Του Λάζαρου Καλλιανιώτη
Όχι ότι είχαμε καμία σχετική αμφιβολία, ο Αλέξης Τσίπρας ωστόσο πιστοποίησε τη στρατηγική κατεύθυνση της πολιτικής στόχευσής του να μετατρέψει τον ΣΥΡΙΖΑ σε “μητέρα-παράταξη” του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς. Να καλύψει δηλαδή πλήρως και να εκφράσει καθολικά τον πάλαι ποτέ ζωτικό χώρο του ΠΑΣΟΚ, οδηγώντας σε περαιτέρω συρρίκνωση το Κίνημα Αλλαγής.
Με την ομιλία του στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, το πρωί του Σαββάτου, ο Αλέξης Τσίπρας δεν άφησε πολλά περιθώρια απορίας ή παρερμηνείας των προθέσεών του.
Και… για του λόγου το αληθές, αναλυτικά, το κείμενο της ομιλίας του πρώην πρωθυπουργού και προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα:
Πριν μπω στο θέμα μας, να δηλώσω για άλλη μια φορά τη συμπαράσταση όλων, όλου του ΣΥΡΙΖΑ, όλων των μελών και των στελεχών μας, στις οικογένειες των θυμάτων της καταστροφής στη Χαλκιδική. Να δεσμευτώ ότι θα κάνουμε ό, τι περνάει από το χέρι μας, χωρίς μικροκομματικούς υπολογισμούς, για να συνδράμουμε σε όσους έχουν πληγεί, και να συμβάλουμε στην επούλωση των πληγών τους και στην αποκατάσταση των ζημιών στην περιοχή.
Με την ευκαιρία όμως, κακή ευκαιρία όπως καταλαβαίνετε, ας μου επιτραπεί να σημειώσω, δεν θα ασχοληθώ με θέματα διαχείρισης, θα πω μόνο ότι το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής δεν αποτελεί ένα δυσοίωνο μέλλον. Δεν είναι μια υπόθεση, ένα σενάριο σε κάποιο μέλλοντα χρόνο που δεν μας αφορά.Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ, είναι παρούσα, έχει ήδη αρχίσει, και όσο οι ισχυροί αυτού του κόσμου εξακολουθούν να κλείνουν τα μάτια, εν ονόματι του κέρδους, ή εν ονόματι κάποιων γεωστρατηγικών επιδιώξεων, τόσο αυτή η απειλή θα γιγαντώνεται και η κατάσταση θα γίνεται μη αναστρέψιμη.
Και, βεβαίως, όσο θα υπάρχουν καμπάνιες κομμάτων, που φιλοδοξούν με το σύνθημα «ισχυρή ανάπτυξη» να γίνουν αποδεκτές από τους πολίτες, ένα σύνθημα που παραπέμπει στην άκρατη ανάπτυξη του παρελθόντος που ζήσαμε, αυτής της ανάπτυξης χωρίς ίχνος έγνοιας για τη προστασία του περιβάλλοντος, τόσο θα είμαστε ολοένα και περισσότερο εκτεθειμένοι σε ακραία φαινόμενα και στις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής καταστροφής.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως μέρος της πράσινης Αριστεράς, οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο, όλοι όσοι κατανοούν ότι χρειάζεται επειγόντως μια άλλη αντίληψη για το περιβάλλον και την ανάπτυξη, δεν μπορεί παρά να έχουμε στην πρώτη γραμμή το καθήκον της προστασίας της ζωής και του πλανήτη. Και αυτό το καθήκον πρέπει να διαπερνάει όλη μας την πολιτική και όλη μας τη στάση.
Θα έχω την ευκαιρία, όμως, να αναφερθώ ειδικότερα σε αυτά τα ζητήματα, αυτή την ταυτότητα, την πράσινη ταυτότητα που πρέπει να αναδείξουμε το επόμενο διάστημα.
Ας έρθω, όμως, στο θέμα μας, στην αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος. Και επιτρέψτε μου, πριν ξεκινήσω, να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλα τα μέλη, σε όλα τα στελέχη, στους χιλιάδες φίλους και φίλες του κόμματος, εθελοντές και εθελόντριες, όλοι όσοι δώσαμε αυτή τη μάχη. Μια δύσκολη μάχη. Τη δώσαμε με αποφασιστικότητα, με αυταπάρνηση. Ένα μεγάλο, ένα ειλικρινές, ένα βαθύ ευχαριστώ σε όλους και όλες όσοι, ενάμισι μήνα τώρα, και πριν και στις ευρωεκλογές, κυρίως όμως μετά, έδωσαν αυτή τη μάχη με αυταπάρνηση.
Βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας περιόδου για τη χώρα. Νέα κατάσταση, νέα καθήκοντα βρίσκονται μπροστά μας. Το κόμμα μας βγήκε από τη κάλπη ισχυρό, ωστόσο οι εκλογές της 7ης του Ιούλη ανέδειξαν πρώτη δύναμη τη Ν.Δ., η οποία σχημάτισε ήδη κυβέρνηση. Μετά από τεσσεράμισι σχεδόν χρόνια στη διακυβέρνηση του τόπου σήμερα, βρισκόμαστε στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η Ν.Δ. σημείωσε μια εκλογική νίκη, όμως εμείς καταφέραμε ένα εκλογικό αποτέλεσμα που σχεδόν όλοι είχαν προεξοφλήσει ότι δε μπορούσαμε να πετύχουμε. Καταφέραμε να καλύψουμε 8 ποσοστιαίες μονάδες από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Δεν καταφέραμε, βέβαια, να γυρίσουμε το παιχνίδι. Ωστόσο, οι συνθήκες ολομέτωπης επίθεσης σχεδόν όλων εναντίον μας, κυρίως όμως η συντριπτική παράσταση ήττας για εμάς μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, είχαν διαμορφώσει ένα εξαιρετικά δυσμενές πλαίσιο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο λαός μας, μας έδωσε μια δύναμη ισχυρή, μια δύναμη μεγάλη, ώστε να είμαστε σήμερα σε θέση όχι μόνο να δυσκολέψουμε, αλλά και να ματαιώσουμε σχέδια αντιλαϊκά. Είτε αυτά έχουν βγει από τα συρτάρια και έχουν προαναγγελθεί, είτε άλλα, τα οποία δεν έχουν ακόμα βγει στο προσκήνιο.
Τα πρώτα δείγματα γραφής της κυβέρνησης είναι άλλωστε εξαιρετικά δυσοίωνα. Το μικρό και ευέλικτο σχήμα με τους 51 υπουργούς, περιλαμβάνει σε όλες τις κρίσιμες θέσεις του παλιούς υπουργούς της κυβέρνησης Σαμαρά. Ένα déjàvu, που είμαι σίγουρος ότι ακόμα και όσοι ψήφισαν Ν.Δ. σε αυτές τις εκλογές δεν αντέχουν να βλέπουν. Και ένα σχήμα με 51 υπουργούς και με μόλις 5 γυναίκες, γιατί, όπως εξήγησε ο κ. Μητσοτάκης, «οι γυναίκες δεν είναι πρόθυμες να αναλάβουν ευθύνες κυβερνητικές». Είναι φαίνεται πιο πρόθυμες να κάνουν τις βασικές δουλειές στο σπίτι, αλλά όχι να αναλάβουν κυβερνητικές ευθύνες.
Αυτό το λέω για να μην ξεχνιόμαστε και νομίζουμε ότι δεν υπάρχει πια αντίστιξη ανάμεσα στη πρόοδο και στη συντήρηση. Υπάρχει, και είναι μεγάλη.
Είδαμε, επίσης, σε αυτή την κυβέρνηση, τους ανθρώπους του ΣΕΒ και μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων να καταλαμβάνουν θέσεις κλειδιά. Τον άνθρωπο του ΣΕΒ, σε ρόλο συντονιστή των υπουργών. Τους λεγόμενους τεχνοκράτες, να έχουν πλημμυρίσει τα υπουργεία. Τον εκπρόσωπο της Lamda Development, στις διαπραγματεύσεις με το Δημόσιο για το Ελληνικό, να αλλάζει στολή σε μια μέρα, από τον κ. Μητσοτάκη, και να γίνεται εκπρόσωπος του Δημοσίου, απέναντι στην εταιρία του. Ο λύκος δηλαδή τάχθηκε για να φυλάγει τα πρόβατα.
Εδώ, όμως, έχουμε ένα πολύ ενδιαφέρον σχήμα αφού καταργείται ακόμα και η «παραδοσιακή» σχέση πολιτικής και μεγάλων συμφερόντων. Τα μεγάλα συμφέροντα πλέον αναλαμβάνουν απευθείας τα υπουργεία που τους ενδιαφέρουν και δεν οργανώνουν τις σχέσεις διαπλοκής, όπως στο παρελθόν. Ας το κρατήσουμε και αυτό.
Είδαμε, επίσης, την υπερσυγκέντρωση αυταρχισμού στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, στις αρμοδιότητες του οποίου εντάχθηκαν οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, και οι φυλακές. Κάτι το οποίο δεν συμβαίνει πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Ακόμα και στην Ιταλία του κ. Σαλβίνι δεν συμβαίνει.
Και είδαμε μόλις μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, πώς αντιλαμβάνονται το θεσμό της δικαιοσύνης όλοι όσοι δεν είχαν σταματήσει ούτε στιγμή τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια να κραυγάζουν για δήθεν παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη. Αρνήθηκαν το συναινετικό ορισμό της ηγεσίας της δικαιοσύνης και τώρα έρχονται να ακυρώσουν μια καθόλα νόμιμη και σύμφωνη με τη Συνταγματική τάξη επιλογή για την ηγεσία της δικαιοσύνης. Ανοίγοντας με το καλημέρα πληγή στο σώμα και στην αξιοπιστία του θεσμού, αλλά και απαξιώνοντας άριστους, καθόλα άξιους δικαστές.
