Συνέντευξη Τύπου του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα, για τις πυρκαγιές (Εισαγωγική τοποθέτηση)
Η χώρα μας βιώνει μια μεγάλη καταστροφή. Οι ώρες της συμφοράς που ζούμε είναι ώρες αλήθειας. Οφείλουμε όλοι μας, και πρώτα η κυβέρνηση, να δούμε κατάματα την τραγωδία και να αναμετρηθούμε με τις αιτίες της.
Να αναμετρηθούμε με την απελπισία, την αγανάκτηση και την οργή όσων αισθάνονται αβοήθητοι ενώ χάνονται τα σπίτια, και το βιός τους. Να αναμετρηθούμε με την ήττα μιας πολιτείας που δεν μπόρεσε να αποτρέψει αυτή την τραγωδία.
Να αναμετρηθούμε όμως και με τη δύσκολη επόμενη μέρα και τα μέτρα για την επούλωση των πληγών. Υλικών, αλλά και ηθικών. Και κυρίως, να μην κρυφτούμε πίσω από επικοινωνιακά τεχνάσματα, προσχηματικές και ανέξοδες συγνώμες.
Θέλω να καταστήσω σαφές ευθύς εξαρχής. Αυτή είναι η δική μας έγνοια σήμερα: Να συμβάλλουμε για να γίνει η οργή δύναμη αλλαγής.
Να συμβάλλουμε ώστε όσοι είδαν το σπίτι και τη ζωή τους να καίγονται, να μην αφεθούν εγκαταλειμμένοι στην απελπισία. Και να θωρακίσουμε το αύριο, το δικό μας και των παιδιών μας.
Η κλιματική αλλαγή αναμφίβολα, είναι μια ζώσα και άκρως επικίνδυνη πραγματικότητα. Δε μπορεί όμως να αποτελεί δικαιολογία. Αντιθέτως η επίγνωσή της μας προσθέτει το βάρος να προετοιμαστούμε σε βάθος, για την αντιμετώπισή των ακραίων φαινομένων, που από εδώ και στο εξής θα είναι πολύ συχνά.
Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη δε μπορεί να την επικαλείται ως δικαιολογία. Γιατί αγνόησε τις προειδοποιήσεις μας, όπως και τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων. Ακόμα χειρότερα, αγνόησε τα σχέδια που της παραδώσαμε. Κι αυτή είναι ίσως η πιο σοβαρή και εγκληματική ευθύνη, που πρέπει σήμερα να της καταλογιστεί.
Θέλω να μου επιτρέψετε μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν. Το καλοκαίρι του ‘18, αμέσως μετά τη καταστροφική και φονική πυρκαγιά στο Μάτι, ζήτησα τη συνδρομή του καθηγητή Γκολντάμερ, Πρόεδρου του Διεθνούς Παρατηρητηρίου για τις πυρκαγιές στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ.
Του ζήτησα να είναι επικεφαλής μιας ανεξάρτητες Επιστημονικής Επιτροπής, που θα συντάξει ένα πόρισμα, εντοπίζοντας τις αδυναμίες, ώστε να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά από δω και στο εξής τις δασικές πυρκαγιές.
Ο καθηγητής Γκολντάμερ μου έθεσε τότε ως προϋπόθεση να έχει τη συναίνεση του τότε Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, του κ. Μητσοτάκη, προκειμένου να είναι βέβαιος ότι δε θα ετοιμάσει κάτι που θα αμφισβητηθεί, ή που δεν θα αξιοποιηθεί σε περίπτωση κυβερνητικής αλλαγής.
Συμφώνησα, μαζί του. Και τελικά συμφώνησε και ο κ. Μητσοτάκης. Το Φλεβάρη του ‘19 η Επιτροπή, μας παρέδωσε το πολυσέλιδο τότε πόρισμά της. Τον Απρίλη του ‘19 ο καθηγητής Ξανθόπουλος, εκ μέρους της Επιτροπής, το παρουσίασε στην κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Περιβάλλοντος και Θεσμών και Διαφάνειας, της Βουλής.
Υπήρξε διακομματική αποδοχή. Και κατόπιν εντολής μου, προχωρήσαμε στα πρώτα βήματα υλοποίησης όσων το πόρισμα προβλέπει, εκκινώντας από την προετοιμασία μιας μεγάλη διοικητικής μεταρρύθμισης για την αναδιοργάνωση του συστήματος διαχείρισης εκτάκτων αναγκών και την αντικατάσταση της περίφημης «Πολιτικής Προστασίας», από μια σύγχρονη δομή, έναν φορέα διαχείρισης των έκτακτων αναγκών, με λειτουργική, επιχειρησιακή και επιστημονική αναβάθμιση σε σχέση με τα όσα ίσχυαν ως τότε.
Αυτό ήταν ένα σχέδιο ριζικής μεταρρύθμισης που κατέληξε στην πρόταση για την ίδρυση Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας και Ανθεκτικότητας. Για να καταλήξουμε σε αυτό αναλύθηκαν σε βάθος μοντέλα χωρών με εμπειρία στον τομέα της πολιτικής προστασίας, όπως των ΗΠΑ και της Αυστραλίας, ενώ για την τεχνολογική και υλικοτεχνική υποστήριξη του νέου Οργανισμού, είχαμε δεσμεύσει πόρους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι εκλογές επισπεύστηκαν, η κυβέρνηση άλλαξε. Το σχέδιο δυστυχώς ματαιώθηκε από τη νέα κυβέρνηση. Ωστόσο, το Νοέμβρη του ‘19, καταθέσαμε στη Βουλή το πλήρες σχέδιο με τη μορφή πρότασης νόμου. Την οποία επίσης η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αγνόησε.
Όπως αγνόησε επιδεικτικά και το ίδιο το πόρισμα Γκολντάμερ. Τα άφησε όλα αυτά τα χρήσιμα εργαλεία ανάλυσης και προετοιμασίας, θαμμένα στο συρτάρι.
Την ίδια τύχη είχαν και η Εθνική Στρατηγική για τα Δάση, οι προσλήψεις στις Δασικές Υπηρεσίες που πάγωσαν, το κοινωφελές πρόγραμμα δασοπροστασίας, η αξιοποίηση των κονδυλίων της Πολιτικής Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών, με αποτέλεσμα τη σώρευση καύσιμης ύλης στα δάση, οι δασικοί χάρτες που ακυρώθηκαν.
Το μόνο που έκανε ήταν να διατηρήσει την παρωχημένη και, όπως αποδείχτηκε αναποτελεσματική δομή της Πολιτικής Προστασίας, απλά αναβαθμίζοντας σε Υφυπουργό τον επικεφαλής της, θέση για την οποία επέλεξε έναν πρώην δήμαρχο, κομματικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας.
Και φυσικά, επέλεξε να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο από το οποίο όμως απουσιάζουν κρίσιμες παράμετροι του πορίσματος Γκολντάμερ, όπως η διαχείριση του δάσους, τα μέτρα πρόληψης, η αποκατάσταση των καμένων περιοχών, η αστική ανάπτυξη, η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, η άρση της συναρμοδιότητας δεκάδων Υπουργείων και φορέων για τη πρόληψη και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Το διαβόητο επιτελικό κράτος, στον πιο κρίσιμο τομέα που αφορά την ασφάλεια των πολιτών, αποδείχτηκε ξεχαρβαλωμένο και ελάχιστα επιτελικό. 45 συναρμόδιοι φορείς για τη πρόληψη μιας πυρκαγιάς. 17 φορείς και 6 Υπουργεία για τη καταστολή της.
Το πόρισμα Γκολντάμερ, βέβαια δεν πήγε εντελώς χαμένο. Μπορεί να μην υιοθετήθηκε τελικά από την κυβέρνηση Μητσοτάκη αλλά υιοθετήθηκε και εφαρμόζεται από τη κυβέρνηση της Πορτογαλίας, που επλήγη το ίδιο διάστημα από καταστροφικές πυρκαγιές, αλλά και από τον ΟΟΣΑ, τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, καθώς και την 7η Διεθνή Διάσκεψη για τις Δασικές Πυρκαγιές.
¨Ένα πόρισμα που έγινε για εμάς, υιοθετήθηκε από άλλες χώρες και Οργανισμούς, ενώ θάφτηκε από τη δική μας κυβέρνηση.
Αγαπητές φίλες και φίλοι, θεωρώ ότι από εκεί εκκινεί η εγκληματική ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Τα όσα ζήσαμε τώρα ήταν απλά το χρονικό μιας προαναγγελθείσας τραγωδίας. Ο πρώτος μεγάλος καύσωνας, αποκάλυψε τη γύμνια του κρατικού μηχανισμού.
Και δεν μπορούσε να είναι διαφορετικά: Με μηδενική δουλειά στην πρόληψη, με τις ίδιες και ίσως χειρότερες εγγενείς αδυναμίες στον επιτελικό σχεδιασμό.
Με τους ίδιους ανθρώπους που ελέγχονται μάλιστα κι από τη Δικαιοσύνη για την πυρκαγιά στο Μάτι, αναβαθμισμένους σε κρίσιμες θέσεις, τόσο στην πολιτική ηγεσία όσο και στην Πυροσβεστική και την Πολιτική Προστασία και με λιγότερους άνδρες και γυναίκες στην Πυροσβεστική, αφού προτιμήσαν να κάνουν κατ’ εξαίρεση 4.500 προσλήψεις Αστυνομικών αλλά όχι Πυροσβεστών.
Έτσι, σε συνθήκες σχετικά χαμηλής έντασης ανέμων, κόντεψαν να καούν τα μισά βόρεια προάστια. Η Ηλεία, η Μάνη και η Αρκαδία, δοκιμάστηκαν σκληρά. Ενώ η Βόρεια Εύβοια αφέθηκε στο έλεος της καταστροφής. Οι κάτοικοί της έμειναν για μια βδομάδα και συνεχίζουν να παλεύουν σχεδόν αβοήθητοι με τη φωτιά, αφού η παρέμβαση τόσο επίγειων, όσο και εναέριων μονάδων ήταν, σύμφωνα με την καθολική τους μαρτυρία, από ελλιπής έως ανύπαρκτη.
Οι ευθύνες, λοιπόν, της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι αυτονόητες και απαράγραπτες. Και έγιναν ακόμη μεγαλύτερες από την απαράδεκτη επικοινωνιακή διαχείριση της καταστροφής. Από τη προσπάθεια να κρύψουν ή να ωραιοποιήσουν τη πραγματικότητα.
Ακόμη ηχούν στα αυτιά όλων μας οι δηλώσεις για το πόσο υποδειγματικά λειτούργησε ο κρατικός μηχανισμός ενώ καιγόταν η μισή Ελλάδα.
Οι διαψεύσεις των πολιτών που έβλεπαν τη ζωή τους να γίνεται στάχτη και ζητούσαν βοήθεια από πυροσβεστικά αεροπλάνα, ότι δήθεν δε τα βλέπουν διότι είναι κρυμμένα μέσα στους καπνούς. Αυτό μάλιστα επανέλαβε ο πρωθυπουργός και στο χτεσινό του διάγγελμα. Ή ο κυνισμός ότι η προστασία της ζωής, των υποδομών και της περιουσίας των πολιτών είναι απλά ένας ανέφικτος συνδυασμός.
Το μεγάλο όμως και κρίσιμο ζήτημα σήμερα, δεν είναι να μιλήσουμε για τα αυτονόητα, για τις βαρύτατες ευθύνες της κυβέρνησης. Το μεγάλο και κρίσιμο ερώτημα είναι να δούμε τι κάνουμε από δω και στο εξής, τί κάνουμε τώρα. Πως επουλώνουμε τις βαθιές πληγές. Πως αντιμετωπίζουμε το αύριο.
Άποψή μου είναι ότι η χώρα για να συνέλθει χρειάζεται ενότητα, σχέδιο και αποφασιστικότητα. Το ανθρώπινο δράμα που ζουν χιλιάδες συμπολίτες μας, αλλά και όλη η κοινωνία μας, απαιτεί μια ελάχιστη συναίνεση σοβαρότητας και σεβασμού.
Τους ανθρώπους που επλήγησαν, δεν τους αφορά μια άγονη πολιτική αντιπαράθεση πάνω στις στάχτες. Αντίθετα πιστεύω ότι αυτό θα φουντώσει την οργή τους.
Αυτό που έχει σήμερα νόημα είναι ο άμεσος σχεδιασμός και όσο αυτό είναι δυνατό, η συνεννόηση για να επουλώσουμε τις πληγές. Συνεννόηση με τα θύματα της φωτιάς, με τους επιστημονικούς φορείς με τις επαγγελματικές και κοινωνικές Οργανώσεις και συνεννόηση ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις.
Να ακούσουμε όσους δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται. Τους εθελοντές που διακινδύνευσαν τη ζωή τους. Εκείνους που αρνήθηκαν να φύγουν από τα σπίτια τους και τελικά τα έσωσαν. Την κοινωνία των πολιτών που οργανώνει σήμερα ένα αξιοθαύμαστο κύμα αλληλεγγύης.
Η κάθαρση μετά την τραγωδία είναι αναγκαία, αλλά δεν αρκεί. Το μαχαίρι στο κόκκαλο είναι αναγκαίο, αλλά δεν αρκεί.
