Ομιλία Υφυπουργού Υγείας Ζωής Ράπτη κατά τη συζήτηση στη Βουλή των Ελλήνων για τον Προϋπολογισμό του 2021
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Είναι αλήθεια ότι, τους τελευταίες μήνες η Κυβέρνησή μας κλήθηκε να διαχειριστεί άμεσα την πρωτόγνωρη απειλή για τη δημόσια υγεία που προκαλεί η ταχύτατη διάδοση του Covid-19.Ταυτόχρονα, όμως κλήθηκε να διαχειριστεί αποτελεσματικά κάθε μορφή της κοινωνικής και οικονομικής ζωής που επλήγη. Και το έπραξε με επιτυχία.
Πήρε αποφάσεις έγκαιρα, είχε πλήρη πληροφόρηση και εμπιστεύτηκε τους ειδικούς. Για το λόγο αυτό η Ελλάδα παραμένει σήμερα, μεταξύ εκείνων των κρατών που εφαρμόζουν αυστηρούς περιορισμούς αλλά έχουν λιγότερα κρούσματα Covid-19 συγκριτικά με άλλα κράτη, όπως δείχνουν, όλα τα στοιχεία.
Μέσα σε λίγους μήνες σημαντικές δομές του Εθνικού Συστήματος Υγείας άλλαξαν άρδην. Μετά τους χαμηλούς προϋπολογισμούς για την Υγεία τα προηγούμενα χρόνια, περιλαμβανομένης της περιόδου της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το 2020 αυξήθηκαν κατά 20% οι δαπάνες του Υπουργείου Υγείας, προσελήφθη επικουρικό προσωπικό επτά χιλιάδων υγειονομικών και υπερδιπλασιάστηκαν οι κλίνες ΜΕΘ, ένας πραγματικός άθλος που διόρθωσε την ολιγωρία δεκαετιών.
Η Κυβέρνηση όμως, συνέχισε το δύσκολο έργο και στήριξε έμπρακτα τους συμπολίτες μας, τόνωσε την εργασία και το εισόδημα, τα οποία επλήγησαν σοβαρά. Και το έκανε, όπως χαρακτηριστικά είπε ο Πρωθυπουργός μας, με τρόπο σχεδόν σοσιαλιστικό, δίνοντας 23,9 δισεκατομμύρια ευρώ το 2020, ενώ αναμένεται να δοθούν άλλα 7,5 δισεκατομμύρια το 2021.
Ο υπό συζήτηση, λοιπόν, προϋπολογισμός είναι κοινωνικός και αναπτυξιακός.
Διατηρεί το σύνολο των κοινωνικών επιδομάτων, των συντάξεων και των αμοιβών του κράτους, χωρίς να περιλαμβάνει νέους φόρους, ενώ προσθέτει και όσα χρειάζονται για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και την ενίσχυση, εργαζομένων και επιχειρήσεων.
Σε ό,τι αφορά στο Υπουργείο Υγείας οι δαπάνες το 2020 αυξήθηκαν κατά 788 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2019 . Και για το 2021 δεσμεύθηκε ο Υπουργός Οικονομικών ότι θα διαθέσουμε, στο Υπουργείο Υγείας οτιδήποτε απαιτηθεί για να στηρίξουμε αποτελεσματικότερα ακόμα, τη μάχη για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, με κορυφαία την Εθνική Εκστρατεία Εμβολιασμού κατά του κορονοϊού, που πρόσφατα ψηφίσαμε με συντριπτική πλειοψηφία στη Βουλή.
Μία από τις πλέον σημαντικές προτεραιότητες για το Υπουργείο Υγείας αυτή την περίοδο, αποτελεί ο τομέας της ψυχικής υγείας.
Την χρονιά που διανύουμε, η παγκόσμια πανδημία εμφανίστηκε σε ένα ταραγμένο και υποχρηματοδοτούμενο τοπίο ψυχικής υγείας.
Τα δραστικά και- αναγκαίως περιοριστικά- μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οδήγησαν σε μια νέα πραγματικότητα που επιβάρυνε επιπλέον την Ψυχική Υγεία των πολιτών, όπως καταγράφεται σε όλες τις επιστημονικές μελέτες.
Για το λόγο αυτό ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, δημιούργησε ειδικό χαρτοφυλάκιο με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των μηχανισμών παροχής των σχετικών υπηρεσιών και προώθησης καινοτόμων πολιτικών που θα συμβάλλουν στην ψυχοκοινωνική κάλυψη του γενικού πληθυσμού και την ενδυνάμωση των ευάλωτων ομάδων.
