Γράφει η Ρένα Δούρου
Ακούμε και διαβάζουμε, κυρίως στον ξένο Τύπο, ότι η νεολαία βρίσκεται στην πρωτοπορία του αγώνα για να «αλλάξει το σύστημα και όχι το κλίμα», όπως λέει το κεντρικό σύνθημα των πορειών των νέων που διαδηλώνουν σε όλες τις πόλεις του πλανήτη για την ευαισθητοποίηση και τη δράση των κοινωνιών τώρα, ώστε οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης να μην γίνουν αναπότρεπτες. Λίγα όμως γνωρίζουμε για τη στάση των νέων στη χώρα μας, παρά το γεγονός ότι οι συγκεντρώσεις για το κλίμα -δυναμικές και πολυπληθείς- ξεχωρίζουν για την παρουσία συλλογικοτήτων νέων ανθρώπων.
Μια έρευνα για τη σχέση νεολαίας και περιβάλλοντος του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» έρχεται να κάνει την αρχή για να καλυφθεί αυτό το κενό. «Το μέλλον θα είναι αριστερό και οικολογικό» επιγράφεται η συγκεκριμένη ανάλυση που παρουσίασε η πολιτική επιστήμονας, διευθύντρια του Ινστιτούτου, Δανάη Κολτσίδα. Τα ευρήματά της αποτελούν μέρος ευρύτερης έρευνας με θέμα «Νεολαία: Συνήθειες, αντιλήψεις και πολιτική συμπεριφορά», που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Πουλαντζάς σε συνεργασία με την εταιρεία Prorata. Η έρευνα αποτυπώνει το προφίλ -περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένοι, ριζοσπάστες, αριστεροί, γυναίκες- της νέας «φυλής» των οικολόγων. Παράλληλα αναδεικνύει το γεγονός ότι οι νέοι και οι νέες του τόπου μας επιδεικνύουν υψηλό βαθμό οικολογικής ευαισθησίας έχοντας «συνειδητοποιήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τους κινδύνους που συνεπάγεται η κλιματική κρίση στο άμεσο μέλλον» παρατηρεί η Δ. Κολτσίδα.
Είναι έτσι εξαιρετικά ενθαρρυντικό το ποσοστό του 61% των νέων που ταυτίζεται ή τοποθετείται κοντά στην πρόταση ότι «η προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να είναι προτεραιότητα σήμερα, ακόμη κι αν συνεπάγεται καθυστέρηση της οικονομικής ανάπτυξης». Πρόκειται για την αναγνώριση του γεγονότος ότι, πλέον, η οικονομική ανάπτυξη ή θα είναι πράσινη, με σεβασμό στο περιβάλλον και στη βιοποικιλότητα, ή θα είναι μια φενάκη, το κόστος της οποίας έχει ταξικό χαρακτήρα, καθώς το πληρώνει η πλειονότητα των πολιτών που υφίσταται συνολικά τις συνέπειες του νεοφιλελεύθερου δόγματος «ανάπτυξης». Μια κατεύθυνση που δυστυχώς έχουμε καθυστερήσει να αναγνωρίσουμε και να εντάξουμε στον προγραμματικό μας λόγο.
Τα ευρήματα λοιπόν της έρευνας μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά. Να αποτελέσουν χρήσιμη αφετηρία για στοχασμό και εξαγωγή σχετικών συμπερασμάτων, ειδικά στη σημερινή συγκυρία, στο πλαίσιο της συλλογικής διαδικασίας για την αποτύπωση των προγραμματικών προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, που, όπως τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας, πρέπει να διαπνέονται από το πολυεπίπεδο διακύβευμα της κλιματικής κρίσης. Αποδεικνύοντας εμπράκτως ότι η υπόθεση της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης δεν είναι σημαία ευκαιρίας, αλλά κεντρική στρατηγική επιλογή γύρω από την οποία οργανώνεται η συνολική πρόταση για τον κοινωνικό και οικολογικό μετασχηματισμό της κοινωνίας και της οικονομίας, από την πλευρά του δημοκρατικού, προοδευτικού μετώπου.
Πλέον δεν έχουμε την πολυτέλεια της άγνοιας ή της απώλειας χρόνου, καθώς οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης γίνονται πλέον καθημερινά αισθητές. «Πάνω απ’ όλα λέμε ότι χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε αυτή την κρίση ως κρίση, γιατί, αν δεν το κάνουμε, τότε δεν θα μπορούμε να κάνουμε τίποτα» παρατήρησε στις 16 Ιουλίου σε συνέντευξή της η Γκρέτα Τούνμπεργκ. Η έρευνα του Ινστιτούτου Πουλαντζάς δείχνει ότι οι νέοι και οι νέες έχουν κατανοήσει το επείγον και την ανάγκη δράσης. Τα κρίσιμα για το επόμενο βήμα.
* Η Ρένα Δούρου είναι τομεάρχης Κλιματικής Αλλαγής, Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία