Άρθρο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα, στην «Εφημερίδα των Συντακτών»
Κάθε ζωή έχει αξία
Ένα βαρύ πένθος σκεπάζει τη χώρα και τις καρδιές μας. Το ναυάγιο της Πύλου ήρθε με τον μοναδικό τρόπο που έχουν οι τραγωδίες να μας φέρει μπροστά στην ανάγκη να θυμηθούμε και να παλέψουμε για το αυτονόητο: κάθε ζωή έχει αξία.
Αυτή τη στιγμή προέχει το να μάθουμε τις ακριβείς συνθήκες που οδήγησαν στο πρωτοφανές αυτό ναυάγιο κόντρα σε κάθε απόπειρα συγκάλυψης και αποπροσανατολισμού. Η χώρα μας οφείλει, στον εαυτό της και στους πολίτες της πάνω από όλα, να απαντήσει με σαφήνεια για το πώς χάθηκαν εκατοντάδες ζωές νεών και ανυπεράσπιστων ανθρώπων.
Δεσμεύομαι ότι θα πράξουμε ότι είναι δυνατό προς αυτήν την κατεύθυνση. Όπως κάναμε από την πρώτη στιγμή στο λιμάνι της Καλαμάτας. Αλλά αυτό δεν φτάνει. Η Πύλος απαιτεί κάτι πιο ριζικό: να κάνουμε ότι μπορούμε για να αλλάξει η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο προσφυγικό και να καταρρεύσει η πολιτική του φόβου στην οποία επένδυσε η ελληνική κυβέρνηση ανάμεσα στο 2019 και στο 2023.
Τίποτα από αυτά δεν είναι εύκολο. Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιλέξει να μετατρέψει το σύνθετο ζήτημα των προσφυγικών ροών σε μια υπόθεση όπου το κύριο ζητούμενο είναι η οχύρωσή της και η μετατροπή συγκεκριμένων χωρών, όπως η Ελλάδα, σε φυλακές όπου εγκλωβίζονται οι τυχεροί εκείνοι που καταφέρνουν να φτάσουν μέχρι εδώ. Η στρατηγική αυτή συνδυάζεται με την ανάδυση μίας αντιδραστικής αντίληψης που περιφρονεί το διεθνές δίκαιο στο όνομα μίας ψευδεπίγραφης ασφάλειας. Ψευδεπίγραφη γιατί δεν εξασφαλίζει τίποτα. Αντίθετα, γεννά ανθρώπινες τραγωδίες και ταυτόχρονα σέρνει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες στη δίνη της ανασφάλειας.
Στο έδαφος αυτό, ο μετανάστης και ο πρόσφυγας δεν είναι άνθρωποι. Εκπροσωπούν μία «απειλή». Είναι «εισβολείς». Και η αντανακλαστική αντίδραση απέναντι στους εισβολείς είναι η εθνική περιχαράκωση. Τα αποτελέσματα αυτής της αντίδρασης και αυτής της πολιτικής τα βλέπουμε μπροστά μας: στην περιφρόνηση της ανθρώπινης ζωής και στην ενίσχυση της άκρας δεξιάς που βλέπει ότι η ατζέντα του φόβου διαποτίζει το πολιτικό σύστημα.
Στην Ελλάδα η παράταξη που έχει διαχρονικά επενδύσει στο φόβο είναι αυτή της Νέας Δημοκρατίας. Υπάρχει ένα νήμα εδώ. Από το 2015 η ΝΔ επιδίδεται σε διαδοχικές εκστρατείες που έχουν στο επίκεντρό τους την πρόκληση της ανασφάλειας στους πολίτες. Το έκανε απέναντι στην άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ όταν ταύτισε την προσπάθεια να βγούμε από τα Μνημόνια με την καταστροφή της χώρας. Το έκανε πριν τις εκλογές του 2019 όταν προκειμένου να αρνηθεί την επίλυση ενός εθνικού θέματος -του Μακεδονικού- επιστράτευσε φοβικά σύνδρομα για την απώλεια της εθνικής μας συνείδησης. Το έκανε στα χρόνια της κυβέρνησής της. Από τις υποκλοπές μέχρι την πρόσφατη στοχοποίηση της μειονότητας στη Θράκη η συνταγή είναι ίδια: η σημαία του εθνικού κινδύνου ανοίγει το δρόμο για την περιφρόνηση των κανόνων, την ρητορική της τρομοκράτησης, τις αυταρχικές και αλαζονικές πρακτικές της απενοχοποιημένης Δεξιάς.
Δεν υπάρχει όμως κανένα πεδίο που να συγκρίνεται με το προσφυγικό. Εκεί, η Νέα Δημοκρατία συστηματικά εργάστηκε για να εμπεδωθεί ο φόβος σε κάθε γωνία της ελληνικής επικράτειας. Δεν δίστασε να συκοφαντήσει τη χώρα μας που έδωσε έναν τιτάνιο αγώνα το 2015 για την επιτυχή διαχείριση του προσφυγικού ρεύματος σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Ενσωμάτωσε στις γραμμές της πολιτικά στελέχη, όπως ο κύριος Πλεύρης, που δήλωνε υπέρμαχος μίας πολιτικής που θα άφηνε νεκρούς στα σύνορά μας αδιαφορώντας για τις όποιες συνέπειες. Μετέτρεψε τον φράχτη στον Έβρο σε νέο εθνικό σύμβολο, ενώ ήταν ορατό στον καθένα ότι η αποτρεπτική του ικανότητα ήταν περιορισμένη και η παρουσία του οδηγεί τους απελπισμένους σε όλο και πιο παράτολμες διαδρομές. Επιτέθηκε σε διεθνή μέσα ενημέρωσης, καταστρατήγησε το διεθνές δίκαιο, ενθάρρυνε τον κυνισμό και τη μισανθρωπία, μετέτρεψε τη χώρα μας από πρότυπο διαχείρισης σε μακάβριο πρωτοσέλιδο όπου το γαλάζιο της θάλασσας σκιάζεται από τα νεκρά σώματα των ανθρώπων.