Ως Αξιωματική Αντιπολίτευση έχουμε υποχρέωση να συμβάλουμε και στην επούλωση των πληγών, αλλά και στη θωράκιση της χώρας, για να μην ξαναζήσει παρόμοιας έκτασης τραγωδίες. Αυτή είναι η ευθύνη μας.
Και δική μου προσωπική ευθύνη είναι να μην ακολουθήσω το δρόμο της αντιπολίτευσης του κ. Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας στη δική μου κυβέρνηση, σε αντίστοιχα δύσκολες στιγμές. Και δεν θα το κάνω.
Για αυτό και σήμερα δε πρόκειται να ακολουθήσω την πεπατημένη, ζητώντας παραιτήσεις. Ακέραια την πολιτική ευθύνη τη φέρει ο Πρωθυπουργός που κάποτε είχε πει ότι δεν υπάρχει ανάληψη ευθύνης χωρίς παραιτήσεις. Ας αναλάβει λοιπόν ο ίδιος το βάρος του επιμερισμού των ευθυνών και των παραιτήσεων, θέτοντας όμως υπό κρίση, πρώτο τον ίδιο του τον εαυτό.
Εμείς σήμερα είμαστε εδώ για να ζητήσουμε το αυτονόητο: Ν’ αναλάβει η κυβέρνηση τη πολιτική ευθύνη και να συνεννοηθεί με την αντιπολίτευση και τους επιστημονικούς φορείς για ένα πραγματικά εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.
Καταθέτω, λοιπόν, σήμερα μια πρόταση 7 σημείων προς τον ελληνικό λαό και την κυβέρνηση:
Σημείο 1ο: Να κηρυχθούν άμεσα, όπως το Σύνταγμα ορίζει, αναδασωτέες όλες οι καμένες εκτάσεις, να απαγορευτεί κάθε αλλαγή χρήσης γης μέχρι να ολοκληρωθεί κατά προτεραιότητα ο χωρικός και πολεοδομικός σχεδιασμός στις περιοχές αυτές (τοπικά χωρικά σχέδια, δασικοί χάρτες, κτηματολόγιο). Να αποτρέψουμε κάθε είδος παρασιτικής λογικής.
Σημείο 2ο: Να εκπονηθεί, σε συνεργασία με τα κόμματα, τους επιστημονικούς φορείς, ένα Εθνικό Σχέδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των συνεπειών των φυσικών καταστροφών.
Το σχέδιο αυτό πρέπει να ενσωματώνει τη σύγχρονη επιστημονική γνώση και γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρχει συνεχής συνεργασία και αλληλοτροφοδότηση με τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Ινστιτούτα της χώρας αλλά και διεθνώς, να έχει ορίζοντα δεκαετίας, να αξιολογείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, και να αναθεωρείται εφόσον χρειάζεται.
Σημείο 3ο: Να αξιοποιηθεί, έστω και τώρα, το πόρισμα Γκολντάμερ για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών με έμφαση στην πρόληψη και τη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων με την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών.
Σημείο 4ο: Να υιοθετηθεί η ολοκληρωμένη πρόταση Νόμου που καταθέσαμε από το 2019 για την ίδρυση Εθνικής Αρχής Πολιτικής Προστασίας και Ανθεκτικότητας, που θα την στελεχώσουν πρόσωπα κοινής αποδοχής με συμφωνία των πολιτικών δυνάμεων, να παραμείνουν τα ίδια ανεξαρτήτως κυβερνητικής αλλαγής.
Η πρόταση, μεταξύ άλλων, προβλέπει η νέα Αρχή να έχει ένα Μόνιμο και διαρκές Επιστημονικό Συμβούλιο από όλα τα ερευνητικά επιστημονικά Ιδρύματα και δομές της χώρας που εμπλέκονται στην πρόβλεψη, τη μελέτη, την έρευνα, στον τομέα των φυσικών καταστροφών (Δημόκριτος, ΕΜΥ, Εθνικό Αστεροσκοπείο, ΕΛΚΕΘΕ, Ελληνικός Οργανισμός Διαστήματος, Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, Ινστιτούτα Πανεπιστημίων και Πολυτεχνείων).
Προβλέπει επίσης, ένα μόνιμο και διαρκές Επιτελείο Διοίκησης (με τη συμμετοχή όλων των επιχειρησιακών βραχιόνων που διαθέτουμε, την Πυροσβεστική, το ΕΚΑΒ, την ΕΛΑΣ, το Λιμενικό, εθελοντικά σώματα, τη Δασική Υπηρεσία, Τεχνικές Υπηρεσίες και Διευθύνσεις του Υπουργείου Υποδομών και με την εξουσιοδότηση να αξιοποιεί τις δυνατότητες, τα μέσα, το προσωπικό και την εμπειρία που διαθέτουν οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας, στη διαχείριση εκτάκτων αναγκών και καταστάσεων, που τούτη τη φορά άργησαν πολύ να ενεργοποιηθούν.
Και βεβαίως, προβλέπει την Κατάρτιση Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών προκειμένου να αποτελέσει τον Εθνικό Οδηγό και το πρότυπο για τη διαχείριση εκτάκτων αναγκών στη χώρα, από το μικρότερο έως το υψηλότερο χωρικό επίπεδο.
Σημείο 5ο: Να εκπονηθούν Τοπικά Αναπτυξιακά Σχέδια για την Ανασυγκρότηση και Ανάπτυξη των περιοχών που έχουν πληγεί, με ιδιαίτερη έμφαση στο τοπικό παραγωγικό μοντέλο και ειδική μέριμνα για τη συγκράτηση του πληθυσμού και ιδιαίτερα των νέων στις περιοχές αυτές.
Η βόρεια Εύβοια για παράδειγμα, μέχρι πριν λίγα 24ωρα ήταν ένα παράδεισος. Από αυτή την εβδομάδα, είναι τόπος αγωνίας. Πώς, άραγε θα ζήσουν αυτοί οι συμπολίτες μας εκεί; Πως θα τα καταφέρουν να βγάλουν τους επόμενους μήνες, τον ερχόμενο χειμώνα; Σε ποια δουλειά θα δουλέψουν; Πώς θα ξαναφτιάξουν τη ζωή τους;
Αυτά τα ερωτήματα ζητούν σήμερα απαντήσεις. Αυτό που χρειάζεται λοιπόν, είναι μια μεγάλη και άμεση παρέμβαση με φιλοδοξία την ανασυγκρότηση και ανάπτυξη κάθε περιοχής που έχει πληγεί, που θα παίρνει υπόψη τα νέα δεδομένα.
Να σχεδιαστούν και να αρχίσουν να υλοποιούνται άμεσα τοπικά και περιφερειακά σχέδια ανασυγκρότησης και ανάπτυξης με δημόσιες επενδύσεις αλλά και σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα.
Σημείο 6ο: Ν’ ανασχεδιασθεί η κατεύθυνση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το Εθνικό Σχέδιο Αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής και τα Τοπικά Σχέδια ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας και των άλλων περιοχών που έχουν πληγεί.
Σημείο 7ο: Να εκπονηθεί άμεσα σχέδιο για αποζημιώσεις, άκουσα ότι αυτό αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης, αλλά και για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας των πληττόμενων περιοχών.
Δεν αρκεί να ακολουθήσουμε την πεπατημένη, αποκατάστασης κτιρίων και υποδομών, στο 100% των αποζημιώσεων. Προφανώς και πρέπει να γίνει και μάλιστα με επίσπευση των διαδικασιών. Οφείλουμε όμως να δούμε τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, τις καταστροφές και τις συνέπειες σε κάθε οικογένεια, σε κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Οφείλουμε να δούμε, όπως είπα πριν, πως δεν θα ξεριζωθούν οι κάτοικοι της Βόρειας Εύβοιας, αφού οι υπάρχουσες οικονομικές δραστηριότητες (συλλογή ρετσινιού, μελισσοκομία, ελιές, κτηνοτροφία, τουρισμός) καταστράφηκαν.
Πως θα συνδράμουμε τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού και υλοποίησης όσο και οικονομικής στήριξης, τους ανθρώπους που έχασαν όλη την παραγωγική τους δραστηριότητα.
Οφείλουμε να δούμε άμεσα, μέσα στην επόμενη εβδομάδα, τα ζητήματα της δημόσιας υγείας και πως θα καθαρίσουμε τις περιοχές από τον αμίαντο και τις επικίνδυνες ουσίες, που άφησε η φωτιά.
Οφείλουμε από σήμερα να ξεκινήσουμε τις υλοτομήσεις των καμένων δέντρων, τους καθαρισμούς ρεμάτων και υδραυλικών υποδοχέων, τα λεγόμενα κορμοδέματα, για να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις ώστε να μη βρεθούμε προ εκπλήξεων ξανά, με τις πρώτες βροχές.
Οφείλουμε τέλος, να νικήσουμε την γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις σε πληρωμές, αδειοδοτήσεις, έκτακτη αρωγή, αποζημιώσεις.
Καλώ τον κ. Μητσοτάκη να αντιμετωπίσει τα μεγάλα και επείγοντα προβλήματα που είναι μπροστά μας με τη σοβαρότητα που επιβάλλουν οι στιγμές. Και να καλέσει με δική του ευθύνη σε συνεννόηση όλες τις πολιτικές δυνάμεις.
Η επόμενη μέρα της επούλωσης των πληγών, της ανασυγκρότησης, και της θωράκισης της χώρας, είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αναλάβει το λεγόμενο επιτελικό κράτος, που αποδείχτηκε βαθιά δυσλειτουργικό, αναποτελεσματικό και επικίνδυνο.
Δυστυχώς το χθεσινό του διάγγελμα ήταν τουλάχιστον απογοητευτικό. Μίλησε σα να μη διδάχτηκε τίποτε από την τραγωδία. Οφείλει να σταματήσει με την άγονη προπαγάνδα να ρίχνει αλάτι στις πληγές του ελληνικού λαού.
Οι ώρες που ζούμε είναι πολύ κρίσιμες, και ο δικαιολογημένος θυμός που έχει συσσωρευτεί απαιτεί σεβασμό, σοβαρότητα, επίγνωση των ευθυνών. Απαιτεί έργα και όχι λόγια. Κοινωνική ευαισθησία και όχι επικοινωνιακή αναισθησία. Απαιτεί προσπάθεια και όπου είναι δυνατόν, ενότητα. Διαφορετικά πολύ σύντομα ο ίδιος και η κυβέρνησή του θα θρέψουν τα σταφύλια της οργής.
Σε ό,τι μας αφορά, θέλω να διαβεβαιώσω κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι εδώ ως δύναμη πατριωτικής ευθύνης.
Είναι εδώ για να σταθεί δίπλα σε όσους δοκιμάζονται. Για να υποδείξει λύσεις. Αλλά και να αναλάβει το βάρος της ανασυγκρότησης του κράτους και της αναγέννησης της ελπίδας για το αύριο του τόπου μας.
Ξέρουμε, μάθαμε, γίναμε σοφότεροι από τις δυσκολίες που διαχειριστήκαμε αλλά και από τα λάθη μας.
Θέλουμε, και μπορούμε, να εγγυηθούμε μια νέα αρχή. Είμαστε παρόντες και έτοιμοι.
Σας ευχαριστώ, είμαι στη διάθεσή σας για ερωτήσεις.
Συνέντευξη Τύπου (Ερωτήσεις – Απαντήσεις):
Γ. ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ (ΕΡΤ): Καλό μεσημέρι. Κύριε Πρόεδρε, έχετε δεχθεί πολύ σκληρή κριτική στο παρελθόν, η κυβέρνησή σας είχε δεχθεί πολύ σκληρή κριτική για την αντιμετώπιση, για τη διαχείριση μεγάλων φυσικών καταστροφών. Κι εσείς σήμερα με τη σειρά σας ασκείτε κριτική έστω και λελογισμένη, με πολιτικούς όρους, για τη διαχείριση που έχει κάνει στην κατάσταση που διαμορφώθηκε.
Θεωρείτε κ. Πρόεδρε, το αναφέρατε προηγουμένως, μιλήσατε για πολιτική συνεννόηση, ότι έφτασε η ώρα σήμερα, τώρα, να βρεθεί ένας κοινός τόπος, ένα πεδίο πολιτικής συνεννόησης να προχωρήσει μια πρωτοβουλία, να ξεκινήσει ο διάλογος ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις, να κλειδώσει ένα τρόπος αντιμετώπισης των μεγάλων αυτών φυσικών καταστροφών την ώρα που προελαύνει η κλιματική αλλαγή, η χώρα πρέπει να θωρακιστεί και υπάρχουν και μεγάλα ζητήματα, μεγάλες πληγές προς επούλωση αυτή τη στιγμή;
A. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κύριε Παντελάκη, νομίζω ότι η κάθε Ελληνίδα και ο κάθε Έλληνας που παρακολουθεί τη στάση μας τούτες τις κρίσιμες ώρες, μπορεί να κρίνει και να συγκρίνει. Δεν θέλω να πω τίποτε άλλο.
Αυτό που θέλω να πω απαντώντας στο ερώτημά σας, είναι ότι εμείς επιλέξαμε η κριτική μας να είναι τεκμηριωμένη και να αφορά συγκεκριμένα λάθη και παραλείψεις. Όχι αφορισμούς, αλλά τεκμηριωμένη κριτική με το βλέμμα στο μέλλον, κυρίως για το τί πρέπει να γίνει από δω και στο εξής. Γι’ αυτά που δεν έγιναν αυτά τα δυόμιση χρόνια και πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν για να μην βρεθούμε μπροστά σε νέες κρίσεις και σε νέες τραγωδίες.
