Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Το Σάββατο πάντρεψαν τη μονάκριβη κόρη τους Κατερίνα δύο αγαπημένοι φίλοι: Ο πρόεδρος του Ιδρύματος «Κωνσταντίνος Μητσοτάκης» Παντελής Βιρβιδάκης, εξάδελφος του πρωθυπουργού, και η σύζυγός του Άννα Μαρία, μια υπερήφανη Μακεδόνισσα με αρχές.
Με τον Παντελή, την Άννα Μαρία και την Κατερίνα -καθηγήτρια στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο- κάνουμε πολλά χρόνια παρέα στην Πέρδικα της Αίγινας, στην πατρίδα μου. Σε λίγο θα τους πολιτογραφήσουμε και επίτιμους δημότες, όπως πάνε. Ως οικοδεσπότες της δεξίωσης που ακολούθησε σε ιστορικό ξενοδοχείο των Αθηνών μού επιφύλαξαν την εξαιρετική τιμή να με βάλουν να καθίσω κοντά στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, στην αδερφή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη Αρτεμισία, στην πεθερά του Ήβη Γόντικα (η Μαρέβα έλειπε στο Παρίσι) και την αειθαλή Σάκη Κυπραίου. Και, ασφαλώς, δίπλα στην Ντόρα Μπακογιάννη.
Η ατμόσφαιρα ήταν βεβαίως οικογενειακή, ο Βιρβιδάκης είπε στους καλεσμένους του με χιούμορ πως «ο Κυριάκος γλίτωσε από τις συμπληγάδες του Χαφτάρ για να είναι εδώ απόψε», ωστόσο δεν έλειψε η πολιτική συζήτηση. Τόσο όσο. Προφανώς δεν θα σας αποκαλύψω όσα ειπώθηκαν και με τον πρωθυπουργό και με την Ντόρα για τα ελληνοτουρκικά, το απαγορεύει το off the record.
Θα συνέστηνα μόνο στην εδώ τουρκική πρεσβεία και την Άγκυρα να μη διαβάζουν λάθος τον πρωθυπουργό. Να μην κάνουν το λάθος να τον υποτιμούν και να διολισθαίνουν σε ανόητες δηλώσεις Ερντογάν, του τύπου «παίζει λάθος ο Μητσοτάκης». Υπό προϋποθέσεις μπορεί και να εκπλαγούν. Η απόφασή του για τον διορισμό νέας ηγεσίας στο στράτευμα -ακούω τα καλύτερα για τον Α/ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο- δεν είναι αμελητέα κίνηση. Έχει ρίσκο στον χρόνο που έγινε (ο κρίσιμος μήνας Μάρτιος πλησιάζει), αλλά έχει και νόημα: Ενιαία αντίληψη ηγεσίας – στρατού. Ωστόσο, όσα είπαμε με τον κύριο Μητσοτάκη 24ωρα πριν από τη διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη και όσα συζητήσαμε για το παρασκήνιο της επιλογής Σακελλαροπούλου έχει νόημα, νομίζω, να γίνουν γνωστά. Δεν είναι πλέον απόρρητα.
Δεδομένων των παραδοσιακά καλών σχέσεων που διατηρεί η οικογένεια με τον γερμανικό παράγοντα, ήταν μάλλον έκπληξη για το Βερολίνο η αντίδραση της κυβέρνησης. Ούτε ο διάλογος που είχε ο Μητσοτάκης με την απερχόμενη καγκελάριο Μέρκελ ήταν ευχάριστος ούτε και ο διάλογος που είχε η Ντόρα με ανώτατο στέλεχος της γερμανικής πρεσβείας των Αθηνών, που της τηλεφώνησε αιφνιδιασμένο προκειμένου να εκφράσει την απορία του για τις καταγγελτικές δηλώσεις της σε τηλεοπτική εκπομπή.
Αυτό που φτάνει στην κυβέρνηση, στο Μαξίμου και στον ίδιο τον πρωθυπουργό ως κλίμα από τη Γερμανία είναι ότι η Μέρκελ εκτέθηκε και στο κόμμα της αλλά και στο ευρύτερο εκλογικό σώμα από τη διάδοση της πληροφορίας ότι την «εξουσιάζει», την εκβιάζει, είναι περίπου έρμαιο του Τούρκου Ερντογάν.
Η διαμαρτυρία Μητσοτάκη στην καγκελάριο μπορεί να μην απέδωσε την πρόσκλησή μας στη διάσκεψη μεν, αλλά είχε πολιτικό αποτέλεσμα δε. Ίσως κάποια θετική αναφορά υπέρ ημών στα συμπεράσματα.
Όσον αφορά τη διάσκεψη αυτή καθαυτή, ο πρωθυπουργός ακούγοντας τους δεκάδες όρους που θέτει μαξιμαλιστικά ο Χαφτάρ, ο οποίος δείχνει πως νιώθει άβολα χωρίς τη στολή του, η Αθήνα κρατά μικρό καλάθι. Ξέρει καλά πώς συμπεριφέρονται οι Αραβες, οι μετρ της διπλής σκέψης και του είπα ξείπα (η Ντόρα μού διηγήθηκε ωραίες ιστορίες από τη θητεία της στο ΥΠΕΞ).