Ξέρουμε ότι πολλοί και πολλές, συμπολίτες μας, ανησυχούν για το προσφυγικό. Και η δική μας δουλειά είναι να σπάσουμε το κέλυφος του φόβου ανοίγοντας μία προγραμματική συζήτηση για την ουσία του θέματος. Αυτό έκανε ιστορικά η Αριστερά στον τόπο μας. Και αυτός είναι ο πυρήνας του κόμματός μας, του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. Δεν επιλέξαμε τον εύκολο αναχωρητισμό της ιδεολογικής καθαρότητας ή τη γοητεία των ακαδημαϊκών σχεδίων που δεν έχουν αντίκρισμα στην πραγματική ζωή. Η επιτυχία μας και η σχέση εμπιστοσύνης μας με την ελληνική κοινωνία βασίστηκε στην επιλογή μας να δίνουμε τη μάχη εκεί που εν τέλει έχει σημασία: στο πεδίο της πραγματικής ζωής. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σήμερα είναι η παράταξη που έχει και τη βούληση, το σχέδιο και τη φιλοδοξία να έχουμε μία νέα πολιτική αντιμετώπισης του προσφυγικού ζητήματος. Όχι ως αφηρημένη έκθεση ιδεών, αλλά ως επίσημη πολιτική του ελληνικού κράτους.
Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις όπως υπόσχεται η Νέα Δημοκρατία. Και η Πύλος είναι η πιο εμφατική υπόμνηση για το που οδηγεί ο πολιτικός κυνισμός που φυτεύει φράγματα, αλλά θερίζει ναυάγια. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε εγκλωβισμένοι στη διαχείριση μίας καταστροφικής πολιτικής. Είναι αναγκαίο και εφικτό η χώρα μας να πρωταγωνιστήσει για την αναθεώρηση του Δουβλίνου-2 στην κατεύθυνση ενός νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου το οποίο θα κατανέμει την ευθύνη σε όλα τα κράτη-μέλη και θα εξασφαλίζει νόμιμες οδούς κίνησης και ελέγχου των μεταναστών και των προσφύγων. Αλλά στον δρόμο προς εκεί, η χώρα μας οφείλει να πράττει αυτό που επιβάλλει το διεθνές δίκαιο και ο πολιτισμός μας: να διασώζει τους ανθρώπους που φτάνουν στην πόρτα μας και στη συνέχεια να προχωρά στις προβλεπόμενες διαδικασίες για το μέλλον τους. Αυτό το μέλλον αφορά και εμάς.
Η Ελλάδα στο παρελθόν, κόντρα στις κραυγές και στις δυσοίωνες προβλέψεις, υποδέχτηκε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που η παρουσία τους ανανέωσε και ανανεώνει την κοινωνία μας. Και εντάχθηκαν στο κοινωνικό ιστό. Έγιναν καλύτεροι Έλληνες από πολλούς άλλους και πολλοί από αυτούς μας έκαναν και μας κάνουν περήφανους καθημερινά. Αυτό μπορεί να συμβεί και τώρα. Φτάνει να έχουμε ένα εθνικό σχέδιο και ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος που θα δημιουργεί αυτοπεποίθηση και σιγουριά στους Έλληνες πολίτες. Έτσι θα νικήσουμε την ανασφάλεια, έτσι θα αντιμετωπίσουμε τη δημογραφική γήρανση του πληθυσμού. Έτσι θα δημιουργήσουμε τη δίκαιη κοινωνία που μας αξίζει.
Αναγνωρίζω ότι πολλοί και πολλές αριστεροί και προοδευτικοί πολίτες έχουν επιφυλάξεις για επιμέρους επιλογές μας. Την ίδια στιγμή όμως ξέρουν ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Η Νέα Δημοκρατία επένδυσε στο φόβο και σήμερα, υποκριτικά, μιλά για μια ανείπωτη τραγωδία. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έδωσε το 2015 μια μεγάλη μάχη όταν η χώρα μας ήταν στην πιο δύσκολη στιγμή της με μοναδικό κριτήριο το δικαίωμα των ανθρώπων, όλων των ανθρώπων, στη ζωή και στο δικαίωμα για ένα καλύτερο μέλλον. Όχι μόνο στο προσφυγικό. Παντού.
Στη μεγάλη εικόνα, αυτή που εν τέλει έχει σημασία, βρεθήκαμε σταθερά στο πλευρό των καταπιεσμένων, μιλήσαμε για αυτούς που δεν έχουν φωνή, στηρίξαμε εκείνους που είχαν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Δεν τα κάναμε όλα τέλεια. Αλλά όπως έχει, εύστοχα, πει ο Λούλα «καλύτερα μια Αριστερά που κάνει ότι μπορεί, παρά μία Δεξιά που κάνει ότι θέλει». Αυτό είναι το στοίχημα της επόμενης περιόδου με πρώτο σταθμό την εκλογική αναμέτρηση που έχουμε μπροστά μας. Θα έχουμε μια κυβέρνηση που θα κάνει ότι μπορεί για να μην υπάρχει η επόμενη Πύλος ή θα έχουμε μια κυβέρνηση που θα κάνει τον φόβο καθεστώς αδιαφορώντας για τις συνέπειες; Εμείς έχουμε διαλέξει πλευρά. Και καλώ κάθε προοδευτικό και αριστερό πολίτη, να κάνει το ίδιο. Να σπάσουμε, όλοι μαζί, το καθεστώς του φόβου.