Τούτη την ώρα άλλωστε, βρισκόμαστε στην αρχή του Αυγούστου, έχουμε μπροστά μας σχεδόν ενάμιση μήνα καλοκαίρι, που ενδεχομένως, να έχουμε κι άλλους καύσωνες, ενδεχομένως, ο μη γένοιτο, να βρεθούμε μπροστά και σε άλλες κρίσεις. Οφείλει ο κρατικός μηχανισμός ν’ ανασυνταχθεί, οφείλει ο Πρωθυπουργός και το επιτελείο της Πολιτικής Προστασίας, να σταματήσουν ν’ ασχολούνται με την επικοινωνία και να δουν την ουσία.
Και κυρίως οφείλουμε, να φτιάξουμε από κοινού ένα σχέδιο όπως προτείναμε, για την επούλωση των πληγών, για την αντιμετώπιση της μεγάλης καταστροφής, στις πληγείσες περιοχές, αλλά και συνολικά για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και τα φαινόμενα τα οποία θα είναι συνήθη από δω και στο εξής.
Εγώ έτσι αντιλαμβάνομαι την ευθύνη απέναντι στην κοινωνία, απέναντι στους πολίτες, την ευθύνη, την πατριωτική αν θέλετε, της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης τούτες τις κρίσιμες ώρες.
Β. ΓΙΑΚΟΥΜΗΣ (ALPHA): Kύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να σας παρακαλέσω πολύ, οι σημερινές πυρκαγιές, της τελευταίας εβδομάδας που κατακαίουν πολλές περιοχές όπως είπατε κι εσείς, οπωσδήποτε ανασύρουν στη συλλογική μας μνήμη και την τραγωδία που στοίχισε τη ζωή στο Μάτι, το είπατε κι εσείς πολλές φορές, πάνω από 100 συνανθρώπων μας.
Γι’ αυτό το λόγο θα ήθελα να σας ρωτήσω: Ακούμε μια κριτική και από μερίδα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, ότι η κυβέρνηση προτάσσει το αφήγημα ότι προστατεύθηκαν οι ανθρώπινες ζωές. Και ήθελα να σας ρωτήσω κ. Πρόεδρε: Κακώς θεωρείτε ότι η προστασία της ζωής τέθηκε ως προτεραιότητα; Σας ευχαριστώ πολύ.
A. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αναμφίβολα ορθώς η προστασία της ζωής είναι το πιο κρίσιμο ζήτημα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ως προς αυτό. Η κριτική που ασκείται, επαναλαμβάνω, είναι τεκμηριωμένη. Και θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ χαμηλά ο πήχης, όταν ακούμε ότι είναι αδύνατο να προστατεύσεις ταυτόχρονα την ανθρώπινη ζωή, αλλά και κρίσιμες υποδομές και την περιουσία των ανθρώπων.
Νομίζω ότι όλοι μας θα έπρεπε να έχουμε γίνει σοφότεροι από τα πρώτα χτυπήματα της κλιματικής κρίσης που έγιναν πριν από τρία χρόνια στη χώρα μας. Δεν αποτελεί δικαιολογία σε καμία περίπτωση, αλλά νομίζω ότι ο πρώτος αιφνιδιασμός, όφειλε να μας κάνει όλους να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες αλλαγές προκειμένου σήμερα να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι.
Και νομίζω ότι εξήγησα στους πολίτες ακριβώς τί έκανα, με ευθύνη τότε, τί πρότεινα στον τότε αρχηγό της αντιπολίτευσης και μετέπειτα Πρωθυπουργό και πόσο αγνόησε όλες τις προτάσεις που είχε στα χέρια του. Συνεπώς, στο ερώτημά σας η απάντηση είναι απολύτως καταφατική: Ορθώς προτεραιότητα είναι η ανθρώπινη ζωή.
Δεν μπορούμε όμως να βάζουμε τόσο χαμηλά τον πήχη. Εγώ δεν είμαι ειδικός κ. Γιακουμή, δεν γνωρίζω εάν, εν τοιαύτη περιπτώσει, είναι σωστό το γεγονός ότι δόθηκαν τόσες πολλές εντολές προληπτικής εκκένωσης. Οι ειδικότεροι μπορούν ν’ απαντήσουν επ’ αυτού. Άκουσα επιστήμονες που αμφισβητούν την ορθότητα, διότι σε περιαστικές περιοχές, η παρουσία κατοίκων σε συνθήκες μικρής έντασης ανέμων είναι χρήσιμη, προκειμένου η Πυροσβεστική να μην ασχολείται με την κατάσβεση κάθε ξεχωριστής οικίας, αλλά με την κατάσβεση της πυρκαγιάς στο δάσος. Επαναλαμβάνω όμως, δεν είμαι ειδικός.
Αυτό που θέλω να πω με βεβαιότητα, είναι ότι δεν μπορεί ν’ αποδεχθούμε να έχουμε τόσο πολλές, τόσο πολύ χαμηλές προσδοκίες. Δεν μπορεί ν’ αποδεχθούμε ότι δεν είναι δυνατό να είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι, ώστε να μην βιώνουμε αυτή την έκταση της τραγωδίας όπως την βιώνουμε σήμερα, που είχαμε τις μεγαλύτερες σε έκταση καμένες εκτάσεις στην ιστορία της χώρας και μια ανείπωτη τραγωδία σε σχέση με τις περιουσίες των ανθρώπων που χάθηκαν.
Χ. ΤΣΙΓΟΥΡΗΣ (ΟΡΕΝ): Κύριε Πρόεδρε, άκουσα το σχέδιο των 7 σημείων που θέσατε. Θα ήθελα να ρωτήσω αν αυτό αποτελεί προϋπόθεση για τη συναίνεσή σας και τη συμμετοχή της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης στο σχεδιασμό μιας ολοκληρωμένης πολιτικής, απέναντι στην κλιματική αλλαγή.
Και κάτι ακόμα: Όλο το προηγούμενο διάστημα που είχαμε τη δυνατότητα να καταγράφουμε τις μαρτυρίες των πληγέντων, των ανθρώπων που προσπαθούσα να σώσουν το σπίτι τους, την περιουσία τους, υπήρχε μια αγωνία που σχεδόν όλοι τη διατύπωσαν, για τη συμμετοχή πυροσβεστικών αεροσκαφών, στην επιχείρηση ελέγχου και κατάσβεσης της φωτιάς.
Δεν άκουσα να λέτε κάτι για την ενίσχυση της Πυροσβεστικής με εναέρια μέσα πυρόσβεσης, αν αυτό αποτελεί ανάγκη που κατά πώς φαίνεται, η ενίσχυση του στόλου είναι ένα δεδομένο που προκύπτει απ’ αυτή την καταστροφή και ποιο είναι το πολιτικό στίγμα. Θα συνεχίσει η προτεραιοποίηση να είναι εξοπλισμοί, εκσυγχρονισμός παλαιότερων μέσων μάχης, αντί της ενίσχυσης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και με προσωπικό και με μέσα;
Κι επειδή η κλιματική αλλαγή είναι μια κοινή απειλή για τις χώρες της περιοχής, ποια πρωτοβουλία θα μπορούσε ν’ αναληφθεί για συνέργεια, συμπράξεις απέναντι σ’ αυτό το φαινόμενο που δεν απειλεί μόνο την Ελλάδα, αλλά όλες τις βαλκανικές χώρες και τις χώρες της Περιφερειακής μας γειτονιάς; Ευχαριστώ.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κύριε Τσιγουρή, γνωρίζετε ότι η ευθύνη αυτήν τη στιγμή, ανήκει πρωτίστως στην κυβέρνηση και στον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Εμείς δεν βάζουμε προϋποθέσεις, καταθέτουμε προτάσεις εμπεριστατωμένες. Είμαστε εδώ για να συμβάλλουμε με αγωνία. Διότι βλέπουμε ότι τούτη την ώρα, είναι μια κυβέρνηση που αδυνατεί να προτάξει την πραγματική προτεραιότητα που είναι η προστασία και η ασφάλεια των πολιτών, έναντι της επικοινωνίας, της ωραιοποίησης της πραγματικότητας.
Και πρώτος εγώ βγαίνω σήμερα να πω, δεν είναι η ώρα της αντιπαράθεσης. Αν ο κ. Μητσοτάκης θέλει να συνεχίσει αυτό το δρόμο, κακό του κεφαλιού του. Εμείς δηλώνουμε έτοιμοι απέναντι στην ευθύνη που έχουμε απέναντι στη χώρα και στους πολίτες.
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, για το στόλο των πυροσβεστικών αεροσκαφών, θέλω να μιλήσω με ειλικρίνεια. Το πόρισμα Γκολντάμερ και όσοι έχουν δουλέψει πάνω στην προετοιμασία της κρατικής μηχανής για την αντιμετώπιση παρομοίων φαινομένων, επισημαίνουν, ότι το 80% της καλής προετοιμασίας, είναι η πρόληψη. Όταν η φωτιά ξεσπάσει, τα πράγματα δυσκολεύουν, ιδίως εάν δεν προλάβεις να τη χτυπήσεις στην αρχή.
Είναι προφανές ότι τα εναέρια μέσα, το είπαν άλλωστε, το είπαν οι κάτοικοι, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι Δήμαρχοι στις περιοχές που ζητούσαν βοήθεια και δεν έβλεπαν εναέρια μέσα, ήταν ελλιπή. Και ο συντονισμός τους, προφανώς δεν ήταν ο καλύτερος δυνατός. Τα εναέρια μέσα που πετούν σήμερα σε ό,τι αφορά αυτά τα οποία διαθέτει στη δύναμή της η Πολιτική Προστασία, είναι αυτά τα οποία είχαν εξασφαλιστεί από τον τελευταίο διαγωνισμό που έγινε επί της δική μας κυβέρνησης.
Γνωρίζω ότι η Πολιτική Προστασία φρόντισε να προχωρήσει και στην ενίσχυση του στόλου μ’ ενοικιάσεις αεροσκαφών, ωστόσο γνωρίζετε πάρα πολύ καλά, ότι είναι άλλο πράγμα να λέμε πόσα μέσα έχουμε στη διάθεσή μας και άλλο να γνωρίζουμε πόσα επιχειρούν, πόσα είναι διαθέσιμα για να επιχειρήσουν, καθώς μόλις χθες είδαμε να προσπαθούν κάποιοι να ρίξουν την ευθύνη σ’ έναν αξιωματικό του Στρατού και μετά, βεβαίως, να γελοιοποιούνται και να το παίρνουν πίσω.
Επαναλαμβάνω λοιπόν, ότι τούτη την κρίσιμη ώρα, το σημαντικό είναι να δούμε ένα ολιστικό σχέδιο προετοιμασίας της κρατικής μηχανής, της Πολιτικής Προστασίας, που το κύριο βάρος πρέπει να πέσει στην πρόληψη, προφανώς και στην ενίσχυση του στόλου.
Εγώ, ως Πρωθυπουργός είχα θέσει στο Συμβούλιο Κορυφής, στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη Σύνοδο Κορυφής, την ανάγκη να υπάρξει ενίσχυση της ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας, με κοινούς στόλους που θα επιχειρούν ανάλογα όπου υπάρχει ανάγκη, καθώς και τη δημιουργία ενός ειδικού Ταμείου για την αντιμετώπιση των συνεπειών και τις χρηματοδοτήσεις – αποζημιώσεις των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Σε κάθε περίπτωση, είναι ζητήματα τα οποία θα τα βρούμε μπροστά μας το επόμενο διάστημα.
Δ. ΤΕΡΖΗΣ (ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ): Καλό μεσημέρι κ. Πρόεδρε. Ήθελα να ρωτήσω, είπατε ότι δεν θα ζητήσετε παραιτήσεις. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή, σε όλη τη χώρα, ο κόσμος ζητά δικαίωση, υπάρχουν άπειρες καταγγελίες για ολιγωρία, για λάθη, για παραλείψεις κι εδώ υπάρχει ένα βασικό ζητούμενο, το ζητούμενο της Δικαιοσύνης και της παρέμβασής της απέναντι σε όλα αυτά.
Είδαμε μια παρέμβαση του Αρείου Πάγου χτες, που καλείται να εξετάσει το ενδεχόμενο σχεδίου εμπρησμών, αλλά κανείς δεν φαίνεται ν’ ασχολείται με όλες τις καταγγελίες των ανθρώπων αυτών που είδαν τους περιουσίες τους να καταστρέφονται και τη ζωή τους να μην έχει αύριο. Στην Εύβοια, επειδή έτυχε να είμαι χτες εκεί, η κατάσταση είναι απελπιστική. Όχι για τον επόμενο χρόνο, επειδή σας άκουσα, αναφερθήκατε για τον επόμενο χρόνο, για τα επόμενα χρόνια είναι απελπιστική.
