Τη νέα μορφή πολυεπίπεδης διοίκησης στον κρατικό μηχανισμό και την Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα ενδυναμώνει τη δημοκρατία, θα εξαλείψει τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά και θα κάνει τους πολίτες να εμπιστευθούν και πάλι το κράτος, παρουσίασε ο υπουργός Εσωτερικών κ. Τάκης Θεοδωρικάκος στο Συνέδριο «Σύγχρονο, Αναπτυξιακό και Φιλικό Κράτος», που οργάνωσε η ΕΕΔΕ.
Όπως είπε ο κ. Θεοδωρικάκος: «Θέλουμε ένα κράτος που θα παράγει έργο, ένα κράτος που θα στηρίξει την ανάπτυξη και την υγιή ιδιωτική επιχειρηματικότητα, ένα κράτος που να εμπιστεύεται τους πολίτες και γι’ αυτό και οι πολίτες να το εμπιστεύονται».
Ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε στις τομές και μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση αλλά και εκείνες που έχουν προγραμματισθεί με στόχο ένα κράτος πιο λειτουργικό, πιο παραγωγικό, πιο αποτελεσματικό και πιο αναπτυξιακό.
Ακολουθεί η ομιλία του κ. Θεοδωρικάκου με θέμα «Δημόσια Διοίκηση και Αυτοδιοίκηση στο νέο περιβάλλον»:
Κυρίες και κύριοι,
Ο τίτλος της 3ης Συνεδρίας του σημαντικού αυτού Συνεδρίου για ένα Σύγχρονο, Αναπτυξιακό και Φιλικό Κράτος, είναι «Δημόσια Διοίκηση και Αυτοδιοίκηση στο νέο περιβάλλον».
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το νέο περιβάλλον είναι και ανταγωνιστικό και πάρα πολύ απαιτητικό.
H Ελλάδα βγαίνει από μια δεκαετή οικονομική κρίση που επηρέασε τη δραματικά τον κοινωνικό της ιστό. Και το πρόταγμα που έχει θέσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης για όλους.
Βιώσιμη ανάπτυξη για όλους χωρίς ανασυγκρότηση του κράτους και της Αυτοδιοίκησης δεν γίνεται. Γι’ αυτό οφείλουμε να προχωρήσουμε σε μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ώστε το κράτος να γίνει πιο λειτουργικό, πιο αποτελεσματικό, πιο παραγωγικό, πιο αναπτυξιακό. Και φυσικά όλα αυτά οφείλουμε να τα πετύχουμε ενισχύοντας τα περιφερειακά και τοπικά κέντρα λήψης αποφάσεων, ενισχύοντας την Αυτοδιοίκηση και των δύο βαθμών και πετυχαίνοντας τις μέγιστες δυνατές συγκλίσεις και συναινέσεις μέσα στο πολιτικό σύστημα.
Έχουμε ξεκάθαρες προτεραιότητες. Αξιοκρατία, αξιολόγηση, αποκομματικοποίηση του κράτους, διαφάνεια παντού. Σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες. Αναπτυξιακή και κοινωνική δυναμική για την αυτοδιοίκηση. Με αυτές τις προτεραιότητες που θέτουμε μπορούμε να πετύχουμε μεγάλες συμφωνίες. Να διαμορφώσουμε κοινούς τόπους και συγκλίσεις ανάμεσα στις κοινωνικές και στις πολιτικές δυνάμεις του τόπου – και οφείλουμε να το κάνουμε αυτό, γιατί οι μεταρρυθμίσεις στο κράτος χρειάζονται ευρύτατες συναινέσεις για να έχουν αξία και προοπτική.
Καμία μεταρρύθμιση δεν έχει νόημα αν δεν έχει μακρόχρονο ορίζοντα και βεβαιότητα εφαρμογής της ανεξάρτητα από την κυβέρνηση.
Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή. Με σημαντικές μεταρρυθμίσεις, επιδιώκουμε να θέσουμε τα θεμέλια ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους και μιας αποτελεσματικής αυτοδιοίκησης που θα λειτουργούν προς όφελος του πολίτη.
Ήδη από τις 7 Ιουλίου ξεκινήσαμε τη θεμελίωση ενός σύγχρονου συστήματος διακυβέρνησης. Που προάγει τη θεσμική μνήμη και τη συνέχεια στο Κράτος. Που προωθεί με βαθιές ανατροπές την ενδυνάμωση της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλάζοντας ριζικά το τοπίο.
Ο πρώτος νόμος που ψηφίσαμε και ήδη εφαρμόζεται είναι ο Νόμος του Επιτελικού Κράτους.