Για να συνειδητοποιήσετε το μέγεθος της υποκρισίας, εγώ απλά να σας θυμίσω ότι δεν είχαν σταματήσει να ασκούν κριτική, διότι έξι μήνες μετά την συνταξιοδότησή της, επελέγη ως σύμβουλος στο νομικό γραφείο του πρωθυπουργού, η πρώην αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου. Έξι μήνες μετά.
Τώρα, έχουμε τον πρώην αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, έξι μέρες μετά, όχι έξι μήνες, να επιλέγεται όχι σύμβουλος, αλλά υπουργός. Και οι ίδιοι οι οποίοι ασκούσαν αυτή την κριτική, βεβαίως, δεν έχουν να κάνουν κανένα σχόλιο γι’ αυτό.
Θέλω, με δυο λόγια, να πω, ότι εδώ βρισκόμαστε κυρίως με βάση το πρώτο θέμα που ανέφερα, δηλαδή την προσπάθεια να επιλεγεί – φαντάζομαι με απολύτως κομματικά κριτήρια- η ηγεσία της Δικαιοσύνης εκ νέου, καταργώντας την συνταγματικά ορθή διαδικασία που ακολουθήσαμε. Επιχειρείται με σαφήνεια μια προσπάθεια χειραγώγησης της Δικαιοσύνης. Και είναι κατ’ εμέ εξηγήσιμη αυτή η απόπειρα. Με τόσες ποινικές υποθέσεις ανοιχτές για νυν υπουργούς, αλλά και για κορυφαίους σπόνσορες της νέας κυβέρνησης, νομίζω είναι φανερό και στον τελευταίο πολίτη ποιος είναι ο στόχος.
Τέλος, μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, προλάβαμε και είδαμε και ένα ακόμα πρωτοφανές από τη μεταπολίτευση και μετά, ο πρωθυπουργός να αναλαμβάνει υπό τον έλεγχό του όχι μόνο την ΕΥΠ, αλλά και την ΕΡΤ, και το ΑΠΕ. Και την ίδια ώρα σπεύδουν και να αναγνωρίσουν τον Γκουαϊδό, αλλά να είναι οι ίδιοι που εφαρμόζουν όλα εκείνα για τα οποία κατηγορούν τον Μαδούρο. Είναι ενδιαφέρον και οξύμωρο.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, αντιλαμβάνεστε ότι μπροστά σε τέτοιες εξελίξεις, το πρώτο που μας έρχεται στο μυαλό είναι ότι δεν έχουμε χρόνο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. Δεν ξέρω, προφανώς κάθε κυβέρνηση έχει πίστωση χρόνου, αλλά εγώ δεν αναφέρομαι τώρα στην κυβέρνηση, αναφέρομαι στο πώς θα οργανώσουμε την πάλη μας για να προστατεύσουμε λαϊκές κατακτήσεις, κοινωνικές κατακτήσεις, δημοκρατικές κατακτήσεις και δικαιώματα. Και όλα όσα είδαμε αυτές τις μέρες, φοβάμαι ότι είναι μόνο μια γεύση, ένα δείγμα γραφής μόνογια το τι θα ακολουθήσει.
Η ίδια η πραγματικότητα, λοιπόν, δεν μας παρέχει περίοδο χάριτος. Το καθήκον που μας ανέθεσε ο ελληνικός λαός οφείλουμε να το τηρήσουμε στο ακέραιο, με μόνο κριτήριο το συμφέρον της χώρας και το καλό της κοινωνικής πλειοψηφίας. Και εκείνων που μας ψήφισαν, αλλά κι εκείνων που δεν μας ψήφισαν.
Το βράδυ των εκλογών, αμέσως μετά την ανακοίνωση από το υπουργείο Εσωτερικών, την επίσημη ανακοίνωση του αποτελέσματος, πήγα στο Ζάππειο και έκανα μια δήλωση. Είπα ότι 4,5 χρόνια πολεμήσαμε και καταφέραμε πολλά. Με λάθη, με παραλείψεις, αλλά καταφέραμε πολλά, πάντα με το κεφάλι ψηλά. Και ότι και τώρα, με το κεφάλι ψηλά περνάμε στη θέση που μας όρισε ο λαός, στην αντιπολίτευση.
Το είπα γιατί η Ελλάδα που παραδώσαμε στη νέα κυβέρνηση δεν έχει καμιά σχέση με την Ελλάδα που παραλάβαμε εμείς το 2015. Παραλάβαμε μια χώρα στο έλεος της χρεοκοπίας, με άδεια ταμεία, να μην μπορούμε να πληρώσουμε τους μισθούς και τις συντάξεις. Παραλάβαμε μια χώρα με ανεργία στο 28% και μεγάλο μέρος του πληθυσμού σε συνθήκες φτώχειας και ανθρωπιστικής κρίσης.