Ειδικότερα στο Υπουργείο Υγείας, προχωράμε άμεσα στην υλοποίηση μιας σειράς δράσεων, με άμεση προτεραιότητα τα προγράμματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για την αντιμετώπιση των ψυχολογικών συνεπειών του Covid 19 στους πολίτες.
Συγκεκριμένα, λειτουργούμε σε 24ωρη βάση την τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306. Πρόκειται για έναν δωρεάν δίαυλο επικοινωνίας, που ενημερώνει ανώνυμα και εμπιστευτικά τους πολίτες που αναζητούν ψυχολογική και συμβουλευτική υποστήριξη, ενώ στελεχώνεται από καταρτισμένους και έμπειρους επαγγελματίες ψυχικής Υγείας, σε συνεργασία με την Α’ Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του Αιγινητείου Νοσοκομείου, την Ομοσπονδία «Αργώ» και το «Χαμόγελο του παιδιού»
Δημιουργούμε περαιτέρω, προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης, με χρήση πλατφόρμας τηλεϊατρικής για τους ασθενείς που νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό για τα μέλη των οικογενειών τους και για το υγειονομικό προσωπικό των Νοσοκομείων μας, το οποίο την περίοδο της πανδημίας, καθημερινά αγωνίζεται για να σώσει τις ζωές των συμπολιτών μας και φτάνει στα όρια της σωματικής και συναισθηματικής εξάντλησης . Για το σπουδαίο έργο τους, τους ευχαριστώ.
Αναρτήσαμε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου τρόπους αντιμετώπισης των ψυχολογικών συνεπειών του Covid19, ως πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας. Αναπτύσσουμε προγράμματα εξ’ αποστάσεως ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για τον γενικό πληθυσμό με στόχο την υποστήριξη των πολιτών που αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες με έμφαση: στους ανέργους, στους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις και στις οικογένειές τους αλλά και στα παιδιά και τους εφήβους.
Ενισχύουμε με προσλήψεις ψυχιάτρων τις δομές ψυχικής υγείας της χώρας που είχαν αποδεκατισθεί από προσωπικό, για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών από τη διασπορά του κορονοϊού, με ταχύτατες διαδικασίες, σύμφωνα με το άρθρο 28 του Ν.4737/2020.
Δημιουργούμε Εθνικό Δίκτυο για τις εξαρτήσεις, όσων αντιμετωπίζουν πρόβλημα με: καταχρήσεις, χρήση αλκοόλ και παθολογική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια, το διαδίκτυο και το gaming.
Για τον σκοπό αυτό, πέραν της λειτουργίας των υφισταμένων δομών του ΚΕΘΕΑ, δημιουργούμε νέες δομές και υπηρεσίες, διευρύνοντας την πρόσβαση σε βοήθεια και ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη, μετά τη θεραπεία.
Ήδη ξεκίνησαν να λειτουργούν πέντε (5) Πολυδύναμα Κέντρα σε Ρόδο, Πύργο, Ναύπλιο, Καλαμάτα και Χίο, ενώ από τις αρχές του 2021, προβλέπεται η έναρξη λειτουργίας τεσσάρων ακόμη Πολυδύναμων καθώς και Κινητών Μονάδων για την υποστήριξη εξαρτημένων και από ναρκωτικά που διαμένουν σε περιοχές εκτός αστικού ιστού.
Αναπτύσσουμε νέες υποστηρικτικές δομές βραχείας διαβίωσης για ασθενείς με αυτισμό και άνοια σε όλη την Ελλάδα και δημιουργούμε προγράμματα εξ αποστάσεως ψυχοεκπαίδευσης και στήριξης της οικογένειας ή των φροντιστών τους.
Συστήνουμε Μονάδες Έγκαιρης Παρέμβασης στη ψύχωση. Στόχος των Μονάδων αυτών είναι η έγκαιρη ανίχνευση των συμπτωμάτων ψυχικής διαταραχής στο πρώιμο στάδιο εμφάνισής τους, σε εφήβους και νέους,(ηλικίες 16-25), ώστε να προλαμβάνονται οι μακροχρόνιες επιπτώσεις και να διασφαλίζεται ότι τα παιδιά μας θα τύχουν αποτελεσματικής θεραπείας και θα έχουν μια πραγματική ευκαιρία, σε μια υγιή, ψυχικά, ζωή.
Δημιουργούμε Κέντρα Ημέρας και Συμβουλευτικής με στόχο την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στο Φοιτητικό Πληθυσμό των Πανεπιστημίων, ώστε να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων σε συνδυασμό με τις φοιτητικές τους υποχρεώσεις.