Και αμέσως μετά δώσαμε την καλύτερη δυνατή λύση στο πρόβλημα της κυβερνησιμότητας που είχε προκαλέσει με την εφαρμογή της απλής αναλογικής η προηγούμενη κυβέρνηση σε μεγάλο μέρος των Δήμων και των Περιφερειών της χώρας. Το πρόβλημα που είχε δημιουργηθεί ήταν τόσο μεγάλο που δήμαρχοι που είχαν εκλεγεί με τη στήριξη του 65% των ψηφοφόρων, δεν θα μπορούσαν ούτε Προϋπολογισμό να υπογράψουν, δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ούτε τις βασικές τους υποδομές.
Διασφαλίσαμε τη συνέχεια και αναβάθμιση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι», μέσα απ’ το οποίο παράγεται σημαντικό κοινωνικό έργο. Στην πράξη αποτελεί κοινωνική πολιτική. Το υιοθετήσαμε, το συνεχίζουμε, το αναβαθμίζουμε.
Τώρα, επιλύουμε το μέγα πρόβλημα της υποστελέχωσης των τεχνικών υπηρεσιών στους Δήμους αλλά και σε ορισμένες Περιφέρειες. Μέσα από συμβάσεις έργου μηχανικών με την ΕΕΤΑΑ και προγραμματικές συμβάσεις της με τους Δήμους. Πρόκειται για μείζονα παρέμβαση μέσα απ’ την οποία δίνουμε ώθηση στην υλοποίηση του νέου αναπτυξιακού προγράμματος έργων, το οποίο πρόκειται να ανακοινωθεί σε πολύ λίγες εβδομάδες, αλλά και στην εξυπηρέτηση των πολιτών στις υπηρεσίες Δόμησης, που για εννέα τελευταία χρόνια βρίσκονταν σε πολύ μεγάλη αδυναμία με τον τρόπο που είχε καθιερωθεί να λειτουργούν.
Θέλω επίσης να επαναλάβω ότι δεν πρόκειται να χαθεί κανένα έργο που ήταν ενταγμένο στο πρόγραμμα «Φιλόδημος», το οποίο δεν είχε διασφαλισμένους και εγγυημένους πόρους, παρά μόνο σε ποσοστό 10% από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Απελευθερώνουμε την Αυτοδιοίκηση από τις κρατικές εξαρτήσεις. Δώσαμε τη δυνατότητα στην Αυτοδιοίκηση εφ’ όσον θέλει να μπορεί να δώσει στον ιδιωτικό τομέα τις υπηρεσίες καθαριότητας, φωτισμού και πρασίνου.
Χρέος της κεντρικής κυβέρνησης είναι να διευκολύνει τη λειτουργία του κράτους και των μηχανισμών του σε όλα τα επίπεδα. Και αυτό κάναμε.
Αποτελεί, άλλωστε, κεντρική πολιτική επιλογή μας η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, της χώρας. Γι’ αυτό και προχωράμε σε δραστική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων και συνακόλουθα των πόρων και του προσωπικού για την Πρωτοβάθμια και την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση με ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων τους.
Πρόκειται για μια διαδικασία που ήδη έχει ξεκινήσει και πιστεύουμε ότι θα ολοκληρωθεί μέσα στον χρόνο αυτό. Ήδη Επιτροπή Επιστημόνων και Εμπειρογνωμόνων υπό τον καθηγητή κ. Ξενοφώντα Κοντιάδη εργάζεται επί του συγκεκριμένου θέματος και σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένω τις προτάσεις της. Από εκεί κι έπειτα μέσα από διάλογο με όλους τους φορείς της Αυτοδιοίκησης και των δύο βαθμών, αλλά και τα κόμματα, ελπίζω να συνδιαμορφώσουμε ένα σχέδιο νόμου που θα αποτελεί τομή και θα δώσει νέα πνοή στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και στην Αυτοδιοίκηση.
Στόχος μας πέρα από τον διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων είναι η ενίσχυση της συνεργασίας των διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης. Έτσι θα στηρίξουμε την πολιτική απόφαση για πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. H επιτυχία αυτού του στόχου θα συμβάλλει την αποφυγή του συγκεντρωτισμού στη λήψη αποφάσεων ως μοναδικό επίπεδο εξουσίας. Η επιτυχία θα έλθει μέσα από τη συνεργασία η οποία θα βασίζεται στην εμπιστοσύνη και όχι στις άγονες αντιπαραθέσεις.
Πεποίθησή μας είναι ότι η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση θα βοηθήσει τους Δήμους και τις Περιφέρειες να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και να αναπτύσσουν περαιτέρω θεσμούς της συμμετοχικής δημοκρατίας, φέρνοντας εγγύτερα τους πολίτες στο κέντρο λήψης των αποφάσεων.
Έτσι αντιλαμβανόμαστε τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού διοίκησης σε όλα τα επίπεδα και με αυτήν την πολιτική θα πορευθούμε διευκολύνοντας με νομοθετικές παρεμβάσεις τοπικά και περιφερειακά αυτοδιοικητικά όργανα στη λειτουργία τους και στην παραγωγή έργου.
