Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Πηγή: kathimerini.gr
Η επέτειος των 200 ετών από τον μεγάλο αγώνα της εθνικής ανεξαρτησίας είναι όντως σημαντική και οφείλουμε να τη γιορτάσουμε. Μπορεί άλλωστε να γίνει ο καταλύτης για να έλθουν πιο κοντά ο ελληνισμός της Διασποράς με το εθνικό κέντρο. Και μια ευκαιρία να ξαναχτιστεί το ελληνικό brand, το οποίο τόσο υπέφερε λόγω της οικονομικής κρίσης. Μακριά ωστόσο από επιπόλαιες γραφικότητες και καρικατούρες.
Είναι όμως τα 200 χρόνια και μια πολύ καλή ευκαιρία να μάθουμε καλύτερα ως λαός ποιοι είμαστε. Η ιστορία της Επανάστασης έχει σε κάθε της σελίδα επεισόδια που είναι άγνωστα στη συντριπτική πλειονότητα των σύγχρονων Ελλήνων. Δίπλα στα άπειρα παραδείγματα μεγαλοσύνης του Καραϊσκάκη, του Παπαφλέσσα και των άλλων ηρώων, υπάρχουν πάντοτε εμφύλιες συγκρούσεις, φατριασμοί, νεποτισμός και μια τεράστια αδυναμία συνεννόησης της ηγεσίας του τόπου. Με το πέρασμα του χρόνου ξεχάστηκαν όλα αυτά, γιατί είχαμε ανάγκη από ένα εθνικό αφήγημα χωρίς υποσημειώσεις. Επειδή όμως πέρασαν 200 χρόνια από τότε και οι ίδιες συμπεριφορές επαναλαμβάνονται σαν να είναι χαραγμένες στο DNA του λαού μας, καλό θα ήταν να αρχίσουμε να μαθαίνουμε την ιστορία μας ψύχραιμα και χωρίς περιττούς εξωραϊσμούς. Το ότι η ιερή υπόθεση της Επανάστασης κινδύνευσε λόγω εμφύλιων σπαραγμών σε κρίσιμες στιγμές είναι χρήσιμο να το μάθουμε και να το εξηγήσουμε. Ποιος ξέρει, ίσως μας κάνει περισσότερο καχύποπτους απέναντι στους κήρυκες του διχασμού, οι οποίοι με τρόπο ανεύθυνο –αν όχι εγκληματικό– βάζουν κάθε 30-40 χρόνια τη χώρα σε περιπέτειες.
Η επέτειος της Επανάστασης είναι ακόμη μία ευκαιρία να διαπιστώσουμε πόσο σοφή ήταν η διπλωματία της σύγχρονης Ελλάδας από τα πρώτα της βήματα. Με τι μαεστρία καλλιέργησε τον φιλελληνισμό και έπαιξε σωστά τα χαρτιά της με τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής. Και αυτό είναι ένα κεφάλαιο το οποίο αγνοούμε, γιατί προτιμάμε να θυμόμαστε μόνο τα ιστορικά επεισόδια στα οποία εμφανιζόμαστε σαν θύματα. Η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητη και μεγάλωσε επειδή επετεύχθη ο ακατανίκητος συνδυασμός ηρωισμού και σοφής διπλωματίας.
Τα 200 χρόνια είναι λοιπόν ένα ορόσημο. Μια ευκαιρία να κοιτάξουμε πίσω, να εμβαθύνουμε την αυτογνωσία και να βάλουμε στόχους για το μέλλον. Χωρίς να ξεχνάμε ότι ένας λαός που δεν μαθαίνει ακέραιη και ατόφια την ιστορία του είναι καταδικασμένος να ξαναζεί ορισμένες από τις σκοτεινές πτυχές της.