Σήμερα η Ελλάδα είναι έξω από τα μνημόνια, χωρίς την τρόικα να είναι πάνω από τα κεφάλια των υπουργών και να καθορίζει πολιτικές, με 37 δις ευρώ στα δημόσια ταμεία, με θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης για 9 συνεχόμενα τρίμηνα, με ανεργία στο 17,5%, με το χαμηλότερο ιστορικά επιτόκιο δανεισμού και κυρίως, μια χώρα με ανακτημένο το κύρος και την αξιοπιστία, τόσο στην Ευρώπη όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Για να φέρουμε τη χώρα ως εδώ, ναι, είναι αλήθεια, πήραμε δύσκολες, πολύ δύσκολες, ειδικά για εμάς πολύ δύσκολες, αποφάσεις. Αναλάβαμε με θάρρος και αίσθημα εθνικής ευθύνης πολιτικό κόστος, για αυτές τις αποφάσεις.
Ένα μέρος του ελληνικού λαού προσδοκούσε από μας πιο γρήγορη και πιο αισθητή βελτίωση της ζωής του. Ωστόσο, αποδείχθηκε από το εκλογικό αποτέλεσμα ότι τελικά πολύ ένα μικρό μέρος όλων αυτών των πολιτών απομακρύνθηκε ή μετακινήθηκε εκλογικά από την κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό είναι αξιόλογο και αξιοσημείωτο. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπολείπεται μόλις 140.000 ψήφους από την εκλογική νίκη του Σεπτέμβρη του 2015. Μόλις 3,9% σε ποσοστό.
Όταν, λοιπόν, σε επιλέγουν στη κάλπη ένα εκατομμύριο οκτακόσιες χιλιάδες πολίτες, δηλαδή σχεδόν ένας στους τρείς από όσους πολίτες πήγαν να ψηφίσουν, τότε μόνο για στρατηγική ήττα δεν δικαιούται κανείς να μιλά.
Η εκλογική επικράτηση της Ν.Δ. είναι ένα γεγονός αδιαμφισβήτητο, ωστόσο η πολυπόθητη για τους αντιπάλους μας στρατηγική μας ήττα αποδείχθηκε όνειρο θερινής νυκτός. Όχι απλά αντέξαμε, αλλά με την εμφατική υπογραφή ενός μεγάλου τμήματος του λαού μας, παραμένουμε σήμερα η μεγάλη δύναμη της δημοκρατίας, και της προόδου στο τόπο μας.
Το βράδυ εκείνο των εκλογών μίλησα όμως, επίσης, και για εκλογικό δάνειο, όπως το χαρακτήρισα, που πήραμε το 2015, που σήμερα γίνεται συνειδητή ψήφος και ταυτόχρονα εντολή μετασχηματισμού. Θέλω να μου επιτρέψετε σήμερα να εξηγήσω τι εννοούσα και τι εννοώ.
Το 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε την ψήφο ενός πολύ μεγάλου μέρους, του 35,5 36%του ελληνικού λαού. Όλοι γνωρίζαμε ότι δεν κέρδισε και την εμπιστοσύνη αυτού του κόσμου. Κυρίως, ενός κόσμους προερχόμενου από την ευρύτερη προοδευτική και δημοκρατική παράταξη, από τον ευρύτερο προοδευτικό και δημοκρατικό χώρο. Και όχι μόνο. Ήταν μια ψήφος απαίτησης για ανατροπή, αλλαγής, ελπίδας, ήταν μια ψήφος δοκιμής και ήταν και μια ψήφος η οποία ερχόταν ως αποτέλεσμα της πιο σκληρής κοινωνικής λεηλασίας που έζησε ποτέ ο τόπος στην ιστορία του, από το ’10 έως και το Γενάρη του ’15.
Η προχθεσινή ψήφος ήταν τελείως διαφορετική. Το εκλογικό δάνειο του 15,τηνπερασμένη Κυριακή έγινε επένδυση όχι δάνειο, επένδυση της δημοκρατικής και προοδευτικής Ελλάδας στον ΣΥΡΙΖΑ. Ένα εκατομμύριο οχτακόσιες χιλιάδες πολίτες αυτή τη φορά όχι για να φύγουν οι προηγούμενοι, όχι από απόγνωση και ελπίδα ταυτόχρονα, αλλά γνωρίζοντας και τις δυνατότητες αλλά και τα λάθη και τις παραλείψεις μας, ολύ συνειδητά πιστεύω, μας έδωσαν εμπιστοσύνη.
Η εμπιστοσύνη τους θα μπορούσε να ιδωθεί και ως συμβόλαιο για το αύριο της χώρας, μαζί μας. Μαζί μας, και μαζί τους. Συμβόλαιο να εκπροσωπήσουμε τα όνειρα, τις ανάγκες, τις αγωνίες, τα συμφέροντα αυτού του τόπου. Συμβόλαιο, αλλά και εντολή, να μετασχηματιστούμε με γοργά βήματα, από ένα κόμμα οργανωτικά μικρό, με τεράστια όμως εκλογική επιρροή, σε ένα κόμμα που θα μπορεί να χωρέσει και οργανωτικά τις αγωνίες αυτού του κόσμου. Από ένα κόμμα που, πρέπει να το παραδεχτούμε, οργανωτικά μετά βίας μπορεί σήμερα να χωρέσει και να σηκώσει τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ του 5%, να μετασχηματιστούμε σε μια μεγάλη παράταξη, σε ένα σύγχρονο και μαζικό αριστερό, προοδευτικό κίνημα με βαθιές ρίζες και ισχυρούς δεσμούς στον εργαζόμενο λαό και στη κοινωνία.