Στο πλαίσιο της ψηφιακής μεταρρύθμισης υλοποιούμε Ψηφιακό Χάρτη Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας για την βελτίωση της προσβασιμότητας των συμπολιτών μας στις υπηρεσίες αυτές.
Με τη χαρτογράφηση όλων των δομών ψυχικής υγείας και θα γνωστοποιείται στον πολίτη ο πλησιέστερος διαθέσιμος φορέας στον οποίο μπορεί να απευθυνθεί για το πρόβλημά του.
Εντάσσουμε τις ΑΜΚΕ, τις βασικές δομές παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας, τις οποίες το Υπουργείο Υγείας χρηματοδοτεί, ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ στο ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης των δομών υγείας BI HEALTH του Υπουργείου Υγείας. Ενισχύουμε, με αυτό τον τρόπο τη διαφάνεια και τη λογοδοσία τους.
Στον ΟΚΑΝΑ υλοποιούμε 16 Προγράμματα, χρηματοδούμενα από το ΕΣΠΑ, τα οποία παρέμεναν σε αδράνεια, και προχωρούμε στη δημιουργία 18 Δομών :Πέντε (5) Πολυδύναμων Κέντρων για την αντιμετώπιση εξαρτήσεων από ουσίες και εθισμούς (αλκοόλ, τζόγος, διαδίκτυο). Μίας (1) Μονάδας για αλκοόλ και νόμιμες εξαρτήσεις. Πέντε (5) Κινητών Μονάδων και εξι (6) Κέντρων Ημέρας αστέγων και μη σε Αττική, Θεσσαλονίκη και Πάτρα.
Εκπονούμε νέα επταετή (7ετή) Προγραμματική Σύμβαση για την Λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων που λειτουργούν στους Δήμους, με τη συμμετοχή και συνεργασία του Υπουργείου Εσωτερικών, της ΕΕΤΑΑ, της ΚΕΔΕ και του ΟΚΑΝΑ με σκοπό την υλοποίηση συντονισμένων δράσεων και την ένταξή τους σε ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, για την διαφάνεια της λειτουργίας τους.
Εξάλλου, εκπονούμε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών με στόχο την παρουσίασή του από τον Εθνικό Συντονιστή, εντός του πρώτου τριμήνου 2021.
Σήμερα στο Υπουργείο Υγείας καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να επαναπροσδιοριστεί, σε στέρεες βάσεις, το μέλλον της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, εν μέσω της υγειονομικής κρίσης την οποία διερχόμαστε.
Η χώρα και ο λαός μας χρειάζεται ένα Νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία με ορίζοντα δεκαετίας, το οποίο θα παρουσιάσουμε το 2021.
Επιδιώκουμε να ανταποκριθούμε τόσο στις υφιστάμενες όσο και στις νέες, αναδυόμενες, ανάγκες του πληθυσμού, μετά και την εμπειρία του σημαντικού προγράμματος «ΨΥΧΑΡΓΩ» για παροχή σύγχρονων και αποτελεσματικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την πρόληψη και την αποτελεσματικότερη ένταξη της ψυχικής υγείας στην πρωτοβάθμια φροντίδα, να στηρίξουμε την αποασυλοποίηση, να καταπολεμήσουμε το στίγμα και να ενθαρρύνουμε την ένταξη στην κοινότητα.
Για τους λόγους αυτούς, αυξάνουμε τον τακτικό προϋπολογισμό για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και απεξάρτησης για το 2021 κατά 62%, από 34 εκατομμύρια ευρώ σε 58, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι επιζητούμε – μαζί με τα έκτακτα έσοδα-να φτάσουμε στο 2% των συνολικών δαπανών για την υγεία, σύμφωνα με τον στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Το χαρτοφυλάκιο θα ενισχυθεί, περαιτέρω, με ποσά από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στον οποίο έχουμε υποβάλει σχετικές προτάσεις για χρηματοδότηση δράσεων στήριξης του πληθυσμού σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας.
Κύριος στόχος της πολιτικής μας είναι η διασφάλιση της πρόσβασης όλου του πληθυσμού σε ποιοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, για μια ζωή με υγεία και αξιοπρέπεια.
Το moto μας στο Υπουργείο Υγείας είναι: Δεν αφήνουμε κανέναν μόνο του. Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω.
Με αυτές τις σκέψεις κε Πρόεδρε και κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σας καλώ, να υπερψηφίσετε τον κρατικό προϋπολογισμό του 2021.
Σας ευχαριστώ πολύ
