Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Πηγή: kathimerini.gr
Η οικονομική κρίση μείωσε δραματικά τις αμυντικές δαπάνες της χώρας μας, ανοίγοντας την ψαλίδα με την Τουρκία. Οι ελληνικές κυβερνήσεις ξόδεψαν πάρα πολλά δισ. μετά τη Μεταπολίτευση, αλλά δυστυχώς δεν έμεινε σχεδόν τίποτα πίσω από πλευράς αμυντικής βιομηχανίας. Η ΕΑΒ και άλλες κρατικές εταιρείες ξεκίνησαν με μεγάλες φιλοδοξίες, οι οποίες πνίγηκαν από την κομματική κακοδιοίκηση και τον συνδικαλισμό.
Η Αγκυρα έμαθε το μάθημά της μετά το αμερικανικό εμπάργκο του 1974 και ανέπτυξε, βάσει ενός μακρόπνοου σχεδιασμού, αξιόλογη πολεμική βιομηχανία. Σήμερα βρίσκεται μπροστά σε τομείς υψηλής τεχνολογίας. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από τις κυρώσεις που ενδέχεται να επιβληθούν από τις ΗΠΑ λόγω της αγοράς των S-400. Αλλωστε, δεν είναι καν βέβαιο αν ο πρόεδρος Τραμπ θα τις επιτρέψει σε πρώτη φάση.
Η ειρωνεία, βέβαια, είναι πως η Τουρκία κέρδισε αρχικά πάρα πολλά από τη συνεργασία με το Ισραήλ στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας. Τώρα η σχέση έχει δηλητηριασθεί τόσο, που η ισραηλινή κυβέρνηση κάνει λόμπι στις ΗΠΑ για να μην παραλάβει η Αγκυρα τα F-35.
Η Ελλάδα έχει παίξει σωστά έως τώρα τα διπλωματικά χαρτιά της. Αμέσως μετά την έναρξη της οικονομικής κρίσης έγινε αντιληπτή η επείγουσα ανάγκη στενών συμμαχιών με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Σε μια σπάνια επίδειξη διακομματικής ωριμότητας, οι κυβερνήσεις Παπανδρέου, Σαμαρά και Τσίπρα ακολούθησαν πιστά το ίδιο δόγμα. Και τώρα, ΗΠΑ και Ισραήλ δείχνουν ότι θέλουν την εμβάθυνση της σχέσης με την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Επειδή όμως και στη διπλωματία χρειάζονται δύο για ένα επιτυχημένο «ταγκό», η Ελλάδα πρέπει να αρχίσει να επιδιώκει απτά και μετρήσιμα ανταλλάγματα, που θα τη βοηθήσουν να μικρύνει την ψαλίδα με την Τουρκία σε βάθος δεκαετίας. Ανάμεσα σε αυτά μπορεί να είναι ένα νέο ξεκίνημα στην αμυντική βιομηχανία. Η χώρα μας διαθέτει καλά μυαλά στον τομέα της τεχνολογίας. Σημαντικά εξοπλιστικά προγράμματα θα αρχίσουν σε λίγο καιρό. Αν δεν επαναλάβουμε τα αντισταθμιστικά «μαϊμού» του παρελθόντος και τις φαρσοκωμωδίες τύπου Ναυπηγείων Ελευσίνας, θα μπορούσαμε να πετύχουμε πολλά. Το έχουμε ανάγκη εάν σοβαρευτούμε περισσότερο και αρχίσουμε να λειτουργούμε, έστω και λίγο, σαν μια άλλη μικρή χώρα, που κατάφερε πολλά με σχέδιο, εγχώριο «brain trust» και, βέβαια, την αμερικανική υποστήριξη.