Στην Αγία Άννα, που χαρακτηριστικά απασχολείται ο κόσμος στον τουρισμό εκεί, όσα σπίτια και να χτιστούν, αύριο το πρωί, η Αγία Άννα δεν έχει δέντρο ούτε ένα, για να πάει κάποιος εκεί να μείνει τουρίστας. Είναι πολύ σοβαρό το θέμα. Υπάρχει λοιπόν ένα ζήτημα με τη λογική αυτή των παραιτήσεων, και της Δικαιοσύνης, αλλά και το πώς θα εμπιστευθούν πλέον οι πολίτες, και θ’ αναφερθώ σε κάτι που είχε πει ο κ. Μητσοτάκης μετά το Μάτι, στη συνέντευξή του τότε, όταν είχε πει «πώς θα εμπιστευθούμε τους δικούς σας πολιτικούς, τους δικούς σας αξιωματικούς στις διαχειρίσεις;».
Τώρα λοιπόν έρχεται το ίδιο ερώτημα: Πώς μπορεί να εμπιστευθεί ο κόσμος αυτή τη στιγμή, αυτήν την κατάσταση, τη στιγμή μάλιστα που έρχονται και διάφορες, εκτός από τις πυρκαγιές, πολύ σύντομα, όπως φαίνεται από την ΕΜΥ που ακούμε, θ’ αντιμετωπίσουμε και πλημμύρες; Το βάζω σ’ ένα γενικότερο πλαίσιο..
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Νομίζω ότι προσπάθησα να εξηγήσω τί εννοώ. O κ. Μητσοτάκης έχει τη βασική ευθύνη. Είναι ο Πρωθυπουργός και έχει τη βασική ευθύνη από το Σύνταγμα και τη βασική πολιτική ευθύνη τούτη την ώρα, να κατανείμει τις ευθύνες στους πολιτικούς του υφισταμένους και σε όσους επιχείρησαν και είχαμε αυτά τ’ αποτελέσματα.
Δεν είναι δική μου η ευθύνη ούτε δικός μου ο ρόλος. Αν ο κ. Μητσοτάκης είναι ικανοποιημένος από έναν Υπουργό που την κρίσιμη ώρα που καίγεται η μισή Ελλάδα βγαίνει και δηλώνει ότι ο κρατικός μηχανισμός λειτουργεί υποδειγματικά, είναι δικό του ζήτημα, δικό του πρόβλημα. Στο τέλος της ημέρας, ο Πρωθυπουργός αναλαμβάνει την ευθύνη. Αν ο κ. Μητσοτάκης αισθάνεται, 2,5 χρόνια τώρα, ήσυχος με τη συνείδησή του, όταν οι άνθρωποι που είχαν, και με βάση τις έρευνες της Δικαιοσύνης, ευθύνη για την τραγωδία στο Μάτι, ο ένας ενώ αποπέμφθηκε από εμένα, αναβαθμίστηκε σε πολιτικό Προϊστάμενο στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ο κ. Τσουβάλας δηλαδή και ο άλλος έγινε αρχηγός της Πυροσβεστικής.
Αν αισθάνεται καλά, ας τους κρατήσει. Σε κάθε περίπτωση, αυτό το οποίο σας λέω, είναι ότι ακόμα και αν τους αλλάξει, δικό του το ζήτημα. Εγώ δεν θα αισθάνομαι και δεν θα κοιμάμαι ήσυχος, όσο δεν θα προσπαθούμε ν’ αντιμετωπίσουμε τα δομικά προβλήματα στην κρατική μηχανή, στην Πολιτική Προστασία, τις νομικές αλλαγές που έπρεπε να ξεκινήσουν χθες, πριν δυο χρόνια, και δεν ξεκίνησαν. Διότι όλα αυτά τα σχέδια και οι αναλύσεις έμειναν στο συρτάρι. Και το μόνο που αναδείχθηκε ήταν μια επικοινωνιακή διαχείριση, η μετατροπή του επικεφαλής Υφυπουργού, χωρίς όμως γνώσεις και ικανότητες, έτσι όπως απαιτούνται από μια σύγχρονη δομή και οργάνωση Πολιτικής Προστασίας.
Γι’ αυτό λοιπόν, βάζω τα κρίσιμα, ουσιαστικά ζητήματα. Και πιστεύω να γίνομαι κατανοητός και από τους πολίτες. Ο Πρωθυπουργός είναι αυτός που έχει την ευθύνη για όσα έχει πράξει, για τις πολιτικές του επιλογές, τις επιλογές των προσώπων και σήμερα είναι αυτός που θ’ αποφασίσει για το αν θα κατανείμει και αυτή την ευθύνη και στους υφισταμένους του.
Γ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ (IONIAN TV): Κύριε Πρόεδρε καλησπέρα από την Πάτρα, την Πελοπόννησο και τα Ιόνια Νησιά, εξαιρετικά δύσκολες μέρες και για την Περιφέρειά μας. Τέσσερις περιοχές αντιμετώπισαν σοβαρότατα προβλήματα, να μου επιτρέψετε ν’ αναφερθώ σε αυτές, στη Λακωνία και στο Δήμο Ανατολικής Μάνης στη Μεσσηνία, σε Πύλο και Οιχαλία, στην Ηλεία, στην Αρχαία Ολυμπία και στην Αρκαδία όπου μπήκαν τα μέτωπα από τη Μεσσηνία και από την Ηλεία.
Μεγάλες καταστροφές σε οικισμούς, σε ελαιόδεντρα και σε εκτάσεις, μέτωπα πολλών χιλιομέτρων, διαπιστώθηκαν όμως και τεράστιες ελλείψεις όπως ακούσαμε και νωρίτερα και διαπιστώνουν και οι συνάδελφοι που τους μεταφέρουν οι συμπολίτες μας. Στη Λακωνία, στην αρχή πάλευαν μόνοι τους 20 κάτοικοι και δεν τους έδιναν ενισχύσεις, η φωτιά παραλίγο να κάψει το Γύθειο, εναέρια μέσα πέταξαν μόνο για λίγο, έκαναν δυο τρεις ρίψεις την ημέρα και μετά αποχωρούσαν, στην Ηλεία υπάρχουν επίσης πολύ μεγάλες ζημιές και σε εκτάσεις και σε σπίτια, οι κάτοικοι λένε ότι από το πρώτο βράδυ δόθηκε βαρύτητα στον αρχαιολογικό χώρο με αποτέλεσμα να ξεφύγει η φωτιά και να πάει προς τα χωριά.
Δεν μπορούσαν να επέμβουν οι επίγειες δυνάμεις γιατί οι δασικοί δρόμοι έχουν εγκαταλειφθεί, οι πυροσβέστες είδαμε ότι επισκεύαζαν τα οχήματα την ώρα της φωτιάς γιατί παρουσίαζαν πολύ σημαντικές βλάβες, οι κάτοικοι λοιπόν λένε ότι ο συντονισμός ήταν άθλιος. Και δεν φτάνουν όλα αυτά, έχουμε και μια σοκαριστική καταγγελία η οποία έγινε on camera, για ανώτερο αξιωματικό στην Πελοπόννησο, ο οποίος φέρεται να ρώτησε πολίτη που του ζήτησε να στείλει πυροσβεστικό όχημα για να σώσει το σπίτι του απ’ τις φλόγες, εάν έχει πολιτικό μέσο.
Το βίντεο έχει κάνει το γύρο του διαδικτύου, προφανώς θα τα έχετε δει κ. Πρόεδρε. Μετά απ’ όλα αυτά, τί να περιμένουν οι πολίτες για την επόμενη μέρα; Ποια οικονομική στήριξη είναι αρκετή και τί να πιστέψουν όταν χάνονται οι περιουσίες τους και τους ρωτούν για πολιτικό μέσο;
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Έχετε απόλυτο δίκιο. Ήταν πραγματικά σοκαριστικό αυτό το οποίο είδαμε από έναν, αν δεν κάνω λάθος, Πρόεδρο Κοινότητας στην περιοχή. Ήταν σοκαριστικό, ανατριχιαστικό, αυτός ο άνθρωπος να κλαίει επειδή απευθύνθηκε σ’ έναν αξιωματικό την ώρα της κρίσης, την ώρα της φωτιάς και αυτός του ζήτησε πολιτικό μέσο για να πάει να επισπεύσει ένα όχημα της Πυροσβεστικής ώστε να σβήσει τη φωτιά.
Δυστυχώς, αυτή είναι η Ελλάδα το 2021. Και δυστυχώς, αυτή είναι η νοοτροπία, με βαθιά κατάλοιπα δεκαετιών από το κράτος της Δεξιάς που γαλουχήθηκε μέσα σ’ αυτή την αντίληψη του πελατειακού κράτους, την αντίληψη ότι για όλα, ακόμα και για την ανθρώπινη ζωή, η εξυπηρέτηση πρέπει να γίνεται με προτεραιότητα το πολικό μέσον. Αυτό βλέπουμε άλλωστε και στη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού, αυτό βλέπουμε στο διπλασιασμό των μετακλητών, αυτό βλέπουμε παντού το τελευταίο διάστημα.
Είναι ίσως ό,τι πιο θλιβερό, ό,τι πιο ανατριχιαστικό είδαμε αυτές τις μέρες. Και πιστεύω πραγματικά ότι αυτό δε σώζεται με μια ψευτο-ένορκη διοικητική εξέταση, διότι είναι πολύ βαθύτερο. Είναι πολύ βαθύτερο και θέλει ριζικό ξερίζωμα της νοοτροπίας. Όχι μονάχα κάποιων ανθρώπων, όχι μονάχα των συμπτωμάτων δηλαδή αλλά της νοοτροπίας.
Ν. ΧΑΡΔΑΛΙΑ (ΣΚΑΪ): Καλησπέρα σας. Ήθελα να ρωτήσω, επειδή άκουσα ότι έχετε ασκήσει κριτική και ο ίδιος προσωπικά και ο ΣΥΡΙΖΑ για τη συγνώμη που ζήτησε γι’ αυτή την τεράστια καταστροφή ο Πρωθυπουργός στη χθεσινή του δήλωση, ποιος είναι ο λόγος, που δεν σας πείθει και τη χαρακτηρίζετε «προσχηματική» και γενικότερα ασκείτε μια κριτική για επικοινωνιακή διαχείριση της όλης κρίσης. Και αν είχατε εσείς αισθανθεί την ανάγκη, παλαιότερα, όταν αντιμετωπίσατε ανάλογες κρίσεις, όπως στο Μάτι που αναφερθήκατε, να κάνετε το ίδιο.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Η συγνώμη, κα Χαρδαλιά, είναι οφειλόμενη σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές. Το θέμα είναι αν η συγνώμη είναι συνειδητή, αν κατανοεί για ποιο λόγο τη ζητά και κυρίως αν αυτή η συγνώμη θα έχει έμπρακτη έκφραση σε όσα θα κάνει από δω και στο εξής.
Διότι, εγώ δεν κατάλαβα για ποιο πράγμα ζητά συγνώμη. Λίγες στιγμές μετά, στο ίδιο διάγγελμα, μας έλεγε πόσο εξαιρετικά τα έχει πάει με την πανδημία, με τις κρίσεις που ανέλαβε. Άρα λοιπόν, ήταν μια ειλικρινής συγνώμη; Ή ήταν μια επιβεβλημένη από τους επικοινωνιολόγους και προσχηματική συγνώμη; Θα δείξει. Μπορεί αυτή η συγνώμη να λέει πολλά, μπορεί να μην λέει και τίποτα.
Γνωρίζετε πως ο λαός μας κρίνει τέτοιου είδους αναφορές για το τί έγινε από τότε που ανακαλύφθηκε η συγνώμη. Σε κάθε περίπτωση, επαναλαμβάνω, θα δείξει στην πράξη αν έχει συνειδητοποιήσει για ποιο λόγο ζήτησε συγνώμη, αν έχει συνειδητοποιήσει τα λάθη. Δεν αναφέρθηκε σε κανένα και θα το δείξει, φαντάζομαι το επόμενο διάστημα με τη συμπεριφορά του, αν θα συνεχίσει να είναι ο ίδιος εκτός πραγματικότητας και εκτός κλίματος κοινωνίας Πρωθυπουργός, ο οποίος αυτοθαυμάζεται ή αν θ’ αλλάξει στάση και θ’ αποκτήσει ενσυναίσθηση των ευθυνών του και της πολύ δύσκολης πραγματικότητας που βιώνει. Που βιώνει ο τόπος, όχι μόνο ο ίδιος.
Γ. ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ (NEWS 24/7): Από την πλευρά της κυβέρνησης, ακούσαμε κι εχθέςστο διάγγελμα του Πρωθυπουργού προβάλλεται το επιχείρημα ότι το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ μεγάλο για ν’ αντιμετωπισθεί από μια οποιαδήποτε εθνική κυβέρνηση, μια επιχειρηματολογία δηλαδή, ανάλογη με αυτήν που χρησιμοποιείται για τον Covid 19, για την πανδημία. Πολύ μεγάλο πρόβλημα, παγκόσμιο, πώς να το αντιμετωπίσει μια κυβέρνηση. Ποιο είναι το σχόλιό σας πάνω σ’ αυτό, με δεδομένο ότι είναι ένας από τους λόγους που η κυβέρνηση ζητά τη συναίνεσή σας;
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θα προτιμούσα πλέον να μην μιλάμε απλά για κλιματική αλλαγή, αλλά να μιλάμε για κλιματική κρίση. Όλα αυτά τα φαινόμενα που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια, αρχής γενομένης από το 2017-18, μετά ακολούθησαν φαινόμενα σε άλλες περιοχές της χώρας και στη χώρα μας πέρυσι είχαμε καταστροφικές πλημμύρες στην πολύπαθη Εύβοια, ο καύσωνας διαρκείας, που οδήγησε και σ’ ένα βαθμό, είναι μια από τις βασικές αιτίες θα έλεγα της σημερινής καταστροφής, οι φονικές πλημμύρες πριν από ένα περίπου μήνα στην Κεντρική Ευρώπη, είναι προφανώς ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο κλιματικής κρίσης, όχι απλά κλιματικής αλλαγής.
