Της Ελένης Κωστοπούλου
Τα συναισθήματα είναι ψυχολογικές εκφάνσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς και είναι θεμελιώδους σημασίας για τον άνθρωπο και το περιβάλλον του, διότι, συμβάλλουν στην αντίληψη, στη μάθηση, στην προσοχή και τη μνήμη. Καθορίζουν επίσης, τη διαπροσωπική επικοινωνία. Τα βασικά συναισθήματα είναι η αγάπη, η ικανοποίηση, ο ενθουσιασμός, η έκπληξη, η τρυφερότητα, ο θαυμασμός.
Τα παραπάνω θεωρούνται ως θετικά και προσδίδουν στα έμβια όντα, μία κανονική ψυχική κατάσταση. Αντίθετα, υπάρχουν συναισθήματα όπως, αυτά της λύπης, του θυμού, του φόβου, της θλίψης, του άγχους, της ζήλιας και του μίσους που δημιουργούν αστάθεια στον ψυχισμό μας, με αποτέλεσμα αρκετές φορές να υπάρχουν παρορμητικές ενέργειες με ατομικές αλλά και κοινωνικές συνέπειες.
Η τελευταία ιστορία με την 35χρονη και το βιτριόλι, έδειξε ότι, το συναίσθημα της ζήλιας μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές ενέργειες. Τι όμως είναι η ζήλια στην πράξη; Είναι λοιπόν συναίσθημα κατά το οποίο, ένας άνθρωπος ο οποίος, υστερεί ή νομίζει ότι υστερεί σε πλούτο, ικανότητες και ταλέντο, να επιθυμεί με επίμονο τρόπο, να αποκτήσει αυτά τα οποία, δεν έχει. Η ζήλια, μπορεί να καταλήξει σε εμμονικές τάσεις, κάτι που αποτελεί πηγή κινδύνου. Επιστρέφοντας στην ιστορία της 35χρονης, αξίζει να σημειώσουμε ότι, η πράξη αυτή (εφόσον αποδειχτεί ότι τελέστηκε) μας δείχνει τους επικίνδυνους δρόμους που μπορεί να οδηγήσει ένα αρνητικό συναίσθημα. Αυτά τα αρνητικά όπως, καταγράφτηκαν παραπάνω, μπορούν να επιφέρουν ανάλογα αποτελέσματα. Ειδικότερα το μίσος που είναι η έντονη αντιπάθεια, οδηγεί σε σφοδρή επιθυμία για την τέλεση του κακού.
Οι άνθρωποι που διακατεχονται από το μίσος, χάνουν την αυτοκυριαρχία τους και οδηγούνται στη βία, στο έγκλημα και σε αντικοινωνικές πράξεις. Υπάρχει όμως σχέση μεταξύ ζήλιας και μίσους; Οι διεθνείς επιστημονικές έρευνες όπως αυτές καταγράφονται στο scholar της google, δείχνουν θετική συσχέτιση των δύο συναισθημάτων, εφόσον, μεταξύ τους διαμεσολαβεί η εμμονή. Τι πρέπει να κάνουμε όμως για να μετριάσουμε τέτοιου είδους αρνητικά συναισθήματα; Η απάντηση διαχρονικά έχει δοθεί από πολλά και εξαιρετικά έργα ειδικών ψυχολόγων, ψυχιάτρων και κοινωνιολόγων.
Η κυρίαρχη αντίληψη υποστηρίζει ότι, το οικογενειακό περιβάλλον, οι κοινωνικοί παράγοντες και τα ΜΜΕ, μπορούν και πρέπει να καλλιεργούν τα θετικά συναισθήματα, τα οποία πρέπει να υποσκελίζουν τα αρνητικά. Πως θα γίνει όμως αυτό στην πράξη;
Το κλειδί που θα μας δώσει τη λύση είναι η επικοινωνία. Δηλαδή, η μετάδοση μηνυμάτων κυρίως κατά την παιδική ηλικία όπου “χτίζεται” η ανθρώπινη προσωπικότητα. Ο ρόλος του σχολείου επίσης, είναι καταλυτικός και η εκπαιδευτική πρακτική πρέπει να εμπεριέχει μετάδοση μηνυμάτων αλτρουισμού, κατανόησης και αγάπης προς το συνάνθρωπο. Ένα σχολείο θα αποκτήσει μεγαλύτερη αξία, όταν θα μεταδώσει την αξία της πανανθρώπινης αγάπης.
