Του Μάνου Οικονομίδη
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Αξία”, το Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2020
Οι γητευτές της Ιστορίας επιμένουν, για λόγους δυνητικά… αδιευκρίνιστους, και σίγουρα όχι ευδιάκριτους, αυτονόητους και πιστευτούς, ότι οι κρίσεις της συγκυρίας διατηρούν μια απρόσμενη χρησιμότητα «επανεκκίνησης».
Για έθνη, λαούς και κοινωνίες. Για ένα άγαρμπο φρενάρισμα της διαδρομής, και ένα καινούριο ξεκίνημα, στη σκιά της εμπειρίας της κρίσης. Με τη χάραξη καινούριας διαδρομής, την οριοθέτηση καινούριων προτεραιοτήτων, την αναζήτηση καινούριων ιδεών, ιδανικά και των… φορέων των ιδεών αυτών.
Με την περίπτωση του ταλαιπωρημένου έθνους μας, η Ιστορία συνολικά και όχι μονάχα οι γητευτές της, θα έμενε άφωνη και ηττημένη. Οι κρίσεις δεν κινητροδοτούν καινούρια ξεκινήματα. Λειτουργούν ως πρώτη ύλη, ίσως και απενοχοποίηση, για να ενστερνιστούμε τις χειρότερες πτυχές του εαυτού μας. Εκείνες τις σκοτεινές γωνίες της γονιδιακής κληρονομιάς μας.
Το ζήσαμε ήδη, έντονα και με φόρτο συναισθήματος και παθών, την περίοδο της εθνικής τραγωδίας των Μνημονίων. Τα άκρα και οι ακρότητες, η υστερία, η νοοτροπία του ολοκληρωτισμού, που αποκλείει και πολεμάει φανατικά κάθε διαφορετική άποψη, επέλασαν και κυριάρχησαν στον δημόσιο βίο και τον δημόσιο λόγο. Η απενοχοποίηση της ηθικής χυδαιότητας, ή αλλιώς όσα είχαμε κρυμμένα βαθιά μέσα μας, και δεν υπάρχουν πλέον φυσικά εμπόδια για να κρατήσουν κάτω από την επιφάνεια.
Το ξαναζούμε σε επανάληψη, φυσικά ως τραγωδία, με τη νέα κρίση της πανδημίας του κορονοϊού, που απειλεί ευθέως να μας γυρίσει σε συνθήκες χρεοκοπίας, αν όχι οικονομικής, σίγουρα κοινωνικής. Περί ηθικής, ας το αφήσουμε καλύτερα στη διδακτική της θλίψης.
Μια απέραντη τοξικότητα πλανάται πάνω από τη χώρα. Σχεδόν σε κάθε δημόσια έκφανση της καθημερινότητας του εθνικού αποτυπώματος. Στην πολιτική, τα ΜΜΕ, τα social media, τις γειτονιές, μέσα σε κάθε σπίτι. Το φως που παραδοσιακά νικάει (στο τέλος) το σκοτάδι, μοιάζει να έχει χάσει το κίνητρο για να μας δείξει το δρόμο της υπέρβασης της παρακμής.