Δεν μπορεί όμως αυτό ν’ αποτελεί τη διαρκή δικαιολογία, διότι η γνώση, η επίγνωση ότι βρισκόμαστε σε συνθήκες κλιματικής κρίσης παγκοσμίως, πρέπει να μας αναγκάσει να προετοιμαστούμε για την αντιμετώπιση των συνεπειών της.
Έρχομαι όμως στην ουσία του ερωτήματός σας. Πιστεύω ότι θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε οι πολιτικές δυνάμεις αλλά και οι πολίτες, ότι τα ζητήματα της κλιματικής κρίσης και άρα, της προετοιμασίας και των αναγκαίων ριζικών τομών για τη λεγόμενη «πράσινη μετάβαση», πρέπει να έρθουν σε πρώτη προτεραιότητα στην πολιτική μας ατζέντα. Όχι επικοινωνιακά. Η χώρα πρέπει να ευθυγραμμιστεί το συντομότερο δυνατό με τις αποφάσεις για τον περιορισμό της εκροής αερίων διοξειδίου του άνθρακα, αλλά ταυτόχρονα όμως, πρέπει να έχει και μια σοβαρή στρατηγική για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, για την προστασία της βιοποικιλότητας , των περιοχών NATURA.
«Πράσινη μετάβαση» με έγνοια στη συμπεριληπτικότητα, με έγνοια σ’ αυτό που ονομάζουμε δίκαιη μετάβαση, για να μην μείνει κανείς πίσω, και ταυτόχρονα, σοβαρή στρατηγική για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Δεν γίνεται, και κλείνω μ’ αυτό, να μιλάει για «πράσινη μετάβαση» και φιλοπεριβαλλοντική αντίληψη ο κ. Μητσοτάκης και να ψηφίζει σε σύγκρουση και σε αντίθεση με όλες τις περιβαλλοντικές Οργανώσεις, την κοινωνία των πολιτών, έναν περιβαλλοντοκτόνο νόμο, ο κ. Χατζηδάκης και ο ίδιος.
Δεν γίνεται η βασική αντίληψη να είναι ανάπτυξη με κάθε κόστος στις μέρες μας. Η βασική μας αντίληψη πρέπει να είναι συμπεριληπτική και βιώσιμη ανάπτυξη, με προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Άρα λοιπόν, αυτό που πρέπει να γίνει, είναι ν’ αποσυρθεί αυτός ο νόμος, που διέπεται από τη λογική “ανάπτυξη παντού με κάθε κόστος”, οικοδόμηση ακόμα καις τις περιοχές NATURA, απαξίωση, αγνόηση των περιβαλλοντικών Οργανώσεων, των τοπικών φορέων, και ταυτόχρονα, να καθίσουμε όλοι μαζί, όλα τα κόμματα, όλοι οι φορείς, στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής, όπου εν πάση περιπτώσει, κριθεί σκόπιμο, για να εκπονήσουμε από κοινού έναν ουσιαστικό κλιματικό νόμο, κάτι το οποίο έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση αλλά ακόμα δεν έχουμε δει καμία ουσιαστική διαβούλευση.
Θ. ΜΕΡΤΖΑΝΗΣ (STAR ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ): Καλημέρα σας από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, κομμάτι της οποίας είναι η Εύβοια.
Κύριε Πρόεδρε, το 2019 η Εύβοια κάηκε χωρίς θύματα. Το 2020 η Εύβοια πνίγηκε με 9 θύματα. Σήμερα, το 2021, το βόρειο κομμάτι του νησιού εξαφανίζεται όπως το γνωρίζαμε, το είπατε κι εσείς άλλωστε, και καταστρέφεται ολοκληρωτικά από τις πυρκαγιές. Μέχρι στιγμής ευτυχώς χωρίς θύματα, καθώς τα μέτωπα φωτιάς παραμένουν ενεργά.
Να σημειώσω εδώ, ότι τ’ αντιπλημμυρικά έργα που έπρεπε να έχουν θωρακίσει τις πληγείσες περιοχές, από τις ακραίες βροχοπτώσεις του 2020, δεν έχουν καν ξεκινήσει. Έχουν υπογραφεί μόνο οι συμβάσεις και τώρα ξεκίνησαν κάποιες εργασίες στα δασικά. 1,5 εκατομμύριο ευρώ έχει προϋπολογίσει η κυβέρνηση για κορμοδέματα, κορμοφράγματα, όπως εσείς αναφέρατε και φράγματα εντός της κοίτης του ποταμού που προκάλεσε τη ζημιά στους κατοίκους.
Το ερώτημά μου είναι αν εκτιμάτε πως αυτό το δυσκίνητο κράτος, μπορεί πλέον ν’ αποκτήσει την απαραίτητη ευελιξία που απαιτείται και ν’ ανταποκριθεί άμεσα. Όταν λέμε άμεσα, άμεσα. Αύριο το πρωί, στις ανάγκες που έχουν γεννηθεί από αυτή την καταστροφική πυρκαγιά. Ή θα παραμείνουμε θεατές στον κατάλογο, στο μακάβριο κατάλογο που εκτυλίσσεται για την Εύβοια.
Κι ένα δεύτερο, μου επιτρέπετε σας παρακαλώ λόγω της Εύβοιας, ερώτημα στο πρώτο σημείο που αναφέρεται από τα 7, στο εθνικό σας σχέδιο ανασυγκρότησης: Μπορεί να παρακαμφθεί η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ και συγκεκριμένα η 2474/11 που παρά τη συνταγματική απαγόρευση κ. Πρόεδρε επέτρεψε κατά πλειοψηφία την ανάπτυξη αιολικού πάρκου σε αναδασωτέα περιοχή;
Και το λέω αυτό, γιατί φαντάζομαι ότι έχετε ακούσει την οργή των κατοίκων που υποστηρίζουν πως πίσω απ’ όλο αυτό το κακό, κρύβονται ενεργειακά συμφέροντα. Ευχαριστώ.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ακριβώς επειδή δεν έχω ιδιαίτερη εμπιστοσύνη και εκτίμηση στις δυνατότητες του επιτελικού κράτους, του κ. Μητσοτάκη, ακριβώς γι’ αυτό σήμερα κατέθεσα μια δέσμη προτάσεων, ακριβώς επειδή θεωρώ ότι είναι αναποτελεσματικό, ξεχαρβαλωμένο, αργό, δυσκίνητο, ακριβώς επειδή γνωρίζω, τα γνωρίζω, τα έζησα, την πολυκατανομή των αρμοδιοτήτων και θεωρώ, σε μεγάλο βαθμό, ότι αυτού του είδους η επιτελικότητα με τη διατήρηση όλων των τομέων ευθύνης σε μια σειρά από Υπουργεία, οδήγησε σε χειρότερα αποτελέσματα, διότι αυτοί οι οποίοι πρέπει να δράσουν στο πεδίο, παραμένουν τα αρμόδια Υπουργεία και οι αρμόδιες Υπηρεσίες αλλά γνωρίζουν ότι από πάνω υπάρχει κάποιος άλλος που έχει την ευθύνη και αν δεν τους δώσει εντολή δεν προχωρούν.
Επειδή τα γνωρίζω όλα αυτά, κατέθεσα μια δέσμη προτάσεων, με αγωνία για να προχωρήσουν γρήγορα, τοπικά αναπτυξιακά σχέδια. Η αποκατάσταση και η βιωσιμότητα των περιοχών και βεβαίως, η κατάλληλη δυνατή προετοιμασία για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
Είναι προφανές ότι αυτό το οποίο ζήτησα, με ευθύνη του Πρωθυπουργού, πάνω σ’ αυτές τις προτάσεις που έκανα, είναι να υπάρξει μια επεξεργασία για το πώς θα παρακάμψουμε με γρήγορες διαδικασίες και με διακομματική συναίνεση αυτό το ξεχαρβαλωμένο και αναποτελεσματικό κράτος, για να δώσουμε μία στήριξη και επούλωση των πληγών στους συνανθρώπους μας και μια ελπίδα ότι αυτό θα γίνει σύντομα, με γρήγορους ρυθμούς και όχι με τις γνωστές διαδικασίες.
Άκουγα διαρκώς τον κ. Μητσοτάκη να μιλάει και να λέει, «όπως βρεθήκαμε δίπλα στους πληγέντες του Ιανού». Πηγαίνετε αυτή τη στιγμή στην Καρδίτσα να ρωτήσετε αν έχουν αυτοί οι άνθρωποι αποζημιωθεί, αν έχουν δει το κράτος να είναι δίπλα τους. Πιθανώς ο άνθρωπος να μην γνωρίζει, να μην έχει εικόνα, να τους λένε άλλα πράγματα οι Υπουργοί του. Αν με τους ίδιους ρυθμούς και τα ίδια μέσα που αντιμετώπισε τις πληγές του «Ιανού» πάει ν’ αντιμετωπίσει σήμερα τις πληγές των ανθρώπων, της καταστροφικής πυρκαγιάς, νομίζω ότι το ποτάμι της οργής θα ξεχειλίσει.
Κι αυτό ξέρετε, δεν είναι γόνιμο για τον τόπο, δεν είναι γόνιμο για καμία αντιπολίτευση. Στόχος μας πρέπει να είναι, να μετατραπεί η οργή σε δύναμη αλλαγής, ν’ αλλάξουμε τα κακώς κείμενα. Στόχος μας είναι να δώσουμε ελπίδα, και όχι μόνο ν’ αξιοποιήσουμε ή να εργαλειοποιήσουμε πολιτικά την οργή.
Αναφέρατε ένα κρίσιμο θέμα, εγώ τοποθετήθηκα, δεν θέλω να υπεισέλθω σε ζητήματα που αφορούν φήμες ή ενδεχομένως υπόνοιες. Εγώ θέλω να επαναλάβω αυτό το οποίο είπα ως πρώτο σημείο, είναι συνταγματική υποχρέωση η κήρυξη όλων των καμένων εκτάσεων ως αναδασωτέες.
Όμως αυτό πρέπει να γίνει με γρήγορους ρυθμούς, είναι προφανές ότι πρέπει γρήγορα να ολοκληρωθούν οι αποτυπώσεις, οι δορυφορικές των καμένων εκτάσεων κι αυτό το οποίο ζητάμε με κάθε τρόπο, είναι να μην υπάρξει αλλαγή χρήσεων. Οι όποιες επενδύσεις, ν’ ανασταλούν, προκειμένου να ενταχθούν στο συνολικό χωροταξικό και οικιστικό σχεδιασμό. Της ανασυγκρότησης, της ανάπτυξης και της ανοικοδόμησης της περιοχής. Των περιοχών, γιατί δεν είναι μόνο μια περιοχή.
Θα ήταν οδυνηρό να ξαναδούμε τα ίδια που είδαμε στο παρελθόν πολλές φορές, σε καμένες εκτάσεις παρά τις υποσχέσεις ότι θα ξαναγίνουν δάσος, αντί για δέντρα να φυτρώνουν επενδύσεις real estate ή ακόμα και επενδύσεις ανεμογεννητριών. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι το κρίσιμο τούτη την ώρα είναι να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον και με τρόπο επιστημονικό και συλλογικό με βάση τους νόμους που έχει η χώρα, να δούμε ποιος είναι ο κατάλληλος χωρικός σχεδιασμός.
Δ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΣ (DOCUMENTO): Καλησπέρα κ. Πρόεδρε. Άκουσα με πολύ ενδιαφέρον την πρότασή σας για ένα μίνιμουμ πολιτικής συνεννόησης μεταξύ των κομμάτων, για ένα πρόγραμμα προστασίας των δασών, τα επόμενα χρόνια, νομίζω ότι το κύριο αυτή τη στιγμή, ωστόσο επειδή κανείς εξ ημών δεν λειτουργεί εν λευκώ κι επειδή κανείς δεν είναι υπεράνω της πολύ απαραίτητης για τη δημοκρατία αυστηρής, αυστηρότατης λογοδοσίας των πολιτικών, και όσων λαμβάνουν αποφάσεις, θα ήθελα να σας ρωτήσω κάτι πολύ απλό, ξεκαθαρίζω ότι το ερώτημά μου έπρεπε ν’ απευθύνεται στην κυβέρνηση: Αυτές τις 9 μέρες που η χώρα κανοναρχείται από τις καταστροφικές πυρκαγιές, briefing-ενημέρωση των πολιτικών συντακτών δεν γίνεται και ο κ. Χαρδαλιάς αρκείται σε μονολόγους και δεν δέχεται ερωτήσεις από τους δημοσιογράφους.
Θέλω να σας ρωτήσω λοιπόν, πώς εξηγείτε εσείς το γεγονός ότι ενώ τρεις εβδομάδες γνωρίζαμε για τον επερχόμενο καύσωνα 30ετίας, ούτε ο κρατικός μηχανισμός, τα Υπουργεία, το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, ούτε ο ευρύτερος κρατικός μηχανισμός, οι Περιφέρειες, οι Δήμοι, η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ, δεν ενεργοποιήθηκαν και δεν έκαναν απολύτως τίποτε. Βρεθήκαμε ξαφνικά ν’ αντιμετωπίσουμε χωρίς καμία προετοιμασία, τις καταστροφικές αυτές πυρκαγιές με τα γνωστά αποτελέσματα.
