Δήλωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
μετά την 7η Τριμερή Σύνοδο Αιγύπτου – Ελλάδας – Κύπρου
«Κύριοι Πρόεδροι, κυρίες και κύριοι,
Συναντηθήκαμε, σήμερα, με τους φίλους Προέδρους Αιγύπτου και Κύπρου, Αλ Σίσι και Νίκο Αναστασιάδη, στην 7η Σύνοδο της τριμερούς συνεργασίας μας. Αυτό είναι μια απόδειξη του πόσο έχουν ενισχυθεί οι δεσμοί μας σε αυτό το εξαιρετικά επιτυχημένο σχήμα.
Με την ευκαιρία θέλω να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο της Αιγύπτου για τα καλά του λόγια, για τη ζεστή του φιλοξενία, καθώς είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω με την ιδιότητα του νέου Πρωθυπουργού της Ελλάδας σε Σύνοδο Κορυφής Τριμερούς Συνεργασίας.
Οι χώρες μας -και οι τρεις με βαθιές ρίζες στον χρόνο και στην ιστορία που χάνεται στο βάθος των αιώνων- συνεργάζονται -όπως είπαν και οι δύο κύριοι Πρόεδροι- σ’ ένα ευρύ φάσμα τομέων. Με σταθερό γνώμονα, πάντα, την προώθηση της ευημερίας, της ασφάλειας, της περιφερειακής σταθερότητας και της φιλίας των λαών μας. Μια συνεργασία -που θέλω να τονίσω- είναι πάντα ανοιχτή σε όσες χώρες συμμερίζονται αυτές τις αρχές.
Αγαπητέ κ. Πρόεδρε, για εμάς η Αίγυπτος δεν είναι μόνο μια φιλική χώρα. Είναι ένα μεγάλο κράτος, με κομβική σημασία στην ευρύτερη περιοχή. Ένας κρίσιμος παράγων σταθερότητας στο Μεσανατολικό, στη Λιβύη και στη Συρία. Μια χώρα με ενεργή παρουσία στα τεκταινόμενα του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας. Όπως και στην αφρικανική ήπειρο -ασκώντας μάλιστα τώρα και την Προεδρία της Αφρικανικής Ένωσης. Είναι ένας ισχυρός και σταθερός σύμμαχος στη μάχη κατά της διεθνούς τρομοκρατίας. Ένα μήνυμα, το οποίο είναι χρέος μας να το επαναλαμβάνουμε με σταθερότητα και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς θα δρομολογήσουμε το επόμενο βήμα σύσφιξης των σχέσεων Ευρώπης και Αιγύπτου. Η Αίγυπτος είναι όμως κι ένας τόπος αποτελεσματικής ανάσχεσης των μεταναστευτικών ροών. Μια χώρα που υποδέχεται σχεδόν πέντε εκατομμύρια οικονομικούς μετανάστες -κυρίως από την Αφρική- και καταπολεμά εξαιρετικά αποτελεσματικά τα δίκτυα των παράνομων διακινητών. Το κάνει χωρίς να ζητά οικονομικά ανταλλάγματα.
Η Αίγυπτος είναι, επίσης, μια χώρα που ιστορικά φιλοξενεί μία δυναμική Ελληνική κοινότητα. Θα έχω την χαρά στη συνέχεια να συναντηθώ μαζί της, εδώ, στο Κάιρο. Τα μέλη της άλλωστε υπήρξαν ανέκαθεν η ζωντανή, ισχυρή καθημερινή -θα έλεγα- γέφυρα φιλίας και κατανόησης μεταξύ των δύο λαών μας. Η Αίγυπτος, τέλος, προβάλλει σήμερα ως ένας ισχυρός οικονομικός εταίρος της Ελλάδας, ιδίως στον τομέα της Ενέργειας, με αιχμή το φυσικό αέριο.
Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, οι τρεις χώρες χαιρετίσαμε τη σύσταση του East Mediterranean Gas Forum, που θα συντονίζει την ενεργειακή μας πολιτική πάντα -όπως τόνισε και ο Κύπριος Πρόεδρος- με σεβασμό στο περιβάλλον. Το φόρουμ αυτό θεωρούμε ότι μπορεί να αποτελέσει έναν καταλύτη για στενότερη συνεργασία μεταξύ των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου.
Πέραν όμως του ενεργειακού τομέα, η 7η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής είχε απτά αποτελέσματα και σε αρκετούς άλλους τομείς.
Συνομολογήσαμε μια Συμφωνία Συνεργασίας για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών. Κάτι που, όπως αντιλαμβάνεστε, ενδιαφέρει ιδιαίτερα και τις τρεις χώρες. Είχα επίσης την ευκαιρία να ενημερώσω τους δύο Προέδρους για την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει η Ελλάδα -στα πλαίσια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών- να διοργανώσει μια μεγάλη Διεθνή Διάσκεψη για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική μας κληρονομιά. Είχα την ευκαιρία να καλέσω τους δύο Προέδρους στην Αθήνα, στα πλαίσια της Διάσκεψης που θα λάβει χώρα το 2020.
Συνυπογράψαμε όμως κι ένα τριμερές εκτελεστικό πρόγραμμα προώθησης των επενδύσεων. Αυτό, αφού εξετάσαμε τα πολύ σημαντικά κοινά βήματα τα οποία έχουν γίνει στον Τουρισμό, στην επιχειρηματική και τελωνειακή συνεργασία, τη Γεωργία, τη Ναυτιλία, την προστασία του Περιβάλλοντος. Καθώς η χώρα μου, η Ελλάδα, εξέρχεται πια με σταθερά βήματα από την οικονομική κρίση, τα ζητήματα της διεθνούς εξωστρέφειας, της περιφερειακής συνεργασίας, της προώθησης ξένων επενδύσεων από την Ελλάδα προς την Κύπρο και προς την Αίγυπτο, ανεβαίνουν πολύ ψηλά στην ατζέντα των δικών μας πολιτικών προτεραιοτήτων.
