Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Μπαίνουμε σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Οι τουρκικές ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ, σε συνδυασμό με την υπόθεση των πυραύλων S-400, ανεβάζουν το θερμόμετρο στην περιοχή μας. Ο κ. Ερντογάν ζυγίζει τις επόμενες κινήσεις του και περιμένει. Οι Ευρωπαίοι έδειξαν τα «δόντια» τους αλλά κράτησαν ήπιους τόνους. Η Αγκυρα ξέρει ότι η προοπτική της ένταξής της στην Ε.Ε. δεν υφίσταται πλέον, οπότε δεν παίρνει πολύ στα σοβαρά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν.
O Ντόναλντ Τραμπ από την πλευρά του ξεκαθάρισε χθες πως η Τουρκία δεν μπορεί να πάρει και F-35 και S-400. Στο παλάτι στην Αγκυρα ήλπιζαν πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα αγνοήσει το αμερικανικό βαθύ κράτος και θα επιλέξει κάποια άλλη αντίδραση, παρά το γεγονός ότι το Kογκρέσο δεν άφηνε περιθώρια παρερμηνειών. Θα δούμε πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση από εδώ και πέρα και ποια θα είναι η αντίδραση του Ερντογάν. Θα πρέπει να νιώθει απογοητευμένος, ακόμη και «πληγωμένος» από την αντίδραση της Δύσης.
Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί πάντως αυτή την περίοδο είναι συγκεχυμένα, αντιφατικά μηνύματα. Στην περίπτωση των ερευνών της Exxon στην Κύπρο, η Αγκυρα πήρε το μήνυμα γιατί ήταν κρυστάλλινα καθαρό και δεν άφηνε περιθώρια παρεξήγησης. Στην Ουάσιγκτον πολλοί θα φοβηθούν ότι αν επιβληθούν κυρώσεις και ακυρωθεί η παραγγελία των F-35, η Τουρκία θα χαθεί για πάντα για τα αμερικανικά συμφέροντα. O ίδιος ο Τραμπ ήταν σχεδόν απολογητικός στη δήλωση που έκανε, σαν να ήθελε να δώσει ένα καθησυχαστικό μήνυμα στον Τούρκο ομόλογό του.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό ο κίνδυνος της κρίσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι ορατός. Ο κ. Τσαβούσογλου έχει περάσει το μήνυμα στην Αθήνα τον τελευταίο καιρό πως η Τουρκία δεν θέλει να επεκταθεί η ένταση γύρω από την Κύπρο στο Αιγαίο ή οπουδήποτε αλλού θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις των δύο χωρών. Η νέα ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει από την πλευρά της να στέλνει το ίδιο μήνυμα με την προηγούμενη, προς όλες τις κατευθύνσεις. Οτι, δηλαδή, τυχόν τουρκικές έρευνες σε ελληνική υφαλοκρηπίδα θα αντιμετωπισθούν ακαριαία και δυναμικά. Αυτό το σαφές μήνυμα θα δοθεί αυτές τις ημέρες και στην Ουάσιγκτον από τον νέο υπουργό Εξωτερικών. Τώρα, ποιος θα ακούσει ποιο μήνυμα σε αυτό το περίπλοκο σκηνικό μένει να φανεί στην πράξη.