Και είναι μια εικόνα που τη συναντάμε και τη βλέπουμε πάρα πολύ καιρό, χρόνια ολόκληρα. Πώς το εξηγείτε αυτό; Πότε επιτέλους θα τελειώσουμε μ’ αυτό; Πότε το κράτος αυτό θα μάθει να λειτουργεί προληπτικά και να είναι έτοιμος ο κάθε κρατικός φορέας, να κάνει αυτά που πρέπει, αυτά που οφείλει να κάνει από το νόμο; Σας ευχαριστώ.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κύριε Χατζηνικόλα, όχι μόνο δεν ενεργοποιήθηκε αλλά θέλω να υπενθυμίσω ότι όταν με μια ανάρτησή μου που προέκυψε κατόπιν επικοινωνίας με επιστήμονες, με το Διευθυντή του Αστεροσκοπείου, τον κ. Πλειώνη, προειδοποίησα ότι έρχεται καύσωνας μακρύτατης διάρκειας, ενδεχομένως μεγαλύτερης διάρκειας από τον ιστορικό καύσωνα του ’87 και ότι ο κρατικός μηχανισμός πρέπει να προετοιμαστεί και ότι πρέπει να προστατευθούν οι πολίτες, οι εργαζόμενοι, αλλά και να παρθούν μέτρα, τότε η απάντηση της κυβέρνησης χωρίς κανένα λόγο, ήταν να βγει και να με χλευάσει, ήταν να δώσει διαρροές στο Μέγαρο Μαξίμου, ότι ο Τσίπρας θέλει να δίνουμε αργίες χωρίς λόγο στους πολίτες.
Χωρίς κανένα λόγο, διαρκώς η αντιπαράθεση στο μυαλό και η επικοινωνία. Εν τοιαύτη περιπτώσει, στο κρίσιμο ερώτημά σας, νομίζω απαντά ο τρόπος με τον οποίο επιχείρησα να προσεγγίσω το πρόβλημα. Θα μπορούσα ν’ αφιερώσω δεκάλεπτα και όλη μου την παρέμβαση σήμερα για να μιλάω για το πόσο ανίκανη και αναποτελεσματική ήταν η Πολιτική Προστασία στο συντονισμό για την κατάσβεση των πυρκαγιών. Τα είδε ο κόσμος σε ζωντανή σύνδεση.
Εγώ όμως μίλησα για τις βαθύτερες και ουσιαστικότερες ευθύνες που δεν αφορούν τη διαχείριση των 7- 8 ημερών, αλλά αφορούν τη διαχείριση των δυο ετών, χωρίς να υπάρχει η δικαιολογία του αιφνιδιασμού και έχοντας στα συρτάρια έτοιμες προτάσεις, τις οποίες δεν αξιοποίησαν. Εγώ λοιπόν επανέρχομαι. Την πρόταση νόμου την οποία καταθέσαμε το Νοέμβριο του ’19 για τη σύσταση αυτής της ενιαίας Αρχής Πολιτικής Προστασίας και Ανθεκτικότητας με τη συνέργεια όλων των συναρμοδίων Υπηρεσιών και επιστημονικών φορέων και με επικεφαλής κοινής αποδοχής που δεν θ’ αλλάζει κάθε φορά που θ’ αλλάζει η κυβέρνηση, θα την ξανακαταθέσουμε στη Βουλή, θα πάρουν την πολιτική ευθύνη όσοι αρνηθούν τη συζήτηση και το διάλογο.
Και θα πάρουν την πολιτική ευθύνη απέναντι στους πολίτες, είμαι νομίζω απόλυτα σαφής. Με ευχολόγια, με επικοινωνία, με ωραία λόγια, δεν γίνεται ν’ αντιμετωπίσουμε τις δομικές και διαχρονικές αν θέλετε αδυναμίες, της πολιτικής προστασίας και του κρατικού μηχανισμού.
Γ. ΠΑΠΠΟΥΣ (STAR): Πρόεδρε σας άκουσα ν’ απαντάτε και νωρίτερα στην ερώτηση του συναδέλφου, θα ήθελα όμως να επιμείνω στο πρώτο σημείο σας, δηλαδή στην πρότασή σας να κηρυχθούν άμεσα αναδασωτέες –αυτονόητο- οι εκτάσεις, αλλά και στην απαγόρευση των χρήσεων γης. Είναι κάτι συγκεκριμένο που σας ανησυχεί, που σας φοβίζει; Έχουν φτάσει στ’ αυτιά σας κάποιες πληροφορίες, έχετε κάποιες ενδείξεις, κάποια στοιχεία που σας προβληματίζουν και καταθέσατε αυτό το συγκεκριμένο; Ευχαριστώ πολύ.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αυτό το οποίο με προβληματίζει είναι η πολύ κακή εμπειρία που έχουμε, όχι τώρα, χρόνια πολλά από τις πυρκαγιές στη χώρα μας. Δεκάδες χρόνια θα έλεγα. Και το δεύτερο είναι ότι ανεξαρτήτως από το αν μας προβληματίζει κάτι ή εν πάση περιπτώσει, συμμεριζόμαστε κάποιες ανησυχίες, νομίζω ότι μια ευνομούμενη πολιτεία, θα πρέπει να είναι εξαιρετικά αυστηρή για να δίνει το μήνυμα σε επίδοξους οικοπεδοφάγους, ή και εμπρηστές, ότι όταν ένα δάσος καίγεται, το δάσος αυτό προστατεύεται νομικά και αναδασώνεται.
Νομίζω ότι είμαι σαφής, δεν έχω κάτι άλλο να προσθέσω ως προς αυτό.
Μ. ΜΑΝΗ (Euro2day): Μιλήσατε ήδη κ. Πρόεδρε για την ανάγκη ν’ ανασχεδιαστεί η κατεύθυνση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι καταστροφές είναι τεράστιες και ακόμα δεν ξέρουμε το μέγεθός τους, αφού οι πυρκαγιές συνεχίζονται. Αν μπορούσατε να γίνετε λίγο πιο συγκεκριμένος σε περιπτώσεις.
Παράδειγμα, ακούμε για 6μηνο πάγωμα των στεγαστικών δανείων σε ανθρώπους που το σπίτι τους έχει καεί ολοσχερώς και παροχή νέων δανείων για να το ξαναφτιάξουν, ή ακούμε εξάμηνη αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για επιχειρηματίες και αναρωτιέμαι πώς μπορεί ο καλλιεργητής, ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος, απλά για 6 μήνες ν’ ανασταλούν οι υποχρεώσεις του, όταν του χρόνου θα φυτρώσει η ελιά για να ξαναβγάλει λάδι ας πούμε; Τα μελίσσια σ’ ένα χρόνο; Τα τουριστικά θέρετρα έχουν καταστραφεί τελείως.
Δεν είναι σε θέση άμεσα να ξαναλειτουργήσουν επιχειρήσεις, πολλές επιχειρήσεις εννοώ και να ξαναξεκινήσουν δραστηριότητες κτηνοτροφικές, αγροτικές. Κάποια παραδείγματα πιο συγκεκριμένα μπορείτε να μας πείτε γι’ αυτό τον ανασχεδιασμό;
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Νομίζω ότι είναι σαφές ότι αυτό το εργαλείο, το χρήσιμο εργαλείο, πρέπει ν’ αξιοποιηθεί ούτως ώστε να χρηματοδοτήσει μια πραγματικότητα η οποία δεν υπήρχε λίγες μέρες πριν. Κατά τη δική μας άποψη, ούτως ή άλλως ήταν ένα εργαλείο που δεν αξιοποιείται σωστά. Μια χαμένη ευκαιρία, όπως είπαμε, καθ’ ότι ουσιαστικά, το μεγαλύτερη μέρος των πόρων, προορίζεται για τις μεγάλες επιχειρήσεις και όχι τις μικρές και τις μεσαίες και όχι για τις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και της ελληνικής κοινωνίας.
Όμως τούτη την ώρα, θα πρέπει να υπάρξει ένας ανασχεδιασμός και των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, προσέξτε, Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όχι μόνο Ανάκαμψης. Αλλά βεβαίως και του ΕΣΠΑ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι στους πόρους που μέχρι χτες προβλέπονταν, ήταν σχεδόν ανύπαρκτη η κατεύθυνση πόρων γι’ αναγκαίες αναδασώσεις. Αν δεν κάνω λάθος, 160.000 στρέμματα. Εδώ έχει καεί, δεν ξέρω τον συνολικό αριθμό, αλλά ενδεχομένως και δεκαπλάσιο μέγεθος.
Συνεπώς, ο ανασχεδιασμός των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά και του ΕΣΠΑ προκειμένου να επουλωθούν οι πληγές είναι απαραίτητος, είναι αναγκαίος. Θα γίνει πιστεύω, είτε έτσι είτε αλλιώς, το ζήτημα είναι να γίνει με τρόπο που θα είναι επαρκής για να καλύψει τις μεγάλες ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί. Και γι’ αυτό εμείς μιλήσαμε για την ανάγκη να εκπονηθούν το συντομότερο δυνατό, τοπικά αναπτυξιακά σχέδια.
Στη Βόρεια Εύβοια σήμερα πρέπει να δούμε το παραγωγικό μοντέλο ξανά, όταν για πολλά χρόνια από σήμερα, δυστυχώς, ένα μεγάλο μέρος των ανθρώπων εκεί δεν θα έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν την παραγωγική τους δραστηριότητα που είχαν για δεκαετίες. Αναφέρθηκα στους ρητινοπαραγωγούς, αναφέρθηκα στους μελισσοκόμους, αναφέρθηκα στους κτηνοτρόφους, αναφέρθηκα στους γεωργούς, ενδεχομένως και όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό για το άμεσο διάστημα, αλλά τα προηγούμενα επαγγέλματα θα έχουν πληγές που θα είναι σε πολύ μεγάλο βάθος χρόνου.
Άρα είναι αναγκαίο τούτη την ώρα να εκπονηθεί ένα σχέδιο με κατεύθυνση πόρων, το οποίο θα είναι ένα νέο σχέδιο τοπικό, παραγωγικό και αναπτυξιακό. Δεν μπορεί να γίνει προφανώς από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά οφείλουμε να καθίσουμε και να σχεδιάσουμε, να μελετήσουμε ώστε το συντομότερο δυνατό να έχουμε απαντήσεις στα κρίσιμα ερωτήματα που έχουν σήμερα οι πολίτες.
Και προφανώς αναφερθήκατε και σε ζητήματα οικονομικής φύσεως. Είναι κρίσιμα όλα αυτά τα οποία είπατε, δεν θέλω όμως τούτη την ώρα να μπω σε λεπτομέρειες, νομίζω ότι το μόνο σίγουρο και το μόνο κατανοητό απ’ όλους, είναι ότι οι αποζημιώσεις που πρέπει να δοθούν, δεν αρκεί να είναι στο 100% της ζημιάς, οι αποζημιώσεις οφείλουν να είναι και έγκαιρες και άρα πρέπει να παρακαμφθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που όλοι γνωρίζουμε ότι χαρακτηρίζουν τον κρατικό μας μηχανισμό.
Σ. ΜΠΟΛΑΚΗΣ (MEGA): Θέλω να ρωτήσω κ. Πρόεδρε, είπατε για ξεχαρβαλωμένο επιτελικό κράτος, φάνηκε αυτό είπατε, από τον τρόπο αντιμετώπισης. Εμφανίζεστε συναινετικός, τείνετε χείρα βοηθείας στην κυβέρνηση, την ίδια στιγμή όμως, καλείτε τον κ. Μητσοτάκη ν’ αναλάβει ο ίδιος την ευθύνη. Όχι μόνο δηλαδή αν θ’ αποδοθούν αυτές οι ευθύνες από τον ίδιο εκεί που πρέπει, δεν ζητάτε παραιτήσεις, αλλά την ίδια στιγμή τον καλείτε ν’ αναλάβει ο ίδιος την ευθύνη.
Είπατε επίσης ότι θα έρθει η ώρα που θα δρέψει ο κ. Μητσοτάκης τα σταφύλια της οργής. Πόσο σύντομα είναι αυτή η ώρα; Γιατί δεν ζητάτε εκλογές;
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν είμαι εγώ αυτός ο οποίος υποχρεώνω τον κ. Μητσοτάκη ν’ αναλάβει την ευθύνη, το Σύνταγμα το ορίζει αυτό. Ο Πρωθυπουργός πρέπει να αναλάβει την ευθύνη και την κρίση για την επάρκεια των πολιτικών του υφισταμένων. Και είπα ότι αν δεν αλλάξει τακτική, και συνεχίσει με τον τρόπο το γνωστό, του αυτοθαυμασμού και της επικοινωνίας, στηριζόμενος ενδεχομένως σ’ ένα ευνοϊκό επικοινωνιακό μιντιακό περιβάλλον, πολύ σύντομα θα δρέψει τα σταφύλια της οργής, δηλαδή θα βρεθεί αντιμέτωπος με την οργή των πολιτών. Και είπα ότι αυτό δεν είναι καλό για το πολιτικό σύστημα συνολικά, ότι δεν είναι στόχος μου.
