Την διπλή κρίση που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η Κυβέρνηση, ανέδειξε στη Βουλή των Ελλήνων, ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Νότης Μηταράκης, κατά τη συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης για τα μέτρα προστασίας των δομών φιλοξενίας από τον κορωνοϊό.
Ο κ. Μηταράκης τόνισε ότι: «αντιμετωπίσαμε μία κρίση ιδιαίτερα αυξημένων μεταναστατευτικών ροών, όπου την περίοδο από την 1η Ιουλίου 2019 μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, η αύξηση των ροών ήταν 86%. Μετά από την 1η Μαρτίου 2020. αντιμετωπίσαμε την ασύμμετρη απειλή στα σύνορά μας μαζί με την παράλληλη κρίση δημόσιας υγείας» και προσέθεσε πως «η Κυβέρνηση είχε προβλέψει τις δυσμενείς επιπτώσεις που θα υπήρχαν στις δομές από τον κορωνοϊό και με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου της 10ης Φεβρουαρίου, που κύρωσε πρόσφατα η Εθνική Αντιπροσωπεία, προσπαθήσαμε να κινηθούμε άμεσα στη δημιουργία κατάλληλων δομών στα νησιά».
Στη συνέχεια, επέρριψε ευθύνες στην αξιωματική αντιπολίτευση για τη στάση της στη δημιουργία των κλειστών κέντρων, λέγοντας ότι «όχι μόνο δεν στηρίξατε, αλλά ήσασταν στην πρώτη γραμμή των αντιδράσεων, με αποτέλεσμα να παραμένει η Μόρια, η ΒΙΑΛ και το Βαθύ. Μετά τη χθεσινή μου επίσκεψη στη Σάμο διαπίστωσα πως, πλέον, υπάρχει η γενικότερη άποψη της κοινωνίας της Σάμου ότι πρέπει οπωσδήποτε να κλείσει μέσα στη χρονιά το Βαθύ και να πάμε σε μία νέα δομή. Παράλληλα, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν, ακόμη, κάνει δηλώσεις υπέρ της Κυβέρνησης και των δημοτικών συμβουλίων που δημιούργησαν δομές καραντίνας στα νησιά».
Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κατέρριψε την παραπληροφόρηση που υπάρχει στα νησιά, επισημαίνοντας τα εξής: «Αποδείξαμε ήδη ότι δεν υπάρχει πλέον κανείς στα νησιά που έχει μείνει πάνω από 14 μήνες μετά και την τελευταία κίνηση αποσυμφόρησης που κάναμε μέσα στο Μάρτιο. Και στόχος μας και μπορούμε να το καταφέρουμε, είναι ότι αυτοί που δικαιούνται άσυλο θα φεύγουν πριν τους δύο μήνες και αυτοί που δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας πριν τους έξι. Κατά συνέπεια, η μέση παραμονή θα φτάσει στους τέσσερις μήνες. Δεύτερον, ακόμα και ο δικός μας σχεδιασμός του Νοεμβρίου για το μέγεθος των δομών πλέον φαντάζει μεγάλος, με τα νέα δεδομένα προστασίας συνόρων και επιτάχυνσης της διαδικασίας ασύλου. Τρίτον, έχω στείλει επιστολή τους δημάρχους και τους ζητάω να συντονίσουμε τις ενέργειες για την κατάργηση των ανοικτών δομών, αφού λειτουργήσουν μικρότερες κλειστές δομές για την ασφάλεια όλων».
Ο κ. Μηταράκης στάθηκε στην προσπάθεια που καταβάλλει καθημερινά η Κυβέρνηση και ο ΕΟΔΥ για την υγειονομική προστασία των δομών: «μέχρι σήμερα έχουμε καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής στις προσφυγικές δομές από τον κορωνοϊό, σε 100.000 διαμένοντες σε δομές και γίνονται συστηματικά έλεγχοι, τα κρούσματα είναι στο 0,2%. Έχουμε συνολικά στη χώρα μας 93 δομές. Έχουμε κρούσματα σε 3 από αυτές. Δεν υπάρχει κανένα κρούσμα στα νησιά, παρότι και στη Μόρια και στη ΒΙΑΛ και στο Βαθύ, σχεδόν καθημερινά, γίνονται έλεγχοι από άτομα τα οποία εκδηλώνουν κάποια συμπτώματα και κάθε μέρα δεν το κρύβω έχουμε την αγωνία περιμένοντας από τον ΕΟΔΥ τα αποτελέσματα. Μέχρι στιγμής τα νησιά παραμένουν καθαρά».