Προωθούμε έμπρακτα την αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης και δίνουμε συνέχεια στη λειτουργία του κράτους καθιερώνοντας τον θεσμό του Υπηρεσιακού Γραμματέα, ο οποίος τίθεται σε εφαρμογή στις αρχές Μαρτίου. Αυτές τις ημέρες το ΑΣΕΠ θα ολοκληρώσει την επιλογή των Υπηρεσιακών Γραμματέων σε 13 Υπουργεία, οι οποίοι τις πρώτες μέρες του Μαρτίου θα βρεθούν στις θέσεις τους και θα αναλάβουν καθήκοντα εξαιρετικά σημαντικά. Σε αυτούς θα υπάγεται ο προϋπολογισμός και η διοίκηση προσωπικού σε κάθε υπουργείο.
Διαχωρίζουμε έτσι τη διακυβέρνηση που ασκεί η πολιτική εξουσία ενός υπουργείου από τη διοίκηση που ασκεί ο Υπηρεσιακός Γραμματέας. Και οι δύο οφείλουν να συνεργάζονται αποδοτικά και να προσδιορίζουν και να εφαρμόζουν στρατηγικούς στόχους που έχουν τεθεί. Με τον Υπηρεσιακό Γραμματέα απελευθερώνουμε την πολιτική ηγεσία κάθε υπουργείου από διοικητικές πράξεις οι οποίες απαιτούσαν χρόνο και της στερούσαν τη δυνατότητα για εφαρμογή των ουσιαστικών προγραμματικών κυβερνητικών δεσμεύσεων. Από την άλλη ο Υπηρεσιακός Γραμματέας έχοντας τη δυνατότητα της τελικής υπογραφής σε διοικητικές πράξεις ισχυροποιεί το ρόλο του ως προϊστάμενος στη Δημόσια Διοίκηση. Επιπλέον, δώσαμε εξουσία τελικής υπογραφής- αυτό γίνεται μέσα στην επόμενη εβδομάδα, στις 7 Φεβρουαρίου- στους Προϊσταμένους Γενικών Διευθύνσεων των υπουργείων για τις ατομικές διοικητικές πράξεις, ενισχύοντας περαιτέρω την ανεξαρτησία της διοίκησης.
Σύγχρονη Δημόσια Διοίκηση χωρίς αξιοκρατία δεν μπορεί να υπάρξει. Για το λόγο αυτό με νομοσχέδιο που προωθούμε σήμερα στη Βουλή (μόλις χθες έλαβε την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου και του Πρωθυπουργού) υιοθετούμε ένα σύστημα επιλογής προϊσταμένων, το οποίο αξιοποιεί σημαντικά την εμπειρία από την εφαρμογή του προηγούμενου συστήματος εισάγοντας στοιχεία τα οποία αναμένεται να εξισορροπήσουν εντοπισμένα προβλήματα.
Στόχος μας οι Γενικοί Διευθυντές, αλλά και οι υπόλοιποι προϊστάμενοι των θέσεων ευθύνης, των υπουργείων να έχουν προσόντα manager για να μπορούν να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους.
Ο επαγγελματισμός στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης πρέπει να γίνει κανόνας, καθώς έτσι οι υπηρεσίες θα λειτουργούν αποδοτικότερα και το θετικό τους αποτέλεσμα θα αποτυπώνεται στην καθημερινότητα των πολιτών και της κοινωνίας. Αυτό απαιτεί συνεχή αναβάθμιση του επιπέδου των εργαζομένων μέσω της επανακατάρτισης, επιμόρφωσης της απόκτησης νέων ψηφιακών δεξιοτήτων, της αξιολόγησης και της επιβράβευσής του.
Για το λόγο αυτό, κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών και εργαλείων αποτελεσματικότερης και αποδοτικότερης διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού.
Σκοπός του προς υλοποίηση έργου «Σύστημα Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού» (HRMS) είναι να εισάγει, αναπτύξει, λειτουργήσει και συντηρήσει μια ενιαία κεντρική υποδομή για τη Διοίκηση – Διαχείριση του Ανθρώπινου Δυναμικού. Η αναγκαιότητα δημιουργίας ενός κεντρικού σημείου συγκέντρωσης και επεξεργασίας του πρωτογενούς περιεχομένου, των οργανωτικών δομών και των πληροφοριών που περιγράφουν το Ανθρώπινο Δυναμικό, είναι μια βασική προϋπόθεση ώστε να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες της Δημόσιας Διοίκησης.
Αντικείμενο του έργου αποτελεί η ανάλυση, ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη, η παραμετροποίηση, η υλοποίηση, η εφαρμογή και η θέση σε λειτουργία ενός ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού για τη Δημόσια Διοίκηση, το οποίο θα υποστηρίζει το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αποτίμηση της ενιαίας πολιτικής διαχείρισης.
