Επιμέλεια: Αγγελική Νάκου
Είμαστε, αυτό που γίνονται εκείνοι τους οποίους μεγαλώνουμε… Κυρίως, όσα περισσότερα από εμάς πετυχαίνουν.
Η κοινωνιολογική διαπίστωση αφορά φυσικά πρωτίστως τα βιολογικά δημιουργήματα ενός ανθρώπου, μεταξύ μας όμως, και το αποτέλεσμα της δουλειάς του διεκδικεί άφοβα και με περίσσευμα αυτοπεποίθησης τον αυτοπροσδιορισμό… “παιδί” του πρωταγωνιστή μας.
Η εμπειρία μας έχει διδάξει επίσης ότι, αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη, κοπιώδης και ριψοκίνδυνη, η επίμονη και συνεπής διαδρομή κάποιου, πετυχαίνοντας και διατηρώντας μια θαυμαστή και δημιουργική ισορροπία των δυο παραμέτρων ζωής: Οικογένεια και καριέρα.
Η Αλεξία Κουλούρη είναι από τις αυθόρμητες εξαιρέσεις που έρχονται στο μυαλό, όταν αρχίζεις να ιχνηλατείς την ισορροπία ανάμεσα στο λειτούργημα της δημοσιογραφίας και την οικογενειακή ολοκλήρωση.
Μαζί με τον Δημήτρη Οικονόμου, φιλοτέχνησαν μια υπέροχη οικογένεια, διατηρώντας ζωντανές και ανανεούμενες μνήμες ζεστασιάς συναισθημάτων, και την ίδια στιγμή στάθηκαν σε ένα… σαρκοφάγο επάγγελμα (με τη μελαγχολική ταυτότητα του λειτουργήματος), με την ανακούφιση που προσφέρει η συνειδητοποίηση ότι, δεν έκανες εκπτώσεις, άντεξες στον πειρασμό της αξιακής υποχώρησης και υπερασπίστηκες την ηθική υπεροχή της αξιοπρέπειας, πολλές φόρες κόντρα στις πιθανότητες της συγκυρίας.
Από το Κανάλι της Βουλής, εκεί από όπου επικαιροποιεί τα τελευταία χρόνια την επαγγελματική δημιουργικότητά της, η Αλεξία Κουλούρη μοιράστηκε με τα “Υστερόγραφα”, σκέψεις, προβληματισμούς και εκτιμήσεις.
Για τη δημοσιογραφία και την τηλεόραση, για τη συγγραφή και την εκτόνωση έκφρασης που προσφέρει, για τη Βουλή, την πολιτική, την κοινωνία στην Ελλάδα της κρίσης, και τις δύσκολα διορθώσιμες επιπτώσεις της “επιπόλαιης” ψήφου.
Και φυσικά, άφησε το δικό της αποτύπωμα προβλέψεων, για τα… προσεχώς, στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, στο μεταίχμιο ακόμη μιας απότομης στροφής σε διαφοροποιημένες ατομικές, κοινωνικές και εθνικές προτεραιότητες.
– Η τηλεόραση, στην οποία έχετε αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της επαγγελματικής διαδρομής σας, κουβαλάει την υστεροφημία του πιο μαζικού αλλά και… παραμορφωτικού ταυτόχρονα «παραδοσιακού» μέσου. Φτάνει παντού, και η ηχώ που συνοδεύει την εικόνα δύσκολα παραμερίζεται. Στην εποχή της κρίσης που διανύουμε, πόσο «μη θαυμαστός» έγινε ο κόσμος ο οποίος σεργιανίζει στο «μικρό κουτί»;
“Θα συμφωνούσα με τον χαρακτηρισμό του μαζικού και παραμορφωτικού μέσου, για την τηλεόραση, πριν την εμφάνιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Πλέον, κατά τη γνώμη μου τα social media και τα trolls που σεργιανίζουν σε αυτά, λειτουργούν περισσότερο παραμορφωτικά στη σύγχρονη πραγματικότητα, επηρεάζοντας συνειδήσεις σε μια λογική καθοδήγησης του όχλου, που συχνά οδηγεί σε διχασμό.
Σε ό, τι αφορά τα παραδοσιακά μέσα, στα οποία εντάσσω πλέον και την τηλεόραση, έχοντας χάσει έδαφος από την επέλαση του διαδικτύου, ζουν μια νέα πραγματικότητα η οποία σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση αλλά και την κρίση αξιών που βιώνουν οι σύγχρονες κοινωνίες, έχει επηρεάσει αρνητικά το παραγόμενο προϊόν. Είτε ενημερωτικό, είτε ψυχαγωγικό. Σε συνδυασμό δε με την ανεργία στον κλάδο μας, και εννοώ τη δημοσιογραφία, οι αντιστάσεις χαλαρώνουν και το αποτέλεσμα μιλά από μόνο του.