Βλέπω το σύνθημα στη πλάτη του Προεδρείου. Αλλάζουμε, δυναμώνουμε, προχωράμε. Και μένω στην πρώτη λέξη. Αλλάζουμε. Αλλάζουμε; Πιστεύω ότι είναι πολύ δύσκολο, πιστεύω ότι είναι πολύ επαναστατικό, πιστεύω ότι είναι πολύ ριζοσπαστικό να μπει ένα τέτοιο σύνθημα στην Κεντρική μας Επιτροπή.
Γιατί ακόμα κι εμείς, που είμαστε κατεξοχήν φορέας αλλαγής στην ελληνική κοινωνία και στην πολιτική σκηνή, ακόμη και εμείς έχουμε έναν αυθόρμητο, έναν ανθρώπινο, έναν πηγαίο φόβο μπροστά στην προοπτική της δικής μας αλλαγής.
Και θέλω σήμερα να απευθυνθώ στην Κεντρική Επιτροπή όσο πιο καθαρά, όσο πιο ειλικρινά, όσο πιο επεξηγηματικά μπορώ, τουλάχιστον για το τι εγώ έχω στο μυαλό μου, τι εννοώ, τι πιστεύω και τι προτείνω.
Κάθε φορά, όλα αυτά τα χρόνια, τα δύσκολα χρόνια της μάχης και κυρίως έχοντας όλοι μέσα στο βάθος της ψυχής μας και την ενοχή ενός δύσκολου συμβιβασμού που αποδείχθηκε ότι ήταν τελείως σωστός και δικαιωθήκαμε για αυτόν τον δύσκολο συμβιβασμό, τις μέρες του ΄15,, που δεν προτιμήσαμε να κρατήσουμε τα χέρια μας αμόλυντα, να κρατήσουμε τα χέρια μας καθαρά και τα λάβαρά μας ψηλά, αλλά να αφήσουμε την κοινωνική πλειοψηφία να πάει στον Καιάδα. Και βάλαμε τα χέρια μας στις ακαθαρσίες όλων των προηγούμενων και καθαρίσαμε τα άπλυτα μιας 20ετίας και βγάλαμε τη χώρα από τη χαράδρα της χρεοκοπίας. Και το κάναμε, κυρίως, έχοντας στο μυαλό μας τους αδύναμους, αυτούς που εκπροσωπούμε.
Όταν λοιπόν κουβαλούσαμε στο βάθος της ψυχής μας, όλα αυτά τα χρόνια, αυτή την ενοχή και μας έλεγαν, αλλάξατε, επικριτικά, με μομφή, εμένα πάντοτε μου έρχονταν –και το είπα και σε μια συνέντευξη που έδωσα στην Εφημερίδα των Συντακτών- ιστορίες, ιστορία του κυρίου Κόινερ του Μπρεχτ, που συνάντησε έναν γνωστό του και του είπε: Μα, εσείς δεν αλλάξατε καθόλου. Και ο κύριος Κόινερ χλόμιασε, είπε ένα ωχ, γιατί κατάλαβε ότι είχε γίνει ήδη μνημείο του εαυτού του.
Αλήθεια λοιπόν αλλάζουμε, είναι το ερώτημα; Έχουμε τη δύναμη να αλλάζουμε; Δεν είναι εύκολο.
Όταν παρουσιάζαμε το πρόγραμμά μας στο Μέγαρο Μουσικής τώρα, μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές και πριν ξεκινώντας –ήταν ίσως η πιο δύσκολη μέρα, διότι έπρεπε να κάνουμε επανεκκίνηση, να ξεκινήσουμε ξανά, να σταθούμε στα πόδια μας μετά από ένα δύσκολο εκλογικό αποτέλεσμα. Αν θυμάστε, έκλεισα την ομιλία μου με τη φράση ότι η Αριστερά δεν ήρθε στην κυβέρνηση απλά και μόνο να διαχειριστεί την κρίση. Τη διαχειριστήκαμε σωστά, αλλά εμείς δεν θα πάρουμε τα εύσημα γιατί είμαστε καλοί διαχειριστές. Και εξήγησα ότι κυβερνήσαμε τρεισήμισι χρόνια με τα χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη, αναγκασμένοι να υλοποιήσουμε ένα πρόγραμμα που δεν ήταν δικό μας, και ποτέ δεν το υιοθετήσαμε. Αλλά ήταν ένα σχέδιο σωτηρίας.