Ο νόμος 2190/1994 που είναι ένας καταξιωμένος στη συνείδηση της κοινωνίας, ένας νόμος που εμπέδωσε το αίσθημα της αντικειμενικότητας στη διαδικασία των προσλήψεων, χρειάζεται αναμφίβολα εκσυγχρονισμό. Η αντικειμενικότητα θα διατηρηθεί αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα. Προχωράμε στην βελτίωση του Νόμου 2190/1994, και όχι στο ξήλωμά του όπως ανεπιτυχώς έγραψαν κάποιοι, με στόχο την επιτάχυνση και απλοποίηση των προβλεπόμενων διαδικασιών πρόσληψης, καθώς επίσης και την ενίσχυση της επιχειρησιακής και οργανωτικής λειτουργίας του ΑΣΕΠ. Ορισμένα πρώτα μέτρα τα παίρνουμε τώρα, με τον νόμο που ψηφίζουμε στη Βουλή, στο νόμο που αναφέρθηκα προηγουμένως ότι εγκρίθηκε χθες από τον πρωθυπουργό και το Υπουργικό Συμβούλιο.
Για πρώτη φορά συνδέουμε το σύστημα της κινητικότητας με τις διαδικασίες πρόσληψης ώστε να διασφαλίζεται η συμπληρωματικότητα και η συνάφεια των σχετικών αιτημάτων των φορέων. Το ανθρώπινο δυναμικό του δημοσίου τομέα αποτελεί προστιθέμενη αξία αλλά και καθοριστικό παράγοντα για την εξασφάλιση της επιτυχίας και θέτει τις ισχυρές βάσεις για την πραγματοποίηση των στρατηγικών σχεδίων του κάθε φορέα.
Κυρίες και κύριοι,
Ό,τι και να κάνουμε, σε όσες μεταρρυθμίσεις και αν προχωρήσουμε, αν δεν λάβουμε μέτρα που να κατοχυρώνουμε τη διαφάνεια και την ακεραιότητα στο δημόσιο τομέα, δεν θα έχουμε πετύχει τίποτα. Γιατί είναι καθοριστικό ο πολίτης να μπορεί να εμπιστεύεται τη δημόσια διοίκηση και την Αυτοδιοίκηση. Γι’ αυτό λοιπόν και το Υπουργείο Εσωτερικών σχεδιάζει την Εθνική Στρατηγική Ακεραιότητας σε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, εισάγοντας καινοτόμους θεσμούς, όπως τους συμβούλους ακεραιότητας σε κάθε υπουργείο. Ήδη έχουμε υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας για να αντιμετωπίσουμε ιδίως τα φαινόμενά διαφθοράς που έχουν σχέση με την πολιτογράφηση και την απονομή της ελληνικής ιθαγένειας. Κάθε φαινόμενο διαφθοράς οφείλουμε να το εντοπίζουμε και να πατάσσεται. Και οι υπεύθυνοι να τιμωρούνται παραδειγματικά. Με τήρηση της νομιμότητας, αλλά θα πρέπει να τιμωρούνται.
Το συνολικό σχέδιό μας περιλαμβάνει τριετή προγραμματισμό προσλήψεων με συγκεκριμένους στόχους και προσδοκώμενα οφέλη για τους πολίτες. Θέλουμε μια διοίκηση που θα υπηρετεί τους πολίτες και θα λειτουργεί ως μοχλός ανάπτυξης και όχι ως φρένο και ανασταλτικό στοιχείο σε κάθε επιχείρηση και αναπτυξιακό σχέδιο.
Κυρίες και κύριοι,
Οι παραπάνω πρωτοβουλίες αποτελούν τις θεσμικές συντεταγμένες γύρω από τις οποίες θεμελιώνεται μια νέα πολιτεία. Γίνεται ευδιάκριτη μια νέα αρχιτεκτονική που ενσωματώνει τις αξίες μιας σύγχρονης και ευέλικτης διακυβέρνησης που μπορεί να ανακτήσει την αξιοπιστία της απέναντι στους πολίτες.
Στόχος μας είναι η νέα αυτή μορφή διοίκησης να ενδυναμώσει τη δημοκρατία, να εξαλείψει τη γραφειοκρατία και τη συνακόλουθή της διαφθορά, να κάνει τους πολίτες να εμπιστευθούν και πάλι το κράτος. Θέλουμε ένα κράτος που θα παράγει έργο, ένα κράτος που θα στηρίξει την ανάπτυξη και την υγιή ιδιωτική επιχειρηματικότητα, ένα κράτος που να εμπιστεύεται τους πολίτες και γι’ αυτό και οι πολίτες να το εμπιστεύονται.
Σας ευχαριστώ.