Ταυτόχρονα, ανέφερε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αποσυμφόρησης των νησιών: «η Κυβέρνηση κάθε μήνα, κάθε εβδομάδα αποσυμφορεί πλέον τα νησιά από τον Ιανουάριο του 2020, κάθε μήνα έχουμε λιγότερους διαμένοντες στα νησιά. Το πρώτο τρίμηνο του 2020, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έφυγαν από τα νησιά 10.700 πρόσφυγες και μετανάστες. Απορροφήσαμε όλες τις ροές που το πρώτο τρίμηνο ήταν 9.100, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός προσφύγων και μεταναστών στα νησιά να έχει μειωθεί σε 38.000».
Επίσης, υπερθεμάτισε τους 4 πυλώνες του σχεδίου της Κυβέρνησης: «Πρώτον, ο διαχωρισμός των νέων αφίξεων ώστε να μην εισαχθεί ο κορωνοϊός στις δομές. Δεύτερον, περιορισμό της κυκλοφορίας με ΚΥΑ που ισχύει μέχρι τις 10 Μαΐου. Αντιλαμβάνεστε ότι, αν βάζαμε προσωπικό μέσα στις δομές, θα αυξάναμε τον κίνδυνο να μεταφερθεί ο ιός από υπαλλήλους μέσα στις δομές. Άρα προστατεύσαμε την περίμετρο. Και από τη στιγμή που προστατεύεις σωστά την περίμετρο, δεν εισάγεται ο ιός μέσα στις δομές. Τρίτον, δημιουργήσαμε ειδικούς υγειονομικούς χώρους, δημιουργήσαμε δομές καραντίνας και στη Λέσβο και στη Χίο. Και τέταρτον, ενημερώνουμε διαρκώς τους διαμένοντες για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν».
Κατά τη δευτερολογία του, ο κ. Μηταράκης επεσήμανε ότι «προσλάβαμε 150 άτομα στις δομές, άρα έχουν γίνει προσλήψεις, έχουμε πάρει έκτακτο προσωπικό, για να συμβάλει στα μέτρα που πρέπει να επιβληθούν. Υπάρχουν εν ενεργεία αναρρωτήρια, υπάρχουν χώροι εκτός δομών και στη Λέσβο και στη Χίο και στη Σάμο, ίσως δεν έχετε ενημερωθεί, λειτουργούν δομές οι οποίες υπάρχουν σε περίπτωση που θα χρειαστούν. Γιατί αυτή τη στιγμή θέλω να σας πω ότι οι ροές τον Απρίλιο είναι μηδενικές. Επομένως, δεν έχουμε αυτή τη στιγμή την ανάγκη να ενεργοποιήσουμε, αλλά οι χώροι είναι εκεί και υπάρχουν».
«Η κοινή δήλωση του 2016 Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας επί των ημερών ΣΥΡΙΖΑ οδήγησε στη συμφόρηση των νησιών, καθώς προβλέπει ότι η εξέταση ασύλου πρέπει να γίνεται αποκλειστικά στα νησιά για να έχει η χώρα μας δικαίωμα επιστροφής. Ως Κυβέρνηση, δεν σας ενδιέφερε το θέμα των επιστροφών άρα τους μεταφέρατε στην ενδοχώρα, με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιούνται επιστροφές. Εμείς έχουμε μια διαφορετική πολιτική, θέλουμε όσοι δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας να απελαύνονται. Αυτό κάναμε το πρώτο δίμηνο του 202,0 τριπλασιάζοντας τις επιστροφές προς την Τουρκία με 12 αποστολές μέσα σε δυο μήνες», κατέληξε χαρακτηριστικά.
