Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Διάβασα σε γνωστό ιστότοπο ανάλυση ομιλίας του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα με τον τίτλο «Καρφιά προς το εσωτερικό και προς το εξωτερικό».
Το ρεπορτάζ έγκριτου συναδέλφου, ο οποίος υποστηρίζει μετά βεβαιότητας ότι ο πρωθυπουργός θα ανανεώσει τη θητεία στον κεντρικό τραπεζίτη για έξι ακόμη έτη, καταγράφει τους κατά Στουρνάρα λόγους της μακράς ελληνικής οικονομικής περιπέτειας.
Σύμφωνα με τον κύριο διοικητή, μεταξύ άλλων αυτοί είναι:
Η δημοσιονομική προσαρμογή ήταν πρωτοφανής σε μέγεθος και ταχύτητα. Δόθηκε κατά μέσον όρο μεγαλύτερη έμφαση στην αύξηση της φορολογίας, παρά στις περικοπές δαπανών και τις ιδιωτικοποιήσεις.
Οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές αποδείχθηκαν υψηλότεροι από ό,τι αρχικά είχε υπολογιστεί στο πρόγραμμα προσαρμογής από τους διεθνείς οργανισμούς, επιδεινώνοντας την ύφεση.
Η χρονική σειρά που υλοποιήθηκαν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν οι πραγματικές αποδοχές περισσότερο από ό,τι είχε σχεδιαστεί αρχικά, με συνέπεια να επιδεινωθεί η ύφεση. Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια επικεντρώθηκε περισσότερο στην αγορά εργασίας, παρά στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών. Τα νοικοκυριά υπέστησαν κατακόρυφη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης.
Μεταρρυθμίσεις καθυστέρησαν λόγω της αντίστασης που προέβαλαν κεκτημένα συμφέροντα.
Η απόφαση που έλαβε το Eurogroup, τον Νοέμβριο του 2012, για περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους εφαρμόστηκε με μεγάλη καθυστέρηση τον Ιούνιο του 2018.
Αν ο κύριος Στουρνάρας ήταν τουρίστας, περαστικός από τη χώρα, περιηγητής, εις την καλύτερη περίπτωση μελετητής της ελληνικής χρεοκοπίας, ίσως και να νομιμοποιείτο να ομιλεί ως ανεξάρτητος τρίτος. Αλλά, διάβολε, υπήρξε διαχειριστής της κρίσης! Ως υπουργός Ανάπτυξης στη βραχύβια κυβέρνηση Παπαδήμου, ως υπουργός Οικονομικών κατά την τριετία 2012-2015 στην κυβέρνηση Σαμαρά και, βεβαίως, ως διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος από το 2015 έως σήμερα.
Αποφύγαμε να σχολιάσουμε τον βίο και την πολιτεία του κυρίου διοικητή το τελευταίο διάστημα για να μη διαταράξουμε την πορεία προς τη βεβαία ανανέωση της θητείας του – αν και με τον Κυριάκο ποτέ δεν ξέρεις. Και να θέλουμε να αγιάσουμε, όμως, δεν μας αφήνει εκείνος.
Ερωτούμε: Τώρα πληροφορήθηκε ο αγαπητός κύριος διοικητής ότι υπήρξε αύξηση της φορολογίας επί των Μνημονίων; Όταν από του βήματος της Βουλής απέρριπτε ως υπουργός Οικονομικών την εκτίμηση ότι υπάρχει υπερφολόγηση στην Ελλάδα και επέβαλλε τον ΕΝΦΙΑ, δεν το γνώριζε; Για την περίπτωση που το έχει ξεχάσει, του το θυμίζουμε. Όπως είχε δηλώσει ο κύριος Στουρνάρας στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για τον Προϋπολογισμό του 2014, «οι φόροι στην Ελλάδα ανήλθαν στο 22,8% του ΑΕΠ, όταν στην ευρωζώνη είναι 25,7%, επομένως η διαφορά των τριών μονάδων δείχνει ότι δεν υπάρχει υπερφολόγηση» (27/11/2013). Γι’ αυτήν του τη δήλωση είχε μάλιστα επικριθεί σφόδρα από την Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία είχε υπερασπισθεί τη μεσαία τάξη.
