή του κ. Μητσοτάκη να φέρει στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής παράνομες ηχογραφήσεις ανοίγει το καπάκι του υπονόμου για την πολιτική ζωή. Και δεν πρόκειται για τυχαία επιλογή, αλλά για καλοστημένη επιχείρηση που θυμίζει πρακτικές μαφίας. Κρατούσαν για τέσσερα χρόνια μια παράνομη ηχογράφηση, μετά άλλαξαν τον νόμο τον Νοέμβριο του ’19, ώστε να μπορούν να την αξιοποιήσουν. Στη συνέχεια έστησαν ερωτήσεις στην Προανακριτική, από τον Μάρτιο του ’20, γνωρίζοντας προφανώς το περιεχόμενο. Για να επιλέξουν, τελικά, να το δημοσιοποιήσουν ως άσφαιρο αντιπερισπασμό, τη στιγμή που έβλεπαν να έρχεται ο συμβιβασμός-κόλαφος της αμερικανικής Δικαιοσύνης με τη Novartis, που επιβεβαιώνει ότι χρηματίστηκαν αξιωματούχοι της κυβέρνησης Σαμαρά.
Αρα ακυρώνει όλη την επιχειρηματολογία περί σκευωρίας. Και, φυσικά, τη στιγμή που το τελευταίο πράγμα για το οποίο θέλει να μιλά η κυβέρνηση είναι η οικονομία, όπου οι επιπτώσεις της αδράνειας και των ιδεοληψιών της γίνονται κάθε μέρα πιο εμφανείς. Δεν θέλω, όμως, να επιμείνω τόσο στο γιατί το επέλεξαν όσο στις πρακτικές που επιλέγουν. Γιατί θεωρώ ότι είναι επικίνδυνες για τη δημοκρατία. Αν νομίζει ο κ. Μητσοτάκης ότι ανοίγοντας το καπάκι του υπονόμου θα πλήξει τους αντιπάλους του, μάλλον κάνει λάθος. Ο πρώτος υποψήφιος να πέσει μέσα είναι ο ίδιος.
Πιστεύετε ότι ο κ. Μητσοτάκης υποκινεί όλη αυτή την επιχείρηση;
Αυτό δεν μπορώ να το γνωρίζω με απόλυτη ασφάλεια. Γνωρίζω όμως σίγουρα ότι το χρεώνεται. Από μια άποψη θα ήταν ακόμη χειρότερο, αν δεν το υποκινεί. Θα σήμαινε ότι δεν ελέγχει το μπλοκ των ακραίων στο κόμμα του που σπρώχνουν σε ακραίες επιλογές την πλειοψηφία της Προανακριτικής για να καλύψουν το σκάνδαλο Novartis και κυρίως ότι δεν ελέγχει συγκεκριμένα εκδοτικά συγκροτήματα που στο όνομά του κάνουν τη «βρώμικη δουλειά». Είτε είναι υποκινητής είτε τροχονόμος του παρακράτους, όμως, θα το βρει μπροστά του. Με τη δημοκρατία και τους θεσμούς δεν μπορεί να παίζει κανείς, ιδίως αν βρίσκεται στη θέση του πρωθυπουργού.
Υπαινιχθήκατε ότι στήνεται ένα σκηνικό που παραπέμπει στο «βρώμικο ’89» και είδαμε το ΚΙΝΑΛ να σας ασκεί κριτική γι’ αυτό, τον παραλληλισμό…
Θα ήταν προτιμότερο το ΚΙΝΑΛ να αρχίσει να προβληματίζεται βαθύτερα για το τι σημαίνει μια προοδευτική στρατηγική στην Ελλάδα του 2020. Να απαγκιστρωθεί, επιτέλους, από μια ρητορική που αθωώνει τη Δεξιά στα μείζονα για να την ψέξει στα ελάσσονα. Ξέρουν πολύ καλά ότι η Δεξιά, για να παραφράσω τον Μπρεχτ, πρώτα ήρθε γι’ αυτούς και μετά για εμάς. Η διαφορά μας είναι ότι εμείς δεν βρεθήκαμε ποτέ στην ίδια πλευρά με τον συκοφάντη μας.