Το σχέδιό μας, το κυβερνητικό σχέδιο της Αριστεράς είναι, όχι να διαχειριστεί, να τα αλλάξει όλα. Και ζήτησα από τον ελληνικό λαό να το σκεφτεί αυτό και να μας δώσει εντολή, όχι να διατηρήσουμε αυτό το κράτος, τις γραφειοκρατικές του δομές, αλλά να τα αλλάξουμε όλα.
Ήρθε ένας σύντροφος, μετά στο τέλος της ομιλίας μου, και μου είπε. Καλό είναι αυτό που λες, αλλά έπρεπε να πεις να αλλάξουμε πρώτα εμείς, για να πείσουμε τον ελληνικό λαό και την κοινωνία ότι είμαστε έτοιμοι να τα αλλάξουμε όλα.
Ακούστε: Κατά την άποψή μου είναι επαναστατικό πράγμα η αλλαγή. Είναι επαναστατική δύναμη η δύναμη της αλλαγής. Θέλω να ξεκαθαρίσω, όμως, για να μη παρεξηγηθούμε. Ζητούμενο δεν είναι να αλλάξουμε τις αξίες μας, ζητούμενο δεν είναι να αλλάξουμε τις ιδέες μας, ζητούμενο δεν είναι να αλλάξουμε τις αρχές μας. Ζητούμενο είναι να αλλάξουμε τη φόρμα για να υπηρετήσουμε καλύτερα αυτές τις αξίες και αυτές τις αρχές, και ζητούμενο είναι να αλλάξουμε και τις συμπεριφορές μας.
Το βράδυ των εκλογών, λοιπόν, μίλησα για εντολή μετασχηματισμού, και σήμερα οφείλω να σας ξεκαθαρίσω τι εννοώ όταν μιλάω για μετασχηματισμό.
Εννοώ αγαπητοί μου σύντροφοι, όσο κι αν αυτό ενδεχομένως κάποιους από εμάς εδώ να τους τρομάζει, εννοώ αυτό ακριβώς που κατάλαβε η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών που με άκουσε. Εννοώ να τολμήσουμε να επιχειρήσουμε να φτιάξουμε το κόμμα μας ξανά από την αρχή. Να μην φοβηθούμε να επανιδρύσουμε το κόμμα μας. Να κάνουνε restart. Να κρατήσουμε τις αξίες μας, τις ιδέες μας, τα οράματά μας. Να τα εμπλουτίσουμε. Να κρατήσουμε τις ρίζες μας, αλλά να μην φοβηθούμε να γίνουμε δέντρο, όχι να παραμείνουμε θάμνος. Δέντρο με ρίζες βαθιές και δυνατές, αλλά και με τα κλαδιά του να ανοίγονται δεξιά και αριστερά, και να σκεπάζουν όλον τον προοδευτικό και δημοκρατικό κόσμο.
Σήμερα, το κόμμα μας έχει ένα πολύ μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων. Τα οργανωμένα μέλη του, όμως, αντιστοιχούν μόλις και μετά βίας στο 2% των ψηφοφόρων. Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα, εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε ότι δεν συμβαίνει τίποτε. Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια και να επαναπαυθούμε και να πούμε, 32% μας έδωσε ο ελληνικός λαός, προχωράμε, εμείς είμαστε οι καλύτεροι. Δεν μπορούμε να κάνουμε ότι αυτό δεν είναι μια πραγματικότητα.
Ό,τι και να μου πείτε, στο τέλος της ημέρας αυτός ο συσχετισμός δεν είναι αριστερό πράγμα, πώς να το πω αλλιώς; Μας οδηγεί σε έναν ιδιότυπο ελιτισμό. Να κρατάμε μέσα στο ιερό τους λίγους, τους ικανούς, τους μυημένους να παίρνουν τις αποφάσεις, και έξω το εκκλησίασμα. Έξω, όλη αυτή την μεγάλη μάζα των ανθρώπων που μας ακολουθούν.
Αυτή η συνθήκη πρέπει να αποφασίσουμε ότι πρέπει να τελειώσει. Το πώς, είναι μια ιστορία που πρέπει να τη συζητήσουμε. Δεν είναι εύκολο, αλλά πρέπει να αποφασίσουμε ότι αυτή η συνθήκη πρέπει να τελειώσει. Και η γνώμη μου είναι ότι θα τελειώσει μόνο αν πάρουμε θαρραλέες αποφάσεις. Μόνο αν τολμήσουμε να σπάσουμε τα τείχη και να ξανακτίσουμε από την αρχή όλο μας το κόμμα, όλη μας την προσπάθεια.
Σας ζήτω να προβληματιστούμε σήμερα. Σας ζητώ να σκεφτούμε τον τρόπο για να το κάνουμε αυτό. Δεν έρχομαι σήμερα με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο. Αλλά έρχομαι να σας ζητήσω να ανοίξουμε έναν μεγάλο και γόνιμο διάλογο χωρίς προκαταλήψεις, που στις αρχές του Σεπτέμβρη θα καταλήξει και σε συγκεκριμένες αποφάσεις.