Στόχος μου είναι να δώσουμε ελπίδα στον τόπο, όχι να εργαλειοποιήσουμε πολιτικά την οργή. Από κει και πέρα κοιτάξτε, νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε ότι οι πολιτικές εξελίξεις είτε έτσι είτε αλλιώς θα έρθουν, όταν έρθει η ώρα τους να έρθουν. Το τελευταίο πράγμα που αυτή την ώρα με απασχολεί, είναι να εκμεταλλευθώ πολιτικά τον πόνο, να εκμεταλλευθώ πολιτικά την καταστροφή, να εκμεταλλευθώ πολιτικά μια τραγωδία που βιώνουν σήμερα χιλιάδες συμπολίτες μας.
Ν. ΖΟΡΜΠΑ (CAPITAL): Κύριε Πρόεδρε, συγκράτησα επανειλημμένες αναφορές σας και εκκλήσεις, στην ανάγκη να υπάρχει ενότητα, να υπάρχει σχέδιο, να υπάρχει αποφασιστικότητα, να συνεννοηθούν οι πολιτικές δυνάμεις. Προκύπτει κι από το σχέδιο των 7 σημείων η πρόσκληση στον Πρωθυπουργό, φαντάζομαι και στα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης για ν’ ανοίξει αυτή η συζήτηση και ο διάλογος για την επόμενη μέρα.
Σημείωσα ωστόσο και κάτι άλλο από την εισαγωγική σας τοποθέτηση. Αναφερθήκατε στο γεγονός ότι εξαγριώνει τους πολίτες αυτή τη στιγμή, τους πολίτες που έχουν πληγεί, αλλά και συνολικά τους πολίτες που έχουν πληγεί απ’ όσα παρακολουθούν είτε αφορούν τους ίδιους ατομικά είτε όχι, για την καταστροφή στις πυρκαγιές. Τους εξαγριώνει η άγονη πολιτική αντιπαράθεση.
Αναρωτιέμαι κ. Πρόεδρε αν αυτό το μήνυμα, έχει απεύθυνση και στο εσωτερικό. Πόσους παραλήπτες έχει το μήνυμα αυτό που απευθύνατε σήμερα; Καλείτε σε αυτοσυγκράτηση και ενδεχομένως θυμωμένους ψηφοφόρους δικούς σας ή στελέχη; Έχετε δεχθεί και κριτική για στελέχη που πυροδοτούν αυτή τη στιγμή το κλίμα.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Κατ’ αρχάς, θέλω να σας πω ότι η ηγετική ευθύνη είναι την κρίσιμη στιγμή να δώσεις ένα στίγμα, θέτοντας προτεραιότητες. Και νομίζω ότι αυτή την ηγετική ευθύνη την ανέλαβα από την πρώτη στιγμή της πυρκαγιάς, και παρά το γεγονός ότι καιροφυλακτούσαν πολλοί να βρουν έστω και τη μικρή παρανυχίδα για να τη γιγαντώσουν, να τη μεγαλοποιήσουν. Δεν βρήκαν από τη στάση των στελεχών μας.
Άλλο πράγμα όμως είναι η πολιτική ευθύνη των στελεχών και ενός κόμματος, άλλο πράγμα ο θυμός, η αγανάκτηση των πολιτών. Δεν πιστεύω ότι ο θυμός και η αγανάκτηση των πολιτών υπόκεινται σε κάποια πολιτική σκοπιμότητα και είναι λάθος να τον εργαλειοποιήσουμε πολιτικά. Σε κάθε περίπτωση αυτό το οποίο θέλω να κρατήσετε, είναι ότι η διάθεσή μας και η πρόθεσή μας είναι ειλικρινής, να συμβάλλουμε.
Αν η κυβέρνηση συνεχίσει στην ίδια γραμμή, της αβάσταχτης ελαφρότητας της επικοινωνίας, της αγνόησης των προτάσεων της αντιπολίτευσης, σε μια αφ’ υψηλού αντιμετώπιση, εμείς θα επιδιώξουμε αυτές τις προτάσεις και τις θέσεις να τις συζητήσουμε με τους επιστημονικούς φορείς και με τ’ άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Διότι αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή είναι η ευθύνη μας απέναντι στον τόπο και τον ελληνικό λαό, μια ευθύνη που θα κληθούμε σύντομα ν’ αναλάβουμε αν η κυβέρνηση συνεχίσει μ’ έναν επιδεικτικό τρόπο ν’ απαξιώνει τις άλλες πολιτικές δυνάμεις, και τη δημοκρατική ανάγκη τούτες τις κρίσιμες ώρες, να υπάρχει συλλογική διαβούλευση και κοινός σχεδιασμός.
Β. ΚΕΧΑΓΙΑ (ΕΘΝΟΣ – CALLER): Καλησπέρα σας. Κύριε Πρόεδρε, άκουσα χτες τον Πρωθυπουργό, τον ακούσατε κι εσείς προφανώς, προς το τέλος του μηνύματος-διαγγέλματός του, να απαριθμεί τις δυσκολίες-κρίσεις όπως τις είπε, που αντιμετώπισε ως Πρωθυπουργός, από τον Έβρο έως την πανδημία, μίλησε ακόμα και για το στοίχημα του εμβολιασμού και το έβαλε ανάμεσα στις κρίσεις, για να καταλήξει λέγοντας ότι τις έχει κερδίσει όλες αυτές τις κρίσεις με τις οποίες αναμετρήθηκε, υπαινισσόμενος ότι βγαίνει νικητής.
Άκουσα κι εσάς στην εισαγωγική σας τοποθέτηση, να λέτε ότι ο Πρωθυπουργός πρέπει ν’ αξιολογήσει την κατάσταση και ν’ αποδώσει ευθύνες θέτοντας υπό κρίση πρώτα και τον ίδιο του τον εαυτό. Αναρωτιέμαι, επειδή υπάρχει απόσταση ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο τοποθετήσεις, πώς μπορεί να υπάρξει μία συναίνεση διακομματική της κυβέρνησης με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, όταν ο Πρωθυπουργός θεωρεί τον εαυτό του νικητή σε όλες τις αναμετρήσεις, αλλά εσείς του αποδίδετε και ευθύνες εμμέσως πλην σαφώς;
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σωστά τα λέτε και νομίζω ότι τοποθετήθηκα και στην εισαγωγική μου τοποθέτηση επ’ αυτού, χαρακτήρισα ανησυχητικό το χθεσινό διάγγελμα του κ. Μητσοτάκη που από τη μία έδινε μια ενδεχομένως προσχηματική και επικοινωνιακά επιβεβλημένη συγνώμη, από την άλλη έλεγε πόσο καλά τα έχει πάει σε μια σειρά από κρίσεις.
Δεν θέλω τώρα ν’ ανοίξω συζήτηση για το πόσο καλά τα πήγε με την πανδημία, αλλά είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και αν θεωρούσε ότι τα έχει πάει καλά, σε άλλες κρίσεις στο παρελθόν, δεν χωρούσε μια τέτοια αναφορά σ’ ένα διάγγελμα συγνώμης και υποτίθεται, κατανόησης των αδυναμιών, των παραλείψεων και των λαθών του. Θα περίμενα μια πιο ταπεινή προσέγγιση αν θέλετε, τούτες τις κρίσιμες ώρες. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια.
Διαπιστώσαμε λοιπόν μια μεγάλη αναντιστοιχία ανάμεσα σ’ αυτό που εμείς θεωρούμε ως κρίσιμο και αναγκαίο τούτη την ώρα, και σ’ αυτό που ο κ. Μητσοτάκης αναδεικνύει ως στάση και ως διαχείριση. Έχετε δίκιο σε αυτό, θεωρώ όμως ότι η δική μου σημερινή τοποθέτηση, δίνει μια ευκαιρία και στον κ. Μητσοτάκη ν’ αναστοχαστεί και ν’ αλλάξει τακτική. Αν δεν τη λάβει αυτή την ευκαιρία, τόσο το χειρότερο για τον ίδιο, βεβαίως κακό και για τον τόπο. Γι’ αυτό και έκλεισα λέγοντας ότι είμαστε εδώ, έτοιμοι και σοφότεροι από την εμπειρία, τις δυσκολίες αλλά και τα λάθη μας, ν’ αναλάβουμε την ευθύνη να ξαναφέρουμε ελπίδα στον τόπο.
Β. ΣΚΟΥΡΗΣ (i–Eidiseis): Καλό μεσημέρι. Την πρώτη μου απορία την απαντήσατε ήδη στην κ. Κεχαγιά. Ήθελα να σας ρωτήσω το εξής: Δεν ζητάτε παραιτήσεις Υπουργών. Έχετε ζητήσει ως τώρα παραιτήσεις της κ. Κεραμέως, του κ. Χρυσοχοϊδη, πολλών Υπουργών. Τώρα γιατί δεν ζητάτε; Και συμφωνείτε με την τοποθέτηση της κ. Φώφης Γεννηματά που θέτει ως προϋπόθεση την παραίτηση αρμοδίων Υπουργών Προστασίας του Πολίτη και Υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας ως έμπρακτη αναγνώριση μιας αυτοκριτικής;
Ερώτημα δεύτερο: Όταν μιλάτε για την πολιτική προστασία και για τη νέα δομή που πρέπει να υπάρχει, προφανώς θεωρείτε ότι επικεφαλής θ’ αναλάβει ένα πρόσωπο με ευρύτερη απήχηση ώστε να είναι διαχρονικό και να παραμείνει και στην επόμενη.. Έχετε κάποια τέτοια πρόταση στο μυαλό σας; Και ένα τελευταίο: Θα ζητήσετε συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη;
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ως συνήθως κ. Σκουρή, δεν αρκείστε σ’ ένα ερώτημα και θέτετε πολλά ερωτήματα στην ίδια ερώτηση. Νομίζω ότι το πρώτο σκέλος του ερωτήματός σας το έχω ήδη απαντήσει. Εξήγησα το λόγο που δεν ακολουθώ την πεπατημένη σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές. Ο λόγος είναι ότι θεωρώ πως η βασική ευθύνη, όχι μόνο για τη διαχείριση των 7-8 ημερών αλλά για τα λάθη και τις παραλείψεις στη στρατηγική, την αγνόηση των προτάσεων που είχε στα χέρια του, ανήκει στον Πρωθυπουργό. Όπως και η ευθύνη τούτη την ώρα να κατανείμει την ευθύνη στους υφισταμένους του.
Και είπα χαρακτηριστικά ότι αν ο δικός του πήχης των προσδοκιών είναι τόσο χαμηλά, ας κρατήσει Υπουργούς οι οποίοι την ώρα της καταστροφής λένε ότι ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε υποδειγματικά. Είναι δική του η ευθύνη.
Και ο δεύτερος λόγος, είναι διότι πραγματικά δεν πιστεύω ότι τούτη την ώρα, μία αλλαγή Υπουργών, δηλαδή η αναζήτηση εξιλαστήριων θυμάτων, θα μείωνε την ουσία, το πολιτικό κόστος, αλλά επιμένω, την ουσία των αιτιών που μας οδήγησαν στην τραγωδία, των ευθυνών μάλλον που μας οδήγησαν στην τραγωδία.
Επαναλαμβάνω, οποιοσδήποτε άλλος, αν παραμείνουν ακλόνητες οι δομικές αιτίες διαχρονικές που μας έχουν οδηγήσει σ’ έναν κρατικό μηχανισμό ανεπαρκή, οποιοσδήποτε άλλος θα συνεχίσει πάνω κάτω, κάνοντας τα ίδια λάθη και τις ίδιες παραλείψεις. Άρα, έθεσα τον πήχη πιο ψηλά και πιο ουσιαστικά.
Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος του ερωτήματός σας, εάν έρθει η ώρα, προφανώς και θα προτείνουμε, έχουμε αποδείξει ότι έχουμε τη δυνατότητα κι εγώ προσωπικά την τύχη αν θέλετε και την τιμή, να συνομιλώ και να με συμβουλεύουν και να ενημερώνομαι από πολύ σοβαρούς, διακεκριμένους επιστήμονες, ανεξαρτήτως κομματικής τοποθέτησης. Όταν έρθει η ώρα και αν έρθει αυτή η ώρα, θα είμαστε εδώ για να προτείνουμε πρόσωπα τα οποία κατά τη γνώμη μου μπορεί να τύχουν της κοινής εκτίμησης και της κοινής αποδοχής.
Από κει και πέρα η ευθύνη και για τη συνεννόηση και για τις όποιες συναντήσεις, είναι αποκλειστικά στον Πρωθυπουργό, κ. Σκουρή. Το γνωρίζετε αυτό άλλωστε, σε όλες τις κρίσιμες στιγμές. Όταν ήμουν εγώ Πρωθυπουργός την είχα αναλάβει πολλάκις, ο κ. Μητσοτάκης την αναλαμβάνει μονάχα με όρους που γνωρίσαμε, με όρους επικοινωνίας, σε στιγμές ενδεχομένως που θέλει να δώσει μια διέξοδο στο επικοινωνιακό του αφήγημα. Αν βεβαίως ζητήσει συνάντηση, θ’ ανταποκριθώ.