Είπατε ότι ο κ. Μητσοτάκης ίσως αναγκαστεί να προκηρύξει εκλογές στα τέλη Αυγούστου. Τις φοβάστε;
Αυτός που θα πρέπει να φοβάται την οργή για τις συνέπειες της πολιτικής του δεν είμαι εγώ. Ο κ. Μητσοτάκης ίσως σκέφτεται ότι είναι μια καλή λύση να προλάβει το κακό και να δραπετεύσει από την ευθύνη πριν κλείσει η χρονιά με την υψηλότερη ύφεση στη Μεταπολίτευση. Αλλά το κακό που θέλει να αποφύγει έχει ήδη ξεκινήσει. Και εμείς είμαστε εδώ όχι απλώς για να ασκούμε κριτική στον κ. Μητσοτάκη και να στηρίζουμε την αντίσταση της κοινωνίας αλλά και γιατί έχουμε υλοποιήσιμο και ρεαλιστικό σχέδιο. Ετοιμοι να ξαναβγάλουμε -αν χρειαστεί τα κάστανα από τη φωτιά.
Κατηγορείτε την κυβέρνηση Μητσοτάκη για αυταρχισμό. Πώς σχολιάζετε τους περιορισμούς που φέρνει το νομοσχέδιο για τις πορείες και τις διαδηλώσεις;
Είναι ακόμη μία απόδειξη όσων σας είπα προηγουμένως. Η Δεξιά δεν μπορεί να ξεφύγει από τα φοβικά σύνδρομα και την εκδικητικότητα προς όποιον θεωρεί ότι μπορεί να την αμφισβητήσει, μπροστά σε αυτό που έρχεται. Αντί να έχουμε μια κυβέρνηση που από το πρωί έως το βράδυ ασχολείται να δώσει λύσεις στην οικονομία, έχουμε μια ομάδα φανατικών που μέσα σε λίγους μήνες έστειλε ΜΑΤ σε κινηματογράφους για να συνετίσουν δήθεν απείθαρχους νέους, έπειτα έστειλε ΜΑΤ να δείρουν νέους στις πλατείες, μετά έφερε νόμο για την Παιδεία που επαναφέρει τη διαγωγή στο απολυτήριο και τώρα θέλει να κόψει τις διαδηλώσεις. Πείτε μου, εσείς και οι αναγνώστες σας, τι σχέση έχουν όλα αυτά με τις ανάγκες της χώρας το 2020; Ποιο όραμα εξυπηρετούν πέρα από την εμμονή κάποιων ανθρώπων που έχουν μείνει στη δεκαετία του ’50 και στις νομοθετικές διατάξεις της χούντας; Εδώ είμαστε και θα το δείτε, αυτή η ωμή παρέμβαση στον πυρήνα των δημοκρατικών δικαιωμάτων θα εξελιχθεί σε ένα μεγαλοπρεπέστατο φιάσκο.
Παρακολουθώ τη ρητορική σας για τα ΜΜΕ. Μήπως όμως η κριτική σας είναι αυστηρή ή ενδεχομένως και ισοπεδωτική;
Η κριτική μας προς τα ΜΜΕ δεν αφορά μόνο την εξαφάνιση της φωνής ενός κόμματος του 32% από τη δημόσια συζήτηση, αλλά την εξαφάνιση σχεδόν κάθε διαφορετικής φωνής, πέραν αυτών που αναπαράγουν το αφήγημα της κυβέρνησης. Εδώ τίθεται ένα σοβαρότατο θέμα δημοκρατίας. Τα ΜΜΕ προφανώς λειτουργούν με κριτήρια της αγοράς, αλλά δεν είναι δυνατόν να υπάρχει σε τέτοιον βαθμό χειραγώγηση της αντικειμενικότητας. Αν ο πλούτος εξαγόραζε την αλήθεια, θα ζούσαμε ακόμα στον 19ο αιώνα. Σήμερα στην Ελλάδα τα κυριότερα έντυπα και ηλεκτρονικά Μέσα θυμίζουν κακέκτυπο του οπαδικού αθλητικού Τύπου. Η ποιότητα της ενημέρωσης είναι ένα θέμα που πρώτα από όλα αφορά τον δημοσιογραφικό κόσμο. Εμείς επισημαίνουμε τον κίνδυνο η χώρα να διολισθήσει στον ολοκληρωτισμό της μίας άποψης.
