Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 7 Νοεμβρίου 2020
Αν οι άνθρωποι μπορούσαν να τιθασεύσουν τα πάθη τους, θα διεκδικήσουν ένα σπάνιο προνόμιο: Να απολαύσουν μια ζωή που θα τέμνεται με τα όνειρά τους.
Σπανίως φυσικά τα καταφέρνουμε. Είτε πρόκειται για τις προσωπικές αφετηρίες ενδιαφέροντος, είτε για το ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι. Παραδιδόμαστε στα πάθη μας. Και έτσι, στερούμαστε τη φωτεινή κινητροδότηση που θα μπορούσαν μας προσφέρουν.
Πρακτικά, παθιαζόμαστε για τα πάντα… Οι αμερικανικές εκλογές είναι ένα εκκωφαντικά ζωηρό παράδειγμα. Πολλοί δημοσιολογούντες άρχισαν να ακτινογραφούν… χωριά της Πενσιλβάνια, λες και ήταν το χωριό που άφησαν κάτω πίσω τους, για να διεκδικήσουν μια καλύτερη στα αστικά κέντρα.
Η προσέγγιση της αναμέτρησης Τραμπ-Μπάιντεν είχε ακραία οπαδικά χαρακτηριστικά. Με την πτυχή του… χουλιγκανισμού να κυριαρχεί κάθε άλλης. Χάσαμε έτσι μια καλή ευκαιρία να αποκρυπτογραφήσουμε και να αναλύσουμε την εκλογική στρατηγική κομμάτων και τη συμπεριφορική στάση μιας κοινωνίας πολυπληθούς και συναρπαστικής μέσα στις ενδογενείς αντιθέσεις της.
Το «φαινόμενο Τραμπ», για παράδειγμα, προσφέρεται για διαρκή σκέψη για το μέλλον. Πώς είναι δυνατόν ένας μάλλον μη σοβαρός επιχειρηματίας, με πολυετή παρουσία στον δημόσιο βίο των ΗΠΑ, και… χορηγική σχέση με τα δυο μεγάλα κόμματα, τους Ρεπουμπλικανούς και τους Δημοκρατικούς, να καταφέρει να εκφράσει πολλές δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανών. Μεταξύ άλλων, Αφρο-Αμερικανών και Λατίνων.
Πόσο εύκολο είναι τελικά, στην εποχή της επανάστασης αυτοπεποίθησης και αυτονομίας των social media, να συνθέσεις αρμονικά ένα μήνυμα, αυτό που θέλουν να ακούσουν συγκεκριμένες μάζες, και να το… ταχυδρομήσεις αδιαμεσολάβητα, σε διευρυμένα κοινωνικά ακροατήρια.
Πόσο επικίνδυνη είναι η «αφ’ υψηλού» προσέγγιση κοινωνικών ομάδων. Είτε ως δεδομένες, είτε ως… αδιάφορες, και κατά συνέπεια με συρρικνωμένη χρησιμότητα.
Δεν αρκεί να αρνείσαι και να αποστρέφεσαι μια «ειδική περίπτωση» σαν τον Ντόναλντ Τραμπ. Η χρήσιμη προσέγγιση είναι να τον ακούσεις, να τον διαβάσεις και να κατανοήσεις πώς… προέκυψε. Μονάχα έτσι θα έχουμε περιορίσει τις πιθανότητες να… επαναληφθεί.
