Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς
Αν ένας θεσμός χρειάζεται επειγόντως μεταρρύθμιση, αυτός είναι η Δικαιοσύνη. Αυτή τη διαπίστωση την κάνουν όλοι, αλλά κανείς δεν θέλει να αλλάξει τίποτα. Οι μεγάλες υποθέσεις φτάνουν στο ακροατήριο όταν έχουν πλέον ξεχαστεί και η κάθαρση δεν έχει ουσιαστικό αντίκτυπο. Αθώοι σύρονται στις αίθουσες για χρόνια περιμένοντας να τελειώσει μια δίκη. Χιλιάδες απλοί πολίτες ταλαιπωρούνται, ακόμη και για να πάρουν τη σύνταξή τους.
Είναι ντροπή για τη χώρα όταν επενδυτές θέτουν όρους διεθνούς διαιτησίας υποστηρίζοντας πως δεν μπορούν να εμπιστευθούν την ελληνική Δικαιοσύνη. Η Δικαιοσύνη αργεί απελπιστικά. Κανείς μικρομεσαίος επιχειρηματίας δεν είναι διατεθειμένος να πάρει ρίσκα όταν ξέρει ότι μπορεί να εμπλακεί σε κάποια διένεξη που θα πάρει χρόνια για να εκδικασθεί.
Δεν γνωρίζω ποιες είναι οι λύσεις. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν, αλλά θα απαιτήσουν λίγη γενναιότητα.
Ξέρετε όμως τι θα ήταν τέλειο; Να δούμε μία φορά σε αυτόν τον τόπο τους ίδιους τους δικαστές να προτείνουν μεταρρυθμίσεις. Πέρα από μισθολογικά αιτήματα. Να πάρουν πάνω τους την προσπάθεια και να εκπονήσουν το δικό τους μεταρρυθμιστικό σχέδιο. Πολλοί εξ αυτών συναισθάνονται το κοινωνικό και οικονομικό κόστος από τη δυσλειτουργία του συστήματος. Μια σχετικά απλή μελέτη θα μπορούσε να υπολογίσει πόσο κοστίζουν στον μέσο Ελληνα εργαζόμενο και φορολογούμενο οι απίστευτες καθυστερήσεις σε μεγάλα έργα και επενδύσεις λόγω μακροχρόνιων δικαστικών εμπλοκών. Το κόστος είναι απολύτως πραγματικό, ειδικά στην περίοδο της κρίσης και τώρα της πανδημίας.
Θα ήταν εξαιρετικό λοιπόν η πρωτοβουλία να προέλθει από τους ίδιους τους δικαστές. Η πρόσφατη ιστορία μας έχει άλλωστε αποδείξει ότι καμία μεταρρύθμιση δεν πετυχαίνει αν δεν νιώσουν ιδιοκτήτες της οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι. Καμία! Αν μείνουν απαθείς ή αρνητικοί, ο νόμος θα μείνει στα χαρτιά και δεν θα αλλάξει τίποτα.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη οφείλει και αυτή τη μεταρρύθμιση, που μοιάζει να έχει μείνει, μαζί με άλλες, στο ράφι. Αλλωστε, το ευρωπαϊκό πακέτο στήριξης μας δίνει μια εξαιρετική ευκαιρία για να βρεθούν κονδύλια για τον εκσυγχρονισμό της Δικαιοσύνης, την περίφημη δικαστική αστυνομία και άλλες παρεμβάσεις. Πρόκειται για μια τομή που δεν μπορεί να περιμένει άλλο.