Υπάρχει κενό στρατηγικής απέναντι στην Τουρκία
Ο πρωθυπουργός δεν δείχνει τη βούληση να συνεννοηθεί µε τα κόµµατα της αντιπολίτευσης για τα εθνικά θέµατα. Αγνοεί, δε, την πρότασή σας για Συµβούλιο Πολιτικών Αρχηγών. Πώς κρίνετε τους χειρισµούς της κυβέρνησης στα ελληνοτουρκικά;
Το πρόβληµα της κυβέρνησης εδώ και έναν χρόνο είναι το ίδιο. Το κενό στρατηγικής απέναντι σε µια Τουρκία που υποστηρίζεται ολοένα και περισσότερο από τις ΗΠΑ και σε µια ΕΕ που βυθίζεται στην εσωστρέφεια και αποδυναµώνεται στη Μεσόγειο. Στην αρχή ο κ. Μητσοτάκης πίστευε ότι εάν δεν θέταµε τα Ελληνοτουρκικά στο τραπέζι, ο κ. Ερντογάν θα µείωνε τις ροές. Αυτές τελικά αυξήθηκαν και υπεγράφη και το παράνοµο τουρκολιβυκό µνηµόνιο. Μετά θεώρησε ότι αν είµαστε πιστοί και δεδοµένοι σύµµαχοι, οι ΗΠΑ θα βοηθούσαν απέναντι στην Τουρκία. Βλέπουµε τα αποτελέσµατα.
Πριν από λίγους µήνες η κυβέρνηση ανέδειξε την αυτονόητη απόφαση για φύλαξη των συνόρων στον Εβρο ως δόγµα «ευρωπαϊκής ασπίδας», επικυρώνοντας έτσι τη µετατροπή της Ελλάδας σε «αποθήκη ψυχών» της Ευρώπης. Μετά διέκοψε για µήνες τους διαύλους επικοινωνίας µε την Τουρκία, αυτοεξαιρέθηκε από τον ευρωτουρκικό διάλογο και πρότεινε φράχτες… στη θάλασσα. Και, τέλος, κατέληξε να ζητά εξαιρέσεις από το διεθνές δίκαιο, που είναι το µεγάλο «όπλο» της Ελλάδας, ενώ την ίδια ώρα εδώ και έναν χρόνο αρνείται να πιέσει την Ευρώπη για µετεγκαταστάσεις και την Τουρκία για ουσιαστικό διάλογο, µε τις κυρώσεις αλλά και τη θετική ατζέντα στο τραπέζι.
Πρέπει, λοιπόν, να επιστρέψουµε σε µια ενεργητική, πολυδιάστατη και διεκδικητική εξωτερική πολιτική, που αναδεικνύει τον ρόλο µας ως πυλώνα ειρήνης και σταθερότητας. Να προχωρήσουµε άµεσα, τώρα που έκλεισε η συµφωνία µε την Ιταλία για την ΑΟΖ, στην επέκταση των χωρικών µας υδάτων στο Ιόνιο, µε προοπτική επέκτασης και νότια της Κρήτης, αν αποτύχουν οι συνοµιλίες µε την Αίγυπτο. Και να παλέψουµε για συµφωνία και µε την Αίγυπτο, γνωρίζοντας όµως ότι η Κρήτη δεν είναι Οθωνοί… Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να απαιτήσει αναβάθµιση του ευρωτουρκικού διαλόγου, µε απειλή κυρώσεων στο τραπέζι αλλά και την προοπτική αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης ΕΕ – Τουρκίας και επανεγκαταστάσεις προσφύγων από την Τουρκία στην ΕΕ. Η καγκελάριος Μέρκελ αυτά δεν πρόκειται µόνη της να τα βάλει επί τάπητος, εάν δεν την πιέσει επιτέλους ο κ. Μητσοτάκης. ∆εν πρέπει να χαθεί η ευκαιρία.