Γράφει ο Σεραφείμ Κοτρώτσος
Τα μίντια στον Ρουβίκωνα (τον ποταμό- πέρασμα, όχι τον άλλον με τις μπογιές και τα τρικάκια)…
Τι σημαίνει αυτό: αναφέρομαι στο νέο τοπίο στα μέσα ενημέρωσης που εκ των πραγμάτων θα διαμορφωθεί σταδιακά μετά τις εκλογές και την ευρεία νίκη της Ν.Δ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει εκ των πραγμάτων μια -ίσως αρκετά μεγάλη- περίοδο ανοχής από εκείνα τα ΜΜΕ που όχι μόνο τον υποστήριξαν αλλά “σάλπισαν” και την μάχη κατά της προηγούμενης κυβέρνησης και πρωταγωνίστησαν στο αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο.
Αυτός ο τοξικός δημοσιογραφικός λόγος της προηγούμενης περιόδου συμπυκνώνεται στην “χασισοανάλυση” του Μπάμπη Παπαδημητρίου. Λεπτή η γραμμή ανάμεσα στα από μιντιακού άμβωνος “παραληρήματα” και στην αστική (;) ευγένεια ενός “αρίστου” βουλευτή, πλέον, της συντηρητικής παράταξης και ορισμένοι την περνούν με μεγάλη ευκολία. Ο τελευταίος ακόμα ευκολότερα, εάν θυμηθεί κανείς όσα έλεγε από την πρωϊνή ραδιοφωνική ζώνη και όσα συνεχίζει να λέει ως αιρετός. Το γεγονός ότι δεν…ίδρωσε το αυτί κανενός στο κυβερνών κόμμα, ας ελπίσουμε ότι έχει να κάνει με τον οργασμό των πρώτων ημερών και στην πεποίθηση πως όλα συγχωρούνται όταν έχει κερδίσει τις εκλογές με οκτώ μονάδες διαφορά.
Ο Παπαδημητρίου, ωστόσο, είναι μία μόνο ψηφίδα. Στο ευρύτερο μιντιακό τοπίο θα συμβούν σημαντικότερες μετατοπίσεις και αλλαγές.
Για να είμαστε ειλικρινείς και προσγειωμένοι στην πραγματικότητα, η σημερινή κυβέρνηση κέρδισε κατά κράτος την επικοινωνιακή μάχη ως αξιωματική αντιπολίτευση τα προηγούμενα χρόνια.
Από τους “Καρανίκες” και τους “Πολάκηδες” μέχρι τα “κότερα”, ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε τις περισσότερες φορές στην σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού.
Άλλοτε επειδή υπήρχε όντως βάση σκληρής κριτικής, άλλοτε καθ΄υπερβολή, ενίοτε και με τα γνωστά fake news. Εάν συνυπολογίσει κανείς και τα social media, που για πρώτη φορά έπαιξαν τόσο σημαντικό ρόλο σε μια πολιτική και προεκλογική μάχη, το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου επί Αλέξη Τσίπρα μετρούσε περισσότερο ήττες παρά νίκες.
Σε αρκετές περιπτώσεις (και)με δική του ευθύνη. Είτε γιατί υποτίμησε τα μιντιακά συστήματα, τις προσωπικότητες και τα συμφέροντα των ιδιοκτητών ΜΜΕ, είτε διότι άτσαλα και με υπερβάλλουσα αυτοπεποίθηση, ίσως και αλαζονεία, εκτίμησε πως το δίκαιο αίτημα και ο πολιτικός στόχος για αποκατάσταση της νομιμότητας θα μπορούσε να συνδυαστεί με ένα παιχνίδι θύτη- θύματος.
Μπορεί η απελθούσα κυβέρνηση να κατόρθωσε να εισπράξει πάνω από 200 εκατ. σε βάθος δεκαετίας από τους καναλάρχες έχασε, όμως, ερείσματα και δημιούργησε πολλούς εχθρούς. Και το πλήρωσε. Η συνέντευξη του τέως πρωθυπουργού στον Σκάϊ, τρεις μέρες πριν τις εκλογές, και η ώθηση που έδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ (όπως συμφωνούν οι δημοσκόποι), είναι ένα case study που θα έπρεπε να βάλει σε δεύτερες σκέψεις σχετικά με την διαχείριση που προηγήθηκε.
