Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Για πολλά χρόνια μπορούσε κανείς να προβλέψει με σχετική ακρίβεια το εκλογικό αποτέλεσμα. Το κλειδί ήταν να μαντέψει τι θα ψήφιζαν όσοι βρίσκονταν στον μεσαίο χώρο. Εκείνοι δηλαδή που είχαν ψηφίσει πρώτα Σημίτη και μετά Καραμανλή, ή Καραμανλή και μετά Παπανδρέου, και θεωρούσαν τους εαυτούς τους «άστεγους κεντρώους». Ηταν συνήθως δύσκολοι «πελάτες» αλλά και πολύ ώριμοι. Τους ενοχλούσαν οι γενετικώς τροποποιημένοι φανατικοί ψηφοφόροι. Αν λοιπόν καταλάβαινες πώς σκέπτεται ένας τέτοιος ψηφοφόρος, ήξερες πώς θα κινηθεί το πολιτικό εκκρεμές.
Ηλθε η κρίση και τα μνημόνια που έφεραν τα πάνω κάτω. Η πρώιμη αντιμνημονιακή στάση της Ν.Δ. τούς αποξένωσε. Το ΠΑΣΟΚ δεν έδινε καθαρό στίγμα. Η ίδρυση του Ποταμιού τούς έδωσε μια ανάσα, γιατί έβλεπαν για πρώτη φορά την προοπτική ενός πραγματικά κεντρώου κόμματος με σοβαρούς ανθρώπους, μακριά από παραδοσιακούς κομματικούς μηχανισμούς. Στις δεύτερες εκλογές του 2012 τρόμαξαν με την προοπτική του Grexit και της πιθανής ανόδου ενός ανώριμου ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία και ψήφισαν Ν.Δ.
Μετά ήλθε ο ΕΝΦΙΑ που έφερε κάποιους από αυτούς πολύ κοντά στην απελπισία. Ο Αντώνης Σαμαράς δίστασε να ξεφύγει από το κομματικό του πλαίσιο, έκανε τον μοιραίο ανασχηματισμό μετά τις ευρωεκλογές και… τους έχασε. Αλλοι δεν πήγαν καν να ψηφίσουν και άλλοι ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, θεωρώντας ότι μπορεί και κάτι να αλλάξει.
Σήμερα δεν έχουν επιλογές. Με τον ΣΥΡΙΖΑ έχουν πάρει διαζύγιο. Μπορεί σε ορισμένους (λίγους) να άρεσαν οι Πρέσπες ή κάποιες αποφάσεις που αφορούσαν κοινωνικά ζητήματα. Δεν αντέχουν, όμως, τον πολιτικό πολιτισμό που εκπέμπει η υπόθεση Novartis, αλλά και η καθεστωτική συμπεριφορά κορυφαίων στελεχών. Ούτε έχουν την υπομονή να περιμένουν τον κ. Τσίπρα να εγκαταλείψει τα πολλά βαρίδια της εποχής του 3% και μετά να ξαναστρίψει. Το Πoτάμι πήγε μέχρι εκεί που… πήγαινε και στέρεψε. Το ΚΙΝΑΛ μοιάζει με χώρο συνάντησης πολύ παλαιών Πασόκων και μόνο. Ισως αυτό να είναι γοητευτικό για κάποιους εξ αυτών που πήγαν στον ΣΥΡΙΖΑ λόγω της πάγιας έλξης της εξουσίας. Κανείς σκεπτόμενος κεντροαριστερός δεν μπορεί όμως πια να βρει λόγο να ψηφίσει ΚΙΝΑΛ. Μερικοί το παλεύουν ακόμη. Το πρόβλημά τους δεν είναι ο Μητσοτάκης, αλλά ένα μεγάλο μέρος του κόμματός του. Υπάρχουν πρόσωπα και μηχανισμοί που τους απωθούν και τους σπρώχνουν στο λευκό ή στην αποχή. Θα ζυγίσουν, όμως, την ψήφο τους μέχρι την τελευταία στιγμή.
Αν είχα να στοιχηματίσω, θα έλεγα ότι εντέλει θα ψηφίσουν Ν.Δ., με κρύα καρδιά, γιατί θέλουν να φύγουν οι κυβερνώντες. Θα περιμένουν όμως να δουν πώς θα κυβερνήσει ο κ. Μητσοτάκης, αν ο κ. Τσίπρας θα μεταλλαχθεί στην αντιπολίτευση και αν, τέλος, θα δημιουργηθεί κάτι πιο ζωντανό και πειστικό στην Κεντροαριστερά. Είπαμε, είναι δύσκολοι –και γι’ αυτό πολύτιμοι– «πελάτες».