Ιδιαίτερη αξία αποκτά υπό τις περιστάσεις η συζήτηση που είχαμε με τον πρωθυπουργό για τη νέα Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Όπως κατάλαβα, η Σακελλαροπούλου από την αρχή είχε το προβάδισμα -το διάγγελμα Μητσοτάκη είχε πολλά στοιχεία από το ρεπορτάζ της «Εστίας» της 6ης Νοεμβρίου 2019-, από την αρχή η προτίμησή του ήταν Πρόεδρος γυναίκα και εκτός Ν.Δ., αλλά μέχρι ο πρωθυπουργός να την καλέσει ήθελε να τον δικαιώνουν και τα δεδομένα. «Όλα όσα είπα στο διάγγελμα, ότι προβληματίστηκα πολύ πριν καταλήξω, είναι απολύτως αληθή» μου είπε ο πρωθυπουργός και αποκάλυψε ότι σε μια φάση «σκέφτηκα και μέτρησα την ανανέωση της θητείας Παυλόπουλου».
Ωστόσο, δημοσκόπηση που παρήγγειλε το Μαξίμου έδειχνε ότι ο Παυλόπουλος είχε 70% θετικές γνώμες στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και 40% μόνο στους νεοδημοκράτες. Κατά τους συνεργάτες του στο Μαξίμου, «ο Προκόπης θα ήταν Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ».
Βεβαίως -ανοίγω παρένθεση και το καταθέτω για την ιστορία, δεν προκύπτει από τη συζήτησή μου με τον πρωθυπουργό- η δημοσκόπηση αυτή μου ήταν γνωστή. Δεν την αποκάλυψα, γιατί δεν είχα διασταυρώσει τους αριθμούς. Τώρα τους αποκαλύπτω. Διεξήχθη υπό την εποπτεία του αόρατου Αμερικανού συμβούλου Γκρίνμπεργκ και έδινε 44% στον Παυλόπουλο, 11% στον Βενιζέλο, 3-4% σε Δαμανάκη – Διαμαντοπούλου, ενώ οι υπόλοιποι ήταν μη ανιχνεύσιμοι.
Ρώτησα τον κύριο Μητσοτάκη πότε γνώρισε τη νέα Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τι διερεύνησε για να καταλήξει οριστικά στην επιλογή της. Τη γνώρισε δέκα μέρες πριν από το διάγγελμα στην οικία του στον Λυκαβηττό. «Ήθελα να δω τη ματιά της για τον θεσμό της Προεδρίας, να καταλάβω αν ενδιαφέρεται όντως για τη θέση, τις γνώσεις της για βασικά θέματα». Στο σημείο αυτό ρώτησα τον πρωθυπουργό αν η κυρία Σακελλαροπούλου ξέρει καλά τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής. Μου απάντησε «ναι», αλλά πρόσθεσε για να μην υπάρχουν αμφιβολίες: «Δεν αναζητώ συνδιαχειριστή για τα εξωτερικά». Αποκρίθηκα ότι ο Πρόεδρος μπορεί να στηρίζει τον πρωθυπουργό, κανείς δεν μιλά για συνδιαχείριση. Το δέχτηκε και σημείωσε ότι «ο Παυλόπουλος ήταν καλός σε αυτό».
Όσο για τη συνέντευξη Σαμαρά; Δεν είχε προλάβει να τη μελετήσει. Αλλά μου είπε με νόημα: «Η Χάγη πλέον δεν είναι δική μου επιλογή, είναι στρατηγική επιλογή, στην οποία συμφωνούν όλα τα κόμματα».
Καταλήγω: Το υποστήριξα πρώτη φορά έπειτα από μια συνάντησή μας τον Φεβρουάριο του 2019 στην Πειραιώς. Ο Μητσοτάκης είναι πλέον ώριμος. Ξέρει τι θέλει. Ισχύει και τώρα. Μπορείς να του ασκήσεις κριτική σε επιμέρους επιλογές -το κάνουμε όταν πρέπει-, αλλά δείχνει να πατά γερά στα πόδια του. Και -το κυριότερο- χωρίς ίχνος αλαζονείας, τουλάχιστον μέχρι στιγμής.
Το βασικό ζητούμενο για τον ίδιο και τη χώρα είναι να περάσουμε τον κάβο των τουρκικών προκλήσεων χωρίς απώλειες. Αν αυτό συμβεί, η χώρα θα ζήσει σε ήρεμα νερά. Εάν όχι, ξέρουμε τι μας περιμένει. «Συμπληγάδες» που είπε και ο Βιρβιδάκης με χιούμορ. Ευχόμαστε για το καλό του έθνους μας το πρώτο.