Χάθηκαν αρκετά τέτοια μιντιακά και επικοινωνιακά “παιχνίδια”, αλλά δεν είναι ίσως της ώρας. Το σύστημα διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ απομονώθηκε, ωστόσο, στα γραφεία του Μαξίμου και στηρίχθηκε περισσότερο στις ευχές και τις φιλοφρονήσεις των “δεδομένων” και των “φίλων” και σχεδόν καθόλου στις ψύχραιμες παρατηρήσεις των ουδέτερων. Επαναλαμβάνω, οι ευθύνες έχουν ονοματεπώνυμα αλλά μάλλον όλα αυτά θα χαθούν μέσα στην προσπάθεια ανασύνταξης και μετασχηματισμού του κόμματος.
Τώρα, το μιντιακό τοπίο αναδιαμορφώνεται. Εκείνο που έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι πως θα σταθούν απέναντι στη νέα κυβέρνηση τα μέσα ενημέρωσης που “επένδυσαν” στη νίκη της Ν.Δ. Προφανώς, έχουν υποχρέωση (;) να του δώσουν χώρο και χρόνο. Πόσο, όμως; Πιθανότατα τόσο όσο θα του δώσει και η κοινωνία. Συνήθως ακόμα και τα πιο φιλικά προς ένα σύστημα εξουσίας μέσα ενημέρωσης δεν μπορούν να πάνε κόντρα στο κοινό αίσθημα. Αναμφίβολα δεν θα επιχειρήσουν, σε αυτή την περίπτωση, να διαμορφώσουν αυτό το κοινό αίσθημα (όπως έπραξαν με την προηγούμενη κυβέρνηση), αλλά δεν θα μπορέσουν και να το αγνοήσουν εύκολα όταν και εφόσον αρχίσει να λαμβάνει διαστάσεις απογοήτευσης.
Η εκτίμηση μου είναι πως μια εύκολη λύση είναι να στραφούν εφεξής στην ψυχαγωγία και την μυθοπλασία και να μην στηριχθούν τόσο πολύ στην ενημέρωση -πέραν της προβολής των κυβερνητικών πρωτοβουλιών- και ακόμα περισσότερο στην πολιτική αντιπαράθεση.
Με τον ΣΥΡΙΖΑ σε ομφαλοσκόπηση, μεταξύ αυτοκριτικής και σταδιακού μετασχηματισμού, και με το ΚΙΝ.ΑΛ υποστηρικτικό της νέας κυβέρνησης,, η πολιτική σύγκρουση θα περάσει σε ύφεση και τα κανάλια θα αναζητήσουν λύσεις στα ριάλιτι και τα σίριαλ. Λογικό.
Κάπου εδώ ίσως διαμορφωθεί χώρος για τις εφημερίδες και το “σκεπτόμενο διαδίκτυο”. Να αναδειχθούν θέματα που ξεχάσαμε (π.χ δημογραφικό), να ξαναδούμε την εξωτερική πολιτική και τη γεωπολιτική θέση της χώρας και να αναζητήσουμε τα νοήματα πίσω από τα πυροτεχνήματα των πηχυαίων τίτλων και του τηλεοπτικού σώου. Ίσως οι αναλυτές και οι οραματιστές να κερδίσουν μερικές σπιθαμές από τους performer και τους δημοσιογραφικούς “μπαχαλάκηδες”.
Για πάντα; Φυσικά όχι. Θα μπούμε ξανά σε περιόδους συγκρούσεων και τοξικότητας, Όμως, ας αξιοποιήσουμε τον ενδιάμεσο χρόνο για να βρούμε κοινούς τόπους και αφορμές συγκλίσεων. Ίδωμεν…
