Γράφει ο Μπάμπης Παπαδημητρίου
Πηγή: kathimerini.gr
Δεν χρειάστηκαν πολλά για να επιστρέψει το γνωστό ερώτημα: είναι ασφαλείς οι καταθέσεις μας στις τράπεζες; Ξεπερνώ την ειρωνεία πολλών, που αναρωτιούνται ποιοι έχουν ακόμη καταθέσεις. Εχουμε, οπωσδήποτε, λιγότερες από όσες είχαν απομείνει το 2015, όταν η καθαρόαιμη πλέον ελληνική κρίση πήρε τη μορφή ενός φοβερού θηρίου φόρων.
Ολοι ανησυχούν μήπως, τελικά, οι τράπεζες είναι ο αδύναμος κρίκος της μεταμνημονιακής Ελλάδας. Με το δίκιο τους. Γιατί είναι επιεικώς απαράδεκτο το γεγονός ότι έπειτα από τόσα χρόνια, με τους φορολογουμένους να έχουν σηκώσει στις πλάτες τους το μεγαλύτερο βάρος της σωτηρίας των τραπεζών, οι τράπεζες παραμένουν εκτεθειμένες στον πιο σοβαρό διπλό κίνδυνο: κακά δάνεια και απόσυρση καταθέσεων.
Οι τράπεζες έσβησαν κακά δάνεια χρησιμοποιώντας κεφαλαιακά αποθέματα, όπως είχαν την υποχρέωση, έναντι των καθυστερήσεων που γιγαντώθηκαν με την άνοδο προς την εξουσία των πολιτικών που παρακινούσαν στην άρνηση πληρωμών. Μείωσαν τα κακά στοιχεία του ισολογισμού τους και, ταυτόχρονα, αύξησαν τα περιουσιακά τους στοιχεία, τιμολογώντας τα ακίνητα σε «λογικές» τιμές. Η λογιστική ζημία ήταν περιορισμένη. Πούλησαν ένα άλλο σημαντικό μέρος «κακών δανείων» σε αμοιβαία κεφάλαια που θα αρχίσουν (πότε άραγε;) να ζητούν την εκτέλεση της σύμβασης δανείου με λιγότερο ευγενικούς τρόπους από εκείνους που χρησιμοποίησαν οι τραπεζικοί υπάλληλοι ή κάποια δικηγορικά γραφεία και καθόλου δεν μας άρεσαν.
Πλην όμως, το πρόβλημα είναι πραγματικό και βρίσκεται στην πλευρά των τραπεζών και της πολιτικής. Οι πολιτικοί εμπόδισαν και πριν και, ακόμη περισσότερο, μετά το 2015 τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν με ευθύτητα και ταχύτητα τους κακοπληρωτές. Οταν μπήκαμε στο πρώτο μνημόνιο, τα κακά δάνεια αποτελούσαν το 11% του συνόλου των δανείων. Οταν «κουρεύτηκε» το δημόσιο χρέος (Μάρτιος 2012) είχαν διπλασιαστεί στο 24%. Στο δεύτερο εξάμηνο του 2014 είχαν φθάσει στο 41%. Με την εκλογή του κ. Τσίπρα ανέβηκαν κι άλλο και «σταθεροποιήθηκαν» πλέον στο 48%. Ενα στα δύο δάνεια είναι στο «κόκκινο».
Κανείς λογικός άνθρωπος δεν πιστεύει ότι οι τράπεζες θα σταθούν όρθιες χωρίς κάποια νέα παρέμβαση του κράτους. Ο κίνδυνος μιας νέας εκροής χρημάτων από το σύστημα είναι ρεαλιστικός. Ιδίως τώρα που απελευθερώνονται οι αναλήψεις. Ευρωπαίοι, κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδος οφείλουν να δράσουν γρήγορα και, το δυσκολότερο, πειστικά. Ας πουν την αλήθεια που έκρυψαν στους τελευταίους ελέγχους, όταν όλα τα κάλυπτε η επιδίωξη να φανεί ότι η Ελλάδα μπορεί να ζήσει χωρίς μνημόνιο!