Τόσο στην τηλεόραση όσο και στην αρθρογραφία, αισθάνεσαι ότι δοκιμάζεται η αντικειμενικότητα απέναντι στα γεγονότα, σε συνέχεια του πολωτικού κλίματος που επικρατεί στην πολιτική ζωή. Βεβαίως υπάρχουν πάντα και οι εξαιρέσεις.”
– Η Βουλή έχει συνδεθεί με… παθιασμένες αντιδράσεις, τις περισσότερες αρνητικές, τα πολλά τελευταία χρόνια της κρίσης. Εσείς, έχετε την ευκαιρία, μέσα από το Κανάλι της Βουλής, να καταγράφετε διαφορετικά τον σφυγμό της προσωπικής και πολιτικής ταυτότητας, όσων έχουν δικαίωμα υπογραφής για τη ζωή μας. Είναι πράγματι το Κοινοβούλιο, από πλευράς ποιοτικού αποτυπώματος, ο καθρέφτης της κοινωνίας που το εκλέγει;
“Το πλεονέκτημα της τηλεόρασης της Βουλής είναι ότι προσφέρει στον τηλεθεατή και ψηφοφόρο τη λεγόμενη αδιαμεσολάβητη ενημέρωση, μέσω της απευθείας μετάδοσης των εργασιών της Ολομέλειας και των επιτροπών. Από εκεί και πέρα, οι συντελεστές της κάθε εκπομπής που έχει το ρόλο να αναδεικνύει το κοινοβουλευτικό έργο, έχουν την υποχρέωση να τηρούν τους κανόνες δεοντολογίας και βάσει αυτών κρίνονται.
Σε ό, τι αφορά το Σώμα, προφανώς ήταν, είναι και θα είναι, ο καθρέφτης της κοινωνίας που το εκλέγει. Πιστεύω όμως ότι αποτυπώνει και το γενικότερο πολιτικό κλίμα, καθώς στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, η διεθνής πολιτική σκηνή επηρεάζει και την εγχώρια. Και αναφέρομαι στον λαϊκισμό, είτε της δεξιάς, είτε της αριστεράς και την άνοδο της ακροδεξιάς, που οφείλονται σε αδιέξοδες πολιτικές οι οποίες οδηγούν τους πολίτες στα άκρα.
Οι κοινωνίες όμως δεν είναι άμοιρες ευθυνών. Έχουν τις ηγεσίες που τους αξίζουν, γιατί στην πλειοψηφία τους ψηφίζουν με το θυμικό, με το ρεύμα και όχι με τη λογική και τη γνώση.
Σωστός πολίτης είναι ο ενημερωμένος πολίτης. Η ποιότητα της ενημέρωσης όμως, δεν είναι μόνο ευθύνη των δημοσιογράφων αλλά και των πολιτών, που μπορούν να καταδικάσουν τη «στρατευμένη δημοσιογραφία» από όπου και αν προέρχεται και να επιλέξουν τους εκπροσώπους τους όχι με βάση την αναγνωσιμότητα, αλλά με βάση το βιογραφικό και το ήθος του δημόσιου λόγου τους.”
– Στην εποχή του διαρκούς πειρασμού των social media για υπερέκθεση, έχετε καταφέρει να προστατεύσετε την «επωνυμία» σας. Ακόμη περισσότερο, σε πείσμα της δημιουργίας οικογένειας, με έναν επίσης αναγνωρίσιμο δημοσιογράφο. Υπάρχει συνταγή αποφυγής του πειρασμού, ή επαφίεται στον… πατριωτισμό που ξεκινάει από το μυαλό και την καρδιά του καθενός;
“Η αναγνωρισιμότητα είναι μέρος της δουλειάς των προσώπων που εργάζονται στην τηλεόραση. Η υπερέκθεση όμως είναι μια παγίδα, που συνδέεται με τον ναρκισσισμό και τις προσωπικές ανασφάλειες του καθενός από εμάς. Σαν οικογένεια δεν θα έλεγα ότι είμαστε φοβικοί απέναντι στα social media, αφού κάθε άλλο παρά κρυβόμαστε. Δεν θεωρούμε όμως ότι πρέπει να μοιράζεσαι όλες τις στιγμές σου.
