Γράφει ο Μπάμπης Παπαδημητρίου
Πηγή: kathimerini.gr
Τα μνημόνια είχαν τρεις συναφείς στόχους. Ο λειτουργικός ήταν να επιστρέψουμε στις αγορές κεφαλαίου. O δομικός και συναφής ήταν να μη δημιουργούνται νέα δημοσιονομικά ελλείμματα. Ομως ο πιο σημαντικός ήταν η ανάκτηση ανταγωνιστικότητας. Μόνον αυτό μειώνει την ανάγκη πρόσθετου δανεισμού για να κλείνει η τρύπα στο ισοζύγιο των διεθνών συναλλαγών μας, που είναι αυτή ακριβώς η τρύπα στην ανταγωνιστικότητα. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι το μοναδικό «κλειδί» για τη μακροχρόνια επιβίωση του πληθυσμού αυτής της χώρας. Και είναι πολύ δυσκολότερο να πετύχουμε κάτι σε αυτόν τον τομέα, παρά στους άλλους δύο. Δημοσιονομική ισορροπία μπορεί να επιτύχει οποιαδήποτε κυβέρνηση εφαρμόσει λιτότητα και επιβάλει βαρύτερους φόρους. Πρόσβαση στις αγορές έχει κάθε κράτος που πληρώνει υψηλό επιτόκιο.
Η ανταγωνιστικότητα μετριέται με διάφορους τρόπους. Οσοι όμως λαμβάνουν αποφάσεις προσέχουν κατά κύριο λόγο δύο δείκτες. Τα αποτελέσματα από τον πρώτο, της Παγκόσμιας Τράπεζας, δεν ήταν καλά το 2018: με άριστα το 100, πήραμε 68 βαθμούς και βρεθήκαμε στην 67η θέση από την 61η το προηγούμενο έτος, μεταξύ 190 κρατών.
Προχθές δημοσιεύθηκαν τα συμπεράσματα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF). Πέσαμε στην 57η θέση (τέσσερα σκαλοπάτια κάτω) ενώ συγκεντρώνουμε 62,1 βαθμούς, όσο περίπου και στην προηγούμενη μέτρηση. Εμείς δεν βελτιωθήκαμε, οι άλλοι πήγαν καλύτερα. Οπως οι Φιλιππίνες που ανέβηκαν 12 θέσεις και βρέθηκαν ακριβώς μπροστά μας.
Δεν ισχυρίζομαι ότι είναι εύκολο να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος στον ανταγωνισμό μεταξύ κρατών. Είναι όμως απαραίτητο να θεωρήσουμε ότι αυτό αποτελεί ύψιστο εθνικό στόχο, μια συλλογική προτεραιότητα και ένα ισχυρό κριτήριο στις πολιτικές μας επιλογές. Η Ελλάδα είναι τελευταία μεταξύ των 52 πλουσιοτέρων κρατών. Είναι τελευταία μεταξύ των κρατών της Ενωμένης Ευρώπης και τελευταία στην Ευρώπη (ακολουθεί με μικρή διαφορά η Βοσνία)!
Αν θέλουμε κάτι να αλλάξει, πρέπει να μελετήσουμε και να μιμηθούμε όσα περισσότερα μπορούμε από αυτά που έχουν οι χώρες που ξεχωρίζουν. Δεν είναι θέμα μεγέθους ή «πλουσίων – φτωχών» στην εκκίνηση. Σιγκαπούρη, Δανία, Ταϊβάν, Κορέα, Νέα Ζηλανδία, Ισραήλ και Χονγκ Κονγκ, για να πάρω την πρώτη εικοσάδα, δεν ήταν πάντοτε πλούσιοι. Δύο κριτήρια της επιτυχίας τους είναι ο ψύχραιμος τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν τις κρίσεις που έχουν περάσει και ο έντονος δυναμισμός που αναπτύσσουν όταν όλα πάνε καλά. Μας λείπουν και τα δύο!