Σας καλώ με σαφήνεια, όμως, να τολμήσουμε. Σας προτρέπω να μην φοβηθούμε να μολυνθούμε από τον λαό του ΣΥΡΙΖΑ. Να μην φοβηθούμε να τα θέσουμε όλα υπό την κρίση του, ακόμη και τους ίδιους τους εαυτούς μας.
Και αυτό που σας προτείνω, επαναλαμβάνω, δεν είναι να βάλουμε νερό στο κρασί μας. Ούτε να υποστείλουμε τις σημαίες των ιδεών μας. Αλλά να κάνουμε τις σημαίες αυτές πιο έντονες, πιο πολύχρωμες, πιο επαναστατικές πιο μαχητικές.
Και οι σημαίες μας σήμερα αν θέλουμε να είναι επαναστατικές δεν μπορούν να είναι μόνο κόκκινες, αλλά και πράσινες. ‘Όχι πράσινες που κοιτάνε στο χθες. Όχι πράσινες από το χρώμα του ΠΑΣΟΚ. Κανένας δεν θέλει να γίνει ΠΑΣΟΚ, ούτε και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ που ονομάστηκε αλλιώς, δεν θέλει να είναι ΠΑΣΟΚ. Αλλά πράσινες από το χρώμα της οικολογίας, που είναι το αύριο της Αριστεράς.
Σας καλώ λοιπόν να ξεκινήσουμε μια πλατιά συζήτηση, που να ξεκινήσει και να καταλήξει σε συγκεκριμένες αποφάσεις.
Και να μην φοβηθούμε σ’ αυτή τη συζήτηση να πούμε πώς θέλουμε να είναι το κόμμα μας, και πώς θέλουμε να είναι η ταυτότητά του.Εγώ σήμερα απλά θα προσπαθήσω, πριν κατέβω απ’ αυτό το βήμα, να σας δώσω ένα μικρό περίγραμμα, όχι τέλειο προφανώς, όχι ολοκληρωμένο, ένα περίγραμμα των σκέψεών μου.
Εγώ λοιπόν πιστεύω ότι θέλουμε, πρέπει να θέλουμε, ένα κόμμα πρώτα και κύρια μαζικό. Με μέλη που θα αριθμούν τουλάχιστον, λέω εγώ, στο 10% των ψηφοφόρων μας. Μπορούμε; Πιστεύω ότι μπορούμε, αν το προσπαθήσουμε.
Θέλουμε ένα κόμμα νεανικό. Έβλεπα σήμερα τα αποτελέσματα των exitpolls. 38% στις ηλικίες 17-24, 39% στους φοιτητές, 36% στις ηλικίες 24-34. Κι όμως δεν έχουμε μια οργάνωση νεολαίας που να αντιστοιχεί ούτε στο ελάχιστο σ’ αυτά τα μεγέθη, Ούτε φοιτητές, ούτε στο χώρο των Πανεπιστημίων. ‘Άρα λοιπόν, είναι προτεραιότητα να προσπαθήσουμε να αντιστοιχηθούμε με αυτό το μαζικό ρεύμα στη νέα γενιά που ξανά και ξανά είπε ΣΥΡΙΖΑ, και το ΄15 και σήμερα.
Τρίτον. Θέλουμε ένα κόμμα λαϊκό. Είμαστε πρώτη δύναμη στις λαϊκές γειτονιές της Αττικής. Στη δυτική Αθήνα, στη Β του Πειραιά, σε όλες τις λαϊκές γειτονιές. Δεν γίνεται σ’ αυτές τις λαϊκές γειτονιές να παίρνουμε ποσοστά 40% και να μην έχουμε μαζικές οργανώσεις, να μην έχουμε γραφεία παντού, σε κάθε λαϊκή γειτονιά, ο ΣΥΡΙΖΑ να μην είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος, των δράσεων, της παρέμβασης, της καθημερινότητας αυτών των πολιτών.
Θέλουμε, επίσης, ένα κόμμα δημοκρατικό και σύγχρονο. Με διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας. Βρισκόμαστε στην εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Είναι πολλοί σύντροφοι εδώ που τους αγαπώ, που πέρασαν τα δύσκολα, τα πέτρινα χρόνια της παρανομίας, που έφτιαχναν οργανώσεις στο ΚΚΕ και στο ΚΚΕ Εσωτερικού παλιότερα με τριάδες, και δεν ήξερε ο ένας τον άλλον. Δεν είμαστε σε αυτή την εποχή σήμερα όμως. Σήμερα μπορεί να κινητοποιείται κόσμος μέσα από το διαδίκτυο. Σήμερα μπορεί να αξιοποιηθεί η ψηφιακή τεχνολογία για τη δράση αλλά και για τη συμμετοχή των μελών μας στις αποφάσεις, με πιο άμεσες και δημοκρατικές διαδικασίες. Πρέπει να ανιχνεύσουμε τέτοιους τρόπους.
