Της Άννας-Μαρίας Σακελλαρίου
Πτυχιούχος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Θα σας μιλήσω σήμερα για παζλ. Όχι για ανθρώπινες σχέσεις, όχι για συναισθήματα και αποφάσεις. Όχι για τη ζωή ή για τον έρωτα. Όχι, δε θα μιλήσουμε για εμάς. Σήμερα θα μιλήσουμε για παζλ.
Έχω λοιπόν μπροστά μου 1.000 κομμάτια και μια εικόνα υπέροχη, περίπλοκη. Ή μάλλον… υπέροχα περίπλοκη. Ή μάλλον… περίπλοκα υπέροχη. Ποτέ δεν μπορούσα να αποφασίσω με ποιες λέξεις να χαρακτηρίσω όσα με ενθουσιάζουν.
Τα απλώνω που λέτε όλα μπροστά μου, γυρισμένα «απ’ την καλή». Πώς θα μπορούσα άλλωστε να μπω σε δράση με την καθολική μονοτονία; Αλλά και τώρα πώς θα μπω σε δράση με το χάος της τόσης νέας πληροφορίας; Θυμήθηκα τα λόγια της μαμάς μου: «Ξεκίνα απ’ το περίγραμμα, είναι το μόνο που ξέρεις σίγουρα». Και το χάος αρχίζει να μπαίνει σε τάξη, γιατί ξεκίνησε η δράση. (Ελπίζω να θυμάστε ότι μιλάμε για ένα απλό παζλ, όχι για τη ζωή και όλα αυτά τα βαθυστόχαστα που αλίμονο αν έβρισκαν εφαρμογή σε τόσο καθημερινά πράγματα.)
Προσπαθώ λοιπόν να ταιριάξω τα κομμάτια μου. (Το «μου» δεν ξέρω γιατί το έβαλα. Μάλλον κατα λάθος.) Κάποια φαίνεται εξ αρχής ότι δεν ταιριάζουν μεταξύ τους και δεν τα δοκιμάζω καν. Για ορισμένα από αυτά θα ανακαλύψω στην πορεία ότι τελικά ταίριαζαν.
Δεν είναι τέλειο όταν ταιριάζουν τα κομμάτια; Δεν έχεις καμία αμφιβολία! Το ακούς το ταίριασμα, το βλέπεις, δεν μπαίνεις καν στη διαδικασία να πεις «είμαι σίγουρη».
Κάποια άλλα συνταιριάζονται, αλλά όχι ακριβώς. Περισσεύει μια άκρη, αλλάζει λίγο η απόχρωση. Το έχεις δει, αλλά λες «έλα μωρέ, ταιριάζει, υπερβολική είμαι» και μέσα σου το ξέρεις. Πάντα το ξέρεις.
Έπειτα είναι κι αυτός ο δύσκολος διάλογος που ίσως τύχει για κάποια κομμάτια:
-Ταιριάζει τέλεια, αυτό θα είναι.
-Με την εικόνα ταιριάζει;
-Μα κοίτα πώς έχει κουμπώσει!
-Ναι. Με την εικόνα ταιριάζει; Με αυτό που έχεις αποφασίσει να φτιάξεις, ταιριάζει;
-Όχι.
-Λυπάμαι. Βγάλ’ το και ψάξε βρες αυτό που ταιριάζει.
Κι αυτήν είναι η ευτυχής περίπτωση που έχεις μπροστά σου την εικόνα και έχεις έναν μπούσουλα. (Να ξαναθυμίσω σ’ αυτό το σημείο ότι μιλάμε βέβαια για παζλ.)
Έπειτα μου τυχαίνουν και κάποια άλλα κομμάτια, που συνδέονται, αλλά όχι καλά. Και κάθονται εκεί, πιεσμένα σε σημεία, κενά σε άλλα… Τα αποσυνδέω θυμωμένη και χαλάω τις άκρες τους. Λες και είχαν καμιά υποχρέωση να ταιριάξουν εκεί που εγώ αποφάσισα, γιατί έχω πια κουραστεί τόσες μέρες άυπνη να ψάχνω τα κομμάτια μου. (Άντε πάλι με το «μου».)
Τα έχω απλώσει και πάνω στο γραφείο, δεν έχω που να ακουμπήσω τον υπολογιστή τώρα. Άντε να κάτσω να το τελειώσω.
Κοντοστέκομαι. Και να μου πω και κάτι; Στην τελική εγώ δεν ήθελα να κάνω παζλ; Έτσι είναι τα παζλ και το ξέρω. Δεν ταιριάζουν όλα τα κομμάτια μεταξύ τους, αρχικά. Βασικό, όσο να πεις. Έπειτα θέλουν το χ ώ ρ ο τους, το χρόνο τους και κυρίως -στο ενδιάμεσο- τη χαρά μου. Άντε και το ‘φτιαξα. Καραντίνα έχουμε, μόνη μου είμαι. Δεν είναι κανείς εδώ να μου πει «μπράβο». Είμαι μόνο εγώ να μου λέω, όσο δημιουργώ, «χαίρομαι». Είμαι μόνο εγώ και η ελεύθερη απόφασή μου να χαίρομαι με όποιο τρόπο διαλέξω.
Έτσι που λέτε. Για την ισορροπία στη ζωή, τον τρόπο να υπάρχουμε, τη σημασία του χωροχρόνου και της απόλαυσης, θα μιλήσουμε μία άλλη φορά. Σήμερα μιλήσαμε για παζλ.
Υ.Γ.: Κάποτε έλεγα: «όταν ξέρεις, όλα σου μιλούν». Τώρα συμπληρώνω: «όταν θες να μάθεις, όλα τα ακούς».