Τους λάθος πολλαπλασιαστές του φίλου του, του Τόμσεν, και του ΔΝΤ, που βύθισαν τη χώρα στην ύφεση, τώρα τους ανακάλυψε ο κύριος Στουρνάρας; Όταν έθιγε για πρώτη φορά το θέμα σε συνέντευξή του στο Ζάππειο, το 2010, ο Αντώνης Σαμαράς (έπειτα από εισήγηση του νυν υποδιοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, τότε συμβούλου του, Γιάννη Μουρμούρα, αλλά και του έτερου οικονομικού συμβούλου του, Θεόδωρου Βάρδα), πού ήταν τότε, που έκαιγε το τόπι (στις σχέσεις με την τρόικα), ο κύριος Στουρνάρας; Ήταν, μήπως, κρυμμένος πίσω από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο του ΓΑΠ, που αποκαλούσε ειρωνικά τον Σαμαρά «Χάρι Πότερ»;
Ή μήπως ισχύει αυτό που αποκαλύπτει ο Βαρουφάκης στο βιβλίο του, ότι στήριζε τότε με φανατισμό την πολιτική με τα «τεσσάρια» – όπου «τεσσάρια», μεταξύ άλλων, ήταν και «πλεόνασμα 4% με ρυθμό ανάπτυξης 4%»; Ή μήπως προβάριζε το κοστούμι του αγαπητικού της τρόικας, που θα γινόταν υπουργός, οπότε γιατί να τον απασχολήσουν οι πολλαπλασιαστές και η υπερφορολόγηση; Οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές -το ξέρουμε σήμερα- ήταν εσκεμμένα λανθασμένοι, για να πέσει έξω το πρώτο Μνημόνιο και να πάμε στο δεύτερο, γιατί το καταστατικό του ΔΝΤ απαγόρευε επί ποινή φυλάκισης τη δανειοδότηση χώρας χωρίς κούρεμα χρέους (PSI).
Αλλά αυτές τις αλήθειες, ότι κάποιοι «ξέσκισαν» τον ελληνικό λαό στους φόρους για να πληρώσουν στο τέλος το «μάρμαρο» (κούρεμα) οι ιδιώτες ομολογιούχοι και όχι οι τράπεζες, δεν τολμά να τις πει ο κύριος διοικητής, ο οποίος εν έτει 2020 είδε το φως το αληθινόν. Σιωπά. Όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις, τώρα, τι να πει κανείς! Σήμερα θυμήθηκε την αγορά εργασίας ο κύριος Στουρνάρας; Όταν ο ίδιος άρχιζε τις μεταρρυθμίσεις από τις απολύσεις των καθαριστριών, που σκούπιζαν κάθε πρωί τις σκάλες των γραφείων του για να τις ανεβαίνει υπερήφανος με τα καλογυαλισμένα σκαρπίνια του, τολμά και μιλά για την αγορά εργασίας ο κύριος διοικητής και κάνει και κριτική; Ελεος!
Βεβαίως, το ωραιότερο ανέκδοτο από όσα διαβάσαμε είναι η κριτική του κυρίου διοικητή για την καθυστέρηση των μέτρων ελάφρυνσης χρέους. Οι αόριστες αιχμές του προς την ευρωζώνη και τους δανειστές. Αλλά ο υπεύθυνος για αυτή την καθυστέρηση έχει ονοματεπώνυμο: Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Μήπως θυμάται ο κύριος Στουρνάρας τι του είπε ο Γερμανός υπουργός, όταν ετέθη με ένταση το ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους από την Κριστίν Λαγκάρντ, την οποία η Ελλάς είχε σε εκείνη τη στροφή σύμμαχό της; Να του το θυμίσουμε ξανά: «Forget it, Υiannis»! Μήπως να του θυμίσουμε αν αξιοποίησε την ευκαιρία και τι του απάντησε εκείνος; Τίποτε. Ειλικρινώς, δεν ντρέπεται;
Αλλά, αφού κατελήφθη από κρίση ειλικρίνειας ο κύριος διοικητής στας δυσμάς της θητείας του, να του θέσουμε εμείς δυο τρία ερωτήματα: Μίλησε για «κεκτημένα συμφέροντα» που καθυστερούσαν τις μεταρρυθμίσεις. Κανένα ονοματεπώνυμο, κύριε διοικητά, για τα συμφέροντα θα πείτε – έτσι, αορίστως, «κεκτημένα»; Ή μήπως ομιλείτε γενικώς, επειδή ψηφίσατε και κάτι νομοθετικές ρυθμισούλες για τα «κεκτημένα»;
Μίλησε για ιδιωτικοποιήσεις που δεν έγιναν ο κύριος διοικητής. Κάποια που να ολοκληρώθηκε επί των ημερών σας στο υπουργείο Οικονομικών, μεταρρυθμιστή υπουργέ, υπάρχει; Αναφέρατε μία. Και τέλος: Εκείνη η δήλωσή σας ως διευθυντής του ΙΟΒΕ, το 2010, ότι «η τρόικα μετακινεί συνεχώς τα γκολπόστ», αλλάζοντας διαρκώς την εκτίμησή της για το έλλειμμα του 2009 της διακυβέρνησης Καραμανλή, ισχύει ακόμη; Ή την πήρε ο αέρας;
Καλή νέα θητεία από όπου δη, κύριε διοικητά της Τραπέζης της Ελλάδος. Περάσαμε καλά με τα ανέκδοτά σας, Γελάσαμε, «θυμώσαμε», θυμηθήκαμε. Ευχόμεθα να μας χαρίσετε και άλλες ωραίες τέτοιες στιγμές στη νέα σας θητεία. Ο τόπος έχει ανάγκη από λίγο γέλιο.
