Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Τα φώτα αυτή τη στιγμή βρίσκονται πάνω από το Καστελόριζο. Δικαιολογημένα. Η σκέψη μας βρίσκεται διαρκώς εκεί.
Στους ακρίτες μας. Στους άνδρες και στις γυναίκες του Πολεμικού μας Ναυτικού. Αλλά την ίδια ώρα επίθεση από τους Τούρκους δέχεται και η Θράκη. Στο παρασκήνιο. Με επιθετικές κινήσεις που κάνει η Αγκυρα ταυτόχρονα στην Αθήνα, στις Βρυξέλλες και στο Στρασβούργο. Σε διάφορα επίπεδα. Και τις οποίες για την ώρα επιφυλάσσομαι να αποκαλύψω. Θα έρθει η στιγμή.
Τις κινήσεις αυτές τις γνωρίζουν από την πρώτη στιγμή και όχι μόνο δεν αντιδρούν, αλλά τις ανέχονται κιόλας κορυφαίες αθηναϊκές πολιτικές και νομικές προσωπικότητες. Γιατί δεν αντιδρούν; Γιατί τις ανέχονται; Γιατί σιωπούν; Είναι λυπηρό! Γιατί συνδέουν την επίτευξη των ευρωπαϊκών θεσμικών φιλοδοξιών τους και την ανάληψη αξιωμάτων με τις μείζονες υποχωρήσεις στα ζητήματα της Θράκης. Όποιος δεχτεί παρασκηνιακώς τα αιτήματα των Τούρκων στην Αθήνα έχει καλές πιθανότητες προαγωγής στο Στρασβούργο. Το γράφω όσο πιο κομψά γίνεται.
Την ίδια ώρα, η αντιπολίτευση κάθεται πάνω σε ένα ροζ συννεφάκι και συζητά στο παρασκήνιο επίσης λύσεις αδιανόητες για εσωτερικά ζητήματα, όπως η ανάδειξη θρησκευτικών λειτουργών στη Θράκη με κάλπη. Λύσεις που αν ακουστούν δημοσίως στις λεπτομέρειές τους ή, ακόμη χειρότερα, υιοθετηθούν από τις ηγεσίες της αντιπολίτευσης, θα αναγνωρίσουν επισήμως στην Άγκυρα δικαίωμα συγκυριαρχίας στη Θράκη! Και πάλι δεν θα γράψω λεπτομέρειες. Ελπίζω πως θα επικρατήσει στο τέλος η λογική. Κι αν δεν επικρατήσει, εδώ είμαστε. Δεν είναι, πάντως, ώρα να δώσουμε την εικόνα σπαρασσόμενου έθνους (γι’ αυτό δεν αποκαλύπτω διευθύνσεις και ονόματα). Και, πάντως, αν πρόκειται να γράψει ποτέ το όνομά μου ο τουρκικός Τύπος, ας είναι για να με καταγγείλει. Όχι για να με εξυμνήσει.
Με την ευκαιρία αυτής της άχαρης συζήτησης όμως -ζητώ συγγνώμη που δεν μπορώ να γράψω περισσότερα- πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τρία θέματα. Το πρώτο αφορά την εμμονή της Άγκυρας να αναγνωριστούν ως «τουρκικοί» κάποιοι σύλλογοι στη Θράκη. Οι συνήθεις φιλελεύθεροι των Αθηνών προβάλλουν το επιχείρημα ότι η Ελλάς πρέπει αμέσως να αναγνωρίσει το δικαίωμα μουσουλμάνων να ιδρύουν σωματεία με την επωνυμία «τουρκικό». Το ζητούν στο όνομα της ελευθερίας τού συνεταιρίζεσθαι. Στο όνομα της ελευθερίας της έκφρασης. Στο όνομα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Εάν η Ελλάς ήταν μια χώρα που γεωγραφικά βρισκόταν στο κέντρο της Ευρώπης και αν δεν είχε κάποιον γείτονα να την απειλεί διαρκώς με πόλεμο, τότε ίσως, ναι, το ζήτημα αυτό να περιοριζόταν στο πεδίο του Συνταγματικού Δικαίου. Να αφορούσε πράγματι τις ατομικές και θρησκευτικές ελευθερίες. Ίσως, ναι, να ήταν άλλες και οι απαντήσεις. Από τη στιγμή όμως που η άσκηση μιας ατομικής ελευθερίας συγκρούεται ενδεχομένως με κορυφαία ζητήματα εθνικής ασφαλείας και δημόσιας τάξης, εδώ δεν έχουμε να κάνουμε ούτε με το Αστικό Δίκαιο ούτε με το Συνταγματικό Δίκαιο ούτε με συνεταιρισμούς, αλλά με απείρως υψηλότερα ιδανικά και αγαθά.
Εν προκειμένω, καταρχάς τόσο η αναγνώριση «τουρκικών σωματείων» στη Θράκη όσο και η αλλαγή του τρόπου ανάδειξης του θρησκευτικού ηγέτη των μουσουλμάνων μουφτή έχουν ως απώτερο στρατηγικό στόχο την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης. Οι Τούρκοι ψάχνουν από πού να αρχίσουν το ξήλωμα του πουλόβερ. Αν έχουν και τη δική μας συναίνεση, οποία ευτυχία. Έπειτα είναι κρίσιμο ζήτημα ο τρόπος δράσης αυτών των σωματείων που αυτοαποκαλούνται «τουρκικά», αν και έχουν ιδρυθεί από Ελληνες πολίτες. Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τον Άρειο Πάγο, ώστε να εξετάσει αν τα σωματεία αυτά εμπίπτουν στα κριτήρια απαγόρευσης της νέας νομοθεσίας του 2017, η οποία θέτει τις παραμέτρους της εθνικής ασφάλειας και της τήρησης δημόσιας τάξης (επρόκειτο για ιδέα του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, που η κυβέρνηση Τσίπρα ευτυχώς υιοθέτησε).