Θέλουμε, όπως είπα πριν, ένα κόμμα με ισχυρή ταυτότητα. Με όραμα και στόχο τον σοσιαλισμό με ελευθερία και δημοκρατία. Ας μην φοβόμαστε να πούμε αυτή τη λέξη. Με όραμα και στόχο την άρση της καταπίεσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Θέλουμε ένα κόμμα αριστερό πραγματικά. Όχι στα λόγια, αλλά στην πράξη. Μια Αριστερά που να υπερασπίζεται τους μη προνομιούχους και να μην το βάζει στα πόδια στα δύσκολα, αλλά να είναι εκεί για να παλεύει για αυτούς. Μια Αριστερά που θα πολεμά στηνπράξη τις κοινωνικές ανισότητες, που θα δίνει φωνή σε όσους δεν έχουν φωνή.
Θέλουμε, όπως είπα πιο πριν, ένα κόμμα πράσινο. Με ισχυρή περιβαλλοντική ταυτότητα. Με πρόγραμμα για τον οικολογικό μετασχηματισμό της οικονομίας.
Θέλουμε, τέλος, ένα κόμμα που θα αποτελεί κύριο εκφραστή της προοδευτικής παράταξης στον τόπο μας.
Η μεγάλη προοδευτική παράταξη της Αριστεράς στην οποία θα μπορέσουν να χωρέσουν όλοι. Αριστεροί ριζοσπάστες, αριστεροί σοσιαλιστές, δημοκράτες κομμουνιστές, σοσιαλδημοκράτες, οικολόγοι πράσινοι αλλά και πολίτες προερχόμενοι από το δημοκρατικό κέντρο.
Αυτά εγώ σκιαγραφώ, αν θέλετε, πολύ επιγραμματικά, ως άξονες του τι θέλω και του τι θέλουμε. Το μεγάλο ερώτημα, όταν καταλήξουμε συλλογικά στο τι θέλουμε, είναι πώς το οικοδομούμε.
Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε μια πλατιά διαδικασία ανοίγματος και εγγραφής νέων μελών.
Η επανίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ θα γίνει ντε φάκτο με τον πολλαπλασιασμό των μελών μας, που θα μας οδηγήσει σε μια αναδιοργάνωση των οργανώσεών μας, ανασυγκρότηση των οργανώσεών μας και σε ένα νέο συνέδριο, σε ένα συνέδριο επανίδρυσης, με τα χιλιάδες αυτά μέλη όμως, με πλατιές δημοκρατικές διαδικασίες όπου θα τεθούν στην κρίση των μελών μας τα πάντα. Από την ταυτότητα ως το οργανωτικό μοντέλο, το πρόγραμμα και το καταστατικό.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, με αυτές τις ειλικρινείς σκέψεις, πιστεύω ότι δίνω αφορμή για έναν γόνιμο διάλογο το επόμενο διάστημα. Δεν σας ζητώ να πάρουμε σήμερα τις αποφάσεις. Σας καλώ, όμως, να μη φοβηθούμε να τολμήσουμε. Σας καλώ να μην αμελήσουμε, εν ονόματι οπουδήποτε δισταγμού, αυτό το ιστορικό για τον ΣΥΡΙΖΑ καθήκον, να μην κρυφτούμε πίσω από παλιές οχυρώσεις, για να αποφύγουμε τις νέες προκλήσεις. Και να μην παραβλέψουμε στην πορεία αυτή και όλα όσα μας πλήγωσαν το προηγούμενο διάστημα. Διότι, θέλουμε όλα αυτά που σας είπα για το κόμμα, αλλά θέλουμε και ένα κόμμα με ισχυρούς κανόνες δεοντολογίας, συμπεριφοράς. Των μελών, αλλά και των στελεχών, που θα είναι γι’ όλους αυτοί οι κανόνες. Διότι και πριν τις εκλογές, και στις εκλογές, υπήρξαν συμπεριφορές που μας πλήγωσαν.
Να συντονίσουμε, λοιπόν, το βήμα μας στις απαιτήσεις των προοδευτικών πολιτών. Περιμένουν από εμάς γενναίες αποφάσεις. Είναι εδώ, και μας στηρίζουν με αγωνία. Για να θυμηθώ μια ιστορική φράση για όλα αυτά τα μεγάλα βήματα, που μπορεί χτες να ήταν νωρίς, αλλά σίγουρα αύριο θα είναι αργά, πρέπει να προχωρήσουμε τώρα. Ο δρόμος είναι βεβαίως δύσκολος, αλλά όχι πρωτόγνωρος για την Αριστερά. Θα αλλάξουμε μαχόμενοι. Θα οργανώνουμε τη δημοκρατική αντίσταση, οργανώνοντας μέσα στους αγώνες τον νέο, μαζικό, λαϊκό και μαχητικό ΣΥΡΙΖΑ. Οι ίδιοι οι αγώνες του λαού μας, θα γίνουν κινητήρας της αλλαγής μας, και η αλλαγή μας θα γίνει ο κινητήρας των νέων μεγάλων αγώνων του λαού μας.
Σας ευχαριστώ θερμά.