Κάποτε, όταν έκανα τα πρώτα μου επαγγελματικά βήματα στο χώρο της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας, η μητέρα μου, μου είχε πει μια κουβέντα που μου έμεινε χαραγμένη στο μυαλό: «Αναγνωρίσιμοι είναι και οι εγκληματίες». Εξαρτάται λοιπόν για ποιο λόγο θέλεις να σε αναγνωρίζουν. Για τη δουλειά σου, ή για τις φωτογραφίες σου στο Instagram ;
Βλέπω συναδέλφους να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στην εξωτερική τους εμφάνιση, παρά στην ουσιαστική προετοιμασία τους. Δεν αντιλαμβάνονται όμως ότι ο «τηλεοπτικός αέρας» είναι αμείλικτος και δεν μας χαρίζεται.”
– Λένε ότι, η αποτυχία είναι ο μεγαλύτερος «δάσκαλος» στη ζωή κάποιου. Κοστίζει βέβαια ακριβά, καθώς αφορά «ιδιαίτερα» μαθήματα για τον καθένα από εμάς. Αν ορίσουμε ως αποτυχία, ακόμη και τη ρωγμή στον καθρέφτη ενός προσωπικού ονείρου και φιλοδοξίας, φρενάρει κάπου το ταξίδι στις προσωπικές αναμνήσεις, ως στιγμή αφύπνισης ή διόρθωσης πορείας, για την Αλεξία;
“Δεν θα μιλούσα για αποτυχία αλλά για δυσκολία ή καθυστέρηση στην υλοποίηση ενός ονείρου ή μιας προσπάθειας. Είμαι από τους ανθρώπους που θεωρούν ότι η αποτυχία είναι αποτέλεσμα ελλιπούς προετοιμασίας. Αντιθέτως, τα εμπόδια που οφείλονται σε διάφορους παράγοντες – ιδιαιτέρως στη δουλειά μας – με πεισμώνουν.
Φρένα στην επαγγελματική μου διαδρομή είχα αρκετά. Εξάλλου η δουλειά μας είναι ανταγωνιστική και τα κριτήρια δεν είναι πάντα αξιοκρατικά. Τίποτε όμως δεν με οδήγησε σε εκτροπή. Αντιθέτως, μου άνοιξε νέους δρόμους.
Όσον αφορά τις ρωγμές, αυτές βρίσκονται στην ψυχή μας για να μας δυναμώνουν και να μας θυμίζουν ότι δεν πρέπει να είμαστε ούτε ευκολόπιστοι, ούτε υποχωρητικοί.”
– Εκτός από το να «γράφετε στο γυαλί», γράφετε γενικώς. Έχετε αποτολμήσει και την αποτύπωση σε χαρτί, σκέψεων, ιδεών και συναισθημάτων. Εκτός από το… γονιδιακό παρελθόν, που φαντάζομαι ότι, έπαιξε τον ρόλο του, αισθάνεστε ότι, αν η καθημερινότητα της δημοσιογραφίας δεν ήταν τόσο απαιτητική και γρήγορη, η συγγραφή θα μπορούσε να αποτελέσει για εσάς ένα εφαλτήριο παράλληλης διαδρομής;
“Αντιλαμβάνομαι ότι αναφέρεστε στο βιβλίο μου «Με στόχο τον Ωνάση», το οποίο είναι περισσότερο βιωματικό και στο οποίο αφιέρωσα δέκα χρόνια έρευνας και συγγραφής. Από τότε δεν ξαναμπήκα στον πειρασμό να γράψω βιβλίο, αν και δεν θα έλεγα ότι έχω κλείσει το κεφάλαιο της συγγραφής.
Στο μεταξύ όμως, έγραψα αρκετά εκτενείς εργασίες – ερευνητικού περιεχομένου στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού που πρόσφατα ολοκλήρωσα στο ΕΚΠΑ. Ασχολήθηκα ενδελεχώς με θέματα όπως το μεταναστευτικό, τον λαϊκισμό ως στοιχείο του πολιτικού λόγου πριν το δημοψήφισμα που οδήγησε στο Brexit, την άνοδο της ακροδεξιάς στις Προεδρικές εκλογές στη Γαλλία και τις στρατηγικές επικοινωνίας στις εκλογές του 2015 και στο δημοψήφισμα του ΟΧΙ.
Η δε διπλωματική μου, στην οποία μελέτησα τον τρόπο με τον οποίο ο Donald Trump χρησιμοποιεί το twitter, στρεφόμενος εναντίον των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης με όπλο το #FakeNews, ήταν πραγματικό σχολείο για μένα.
Τώρα έχω στρέψει την προσοχή μου στις επικείμενες ευρωεκλογές, τις οποίες και θεωρώ τις πιο κρίσιμες στην Ιστορία της Ευρώπης. Αυτά είναι τα θέματα που με ενδιαφέρουν και τα οποία προσεγγίζω ακαδημαϊκά.”
