Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Το δίλημμα των πρόωρων εκλογών είναι υπαρκτό, είτε διαψεύδονται (όπως πάντα) είτε όχι. Δεν είναι καθόλου εύκολο να απαντηθεί, παρά το γεγονός ότι είναι πολλοί εκείνοι που εμφανίζουν την απάντηση ως προφανή, είτε από τη μία είτε από την άλλη.
Ας δούμε πρώτα τα επιχειρήματα υπέρ των εκλογών μέσα στο καλοκαίρι. Ο πρωθυπουργός κέρδισε τις εκλογές με ένα πρόγραμμα μείωσης φόρων και ενίσχυσης της ανάπτυξης. Ο κορωνοϊός το ακύρωσε και ο κ. Μητσοτάκης έχει μπροστά του μια περίοδο ύφεσης κατά την οποία η μείωση φόρων θα είναι ανέφικτη. Συνεπώς, θα ήταν λογικό να προσφύγει στις κάλπες, να εξηγήσει τι έχουμε μπροστά μας και να ζητήσει μια νέα εντολή.
Οι οπαδοί των άμεσων εκλογών έχουν ακόμη ένα επιχείρημα στη φαρέτρα τους. Δείχνουν στον ορίζοντα το παγόβουνο της απλής αναλογικής. Είναι πράγματι παγόβουνο επικίνδυνο που μπορεί εύκολα να βάλει τη χώρα σε μεγάλες περιπέτειες. Η Νέα Δημοκρατία είναι βέβαιο ότι θα κέρδιζε με άνεση αν οι εκλογές διεξάγονταν μέσα στο καλοκαίρι. Ο κ. Μητσοτάκης έχει την πολιτική ηγεμονία και οι μνήμες από τους επιτυχημένους χειρισμούς δύο αλλεπάλληλων κρίσεων είναι νωπές. Και βεβαίως η αναπόφευκτη, λόγω κορωνοϊού, ύφεση δεν έχει γίνει αισθητή στην τσέπη των πολιτών. O κ. Τσίπρας διανύει μια περίοδο έντονης εσωστρέφειας και δεν έχει βρει τέμπο και στίγμα.
Αν οι εκλογές γίνουν τώρα, ο κ. Μητσοτάκης θα μπορέσει να «κάψει» την απλή αναλογική και η κυβέρνηση θα έχει μπροστά της άλλα τέσσερα χρόνια. Αντιθέτως, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι η Ν.Δ. θα μπορεί να κερδίσει με μεγάλη άνεση σε τρία χρόνια, έτσι ώστε να «κάψει» τότε την απλή αναλογική.
Ο αντίλογος σε όλα αυτά είναι ότι ο Μητσοτάκης δεν θέλει να γίνει Τσίπρας στα μάτια των ψηφοφόρων. Οι πρόωρες εκλογές εμπεριέχουν ένα στοιχείο οπορτουνισμού και σχετικής ασέβειας προς τους θεσμούς.
Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Οι άγνωστοι παράγοντες που μπορεί να προκύψουν δεν είναι αμελητέοι. Η ίδια η εκλογική διαδικασία θα είναι προβληματική λόγω του κορωνοϊού και των πολύ αυστηρών μέτρων που θα πρέπει να τη συνοδεύουν. Θα είναι επίσης πολύ επικίνδυνο αν στη διάρκεια της δίμηνης διαδικασίας εμφανισθούν νέα κρούσματα. Οι εκλογές, συγχρόνως, θα παραλύσουν το κράτος και θα καταστήσουν αδύνατη τη λήψη αποφάσεων σε μια φάση που θα είναι ιδιαιτέρως κρίσιμη για την οικονομία, τον τουρισμό, τα ελληνοτουρκικά και τον κορωνοϊό. Στο τέλος της ημέρας, όμως, υπάρχει και το ρίσκο να βρεθεί κοντά στην αυτοδυναμία στην πρώτη αναμέτρηση. Αυτό είναι ένα σενάριο που θα μπορούσε να περιπλέξει τα πράγματα οδηγώντας σε διερευνητικές εντολές ή ακόμη και προσφορές συνεργασιών και παροχής ανοχής σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας.
Αυτά είναι τα επιχειρήματα υπέρ και κατά των άμεσων εκλογών. Ο πρωθυπουργός θα λάβει τις αποφάσεις του το επόμενο διάστημα, επιλέγοντας ανάμεσα σε έναν ανασχηματισμό και στις κάλπες.