Ο τρόπος είναι απλός: Ένας εξονυχιστικός έλεγχος στις ιστοσελίδες τους αλλά και στο facebook των μελών τους μπορεί να αποδείξει αν οι σύλλογοι αυτοί έχουν τη δράση τους διαρκώς προσανατολισμένη προς την Τουρκία ή αν κάνουν εκδηλώσεις με θέμα τη χώρα της οποίας έχουν την ιθαγένεια. Δεν είναι δύσκολο. Οι φωτογραφίες υπάρχουν. Άπειρες. Δεν υπάρχει Τούρκος αξιωματούχος -παραλείπω τον Τούρκο πρόξενο, πλεονασμός- που να έχει επισκεφθεί τη Θράκη και να μην παρίσταται σε εκδηλώσεις τους στην πρώτη σειρά των καθισμάτων. Το πηγαινέλα στην Κωνσταντινούπολη, στην Προύσσα, στην Άγκυρα, στο Βερολίνο -εκεί εδρεύει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Τούρκων- είναι συνεχές. Θα δυσκολευτεί πολύ όποιος αναζητήσει φωτογραφίες και εκδηλώσεις μελών αυτών των σωματείων με Ελληνες αξιωματούχους.
Πέραν αυτών, υπάρχει και κάτι ακόμη που έχει σημασία: Σταμάτησαν αυτοί οι σύλλογοι να αυτοαποκαλούνται δημοσίως «τουρκικοί» όσο διαρκεί η εκκρεμοδικία ενώπιον της ελληνικής Δικαιοσύνης; Σεβάστηκαν την ελληνική έννομη τάξη μέχρι της εκδόσεως τελικής αποφάσεως; Ή συνέχισαν τον χαβά τους; Δεν θα πω περισσότερα. Οι Αρεοπαγίτες που θα συνεδριάσουν εν Ολομελεία προσεχώς γνωρίζουν άριστα τι λέει ο νόμος, ας αντιστοιχήσουν τα πραγματικά περιστατικά στον νόμο. Ειδικώς όσα συνέβησαν μετά την πρώτη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που οδήγησε στην αποθράσυνση ορισμένων. Κι ας αψηφήσουν την «αυστηρή σύσταση» των υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης που παρενέβησαν ωμά στο έργο τους. Όσο για τους κορυφαίους Ελληνες πολιτικούς που ψιθυρίζουν στους διαδρόμους της Βουλής «τι να κάνουμε; Πρέπει να τους αναγνωρίσουμε ως τουρκικούς», προτείνω το εξής: Να το πουν και δημοσίως αυτό, αν τολμούν, πριν μεταβούν στη Θράκη τον Νοέμβριο για την προγραμματισμένη διάσκεψη του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Επαναλαμβάνω, λοιπόν: Εάν κάποιος καταχράται την ατομική του ελευθερία προς αυτοπροσδιορισμό για να ανοίξει άλλα θέματα που τυχόν συνδέονται με την εθνική ασφάλεια, την εδαφική ακεραιότητα και τη δημόσια τάξη στην πατρίδα μας, το ζήτημα εδώ δεν είναι τα ατομικά δικαιώματα. Ειδικώς σε μια χώρα όπου καθένας είναι ό,τι δηλώσει τα ατομικά δικαιώματα δεν μπορεί να αποτελούν τον δούρειο ίππο. Άλλο είναι το θέμα. Το αυτό ισχύει για το ζήτημα της εκλογής των μουφτήδων. Εάν η εμπειρία έως τώρα έχει δείξει ότι κάποιοι χρησιμοποιούν τη θρησκεία ως όχημα επιβολής της θέλησης ενός τρίτου κράτους σε μια ξένη επικράτεια -οι αποδείξεις, άφθονες και εδώ-, τότε το θέμα μας δεν είναι η διαδικασία αλλά η σκοπιμότητα. Όποιος παριστάνει τον αφελή, κάνει πως δεν τα καταλαβαίνει αυτά και επιμένει στις θεωρίες περί κράτους δικαίου και τα λοιπά είναι απλώς επικίνδυνος.
Κλείνω με το τρίτο θέμα, που είναι και το σημαντικότερο. Το βασικό πρόβλημα της Θράκης δεν είναι αν ένα σωματείο θα ονομάζεται «τουρκικό» – οι μειονοτικές εφημερίδες διακηρύσσουν καθημερινά την τουρκικότητά τους χωρίς να διώκεται κανείς. Ούτε η εκλογή του μουφτή και η κατάργηση της σαρίας είναι θέμα για να κάνουν κάποιοι την κοσμοπολίτικη μόστρα τους στις Βρυξέλλες. Μια χαρά εφαρμόζεται το νέο σύστημα επιλογής «σαρία ή αστικά δικαστήρια» από το 2017.
Το πρόβλημα της Θράκης είναι η ερημοποίησή της. Το δημογραφικό. Η μαζική μετανάστευση χριστιανών και μουσουλμάνων. Όλο και λιγότεροι κατοικούν τη Μεγάλη Γη. Αυτό είναι το κυρίαρχο θέμα στο οποίο πρέπει να σκύψει η Αθήνα. Και όχι η ικανοποίηση αιτημάτων που θέτουν τις βάσεις ώστε να θέσουν οι Τούρκοι ζήτημα αυτοδιάθεσης και αυτονομίας στο εγγύς μέλλον. Ελπίζω να συνεννοηθήκαμε.