Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Πηγή: kathimerini.gr
Σημασία δεν έχει ούτε να θυμώνουμε ούτε να βρίζουμε κάθε φορά τους πολιτικούς μας έπειτα από μία μεγάλη κρίση. Σημασία έχει να κάθονται κάποιοι έμπειροι άνθρωποι με κρύα καρδιά και καθαρό μυαλό, οι οποίοι θα αναλύουν τι πήγε στραβά και θα καταρτίζουν ένα σοβαρό σχέδιο το οποίο θα διορθώνει τα προβλήματα και θα διασφαλίζει ότι δεν θα επαναληφθούν. Το ελληνικό κράτος έχει ένα μεγάλο πρόβλημα. Δεν βασίζεται σε διαδικασίες και θεσμούς, αλλά στο φιλότιμο κάποιων και σε «γιούρια». Το ζήσαμε στα Ιμια, στις φωτιές του 2007, στο Μάτι και –αν δεν αλλάξουμε μυαλά– θα το ξαναζήσουμε. Εύχομαι όχι σε κάποια κρίση που θα θυσιάσει ανθρώπινες ζωές πάλι ή θα αφορά την εθνική μας κυριαρχία.
Ενα κράτος για να λειτουργεί αποτελεσματικά πρέπει να βασίζεται στον επαγγελματισμό, στην αυστηρή αξιολόγηση, στις συνεχείς ασκήσεις ετοιμότητας και στον λεπτομερή σχεδιασμό. Η αξιολόγηση σπανίζει από καιρό και όχι μόνο τα τελευταία χρόνια. Επικρατούν κριτήρια συνδικαλιστικά και συντεχνιακά. Εχει κυριαρχήσει μια κουλτούρα κάλυψης των μετρίων και των ανεπαρκών. Ενίοτε μεταφράζεται και σε κυνήγι των πολύ ικανών που ξεχωρίζουν… Ο επαγγελματισμός και η μεθοδική προετοιμασία απουσιάζουν γιατί, συχνά, κομμάτια των Ενόπλων Δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας λειτουργούν με όρους ΔΕΚΟ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Οι πολιτικοί γνωρίζουν συνήθως το πρόβλημα. Ο Νίκος Τόσκας είχε δηλώσει από το βήμα της Βουλής πως η Πυροσβεστική είναι το πιο στρεβλό κομμάτι του ελληνικού κράτους. Του την «έπεσαν» άπαντες, δεν άλλαξε αρκετά και η συνέχεια είναι γνωστή. Είναι, άλλωστε, σπάνιες οι περιπτώσεις που κάποιος υπουργός θέλει να «σπάσει αυγά». Βρίσκεται αντιμέτωπος με τους συνδικαλιστές του κόμματός του και οικουμενικές αντιδράσεις. Συνειδητοποιεί ότι για να αλλάξει την κατάσταση θα απαιτηθεί χρόνος. Οι σύμβουλοί του τον προειδοποιούν πως στο μεσοδιάστημα μπορεί να συμβεί μια «στραβή», ενώ το όφελος των όποιων τομών θα το εισπράξει ο επόμενος.
Εχουν υπάρξει εξαιρέσεις, αλλά είναι λίγες και δεν έχουν διάρκεια, γιατί ένας κακός υπουργός μπορεί να χαλαρώσει και στη συνέχεια να καταστρέψει ό,τι σωστό έχει γίνει στη διάρκεια μιας παρένθεσης.
Η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις, εντός και εκτός συνόρων. Δεν θα αντέξει να τα βγάλει πέρα με το αναιμικό, μη αξιοκρατικά στελεχωμένο κράτος που διαθέτει σήμερα. Εύκολη υπόθεση σίγουρα δεν είναι. Στο DNA όλων των κομμάτων εξουσίας παραμονεύουν η αρρώστια του μικροκομματισμού και το σαράκι των μικρών διαπλοκών που ροκανίζουν τα θεμέλια ενός στέρεου και στιβαρού κράτους. Τα ρουσφέτια φέρνουν ψήφους, όπως και οι τακτοποιήσεις ημετέρων. Τα πληρώνεις, όμως, ακριβά όταν ξεσπά μια κρίση και πρέπει να βασιστείς σε ανεπαρκείς χειριστές και ανύπαρκτα σχέδια και μηχανισμούς. Το λιγότερο που μπορούμε, λοιπόν, όλοι μας να κάνουμε για τη μνήμη των νεκρών στο Μάτι είναι να απαιτήσουμε από τους πολιτικούς μας να σοβαρευθούν και να εμπιστευθούν όχι κολλητούς και ημετέρους, αλλά εκείνους που μπορούν να κάνουν καλά τη δουλειά τους.
