Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Πηγή: anoixtoparathyro.gr
Στην πολιτική οι συμβολισμοί και οι αναφορές σε πρόσωπα που διαμόρφωσαν τη φορά των πραγμάτων ορίζουν το παρόν και τροφοδοτούν της εξελίξεις. Αν το μεταφέρουμε αυτό στη Μεταπολίτευση και την Ιστορία της Ελλάδας θα συναντήσουμε την κυριαρχική παρουσία – για τρεις δεκαετίες-του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Ανδρέα Παπανδρέου. Ήταν αντίπαλοι, αλλά και συμπληρωματικά μεγέθη και η σκιά τους να πλανάται από τότε που έφυγαν.
Αν μιλήσουμε ειδικά για τη Δημοκρατική Παράταξη και την εικόνα που εμφανίζει σήμερα, εκτός από τις αλλαγές στο εσωτερικό της, θα διακρίνουμε ότι ένα τμήμα της αλληθωρίζει προς τη Δεξιά. Με την προσφυγή στους συμβολισμούς θα αναδειχθεί η ανάγκη να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον αυτής της παράταξης στο σύνολό της. Για την ιστορία και τις αξίες της, τη συνεισφορά της στη χώρα, τους αγώνες και το σταυρό του Μαρτυρίου που σήκωσε μέχρι να εμπεδωθούν οι δημοκρατικές ελευθερίες.
Η αφορμή γι’ αυτή τη συζήτηση είναι μπροστά μας: η συμπλήρωση εκατό χρονών από τη γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ ακτινοβόλησε στην ελληνική και τη διεθνή πολιτική σκηνή και έκανε την ελληνική Κεντροαριστερά κυβερνώσα δύναμη. Αυτός την προίκισε με την ικανότητα να ανανεώνεται και να προσαρμόζεται στις συνθήκες από τη βάση της. Και έτσι φτάσαμε από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ.
Ταυτόχρονα όρισε τον προσανατολισμό της ως προοδευτικής δύναμης με αντιδεξιό χαρακτήρα, αλλά και το εύρος της. Σύμφωνα με τον Ανδρέα Παπανδρέου στις δημοκρατικές δυνάμεις του εγχώριου πολιτικού φάσματος, ιστορικά ανήκουν όλα τα κόμματα και όλα τα πρόσωπα από το Κέντρο κα διακεκριμένες προσωπικότητες σ’ αυτό το χώρο μέχρι το ΚΚΕ και άλλες ανένταχτες και εξωκοινοβουλευτικές συνιστώσες.
Από την εποχή του Βενιζέλου ως τώρα έχουν σταθερή αντιδεξιά πορεία, πατριωτικό προσανατολισμό και εμπροσθοβαρή πολιτική, πέρα από τις διαφωνίες και τις εσωτερικές διαφοροποιήσεις του κατά καιρούς. Μεταδικτατορικά κεντρικός άξονας αυτής της παράταξης και βασικός πολικός φορέας εξουσίας για λογαριασμό της, ήταν το ΠΑΣΟΚ, έτσι όμως το διαμόρφωσε ο ίδιος, πάνω σε διακριτές ιδεολογικές και πολιτικές αρχές και με αγωνιστικό πρόσημο πάντα.
Για λόγους που όλοι γνωρίζουν επιπόλαιοι και άφρονες επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ μετά το θάνατό του, το εξέτρεψαν από αυτές τις αρχές, το μετακίνησαν στη Δεξιά και το στρατολόγησαν κατά της Αριστεράς με τρόπο που το έθεσε κατά περιόδους εκτός παράταξης. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν θα συνθηκολογούσε ποτέ με τη Δεξιά του Σαμαρά, του Γεωργιάδη και της οικογένειας Μητσοτάκη, χωρίς όμως να αποκλείει κανέναν την ώρα που έπρεπε να διαμορφωθούν εθνικά μέτωπα. Αυτή είναι παρακαταθήκη του πέρα από τα λάθη, τις αντινομίες και τις μεταπτώσεις του.
Σήμερα είναι ανάγκη ο ευρύτερος δημοκρατικός χώρος να ανασυνταχθεί με τα νέα δεδομένα που ήδη διαμορφώνει η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα και η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι το σχήμα που διαδέχεται το ΠΑΣΟΚ και με αυτό πρέπει να συντονιστούν οι άλλες δυνάμεις, χωρίς να άρουν τις διαφορές και την αυτονομία τους. Το όριο βρίσκεται εκεί που αρχίζει Δεξιά. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, όμως, ως συνθεμελιωτής της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας είναι μέγεθος ευρύτερο και από το κόμμα του και από τη παράταξη και η συναρπαστική διαδρομή του έχει αφήσει ορατά σημεία στην κοινωνία, την οικονομία, τους θεσμούς, τη διεθνή πορεία της χώρας. Με τις πρωτοβουλίες του, τις ρήξεις, και τον οραματισμό του και ασφαλώς με τις αρνητικές πλευρές της πολιτικής του.
Από αυτή τη άποψη η συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννησή του μπορεί να γίνει αφορμή για μια συζήτηση που θα αφορά από τη μια πλευρά της Ελλάδα της Μεταπολίτευσης και από την άλλη της πορεία της Δημοκρατικής Παράταξης από τη Μεταπολίτευση.
Την πρωτοβουλία για τη συζήτηση πρέπει να πάρει ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης και η Εθνική Αντιπροσωπεία να ανακηρύξει το 2019 ως «Έτος Ανδρέα Παπανδρέου». Στα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας να διοργανωθούν από τη Βουλή, τα κόμματα και άλλους φορείς, εκδηλώσεις προς τιμήν του με ευρύτερο περιεχόμενο.
Είναι ο καλύτερος τρόπος για να αναδειχθούν οι κατακτήσεις της χώρας, στα 45 χρόνια της Μεταπολίτευσης, να υπάρξει κριτική για τα αρνητικά στοιχεία της και βγουν συμπεράσματα, για τις προτεραιότητες, τις υποχρεώσεις και τους κινδύνους.
Ταυτόχρονα να επαναοριοθετηθούν τα πολιτικά και ιδεολογικά μέτωπα -με δεδομένο το νέο διεθνές περιβάλλον- έτσι ώστε η ευρύτερη Δημοκρατική Παράταξη θα ξαναβρεί τον κοινό βηματισμό όσων ανήκουν σ΄αυτή και την ιστορική της ταυτότητα. Να διαμορφώσει νέα κυβερνητική πρόταση με τη συνεργασία των δυνάμεών της, όπως θα τις ορίσει το εκλογικό σώμα.
Ο Νίκος Βούτσης δεν μπορεί να μην αναγνωρίσει αυτή την υποχρέωση του ως επικεφαλής της εθνικής αντιπροσωπείας.