Επίσης, συζητήσαμε τη μεγάλη επιτυχία του Προγράμματος “Νόστος”, καθώς είμαστε τρεις χώρες που διαθέτουμε ισχυρή διασπορά. Καταλήξαμε, επίσης, σε κοινές δράσεις στον τομέα της κρουαζιέρας αλλά και για το κομβικό ζήτημα της προστασίας από τη θαλάσσια ρύπανση. Γι’ αυτό επιμείναμε στην ανάγκη να συσταθεί το συντομότερο δυνατόν Μόνιμη Γραμματεία στη Λευκωσία, ώστε να υποστηρίξει όλες τις πολιτικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται σε επίπεδο Κορυφής.
Προφανώς και εκφράσαμε στον κ. Πρόεδρο την απόλυτη στήριξή μας στην εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό. Λύση, στη βάση μιας διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας, σύμφωνα με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Όπως είπε και ο κύριος Πρόεδρος χωρίς στρατεύματα κατοχής και χωρίς εγγυήσεις.
Γι΄αυτό και οι τρεις χώρες τασσόμαστε υπέρ της άμεσης επανέναρξης των συνομιλιών στη μεγαλόνησο. Και η Κύπρος και η Αίγυπτος αλλά και η Ελλάδα καταδικάσαμε ρητά -κι αυτό αποτυπώνεται και στο κοινό ανακοινωθέν- τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου, οι οποίες προσβάλλουν το Διεθνές Δίκαιο και προκαλούν μια άγονη ένταση. Όπως καταδικάσαμε και την προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο, που επίσης αντιβαίνει στο Διεθνές Δίκαιο και στις σχέσεις καλής γειτονίας. Τα ζητήματα αυτά -όπως είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τους κυρίους Προέδρους, τα έθεσα ευθέως και στον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ τον Μάικ Πομπέο- στην Αθήνα μόλις το περασμένο Σάββατο. Αξίζει, νομίζω, να καταγραφούν οι δύο σαφείς και επίσημες θέσεις του: Τόσο υπέρ της προστασίας και της εθνικής ασφάλειας της Ελλάδας, όσο και κατά των παράνομων γεωτρήσεων στην Κυπριακή ΑΟΖ και στο οικόπεδο 7.
Από την πλευρά μας, οι τρεις φιλειρηνικές χώρες μας επαναλάβαμε την ισχυρή μας δέσμευση στο σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και ειδικότερα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Την κλιμάκωση της έντασης από πλευράς Τουρκίας, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη σε μία εξαιρετικά χρήσιμη διμερή συνάντηση. Μία πολύ ουσιαστική συνεργασία, σε συνέχεια της χθεσινής επίσκεψης του Υπουργού κ. Δένδια στην Κύπρο. Ειδικότερα, μας απασχόλησαν οι εξαγγελίες προθέσεων για ενέργειες στα Βαρώσια, οι οποίες παραβιάζουν σαφείς Αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Βεβαίως, μας απασχόλησε και το γεγονός ότι η Τουρκία προχωρά σε μία ακόμη έκνομη ενέργεια στη θαλάσσια περιοχή που όχι μόνο βρίσκεται εντός κυπριακής ΑΟΖ, αλλά έχει οριοθετηθεί και αδειοδοτηθεί σε ευρωπαϊκές εταιρείες. Θέλω να διαβεβαιώσω όλους ότι για τους επιβαλλόμενους χειρισμούς βρισκόμαστε σε διαρκή επαφή, συνεργασία και συντονισμό με την Λευκωσία και ενόψει της Συνόδου Κορυφής της 17ης Οκτωβρίου. Όπως βρισκόμαστε και σε συνεργασία με όλους τους Ευρωπαίους και διεθνείς συμμάχους μας. Για τα ευρύτερα ζητήματα της περιφερειακής πολιτικής είναι ευτυχές γεγονός ότι οι απόψεις μας συμπίπτουν και στα ζητήματα της Λιβύης και στα ζητήματα της Συρίας και στον τρόπο επίλυσης του Παλαιστινιακού ζητήματος.
Κλείνω την τοποθέτησή μου με ένα μήνυμα αποφασιστικότητας και αισιοδοξίας: Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος συγκροτούν ήδη ένα τρίγωνο ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πυλώνες αρμονικής συνεργασίας, συμπόρευσης και προόδου προς όφελος των λαών, αλλά και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Στο δρόμο αυτόν βαδίζει και θα βαδίζει σταθερά η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής και προσβλέπουμε αγαπητέ Νίκο στην ευγενική σου φιλοξενία, καθώς θα είσαι ο οικοδεσπότης της 8ης Τριμερούς, η οποία θα γίνει στην Κύπρο.
Είμαι σίγουρος ότι τα θετικά της μηνύματα και κυρίως τα γόνιμα αποτελέσματά της σύντομα θα γίνουν φωτεινός φάρος για τις εξελίξεις σε ολόκληρη την περιοχή μας.
Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ και πάλι για τη θερμή φιλοξενία. Κύριοι Πρόεδροι, σας ευχαριστώ για την θερμή υποδοχή που μου επιφυλάξατε και για τα καλά σας λόγια».