Γ. ΣΑΔΑΝΑ (ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ): Καλησπέρα κ. Πρόεδρε. Με διακηρυγμένη μόλις την πρόθεσή σας να παράσχετε ένα μίνιμουμ πολιτικής συναίνεσης και μάλιστα από πλευράς, όπως μας είπατε, χωρίς προαπαιτούμενα και προϋποθέσεις, θέλω να σας ρωτήσω αν η αναντιστοιχία που μας περιγράψατε πριν, αυτό το χάσμα, νιώσατε ότι δεν καλυφθεί από πλευράς της κυβέρνησης. Θα κινηθείτε εκ παραλλήλου;
Μας είπατε μόλις ότι θα επανακαταθέσετε την πρόταση του ’19, θα θέσετε την πρόταση του ’19 ξανά, ότι θα συζητήσετε με τους άλλους φορείς. Δηλαδή κ. Πρόεδρε σας ρωτώ, αν δεν βρεθεί το σημείο τομής, πώς θα κινηθείτε από πλευράς εκ παραλλήλου. Ευχαριστώ.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Έχουμε υποχρέωση να επανακαταθέσουμε τις προτάσεις μας. Πρώτα απ’ όλα είχα υποχρέωση να τις καταστήσω γνωστές σήμερα στον ελληνικό λαό. Και το πόρισμα Γκολντάμερ και μια σειρά από παρεμβάσεις που κάναμε και έμειναν στο συρτάρι, από τον σχεδιασμό για τη δημόσια πολιτική πρόληψη δασικών πυρκαγιών, την εξασφαλισμένη χρηματοδότηση που είχαμε και περιείχε έργα αντιπυρικών ζωνών, δασικών δρόμων, διαχείρισης καθαρισμού του δασών που πάγωσαν, και τον προγραμματισμό που εγκρίθηκε επί των ημερών μας για τη στελέχωση δασικών υπηρεσιών με 550 στελέχη, 200 θέσεις μόνιμων, 350 θέσεις με 3ετείς συμβάσεις που πάγωσαν και την υλοποίηση προγράμματος κοινωφελούς εργασίας για 5.000 εργαζομένους οι οποίοι θ’ αναλάμβαναν τη δασοπροστασία που επίσης δεν προχώρησε και για την επίσπευση της διαδικασίας για τον καθορισμό των δασικών χαρτών, όλα αυτά τα οποία πάγωσαν άμα τη ανλήψει καθηκόντων της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Συν βεβαίως της πρότασης νόμου που καταθέσαμε και κλειδώθηκε στο συρτάρι. Όλα αυτά ήταν απόρροια της προσπάθειάς μας να υλοποιήσουμε το πόρισμα Γκολντάμερ, το οποίο ο κ. Μητσοτάκης, αρχικά το δέχτηκε ως μια βάση συζήτησης και μετά το αγνόησε. Άρα λοιπόν, έχουμε ευθύνη όλα αυτά να τα φέρουμε στη δημόσια συζήτηση, να τα επαναφέρουμε. Έχουμε ευθύνη να ζητήσουμε από την κυβέρνηση να τα υλοποιήσει και να καταθέσουμε τη διαθεσιμότητά μας, να συμβάλλουμε σε αυτή την κατεύθυνση.
Εάν το αρνηθεί, αντιλαμβάνεστε ότι προφανώς θα κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας, μέσα στη Βουλή, έξω από τη Βουλή, αλλά ακόμα δεν είμαστε εκεί, ας μην προτρέχουμε.
Φ. ΚΛΑΥΔΙΑΝΟΣ (REAL): Κύριε Πρόεδρε, πέρα από τις πολιτικές ευθύνες που είπατε ότι πρέπει να επιμεριστούν από τον Πρωθυπουργό, εκτιμάτε ότι τίθεται και θέμα ποινικών ευθυνών; Η Νέα Δημοκρατία για την τραγωδία του Ματιού, είχε βάλει μετ’ επιτάσεως θέμα ποινικών ευθυνών, για διαφόρους εκπροσώπους από πολλές κατευθύνσεις, για παράδειγμα και εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Όπως ξέρετε, αυτό δεν είναι δουλειά δική μου, δεν είναι δουλειά των πολιτικών, δεν είναι δουλειά της αντιπολίτευσης, είναι δουλειά της Δικαιοσύνης. Γνωρίζω ότι υπάρχει ήδη μια εισαγγελική παρέμβαση που αφορά τη διερεύνηση τυχόν εγκληματικών ενεργειών, θα περιμένουμε απ’ αυτή την παρέμβαση συγκεκριμένα στοιχεία για κάθε πυρκαγιά αυτών των ημερών, πώς και από ποιον προξενήθηκε, αναμένουμε όμως ο κ. Εισαγγελέας να διατάξει άμεσα έρευνα ή να διευρύνει την έρευνα, προκειμένου να μάθει η ελληνική κοινωνία, πώς, με ποια μέσα και βάσει ποιων αποφάσεων αντιμετωπίστηκαν αυτές οι πυρκαγιές από την πολιτεία.
Να διερευνηθούν λοιπόν όλες οι πιθανές αιτίες και όλες οι πιθανές ευθύνες από οπουδήποτε και αν προέρχονται από τη Δικαιοσύνη, αυτή είναι η δουλειά της Δικαιοσύνης και αυτό αναμένουμε.
Κ. ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ (ΑΥΓΗ – ΚΟΚΚΙΝΟ): Κύριε Πρόεδρε, όλο αυτό το διάστημα των πυρκαγιών, απουσίασε πράγματι ο δημοσιογραφικός έλεγχος από τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης. Εσείς, είχατε ή έχετε ενημέρωση, ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση για το πώς εξελίσσεται η κατάσταση στα πύρινα μέτωπα ή για υπηρεσιακά ζητήματα όπως π.χ., τη διαθεσιμότητα των εναέριων μέσων πυρόσβεσης; Ευχαριστώ.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Όχι, δυστυχώς δεν είχαμε ενημέρωση. Και πρέπει να σας πω ότι δεν ήταν λίγες οι φορές που επιχειρήθηκε από την πλευρά και του Τομεάρχη Προστασίας του Πολίτη αλλά και της Γραμματέως της Κοινοβουλευτικής μας Ομάδας, που είχε και την εμπειρία της προϋπηρεσίας ως Υπουργός στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, να επικοινωνήσει και να ενημερωθεί από τον κ. Χαρδαλιά, το τηλέφωνο του οποίου όμως ήταν κλειστό.
Ενδεχομένως ν’ αντιλαμβάνομαι ότι οι ώρες εκείνες ήταν κρίσιμες, αλλά θα μπορούσε να βρει κάποια στιγμή, έστω μετά τα μεσάνυχτα για να ενημερώσει την αντιπολίτευση για το πώς ακριβώς εξελίσσεται η μάχη. Άλλωστε, η πρόθεσή μας, ήταν να συμβάλλουμε σ’ αυτή την προσπάθεια, με όποιο μέσο μπορούμε.
Αυτό δήλωσα κι εγώ την κρίσιμη στιγμή, την Παρασκευή, ότι είναι η ώρα να ενώσουμε δυνάμεις, από την πλευρά της κυβέρνησης όμως, δυστυχώς δεν υπήρξε καμία ουσιαστική ενημέρωση και κυρίως δεν υπήρξε καμία απάντηση στα επανειλημμένα ερωτήματα που ετέθησαν από τον εκπρόσωπο του κόμματος, το Νάσο Ηλιόπουλο, αλλά κι από ανακοινώσεις του Γραφείου Τύπου που με αγωνία ζητούσαν από την κυβέρνηση να μας εξηγήσει, να μας ενημερώσει, όπως οφείλει, ποιο είναι το επιχειρησιακό σχέδιο, πόσα εναέρια μέσα επιχειρούν και πού.
Αντ’ αυτού είδαμε διάφορες επικοινωνιακού χαρακτήρα παρεμβάσεις. Όχι όμως ενημέρωση. Και αυτό, είναι θλιβερό, δεν έκρινε βεβαίως την εξέλιξη των πραγμάτων, αλλά είναι θλιβερό για το επίπεδο της δημοκρατίας και του πλουραλισμού της δημοκρατίας μας. Όπως είναι θλιβερό το ότι δεν υπήρξε καμία ενημέρωση από την Κυβερνητική Εκπρόσωπο όλες αυτές τις δύσκολες μέρες και άρα, καμία δυνατότητα να κατατεθούν ερωτήσεις.
Οι ερωτήσεις, ακόμα και οι δύσκολες ερωτήσεις, από τους δημοσιογράφους οι οποίοι πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους, είναι χρήσιμες για να δοθούν απαντήσεις από την πλευρά της κυβέρνησης. Δεν υπάρχει δύσκολη ερώτηση ή κακή ερώτηση, υπάρχει κακή απάντηση.
Ελπίζω ν’ αλλάξει αυτή η εικόνα, ελπίζω να υπάρξει μια διαφορετική τακτική και απέναντι στο δημόσιο διάλογο και ελπίζω να πήρε τα μαθήματά της η κυβέρνηση απ’ όλο αυτό. Η τακτική του να φιμώνει την είδηση, η τακτική του να ωραιοποιεί τα πράγματα, ενδεχομένως επαναπαυόμενοι ότι δεν θα τα δείξουν το βράδυ τα δελτία των ειδήσεων, είναι μια λάθος τακτική ιδίως όταν υπάρχουν κρίσεις.
Και είδαμε ότι πολλοί τηλεοπτικοί σταθμοί άνοιξαν τα μικρόφωνά τους, άνοιξαν και τις κάμερές τους και έδειξαν, ευτυχώς για το επίπεδο της δημοκρατίας και του πλουραλισμού στη χώρα μας, την πραγματικότητα.
Κ. ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΣ (KONTRA): Πρόεδρε θα ήθελα να κάνω την εξής ερώτηση: Έχετε δώσει τους 7 άξονες στους οποίους θα κινηθείτε ή προτείνετε να κινηθείτε για την επόμενη ημέρα. Θα ήθελα παρακαλώ να μου πείτε τι μέριμνα θα θέλατε να παρθεί ή θα προτείνατε να παρθεί για ευπαθείς ομάδες όπως οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, καθώς τόσο η δομή της Μαλακάσας όσο και της Αμυγδαλέζας, χρειάστηκε να εκκενωθεί χωρίς να έχουμε εικόνα αυτή τη στιγμή, αυτοί οι άνθρωποι πού φιλοξενούνται και υπό ποιες συνθήκες, όπως και για τις υπόλοιπες ευπαθείς ομάδες, όπως οι υπερήλικες που είδαμε μέσα στο οχηματαγωγό να είναι σ’ ένα κρεβάτι ξαπλωμένοι και να περιμένουν.
Για τις ευπαθείς ομάδες, μετανάστες, υπερήλικες και λοιπούς, την πρότασή σας και τι περιμένετε. Δεν έχουμε δει κάτι από την κυβέρνηση, περιμένουμε από σας μια ερώτηση ή μια τοποθέτηση.
Α. ΤΣΙΠΡΑΣ: Νομίζω ότι πρέπει να υπάρχει προτεραιότητα στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, τούτες τις ώρες, είναι προφανές και αυτονόητο αυτό και νομίζω ότι θα πρέπει να υπάρξει άμεσο σχέδιο το επόμενο διάστημα, ώστε οι ευπαθείς ομάδες να προστατευθούν, να υπάρξουν κατάλληλα καταλύματα.
Αντιλαμβάνεστε ότι για πολλούς συμπολίτες μας, η ανάγκη εύρεσης στέγης προσωρινής στο επόμενο διάστημα, δεν θα είναι βραχυχρόνια, θα είναι ενδεχομένως μακροχρόνια ανάγκη. Αυτά είναι τα κρίσιμα ζητήματα της επόμενης μέρας, στα οποία πρέπει να ασχοληθεί με συνέπεια και σοβαρότητα ο κρατικός μηχανισμός για ν’ απαντήσει.
Μιας και με ρωτήσατε όμως για τους μετανάστες, μόνο ένα σχόλιο θέλω να πω για την Αμυγδαλέζα. Μου έκανε εξαιρετικά αλγεινή εντύπωση το γεγονός ότι την ώρα της αγωνίας, ο αρμόδιος Υπουργός απαντούσε με επικριτικά σχόλια στο Twitter, σε μια ερώτηση που ως όφειλε κατά τη γνώμη μου έκανε, μια Ευρωπαία Ευρωβουλευτίνα, πολιτικός με ιδιαίτερη ευθύνη και δραστηριοποίηση στα ζητήματα των προσφύγων, του προσφυγικού, του μεταναστευτικού που με αγωνία ρωτούσε αν η ελληνική κυβέρνηση έχει λάβει κάποια μέτρα για τους ανθρώπους που βρίσκονται στην Αμυγδαλέζα.
Κατανοώ ίσως σ’ ένα βαθμό αν θέλετε την ένταση της στιγμής, αλλά η ευθύνη του συγκεκριμένου Υπουργού είναι ακριβώς αυτή. Θα έπρεπε λοιπόν κατά την άποψή μου, να απαντήσει πιο συγκεκριμένα για τα μέτρα τα οποία έχει λάβει, και όχι με επιθετικό τρόπο. Θέλω να πιστεύω όμως ότι όλα αυτά οφείλονται στην ένταση της στιγμής, θα φανεί το επόμενο διάστημα όμως κατά πόσο έχουν προβλεφθεί και έχουν παρθεί ουσιαστικά μέτρα για όλες τις ευπαθείς ομάδες, προφανώς και για τις δομές προσφύγων και μεταναστών οι οποίες σήμερα δεν μπορούν να είναι κατοικήσιμες.
Σας ευχαριστώ πολύ.
